درباره خصوصیات چوب و درختان در دکوراسیون و صنایع چوب
بررسی بیشتر خصوصیات چوبها و درختان
الف:عمل روئیدن درختان
1- درختان پهن برگ:
عمل روئیدن در درختان پهن برگ فقط موقعی که درخت برگ دارد انجام می گیرد. روئیدن درخت در بهار با شدت انجام می گیرد و هر چه فصل پاییز به آخر نزدیک می شود ، روئیدن درخت نیز کند و سپس قطع شده و در بهار سال بعد مجدداً و یکبار دیگر آغاز می گردد.
2- درختان سوزنی برگ:
چوب های سوزنی برگ( غیر از نوعی سرو ) زمان روئیدن بیشتری دارند درخت سوزنی برگ در بهار و تابستان با شدت بیشتری می روید و سپس تا رسیدن فصل سرما روئیدن آن به آرامی ادامه می یابد از این جهت مرز و رنگ چوب های بهاره و پاییزه درختان سوزنی برگ مشخص تر و متمایزتر از درختان پهن برگ می باشد
ب: خصوصیات چوب
1-چوبی که تازه قطع شده باشد دارای رطوبت است مادام که آب آزاد در داخل چوب تبخیر می شود . درچوب تغییری از نظر اندازه و فرم آن پدید نمی آید موقعی که رطوبت پوسته های سلولها شروع به خشک شدن مینماید سلولها به هم نزدیک میشوند و در نتیجه مقداری از چوب کسر میگردد.
تغییر اندازه و فرمی که در اثر جذب و دفع رطوبت در چوب حاصل می شود کار کردن چوب می نامند.
2- مواد غذایی نمک دارموجود در چوب باعث جذب رطوبت هوا شده و چوب باد میکند.
در اثر کسر شدن و از بین رفتن مواد غذایی نمکدار که هنوز به چوب تبدیل نشده ،می تواند باد کردن چوب تخفیف یابد عاملی که باعث کسر شدن مواد غذایی نمکدار موجود در چوب میشوند عبارتند از:
1- قرار دادن تنه درخت در معرض جریان اب
2- قرار دادن چوب در آب، یا هوای آزاد در فصل بارندگی
3- بخار دادن چوب
ج: طرز استفاده از چوب
1- قطع درخت بهتر است در زمستان انجام گیرد زیرا در آن موقع مواد غذایی که هنوز به چوب تبدیل نشده به مقدار کمتری در درخت یافت می شود
درختان قطع شده در زمستان می توانند در طول زمستان در جنگل باقی بماند بدون اینکه از جانب حشرات و قارچ ها آسیب متوجه آنها گردد.
2- درختی که در تابستان قطع شده باشد ارزش کمتری از درختی که در زمستان قطع شود ندارد. لذا تنه درخت قطع شده نباید در جنگل باقی بماند. آن را باید از جنگل خارج و برید.
3- در قسمت هایی از جنگل که رودخانه وجود دارد ، بایستی چوب را توسط آب رود خانه ها حمل کرد ، این کار هم یک عمل مفید از نظر خود چوب و هم یک وسیله حمل و نقل ارزانی است معمولاً چوب ها قبل از به صورت الوار در آمدن در استخرهای آب انبار می شوند.
علت :
1- مواد غذایی موجود در درخت که غالباً باعث کار کردن چوب گشته و اشکالاتی بوجود می آورد در آب حل می گردد.
4- تنه های درخت از لحاظ خوبی و بدی جنس به درجه A،B،C تقسیم می شوند. A از نظر جنس بهترین B متوسط وC ارزشش از سایرین کمتر است.
5- تنه های درخت در کارخانه های چوب بری قاعدتاً با ماشین های تنه بر بریده شده و به صورت الوار در می آیند. چوب های نرم را با اره نواری تنه بر می برند.
د: آفات چوب
1- انواع مهم آفات چوب عبارتند از: شاهپرکها، سوسکها، سوسکهای پر دارو کرمهای آنها و همچنین موریانه
موریانه سوسک و کرم آن, شاهپرک و کرم آن
الف:شاهپرکها( شاهپرک کاج- تارک دنیا – شاهپرکی که تار می تند) آنها به درختان سر و پا و زنده علاقه دارند و آنها را از بین می برند.
کرمهای شهپرک ها از برگ ها و سوزنهای درختان تغذیه کرده و آن را انقدر می خورند که درخت کتملاً لخت می شود سپس عمل تبدیل مواد غذایی به مواد سازنده انجام نمی گیرد و مواد غذایی که به صورت آب در درخت وجود دارد ، در تنه درخت تبخیر شده و می پوسد و آن گاه باکتری های پوسیدگی، چوب ار از بین می برند.
ب) سوسکها ، به درختان زنده صدمه می زنند(سوسک پوست درخت)
سوسکها و کرم هایش تنه درخت را خورده و در پوسته چوب ساز سوراخ هایی ایجاد کرده و در آنجا جلو می روند، بدین طریق از رسیدن مواد غذایی به سلولهای زنده چوب جلوگیری می گردد
ج) سوسک خانگی و زنبور چوب کاج جزء حشراتی هستند که به چوب های بریده و به مصرف کار رسیده صدمه می زنند. کرم اینگونه حشرات جسم چوب را خورده و تمام آن را از بین می برند. موریانه هایی که به شکل مورچه می باشند نیز به همین طریق چوب را از بین می برند.
این حشرات بیشتر چوب جوان را می خورند، چون چوب جوان نرم تر از چوب های کهنسال است , چوب جوان, چوبی مغزی است و درآن بیشتر مواد غذایی(قند، نشاسته، سفیده) که به صورت چوب در نیامده وجود دارد.
ه) روش های خشک کردن چوب
1- خشک کردن چوب به روش طبیعی
قاعدتاً بایستی چوبهای تخته شده ابتدا در هوای آزاد و سپس در انبار های سر پوشده ولی باز دسته شوند، چون آب باران بتواند مواد غذایی به صورت چوب درنیامده را در تخته بشوید
علت سقف دار بودن ، برای اینکه آب باران و اشعه مستقیم خورشید به چوب ها نرسد.
دو دیوار باز رو به روی هم کوران ایجاد کرده و هوا بهتر بین چوبها جریان پیدا می کند
طول زمان برای قرار دادن چوب ها در هوای آزاد برای چوب های مختلف متفاوت است.
بلوط: در حدود یک سال , کاج ، سرو، کاج قرمز در حدود شش ماه
چوب جنگلی : در حدود دو ماه
زهوار های ما بین تخته ها بایستی همه به یک ضخامت بوده و از چوبی گرفته شده باشند که دارای مواد قلیایی نباشد. زیرا در اثر پس دادن مواد غذایی آنها ، تخته های دسته شده رنگ می گیرند
طریقه تشخیص چوب هایی که در هوای آزاد خشک شده: گره های چوب ترک های ریز می خورند . گره های آزاد را می توان با فشار از چوب خارج کرد.
خشک کردن چوب افرا :
چوب های افرا نباید دسته کرد، زیرا در محل زهوار های لائی تخته ها رنگ زرد به خود می گیرند.
تخته های افرا به طور ایستاده ( حتی المقدور عمودی) خشک کرده و نگهداری می کنند.
مقدار رطوبت در چوبی که در هوای آزاد خشک شده در حدود15% می باشد.
2- خشک کردن چوب به روش مصنوعی :
در اطاق های چوب خشک کنی می توان چوب را به طریقه مصنوعی خشک کرد بوسیله ایجاد حرارت و مکش دائمی هوای مرطوب و همچنین هدایت هوای خشک به داخل اطاق می توان درجه خشکی زیاد تری به دست آورد.
مزایای روش مصنوعی چیست؟
1- زمان خشک شدن کوتاه می شود و مخارج نگهداری و انبار کردن چوبها صرفه جویی می شود
2- امکان تحویل سریع کارهای عجله میسر می باشد.
3- درجه خشک کردن قابل تنظیم و کنترل است
4- چوب کمتر کار می کند. در اثر خشک کردن ذرات, رطوبت موجود در چوب خارج می گردد
5- چناچه حشرات مضر در چوب وجود داشته با شددر اثر حرارت زیاد کشته می شود.
و) انواع چوب ها:
چوبهای پهن برگ
انتخاب صحیح نوع چوب برای تولید انواع محصولات درودگری دارای اهمیت خاصی است در موقع انتخاب چوب بایستی این مطلب روشن باشد, آیا چوب از نظر امواج و رنگ درکار مورد توجه است (خصوصاً در کار های روکش کاری) و یا استحکام و استقامت آن، برای کارهائی که از چوب تو پر ساخته می شوند مورد نظر است و یا اینکه از چوب استحکام معینی انتظار می رود.
موارد مصرف:
1- چوب تو پر بلوط : برای کارهای ساختمانی مانند پنجره، کرکره های درب داخل و خارج، پله پارکت و برای روکش در سازی- دیوار سازی و مبل سازی- به علت وجود مواد قلیایی باکتریهای فاسد کننده را از بین می برد. چوب بلوط
2- چوب توپر جنگلی قرمز: پله سازی و پارکت سازی- در مبل سازی برای صفحه میز کار زهوار های زیر جعبه – اتصال چوب – روکش برای سه لایه سازی
3- جنگلی سفید: برای ساخت دسته ابزار ها و دستگیره به کار می رود. از روکش آن در مبل سازی در سازی- دیوار سازی و سقف سازی و از چوب تو پر آن برای مبل نشستن
4- از روکش چوب گردو در مبل سازی – در سازی- و ساختن همه نوع تزئینات داخلی . چوب گردو
5- از چوب تو پر سپیدار: صفحات میز ساخته می شود، از روکش آن در روکش کاری مبل خصوصاً ساخت درب و لوازم اطاق خواب
6- از روکش زبان گنجشک در مبل سازی ( اطاق خواب ، آشپزخانه) از چوب تو پر آن برای ساخت دسته افزارها ، شانه های فشاری برای ماشین، زهوار فشاری برای ماشین رنده استفاده می شود. چوب زبان گنجشک
7- چوب نمدار، زیرفون، نرمدار (نام علمی: Tilia) برای روکش کاری مبل ها (اطاق خواب) چوب نمدار
8- از چوب تو پر گیلاس برای ساخت مبل های نشستنی واز روکش آن برای مبل سازی در سازی و دیوار سازی استفاده می شود
9-از روکش چوب گلابی برای مبل سازی و در سازی
10- چوب ماهاگونی برای روکش کاری مبلها . چوب ماهگونی
11- از چوب توپر تیک برای درب های خارجی ساختمان و پنجره سازی از روکش آن در مبل سازی . چوب تیک یا ساج
منبع:اینترنت – تهیه کننده : رباط جزی
Graduated معماری با چوب
درباره چوب
چوب، یکی از بهترین و سودمندترین مواد خام در طبیعت است که تاثیر بسزایی در پیشرفت ساخت و ساز داشته‌است.
چوب ابتدا ماده‌ای حیاتی برای ساخت ابزارهای اولیه، خانه و قایق برای حرکت در رودها بود. سپس، برای ساخت اکثر اشیاء و ابزارهای سودمندی که انسان قرنها برای پیشرفت زندگی خود به آنها متکی بود، به کار رفت و سرانجام به عنوان یکی از قدیمی‌ترین و ابتدایی‌ترین مصالح ساختمانی موجود در طبیعت شناخته شد که بشر در طول تاریخ از آن بهره برده‌است. در واقع چوب تنها مصالح ساختمانی است که از منابع قابل تجدید به دست می‌آید و مصالح خوبی برای مناطق زلزله خیز به شمار میرود. با کارشناسان «منزل» همراه شوید تا اطلاعات بیشتری درباره چوب به دست آورید.
خواص چوب
• برخی ویژگی‌ها چوب را به ماده‌ای بدون جایگزین برای استفاده در ساختمان‌سازی تبدیل کرده است:
1- قابلیت شکل پذیری و فرم گیری:
چوب را میتوان در حالتهای گوناگون به راحتی فرم داد یا با ابزار و دستگاههای مختلف، شکل مورد نظر را بر روی آن ایجاد کرد. در سازه های بزرگ و پل ها، با استفاده از تختهای چند لایی میتوان تیرهای گوناگون ایجاد کرد که نیازهای سازه‌ای را برطرف کند؛ همچنین در ساخت یک صندلی راحتی نیز میتوان فرم مناسب برای استقرار بدن را ایجاد کرد.
2- ظرفیت حرارتی بالا:
چوب دارای ظرفیت حرارتی بسیار بالایی است، بنابراین در برابر نور خورشید دمای سطح آن به راحتی بالا نمی‌رود. این خاصیت باعث میشود اعضای قطور چوبی در برابر آتش مقاومت زیادی داشته باشند به طوری که زمان زیادی طول می‌کشد تا قسمتهای مرکزی آنها بسوزد. درهای ضد حریق چوبی، بر اساس همین خاصیت، بر درهای فلزی برتری یافته‌اند زیرا در زمان آتش‌سوزی زمان زیادی طول می‌کشد تا در چوبی به قدری داغ شود که دیگر قابل استفاده نباشد.
3- مقاومت حرارتی:
براساس آنچه در بالا گفته شد، چوب مقاومت زیادی در برابر انتقال انرژی گرمایی دارد و میتواند به عنوان عایق مناسبی در ساختمانها مورد استفاده قرار گیرد. همچنین چوب در مقابل تغییرات دمایی واکنش کمی داشته و تغییر طول آن بسیار ناچیز است؛ در حالی که این موضوع در مورد فلزات و مواد پلاستیکی نتیجه‌ای کاملا متفاوت دارد.
4- آکوستیک:
چوب خشک جاذب صداست و میتواند به عنوان عایق مناسب برای صدا در فضاهای گوناگون استفاده شود.
5- وزن مخصوص کم:
چوب به عنوان مصالحی سبک در سازه ساختمانها، میتواند علاوه بر کاهش هزینه‌های ساخت، شرایط مربوط به آیین‌نامه‌های زلزله را رعایت کند. وزن هر مترمکعب چوب خشک بین 550 تا 850 کیلوگرم است. این کم‌وزنی همچنین باعث بالا رفتن سرعت و کاهش هزینه‌های ساخت میشود.
6- رنگ و بافت:
چوب دارای ظاهری زیباست که اغلب دارای رنگ‌های آرامش بخش یا کلاسیک است و میتوان از آن برای فضاهای مختلف استفاده کرد. به طوری که تنها نیاز به جلادهنده دارد و مانند سایر مصالح نیازمند پوشش رنگی نیست.
7- قابلیت بازیافت:
قطعات چوبی به طور کامل قابل بازیافت هستند و هیچگونه ضایعاتی در طبیعت به جا نمیگذارند.
چوب دارای معایبی نیز هست که روشهای گوناگونی برای رفع آنها به کار میرود:
1- حمله آفات و حشرات: یکی از مشکلات اصلی چوب از قدیم، حمله آفات و حشرات به آن بوده که بسیار مخرب نیز هست. امروزه روشهای مختلفی برای فرآوری و اشباع چوب وجود دارد که مانع از نفوذ حشرات در آن میشود. برخی از این روشها در کارخانهای چوب بری استفاده میشود، مانند شناور سازی در مواد شیمیایی حاصل از قطران ذغال سنگ یا مواد مشابه.
در کارهای ساختمانی و تزئینی، علاوه بر استفاده از چوب اشباع شده، از پوشش‌های گوناگون جهت افزایش مقاومت در برابر حشرات نیز استفاده میشود.
2- آتش‌سوزی: سطح چوب در برابر آتش و حرارت به راحتی می‌سوزد. هرچند مرکز چوب در امان است اما دود حاصل از این سوختن میتواند بسیار خطرساز باشد. امروزه روغن‌ها و رنگ‌های ضدآتش جهت پوشش سطوح گوناگون ساخته شده که به راحتی قابل تهیه هستند. این پوشش‌ها مقاومت سطح چوب را در برابر حرارت تا چند ساعت زیاد میکند.
کاربرد چوب
تمام خواص و ویژگی‌هایی که برای چوب گفته شد، چوب را به عنوان مصالح مناسب برای بسیاری از فعالیتها تبدیل کرده است. امروزه چوب در صنعت، ساختمان سازی، هنرهای تزئینی، مبل مان و … کاربرد فراوان دارد.
چوب در ساختمان‌سازی در چند بخش مورد استفاده قرارمی‌گیرد:
1- اجزای باربر
2- پوشش‌های سطوح
3- در و پنجره
4- مبلمان
5- لوازم و تجهیزات
6- وسایل کمکی ساخت مانند قالب‌بندی و چوب بست
ویژگی‌های معماری چوب به منظور کاربرد در دکوراسیون داخلی برای همه معماران و دکوراتورها شناخته شده است. به گونه‌ای که امروزه حتی مواد ترکیبی و پلاستیکی را با طرح چوب در بازار عرضه میکنند.
چوب و معماری پایدار
چوب به عنوان مصالحی مناسب در خدمت معماری پایدار قرار دارد. بناهای چوبی علاوه بر اینکه در زمان بهره‌برداری به علت کاهش مصرف سوخت، اثرات کمتری بر محیط زیست می‌گذارند، به راحتی قابل بازیافت بوده و ضایعاتی در طبیعت نخواهند داشت. قطعات ساختمانهای چوبی تا 80 درصد قابل بازیافت و استفاده مجدد است.
سایر ضایعات ساختمانهای چوبی نیز در ساخت کاغذ، تخته‌های فشرده و نئوپان استفاده میشود.
یادتان باشد، چوب از منبعی تجدیدپذیر تهیه میشود و این موضوع در مورد مصالحی چون سنگ و آهن صادق نیست. بنابراین به نظر می رسد چوب تنها ماده‌ای است که در آینده معماری و ساختمان‌سازی نقشی تعیین کننده خواهد داشت.
کارشناسان «منزل» در شماره‌های آتی، شما را با انواع و ویژگی‌های خانه‌های پیش‌ساخته چوبی آشنا میکنند.
پیش فرض معرفی پیشرفته ترین تکنولوژی چوب در صنعت ساختمان
معرفی پیشرفته ترین تکنولوژی چوب در صنعت ساختمان در کشور فنلاند، 87% خاک کشورش را جنگل پوشانده است، ولی با اینحال به ازای هر یک درختی که بریده میشود، 100 نهال کاشته می شود و این فرهنگ دوستی با طبیعت است.
سایت خبری معماری نیوز، گفتگوی ویژه ای را با مهندس محمد بخارایی، مدیر فروش گروه بازرگانی پارسا ( نماینده انحصاری کمپانی لوناوود در ایران) انجام داده است. در این مصاحبه، مشخصات کامل سیستم “تروموود” تشریح داده شده است.
پیشرفته ترین تکنولوژی چوب در صنعت ساختمان چیست؟
گروه بازرگانی پارسا در حدود 7 سال پیش فعالیت خود را در حوزه چوب های خالص مخصوص نمای ساختمان آغاز کرد. پیش از این و در حدود دو سال و نیم ، تحقیقات بازار بر روی محصول صورت گرفت. هدف گروه از این تحقیق، رسیدن به یک متریال مناسب و دارای کیفیت بالا بود تا در نهایت در اختیار معماران ایرانی قرار گیرد.ما در این پروسه، هم دغدغه زیبایی کارها و معماری روز را داشتیم و همچنین جلب رضایت کارفرما درمورد کیفیت متریال.
برهمین اساس، تحقیقات بر روی کشورهای مختلف مانند، فنلاند، روسیه، ترکیه، آلمان، سوئد، سوییس، اسپانیا، کانادا و اتریش صورت گرفت و در نهایت، کشور فنلاند انتخاب شد. حدود 87% از خاک کشور فنلاند پوشیده از جنگل است، و در این کشور ازچوب در صنایع مختلف با استفاده از پیشرفته ترین و جدیدترین تکنولوژی های روز، استفاده می شود.
البته بهره برداری از چوب در کشور فنلاند با روش های گوناگونی صورت می گیرد، بر همین اساس گروه تحقیق، سیستم های مختلف را مورد بررسی قرار داد و در نهایت، تکنولوژی ThermoWood که جدیدترین تکنولوژی بهره برداری از چب می باشد انتخاب شد.
ThermoWood چیست؟
در تکنولوژی ترمووود، چوب برای استفاده در محیط خارجی مهیا می شود و در مقابل عوامل جوی مقاوم می شود. در این روش، چوب در دستگاه مخصوص ترمووود قرار می گیرد و دمایی بین 190 تا 215 درجه به آن اعمال میشود. با این روش اکسیژن از منافذ چوب خارج می شود، علاوه بر این، حرارت 215 درجه باعث خروج رزین های چوب از داخل آن می شود.
وزن نمای ساختمان در هر مترمربع فقط 5 کیلوگرم
این روش چوب را بسیار سبک می کند، همچنین قدرت دِفُرمِگی را کاملا از چوب می گیرد و این باعث میشود که وزن نمای ساختمان شما در هر مترمربع فقط 5 کیلوگرم باشد و این مطابق با مبحث 19 مقررات ملی ساختمان و در راستای نیل به سبک سازی می باشد.
اگر شما این چوب را داخل رطوبت 98% قرار دهید، هیچ اتفاقی برای چوب نمی افتد.
بعد از این مرحله، عملیات تثبیت رطوبت انجام می شود. در این روش، در ابتدا رطوبت داخلی چوب را به صفر درصد می رسانند و در مرحله بعد بر روی 6% تثبیت میشود ( البته با 2% تلورانس) این باعث می شود که اگر شما چوب را داخل رطوبت 98% قرار دهید، رطوبت داخلی چوب به زیر 16% برسد و در اینصورت هیچ اتفاقی برای چوب نمی افتد.
برای مثال شما اگر چوب رت داخل یک سطل آب بگذارید، اگر رطوبت چوب صفر در صد باشد، به رطوبت 30% می رسد و یکنواخت می شود، چون ماکزیمم دریافت رطوبت برای چوب 30% است و مرز خطر برای اینکه چوب دِفُرمه شود از 20 تا 30 درصد است. حالا اتفاقی که می افتد این است که این ها، چوب را به رطوبت 16% می رسانند و دیگر اتفاقی برای چوب نمی افتد.
ترمووود، مقاوم در مقابل برف، باران، باد، آفتاب و موریانه
در مرحله بعد، هموسلولز و مواد غنی چوب از آن خارج می شود و این عملیات باعث مقاوم شدن چوب در مقابل موریانه می شود، و در نهایت چوب در مقابل رطوبت، عوامل جوی مانند برف و باران و باد، موریانه و آفتاب مقاوم می شود.
این تکنولوژی را حدود 10 سال پیش، کمپانی لوناوود توسط انجمن ترمووود فنلاند اختراع کرده است و در حال حاضر، لوناوود بهترین و با کیفیت ترین کمپانی تولید چوب ترمووود در دنیا می باشد.
پروسه تحقیقات این محصول از طرف شرکت بازرگانی پارسا، توسط یک تیم دانشگاهی با تخصص دکترای چوب با گرایش “تیمار گرمایی چوب” انجام شده است و این نشان از علمی بودن پروسه تحقیق و بررسی محصول دارد.
چوب ترمووود قابلیت استفاده در نمای خارجی ساختمان، کفپوش کنار استخر، محوطه های سرباز و همچنین معماری داخلی ساختمان به عنوان دیوارپوش و کفپوش را دارد.
ما در این هفت سال حدود 500 پروژه را در اقلیم های مختلف ایران نصب کردیم، و خوشبختانه در تمامی مناطق آب و هوایی شاهد کارکرد مثبت محصول بوده ایم. چوب ترمووود قابلیت استفاده در نمای خارجی ساختمان، کفپوش کنار استخر، محوطه های سرباز و همچنین معماری داخلی ساختمان به عنوان دیوارپوش و کفپوش را دارد. کاربرد دیگر این چوب در کابین دوش و کنار جکوزی است. این محصول در 200 نوع پروفیل دسته بندی شده است و در حدود 90 تا 100 نوع مدل رنگ برای رنگ آمیزی آن وجود دارد.
چوب از قدیم الایام با زندگی مردم اجین بوده است
به دلیل اینکه چوب از قدیم الایام با زندگی مردم اجین بوده است، بنابراین باعث گرمی محیط و پویایی فضا می شود و از نماهای کامپوزیت که شهر را سرد و خشک می کنند و صنعتی می باشد، خارج کرده است.
نکته قابل توجه این است که در حال حاضر برخی از سازمان ها و ادارات مایل به طراحی داخلی با چوب هستند، چون این کار را تاثیرگذار در روحیه کارمند و افزایش کارایی او می دانند.
شرکت بازرگانی پارسا تنها شرکتی است که از مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن گواهی کیفیت در زمینه محصولات چوب در صنعت ساختمان را کسب کرده است و در حقیقت بنیانگذار صنعت ترمووود در ایران است.
در کشور فنلاند، به ازای هر یک درختی که بریده میشود، 100 نهال کاشته می شود
متاسفانه در کشور ما، جنگل ها در معرض سرقت و قاچاق چوب قرار دارد. در کشور فنلاند، 87% خاک کشورش را جنگل پوشانده است، ولی با اینحال به ازای هر یک درختی که بریده میشود، 100 نهال کاشته می شود و این فرهنگ دوستی با طبیعت است.
منبع: سایت خبری / تحلیلی معماری نیوز
کاربرد چوب در ساختمان
در امریکای جنوبی، بسیاری از ساختمان های مسکونی و تجاری که قبل از قرن 21 ساخته شده اند، از چوب بعنوان ماده ساختمانی استفاده کرده اند. منابع عظیم چوب ساختار پایه بسیاری از منازل، ساختمان های تجاری، پل ها و کارگاه ها را بوجود آورده اند. امروزه، خانه ها و بسیاری از ساختمان های تجاری و صنعتی از مواد مدرن چوبی ساخته شده اند. اخیراً، علاقه ی روزافزونی به استفاده از چوب در سازه های ترابری مانند پل ها بوجود آمده است.
در این مقاله، به بررسی قابلیت های انواع مختلف سیستم های ساختمانی پرداخته شده است و مفاهیمی در مورد چگونگی انطباق سیستم های قدیمی برای استفاده از مواد و تکنیک های مدرن تشریح شده است. برای مثال زمانی سقف، دیوار ها و کف برای اینکه دارای وزن کمتری باشند، از صفحه های چوبی ساخته میشدند، ولی امروزه این ساختمان ها توسط پلیوود و فلیک بورد های صنعتی ساخته میشوند. در مقایسه با تخته، این پانل های چوبی بسیار راحت نصب میشوند و مقاومت مضاعفی در برابر بار ناشی از باد و زلزله ایجاد میکنند. بنابراین، پانل های پیش ساخته کف و سقف به همراه اتصالات آنها جزء به جزء در کارگاه جایگذاری میشوند. یک سازه را میتوان در زمان کوتاهی با استفاده از سیستم های پانل بندی شده در کارگاه ایجاد کرد.
گلولام و سایر سیستم های چوبی پانل بندی شده، بطور گسترده ای در بزرگراه ها و پل های راه آهن استفاده میشود. شرح مختصری از این نوع ساختار های چوبی را نیز مرور خواهیم کرد.
سازه های قاب سبک
از دید تاریخی، دو نوع عمده از ساختمان های قاب سبک وجود دارد. قاب بندی بالونی و قاب بندی زمینه ای. قاب بندی بالونی، که تا اوایل قرن بیستم مورد استفاده قرار میگرفت، از اعضای قاب بندی دیوار های تمام قد برای ساختمان سازی تشکیل میشود. اطلاعات بیشتر در مورد قاب بندی بالونی در راهنماهای ساختمانی قدیمی وجود دارد. در اواخر قرن بیستم، قاب بندی زمینه ای، بازار خانه سازی را دردست گرفت و در موارد تجاری و کاربرد های صنعتی سبک مورد استفاده وسیع قرار گرفت. قاب بندی زمینه ای ساخت هر کف را روی کف زیرین ممکن میساخت. قاب بندی زیمنه ای از 50 سال پیش تا کنون با استفاده از موادجدید و محصولات پانلی برای کف و سقف، متحول شده است و اجزای پیش ساخته و تکه های قابل استفاده در , سازه ی چفت وبستی، در آن بکار میرود. توضیح دقیق تر در مورد ساختار زمینه ای در کتاب ساختمان ساختمان منازل قاب چوبی (Sherwood & Stroh 1989) آورده شده است. کتاب راهنمای سازه های چوبی برای خانواده (AF & PA 1995) نیز دارای اطلاعات مفیدی در این زمینه است.
فونداسیون ها
ساختمان های قاب سبک با زیرزمین، معمولاً توسط دیوار های بتنی پیش ساخته در محل یا دیوار های بلوک بتنی پشتیبانی میشوند. روش دیگر برای ایجاد فونداسیون، استفاده از بلوک های بتنی است که ساختمان را کمی از زمین بلند تر میکنند. برخی ساختمان ها اصلاً دارای فونداسیون نیستند، چون دیوار ها توسط تکیه گاه های بتنی نگهداری میشوند پس نیاز به پایه ندارند. در دیواره های فونداسیون از چوب پرداخت شده نیز استفاده میشود.
اساساً چنین فونداسیون هایی از بخش های دیواره ای چوبی به همراه صفحات پلیوود تشکیل شده اند که توسط صفحات پرداخت شده چوب حمایت میشوند و تمام آنها تا سطح معینی از دوام پرداخت شده اند. برای توزیع بار، صفحات روی یک لایه از سنگ یا گراول قرار میگیرند. دیوار ها باید طوری طراحی شوند تا در مقابل بار های جانبی مقاومت کنند و با همان تکنیک هایی که دیوار های سنتی ساخته میشوند، بوجود می آیند. سطح خارجی دیواره قونداسیون که زیر سطح است،به مواد ضد رطوبت آغشته میشود تا از تماس مستقیم آب با پانل ها جلوگیری کند. پشت بند ها باید طوری طراحی شوند که امکان خشک شدن راحت برای فونداسیون ایجاد شود و سطوح پایین نیز از همین منوال طبعیت کنند.
به علت اینکه دیواره فونداسیون دائمی است، پرداخت اولیه پلیوود و قاب بندی آن و ایجاد بست بسیار مهم است. پرداخت ویژه فونداسیون (FDN) با توجه به عمق و میزان تداخلات مواد شیمیایی انجام میگیرد. بست های ضدزنگ (مانند Stainless Steel) برای چوب های پرداخت شده، پیشنهاد میشود. اطلاعات بیشتر در این مورد در کتاب ملزومات اساسی فونداسیون چوبی دائمی (AF & PA 1987) آورده شده است.
کف ها
برای خانه های زیرزمین دار، سازه ی حامی مرکزی از بخش های چوبی روی زمینه مناسب تشکیل شده است که در بر دارنده ی تیر های باربر میباشد که از الوار های هم عرض اتصالات (استاندارد 38×183 mm تا 38×286 mm ) تشکیل شده اند که به یکدیگر پیچ میشوند و در لبه ها قرار میگیرند. چون الوار ها آنقدر طولانی هستند که کل طول تیر را پوشش میدهند، پس اتصالات در چند لایه مورد نیاز میباشد.
مفاصل در لایه های مجزا نزدیک پشتیبان ستون قرار میگیرند. تیر حمال نیز میتواند از نوع گلولام یا تیر فولادی I باشد که معمولاً توسط ستون های لوله ای فولادی حمایت میشوند. چنین جزئیاتی را میتوان در مورد خانه هایی که روی سطح ساخته میشوند نیز بکار برد. قاب بندی کف در سازه های مقاومتی معمولاً از اتصالات چوبی 400 یا 600 میلیمتری تشکیل میشوند. مراکز ثقل توسط دیواره های فونداسیون و تیر باربر مرکزی پشتیبانی میشوند ( شکل 1)
شکل 1 : جزئیات کف معمولی برای ساختمان زمینه ای همراه با تیر های خوابیده روی تیر مرکزی
اندازه الوار ها بستگی به نوع بارگذاری، فاصله بین الوار ها، فاصله بین پشتیبان ها، نوع چوب و سطح چوب دارد. معمولاً الوار های استاندارد 38×183 mm تا 38×286 mm، الوار های چوبی پیش ساخته یا خرپا های موازی مورد استفاده قرار میگیرند. الوار های چوبی معمولاً 6/3 تا 8/4 متر طول دارند. جدول فواصل ستون ها توسط انجمن جنگل ها و کاغذ امریکا منتشر شده است (AF & PA 1993). قابلیت طولانی بودن الوار های چوبی I یا خرپا های موازی توسط سازنده پیشنهاد میشود.
جاهای تعبیه شده برای راه پله، شومینه ها و اتشدان ها ممکن است در یک یا چند الوار تداخل ایجاد کند. پیشنهاد میشود که چنین جاهایی موازی طول الوار ها باشند تا از برش الوار اضافی، کاسته شود. هنگام برش، یک پشت بند در میان الوار های متصل قرار گرفته و به آنها الصاق میشود. یک پشت بند واحد معمولاً برای فضای بازی به عرض 2/1 متر مناسب است. ولی پشت بند های دوبل برای فضاهای باز عریض تر بکار میروند. برای فراهم کردن پشت بند مناسب باید توجه ویژه ای اعمال شود (مثلاً استفاده از نگهدارنده الوار)
بریدن اعضای قاب بندی برای نصب خطوط تهویه و داکت های حرارتی باید به حداقل برسد. اعضای بریده شده، نیاز به اقدامات تقویتی یا عضو تقویت کننده دارند. بخش هایی که باز متمرکز زیادی بر آنها وارد میشود (مانند زیر وان حمام)، نیاز به دوبرابر کردن الوار ها یا سایر اقدامات برای فراهم کردن پشتیبانی کافی دارند. یکی از مزایای قاب بندی کف با خرپا های موازی یا الوار های پیش ساخته I، قابلیت طولانی بودن آنهاست که نیاز به پشت بند های داخلی را از بین میبرد. مزیت دیگر این بخش ها این است که اجزا طوری طراحی شده اند که لوله کشی و سیم کشی و کانال های تهویه براحتی نصب میشوند.
پوشش کف، یا کف کاذب، روی قاب بندی کف انجام میشود تا زمینه کاری و اساس کف سازی نهایی را فراهم کند. خانه های قدیمی تر پوشش تخته ای داشتند، ولی خانه های جدید معمولا از محصولات پانلی استفاده میکنند. مواد معمول در پوشش مانند پلیوود و فلیک بورد های ساختمانی در اندازه های مختلف برای هماهنگی با نیاز های مختلف پوششی در دسترسند. پانل های نوع خارحی با سطح ضد آب، در جاهایی بکار میروند که رطوبت مشکل ساز باشد. مانند کف هایی که نزدیک بست های لوله کشی باشند یا کف کاذب در طی ساخت در هوای آزاد قرار داشته باشد.
پلیوود باید در جهتی صحیح نسبت به الوار ها نصب شود. فلیک بورد های ساختمانی نیز جهت خاصی برای نصب دارند. الگوهای میخکوبی نیز توسط کد مشخص میشوند و یا توسط سازنده پیشنهاد میشوند. حدود 3 میلیمتر از فضا باید بین لبه ها و انتهای پانل ها باشد تا تغییرات ابعاد مربوط به رطوبت را فراهم کند.
نشریه APA (انجمن مهندسی چوب) حاوی اطلاعاتی در مورد انتخاب ونصب انواع پانل های ساختمانی مناسب کف کاذب میباشد (APA 1996).
دیوار های خارجی
دیوار های خارجی ساخته شده از مصالح قاب سبک، معمولاً باربر هستند. این دیوار ها طبقات بالایی و سقف را پشتیبانی میکنند. یک استثنا در این مورد لبه های شیروانی منازل یک یا دو طبقه است. اساساً قاب بندی دیوار از پشت بند های عمودی و اعضای افقی تشکیل میشود که دربرگیرنده صفحات بالایی و پایینی و دماغه ها روی فضاهای تعبیه شده برای در ها و پنجره ها می باشد. پشت بند ها معمولاً بطور استاندارد 38 در 89 میلیمتر و 38 در 114 میلیمتر و یا 38 در 140 میلیمتری میباشند که روبروی هم میخ میشوند. پشت بند های خاص که با ضخامت دیوار مطابقت دارند نیز بصورت الوار های پیش ساخته I یا الوار ترکیبی ساختمانی وجود دارند. قاب بندی دیوار روی زمینه ای انجام میشود که توسط الوار های طبقه اول و کف کاذب ایجاد شده است. در اکثر موارد، تمام دیوار بصورت افقی قاب بندی میشود و سپس در جای خود قرار میگیرد. اگر دیواری آنقدر طولانی باشد که این کار ممکن نشود، بخش هایی از دیوار را میتوان بصورت افقی درست کرده و سپس انرا به بقیه ی دیوار متصل کرد.
بست های گوشه ها معمولاً پیش ساخته هستند، بطوریکه میتوان لبه آنرا به انتهای داخلی میخ کرد (شکل 2). بست ها گاهی در نقاط تقاطع دوبل میشوند که این کار به کمک قسمت داخلی برای فراهم کردن پشتیبانی انتهای دیوار داخلی انجام میشود. به همین ترتیب، یک بلوک افقی متوسط بین بست های خارجی قرار میگیرد تا دیواره پارتیشن را پشتیبانی کند. در چنین موردی، کلیپ های پشتیبانی مورد نیاز خواهند بود.
صفحات بالایی معمولاً دوتایی هستند، مخصوصاً وقتی الوار های کف در صفحه بالایی بین بست ها قرار میگیرند. دومین صفحه در بالا طوری قرار داده میشود که اولین صفحه را در گوشه ها و تقاطع دیوار های داخلی بپوشاند. این عمل وابستگی و مقاومت بیشتری در دیوار ها ایجاد میکند. در نواحی که امکان باد های شدید یا زلزله وجود دارد، باید بین دیوار، کف و صفحات موجود در سازه اتصال ایجاد شود که همگی به فونداسیون متصلند. اگر طبقه دوم به سازه اضافه شود، لبه الوار کف به دیوار بالایی میخ میشود و کف کاذب و قاب بندی دیوار به روشی که در طبقه اول گفته شد، انجام میشود.
پوشش دیوار های خارجی معمولاً نوعی محصول پانلی است. بار دیگر، پلیوود یا فلیک بورد مورد استفاده قرار میگیرند. فیبربورد که طوری ساخته شده تا مقاومت در برابر نفوذ آب داشته باشد نیز گزینه مناسبی میباشد. چندین نوع فیبربورد برای استفاده در دسترس است. بورد های چگالی معمولی که گاهی برای بدست آوردن مقاومت در مقابل بارهای جانبی وارده باید پرداخت شوند. بورد های چگالی متوسط که هنگام نیاز به پشتیبانی سازه ای مورد استفاده قرار میگیرند. پانل های حجیم فومی نیز میتوانند مقاومت حرارتی بیشتری نسبت به دیوار ها نشان دهند.
در مواردی که پوش نتواند مقاومت مورد نظر را ارائه کند، پرداخت مورب انجام میشود. بسیاری از پوشش های فومی قابلیت مقاومت در برابر فشار ها را ندارند، بنابراین پرداخت مورب باید در گوشه ها و پانل های ساختمانی در 2/1 متر ابتدای دیوار از گوشه ها انجام شود. وقتی پوشش های فوم سبک مورد استفاده قرار میگیرند، پرداخت به کمک فولاد استاندارد 9 در 89 میلیمتر انجام میشود.
شکل 2 – جزئیات گوشه برای دیوار های چوبی که پشتیبانی پوشش های داخلی را فراهم میکند. الف )گوشه سه لبه معمولی با بلوک بندی، ب) گوشه سه لبه بدون بلوک بندی، ج)گوشه دولبه با کلیپ حمایتی
سقف و پشت بام
سیستم سقف هم از الوار و هم از خرپا تشکیل شده است. خرپا های مهندسی، کار را در کارگاه کاهش میدهند و میتوانند فواصل بیشتری را بدون نیاز به پشتیبانی بپوشانند و در نتیجه نیاز به قسمت های باربر را کمتر میکنند. بدین ترتیب انعطاف بیشتری در قرار گیری دیوار های داخلی بوجود می آید. خرپا های سقفی پیش ساخته، برای ساخت سقف و بام شیبدار بکار میروند. دو سوم ساختمان های قاب سبک از این روش استفاده میکنند. برای سازه های مقاوم، خرپا ها عموماً با استفاده از الوار های 38 در 89 ساخته میشوند و با رابط های فلزی که با دندانه هایی که در اتصالات فشرده میشوند، به هم متصل میگردند (TPI 1995).
الوار ها و سیستم پوششی در بسیاری از ساختمان های ساخته شده تا 1950 دیده میشوند. لاپه ها عموماً روی صفحه بالایی دیوار ها پشتیبانی میشوند و به یک صفحه نگهدارنده در قله سقف متصل میشوند. به هر حال، چون لاپه ها شیب دارند، به بالای دیوار ها فشار می آورند. با میخ کردن لاپه ها به الوار های سقف و میخ کردن الوار های سقف به صفحات بالایی دیوار ها، از این موضوع جلوگیری میشود (شکل 3 – الف)
یک قسمت توخالی، جایی که دو بخش بالای سقف برهم عمود میشوند، بوجود می آید. یک الوار تهیگاه برای پشتیبانی از الوار های کوتاه که به الوار های تهیگاه و ستون میخ شده اند، بکار میرود (شکل 3 – ب). در برخی موارد، سقف تا انتهای قابل اتکا ادامه نمی یابد، ولی از چند نقطه بسوی انتهای دیوار شیب دارد که سقف را تشکیل میدهد. یک الوار مفصلی، الوار های کوتاه را پشتیبانی میکند و سوی دیگر الوار های کوتاه به صفحات بالایی متصل میشوند ( شکل 3 – ج). بطور کلی، همان مواد که برای پوشش دیواره ها و کف کاذب استفاده میشوند، برای پوشش سقف نیز بکار میروند.
عرشه ی چوبی
یک روش عامه پسند برای گسترش نواحی زنده در یک خانه، ساختن یک عرشه ی چوبی تنظیم شده با یکی از دیوار های خارجی میباشد. عرش ها از الوار های پرداخت شده ساخته میشوند که عموماً از مصالح فروشان محلی قابل خریداری است و با توجه به پیچیدگی کار، ممکن است حاوی راهنمای ساخت و نصب نیز باشد. برای اطمینان از عمر طولانی، ظاهر قابل قبول و امنیت سازه، در اولین قدم باید احتیاطات لازم اعمال شود. انتخاب صحیح مواد، اولین اقدام در این راه است. پس از آن عملیات نگهداری لازم است. پیشنهادات دقیق تر در تمام این موارد در کتاب عرشه های چوبی، مواد، ساختمان و پرداخت (Mc Donald & Others 1996) آمده است
ساختمان های شمعی و ستونی
در ساختمان های شمعی و ستونی، شمع های گرد یا ستون های مربعی هر دو بعنوان فونداسیون و عنصر قاب بندی عمودی عمل میکنند. این نوع از ساختمان بنام ساختمان شمعی نامیده میشد، ولی امروزه، با استفاده گسترده از تیرها، این ساختمان ها به قاب تیری تغییر نام یافته اند. برای سازه های نسبتاً پایین، دیوارهای سبک و قاب بندی پشت بام به ستون ها میخ میشوند که معمولاً 4/2 تا 6/3 متر از هم فاصله دارند. این نوع ساختمان عموماً با شمع های گرد برای ساختمان های کشاورزی مورد استفاده قرار میگیرد، ولی همین مفاهیم سازه ای برای ساختمان های تجاری نیز تعمیم یافته است (شکل 4)
شکل 3 : الف) یک سقف از نوع الواری با قاب بندی معمولی. ب) تهی گاه. ج)گوشه ی تهیگاه
شمع های گرد هنگام اتصال اعضای قاب بندی مشکلاتی بوجود می آورند. این مشکلات را میتوان با ورق گذاشتن در رخ خروجی شمع آسان تر کرد. برای شمع های گوشه، دو رخ بصورت اریب ورقه زده میشوند. با این عمل میتوان اتصال بهتری به قاب بندی سبک و سنگین به کمک میخ و اتصالات داشت. وقتی شمع گرد باقی بماند، رخ خارجی آن نشیمن گاه مناسبی برای تیر ها نخواهد بود.
تیر های چهارضلعی بیشتر مورد استفاده قرار میگیرند و میتوانند از الوار های چوبی و گلولام ساخته شده باشند. تیرهای ساخته شده مزیت بیشتری دارند، چون فقط پایه تیر باید پرداخت شود. بخش پرداخت شده در زمین ممکن است با اندازه های مختلف باشد تا با طول پرداخت نشده همخوانی داشته باشد. در طراحی این نوع از تیرها باید همخوانی بین قسمت های پرداخت شده و پرداخت نشده رعایت شود. سیستم دیوار از بدنه های افقی تشکیل میشود که معمولاً با فلزات درخشان پوشیده میشود و باعث بوجود آمدن مقداری مقاومت مازاد میشود.
ساختمان های شمعی و ستونی. چپ) شمع ها و تیرها هم در فونداسیون و هم در دیوار دیده میشوند. راست) شمع و تیر فقط فونداسیون را برای سازه های قاب بندی زمینه ای سنتی فراهم میکند.
خرپاهای سقف که با رابط های فلزی ساخته شده اند، به هر شمع یا تیر متصل میشوند. بافت های سقف بطور موازی با خرپا و با فاصله ای از 2/1 تا 7/3 متر نصب میشوند. برای فواصل 4/2 متری خرپا ها، این بافت ها معمولاً استاندارد 38 در 89 میلیمتر به فاصله ی 6/0 متری میباشند و به بالای خرپا ها یا بین آنها به کمک نگهدارنده های الوار متصل میشوند. سقف بندی معمولاً از فلز ساخته میشود که باعث مقاومت در دیافراگم سقف میشود و مقداری از بار را به دیوار های موازی با جهت بار، انتقال میدهد. اطلاعات دقیق تر در مورد طراحی سازه های قاب-تیر در مستندات انجمن ملی قاب سازان 1992 آورده شده است.
ساختمانهای کنده ای
علاقه روز افزونی برای ساخت ساختمان های کنده ای در میان افراد نواحی جنگلی دیده میشود. این طیف ساختمانها در بر گیرنده ی منازل ساده و کوچک تا ساختمان های بزرگ و دائمی میباشد (شکل 5). بسیاری از نمایشگاه های ایالات متحده، بصورت تخصصی در طراحی مصالح برای ساختمان های کنده ای فعالیت میکنند. منازل کنده ای تقریباً همیش از سیستم دیوار ساخته شده از طبیعت یا کنده های تولید شده به جای الوار های بریده شده بهره میبرند. سیستم های کف و سقف نیز ممکن است توسط کنده یا قاب بندی سنتی ساخته شوند. شرکت های سازنده منازل کنده ای، انواع کنده را به دو سیستم زیر تقسیم بندی کرده اند : گرد و شکل دار. در سیستم کنده ای گرد، کنده ها بصورت سطحی کاملاً صاف و گرد ایجاد میشوند و تمام آنها دارای قطر یکسانی هستند. در سیستم شکل دار، کنده ها به شکل های مختلف ماشین میشوند که عموماً گرد نیستند. سطح خارجی کنده ها معمولاً گرد است، ولی سطح داخلی آنها ممکن است کرد یا تخت باشد. رابط بین کنده ها طوری ساخته شده است که حالت چفت و بست پیدا کند.
استاندارد های مختلفی برای درجه بندی کنده ها و تخصیص خصوصیات به آنها ایجاد شده است و این استاندارد ها توسط کد های ساخاتمانی مشخص شده اند (ASTM 1996). سازندگان و طراحان باید بدانند که کنده ها میتوانند در کارگاه، به درجه رطوبت بالاتری نسبت به درجه ی ایده آل برسند. تاثیر فصول و تداوم انقباض و انبساط نیز باید در نظر گرفته شود. اطلاعات بیشتر در مورد منازل کنده ای در بخش منازل کنده ای از انجمن خانه سازان ملی در واشنگتن موجود است.
ساختمان های چوبی سنگین : قاب چوبی
ساختمان های قاب چوبی، امروزه در امریکا متداولند و جوابگوی نسل جدید میباشند. بسیاری از ساختمان های کارخانه ها و کارگاه ها که به اواسط قرن بیستم مروبط میشوند، از چوب سنگین ساخته شده اند. قاب چوبی تجاری از چوب های بریده شده ( بزرگتر از 114 در 114 میلیمتر) متصل به هم توسط اتصالات دست ساز زبانه مانند تشکیل شده اند. ساخت چنین قابی خواهان اتصالات بسیار خاص است که در شکل 6 نشان داده شده است.
منبع : http://www.iran-eng.com
شکل 5 : خانه های کنده ای مدرن که در انواع طرح ها موجودند.
در ساختمان های قاب چوبی امروزی، یک پنل ترکیبی پیش ساخته پوششی (2/1 در 4/2 متر) مستقیماً در قاب استفاده میشود. این پنل دارای یک لایه داخلی 13 میلی متری، یک لایه مرکزی از عایق فوم و لایه خارجی از پلی وود یا فلیک بورد می باشد. در برخی موارد، یک لایه استاندارد 19 میلیمتری زبانه و دهانه از تخته های صلب نیز به قاب اعمال میشود و یک پنل ترکیبی پلیوود-فوم نیز روی تخته ها نصب میشود تا نمای خارجی خانه بوجود آید. آتش نشانی محل باید در مورد عایق های فوم نظر دهد.
اعضای قاب بندی در تقاطع های بزرگ بریده میشوند. بنابراین رفتار شناسی آنها قبل از نصب مشکل است. پس سازنده باید تغییرات ابعاد را که ممکن است با خشک عضو در محل رخ میدهد را در نظر بگیرد. سازه باید طوری طراحی شود که این تغییرات ابعاد را تحمل کند.
حفاظت از چوب
دانشمندان آمریکایی روشی ابداع کرده‌اند که با استفاده از آن از پوسیدگی‌های چوب و الوارهای چوبی جلوگیری میشود. به گزارش مجله دنیای نانو،`پت هیدن` استاد شیمی و `پیتر لکس` استاد علوم و منابع طبیعی `دانشگاه فنی میشیگان` در این روش ترکیبات آلی را در محفظه‌های پلاستیکی بسیار کوچک به قطر ۱۰۰نانو متر قرار میدهند.
به گفته این محققان، این دانه‌های کوچک که در آب غوطه‌ور میشوند آنقدر کوچک هستند که اگر تحت فشار قرار داده شوند در تمامی منافذ ظریف چوب نفوذ میکنند. پیتر لکس می‌گوید، از آنجاییکه بافت چوب همانند یک توری بسیار فشرده است اگر ذرات به اندازه کافی کوچک نباشند نمی‌توانند کاملا در منافذ آن نفوذ کنند.
`جیم بیکر` مدیر فنی همکاری‌های فناوری دانشگاه میشیگان، ابداع این روش را نقطه عطف مهمی می‌داند و می‌گوید، `این امر تنها با بکارگیری فناوری نانو در صنایع سنتی محقق شده است.` وی افزود، این فناوری در مقیاس نانو است اما نتایج آن بسیار شگرف و بزرگ خواهد بود. بیکر گفت، صنایعی که از این فناوری استفاده میکنند زباله‌های صنعتی قابل بازیافت و کاملا سازگار با محیط خواهند داشت و محیط زیست نیز از خطر نگه دارنده‌های صنعتی در امان خواهد ماند.
با بکارگیری این فناوری صنایع مختلف میتوانند از مواد شیمیایی کم خطرتر نظیر بوراکس که بسیار موثر است استفاده کنند و تنها با خیساندن چوب در آب مواد نگهدارنده را از آن پاک کنند.
ایرنا
یکی از راه های حفاظت چوب دربرابر عوامل مخرب ،خشک کردن آن است.بدین معنی که با توجه به شرایط آب و هوایی و رطوبت نسبی محیط ، از رطوبت چوب بکاهیم . با توجه به اینکه کشورما دارای تنوع آب وهوایی فراوانی می باشد در هنگام خشک کردن چوب و حمل و نقل آن از شهری به شهر دیگر باید بسیار با دقت عمل کرد و به طور مثال انتقال یک محصول چوبی از یک منطقه کویری به یک شهر ساحلی که دارای اختلاف رطوبت نسبی قابل توجهی می باشند به هیچ وجه توصیه نمی شود .
در تصویری که در زیر مشاهده می کنید رطوبت تعادل در شهر های مختلف کشورآ ورده شده است.
دلایل خشک کردن چوب قبل ازمصرف
به طور کلی چوب دارای مقادیر چشمگیری رطوبت است .به علاوه چوب ماده ای آبدوست است ،یعنی اگر در محیط مرطوب قرارگیرد،آب را جذب می کند واگر در محیطی خشک باشد، رطوبت را از دست می دهد.بنابراین چوب باید همواره دارای رطوبتی نسبی متناسب بامحیط باشد.
چوب بلافاصله پس از قطع شدن حاوی مقدار زیادی رطوبت است،اگر با وجود این رطوبت از آن استفاده شود، پس از اینکه درمحل مصرف قرار گرفت و به تدریج رطوبت خود را از دست داد،ترک های سطحی و عمقی بر می دارد واز کیفیت آن کاسته می شود . چنانچه چوب طبق اصول علمی خشک شود ،در مصرف آن مشکلی به وجود در نخواهد آمد .
در شکل زیر معایب چوب اثر از دست دادن رطوبت دیده می شود .
به دلایل زیر چوب را باید قبل از مصرف خشک کرد .
1- جلو گیری از به وجود آمدن عیب هایی نظیر پیچیده شدن و ترک بر د اشتن چوب
2- محافظت بهتر چوب در مقا بل حمله قارچ ها، پوسیدگی ورنگی شدن
3- کاستن از وزن چوب و هزینه حمل ونقل
4- ازدیاد مقاومت چوب بدون بوجود آمدن عیبی در آن
5- افزایش نگهداری میخ در چوب
6- افزایش کیفیت رنگ آمیزی ، پرداخت و عملیات حفاظت چوب
7- از بین رفتن قارچها و حشرات در درجه حرارت بالا در کوره چوب خشک کنی
8- آسان تر و بهتر انجام شدن عملیات ماشین کاری بر روی چوب
9- بالا بودن مقاومت اتصال بین چسب و چوب خشک
چوب را به طور معمول به دو روش خشک می کنند:
الف – طبیعی: در هوای آزاد
ب – مصنوعی: در کوره چوب خشک کنی
عوامل مخرب چوب
چرخه زندگی قارچ ها :
قارچ ها ی چوبخوار درسطح چوب دانه های ریزی به نام هاگ ( اسپور ) تولید می کنند . هاگ ها درشرایط مناسب به میسلیوم یا ریسه که رشته های لوله ای شکل هستند ، تبدیل می شوند وازطریق روزنه ها به درون چوب نفوذ می کنند ودر آنجا فعالیت خود را آغاز می نمایند . در مراحل اولیه حمله ، اثرات پوسیدگی را نمی توان تشخیص داد مگر در موارد استثنایی که ممکن است کمی باعث تغییر رنگ چوب شوند . میسلیوم پس از مدتی رشد می کند وموادی را ازخود ترشح می نماید که باعث تجزیه وتخریب زنجیره طویل مولکول چوب می شود . دراین مرحله، چوب به تدریج نرم می شود ولی هنوز پوسیدگی را با چشم غیر مسلح نمی توان دید . درچنین شرایطی مقاومت چوب به تدریج کاهش می یابد .
ویژگی های چوب های پوسیده
هنگامی که شرایط برای حمله قارچها از هر لحاظ مناسب باشد ، میزان حمله قارچ ها وصدمات وارده ، به گونه چوب وقارچی که حمله می کند بستگی کامل دارد .
به طور کلی ویژگی های چوب های پوسیده به شرح زیر است :
1- رنگ چوب : رنگ چوب ممکن است بعد ازحمله بعضی ازقارچ های عامل پوسیدگی مانند پوسیدگی قهوه ای ، پوسیدگی سفید وپوسیدگی آبی ، تغییرکند . این گونه تغییر رنگ می تواند ، عامل مهمی برای تشخیص چوب های پوسیده باشد.
2- همکشیدگی: درچوب پوسیده، میزان همکشیدگی بیشتر از چوب سالم است.
3- وزن مخصوص : قارچها پس از حمله به چوب ،موادی از خود ترشح میکنند که باعث تجزیه ماده چوبی می شود وچوب را نرم واسفنجی می کند در نتیجه وزن مخصوص (دانسیته) چوب کاهش میابد.
4-مقاومت مکانیکی: مهم ترین مشخصه چوب پوسیده ، کاش مقاومت مکانیکی آن است که معمولا خیلی سریع ، بعد ازآلوده شدن چوب اتفاق می افتد . در آزمایشی که در شکل مقابل مشاهده می شود ،هنگامی که با میله فلزی تراشه ای از چوب پوسیده و تراشه ای از چوب سالم برداشته می شود،در چوب سالم تراشه به راحتی از چوب جدا می شود در حالی که در چوب پوسیده ،تراشه از وسط شکسته می شود.
5- حرارت: با توجه به اینکه حرارت سوختن چوب به طور مستقیم با وزن مخصوص آن بستگی دارد ،لذا چوب پوسیده نسبت به چوب سالم ،دارای ارزش حرارتی کمتری است . به طور کلی ،چوب پوسیده نسبت به چوب سالم در حرارت کمتری شعله ور می شود .
حشره های چوبخوار
1-2-موریانه ها: موریانه ها از لحاظ شکل ظاهری ،اندازه وسایر مشخصات بیولوژیکی به یکدیگر شبیه هستند
به طور کلی ،همگی از نور گریزانند و هرگز در هوای آزاد رفت وآمد نمی کنند . زندگی انها به صورت دسته جمعی ( کلنی) واغلب در دالانها و تونل هایی است که در چوب یا خاک ایجاد می کنند . این گونه حشرات بسیارخطر ناک هستند ،زیرا بدون ظاهر شدن وجلب توجه انسان ، ممکن است سقفی را به طور کلی ویران کنند و خسارت های زیادی را به بار آورند . موریانه ها از نظر نحوه زندگی به سه گروه عمده تقسیم می شوند :
1- موریانه هایی که در زیر خاک زندگی می کنند .
2- موریانه هایی که در درون چوب های خشک زندگی می کنند .
3-موریانه هایی که در چوب های مرطوب زندگی می کنند .
گروه دوم وسوم از نظر درجه خسارتی که به چوب وارد می سازند ، اهمیت زیادی ندارند
به طور کلی بیش از 2000 گونه موریانه وجود دارد که حدود 800 گونه آنها چوب خوار هستند . در ایران دو گونه موریانه شناخته شده است : یکی در منطقه شمال ودیگری درمنطقه جنوب . موریانه ها را عامل مهمی در تخریب چوبهای ساختمانی وتراورس های راه آهن تشخیص داده اند .
اصول مبارزه با موریانه
1- در محل هایی که خطر حمله موریانه زیر زمینی وجود دارد ،فونداسیون های ساختمان باید از بتون یا سایر مصالح ساختمانی مانند آجر ، سنگ ویا بلوک های ساختمانی که برای موریانه ها نفوذ ناپذیر است ، ساخته شود .
2- درصورتی که ساختمان دارای زیرزمین است ، کف زیرزمین باید با بتون ساخته شود .
3- پایه های چوبی که در زیرزمین نصب می شود ، باید داخل بتون وچندسانتی متر بالاتراز کف کار گذاشته شود .
4- اتصالات وفاصله بین تخته ها باید به نحوی ساخته شود که عمل تهویه به خوبی انجام گیرد واز جمع شدن رطوبت جلوگیری شود وشرایط لازم برای رشدونمو قارچ ها وموریانه ها فراهم نگردد.
5- بعداز ساخته شدن اسکلت ، خاک باید با محلول های شیمیایی ضدعفونی گردد .
6- ازچوب اشباع شده بامحلول های شیمیایی ضدقارچ وضدحشره استفاده شود .
7- کلیه مواد ومصالح زاید ، چوب های اضافی ومازاد بریده های چوب را باید ازاطراف ساختمان دور کرد
2-2- سوسک های چوبخوار
این نوع حشره ها هم به چوب های تازه قطع شده وهم به چوب های خشک سوزنی برگان وپهن برگان حمله می کنند . درختان معمولا تا زمانی که زنده هستند وقطع نشده اند ، ازحشره ها صذمات زیادی نمی بینند ولی پس از قطع ، نسبت به عوامل بیولوژیکی مخرب ، حساس تر وآسیب پذیرتر می شوند . به این دلیل ، معمولا چون درختان پس از قطع مدتی درجنگل یاکارخانه می مانند ، درصورتی که درطول این مدت گرده بینه ها حفاظت نشوند ، ممکن است توسط حشرات مورد حمله قرارگیرند .
مهم ترین حشرات چوبخوار که خسارت های قابل توجهی به چوب وارد می سازند عبارتند از :
– سوسک های معمولی مبلمان یا آنوبیوم (Anobium)
این نوع سوسک ها بیشتر ، درمبلمان های نو وکهنه ، پله های چوبی ووسایل تزئینی چوبی ودرشرایط آب و هوایی سرد ومرطوب زندگی می کنند .
– سوسک های پودرکننده چوب :
این نوع سوسک ها معمولا فقط به چوب پهن برگان حمله ور می شوند .
– سوسک شاخ دار خانگی :
این سوسک به مهمان موذی خانه معروف است خسارت وصدمات ناشی از آن ازدونوع سوسک قبلی بیشتر است .
اصول مبارزه با سوسک های چوبخوار
– چوب های حساس به این نوع سوسک ها که برای ساخت پایه های چوبی مورد استفاده قرار می گیرند ، بلافاصله بعداز قطع باید با محلول های شیمیایی مخصوص سم پاشی شوند .
– رعایت اصول بهداشتی درکارخانه های چوب بری ومبل سازی می تواند ازحمله این نوع حشرات تا اندازه ای جلوگیری کند
– استریل یا ضد عفونی کردن چوب آلات تازه قطع شده بابخار آب ( تحت شرایط کنترل شده ) روش مناسبی برای کنترل آلودگی چوب ها می تواند باشد .
تخته‌های trex
دست آورد جدید تکنولوژی
ترکس چیست:
ترکس نام تجاری محصولی است که به کمک تکنولوژی شیمی پلیمر و از ترکیب چوب با پلاستیک به وجود می‌آید و ماده جدید خواص کاملاً استثنایی و کاربردی از هر دو ماده را دارا میباشد.ترکس از ترکیب ضایعات صنایع چوب به خصوص صنایع مبلمان و غیره به صورت خاک اره و پلاستیک پلی اتیلن که به طور کلی شامل کیسه‌های پلاستیکی خرید و نوارهای پلاستیکی بسته‌بندی میشود به وجود می‌آید، پلاستیک پلی‌اتیلن در پروسه تولید، ذرات فیبر چوبی را کاملاً به یکدیگر چسبانده و به صورت محافظی برای ذرات چوب درمی‌آید و این عمل باعث میشود تا محصول به‌دست آمده دارای خصوصیات هر دو ماده تشکیل دهنده یعنی پلاستیک و چوب باشد، ازجمله این که، محصول شکاف یا ترک نمی‌خورد، درجه جذب رطوبت بسیار پایینی دارد، در مقابل آفات و تغییرات شیمیایی مقاوم است، درجه سختی چوب ارتقاء می یابد.
ضمن اینکه تمامی خصوصیات کار با چوب را دارا بوده و قابلیت رنگ پذیری بالایی نیز دارد.
ترکس از ترکیب 50 تا60 درصد خاک اره و 40 تا50 درصد پلی اتیلن به روش اکستروژن پیوسته تولید میشود.
در ارزش‌یابی به عمل آمده ترکس به عنوان عضوی از یک سازه چوبی در نظر گرفته شده.ترکس یک محصول کامپوزیت پیش ساخته میباشد که حدوداً پنجاه درصد وزن آن را فیبر چوبی تشکیل میدهد و بقیه آن از پلاستیک، پلی اتیلن و ترموپلاستیک است و نتیجه نهایی محصول چوب ترموپلاستیک است. ابعاد استفاده شده در آزمایشات نزدیک به اندازه‌های الوار معمولی انتخاب شده یعنی از76 میلیمتر تا254 میلیمتر. اعداد به دست آمده بیانگر این امر است که ترکس بیشتر مناسب کار در فضای آزاد میباشد تا فضای سرپوشیده و بر اساس نتایج حاصل از بررسی‌های مختلف برای استفادهtrex به عنوان اجزاء داخلی ساختمان مثل تیر، ستون، تیر حمال پیشنهاد نمی‌شود و در صورت استفاده برای مصارف فوق می‌بایست محاسبات جدید و خاص برای عضو به کار رفته در اجزاء سازه صورت بگیرد .
میزان مقاومت و یا قدرت نگهداری این محصول به میخ و پیچ در جهات سطحی و جانبی با استانداردها و کدهای طراحی شده برای چوبهای تبدیل مثل الوار و غیره کاملاً مطابقت دارد.
اما باید در نظر داشت برای این منظورترکس می‌بایست حداقل دارای وزن مخصوص 50/0 باشد. بنابراین اندازه میخ و پیچ‌های مورد استفاده به شرح زیر میباشد.
میخ d 16 با حداکثر قطر4 میلیمتر(0.162 اینچ) پیچ شماره12 با حداکثر قطر5/5 میلیمتر
(216/0 اینچ) پیچ و مهره شماره7/12(1/2 اینچ)
دوام:
خصوصیات نشان داده شده در آزمایشگاه‌های به عمل آمده جهت بررسی دوام در مقابل شرایط آب
و هوایی، حمله حشرات و عوامل پوسیدگی و باختگی، آن را کاملاً با چربی‌های تیمار شده و یا اشباع شده قابل مقایسه میکند.
به همین دلیل میتوان آن را در سازه‌هایی که مستقیماً با سطح زمین و خاک تماس دارند به کاربرد. شرایط انجام آزمایشات متعادل شش سال نگهداری ترکس
در شرایط نامناسب آب و هوایی و دیگر عوامل پوسیدگی بوده و علاوه بر این‌هاترکس توانسته در مقابل تابش اشعه ماوراء بنفش به خوبی کیفیت خود را حفظ کند زیرا این اشعه اثرات تخریبی مهمی بر روی پلاستیک‌ها و پلی اتیلن‌ها دارد.
خصوصیات کار با ترکس :
حمل و نقل: وزن ترکس از چوب بیشتر است و قابلیت انعطاف بیشتری نسبت به چوب دارد بنابراین هنگام حمل و نقل معمولاً نباید یک قطعه (به خصوص قطعات با قطر کم و طول زیاد) trexرا به تنهایی بلند کرد چون احتمال شکستن وجود دارد.
همچنین هنگام انبار کردن حتماً می‌بایست آن را در محلی که تراز میباشد انبار نمود و برای این منظور میتوان در زیر قطعات trex از چوبدستک به فاصله حدوداً هر6سانتیمتر استفاده نمود تا از کمانی شدن آن جلوگیری شود. ترکس را میتوان به راحتی و دقیقاً مثل چوب برید.
برش کاری و دریل:
ترکس رامی توان دریل کاری کرد، سنباده زده و حتی با اور فرزبر روی آن کار کرد و ولی برای سهولت کار پیشنهاد میشود برای برش از تیغه اره الماسه با تعداد دندانه‌های 18 تا 24 استفاده شود و در هنگامی که قصد ایجاد سوراخ‌های عمیق با دریل را دارید چندین بارمته را از سوراخ خارج کرده و مجدداً فرو ببرید تا با این عمل خرده چوبها و ضایعات ناشی از دریل کاری از محل خارج شود.
میخ و پیچ:
به منظور دوام بیشتر در صورت امکان می‌بایست از میخ و پیچ گالوانیزه و یا استیل استفاده کرد، فرورفتن میخ در ترکس نیاز به نیروی بیشتری نسبت به چوب دارد به همین دلیل در صورت در دسترس بودن پیشنهاد میشود از چکش پنوماتیک استفاده میشود. همچنین هنگام دریل کاری به منظور پیچ کردن قطر مته نباید بیشتر از4/3 قطرپیچ باشد.
رنگ پذیری:
ترکس قابلیت رنگ پذیری کاملاً خوبی دارد و میتوان آن را با رنگ‌های دلخواه تزئین کرد. اما قابل ذکر است که به صورت طبیعی این محصول در سه رنگ تولید میشود که عبارتند از قهوه‌ای روشن، کرم، طوسی که هر کدام از این رنگ‌ها طیف‌های روشن تا تیره را شامل میشود. نکته قابل توجه این است که ترکس پس از نصب به چهار تا شش هفته وقت نیاز دارد تا در اثر شرایط محیط و تابش خورشید رنگ آن تثبیت شود.
از دیگر خصوصیات استثنایی و به منحصر به فردترکس قابلیت انعطاف و خمش‌پذیری آن است که این خصوصیت به تولیدکنندگان امکان تولید محصولاتی را میدهد که تولید آن با چوب امکان‌پذیر نیست و یا در صورت امکان‌پذیر بودن باعث میشود تا مقادیر زیادی چوب مرغوب و گران قیمت تبدیل به ضایعات شود.
روش کار برای خم کردن ترکس بسیار آسان و کم هزینه است و در سه مرحله صورت میگیرد که شامل گرم کردن در محفظه مخصوص، ساخت قالب و یا فرم مورد نظر برای خمکاری و مرحله نهایی خم کردن به شکل مورد نظر میباشد.
نگهداری:
باتوجه به شرایط محیط ممکن است در اثر مرور زمان قارچ، کپک و خزه و یا دیگر آفات سطح ترکس را بپوشاند برای از بین بردن این آفات میتوان از پودرهای شوینده و برای حصول نتیجه بهتر از هیپوکلریت سدیم استفاده کرد.
برای لکه‌های به وجود آمده ناشی از روغن و چربی نیز میتوان از سنباده با شماره‌های
متوسط به همراه پودرهای شوینده استفاده کرد. تمام خصوصیات ذکر شده در مورد ترکس باعث شده تا کمپانی تولید کننده آن در آمریکا این محصول را با اطمینان به مدت 10سال تضمین کند در صورتی که چنین امری در مورد چوب امکان‌پذیر نیست. با توجه به فراوانی و ارزانی مواد اولیه این محصول در کشورمان امید است به زودی شاهد تولید و ارایه این محصول به بازار مصرف ایران نیز .باشیم.
MDF
مخفف MDF ( Medium Density Fibernation) است .
MDF فیبر با چگالی متوسط است که بصورت فشرده از ضایعات چوب تهیه می گردد و از مقاومت زیادی در مقابل رطوبت برخوردار است.
MDFهمواره به عنوان مغز و درون کار در صنعت چوب مورد استفاده قرار می گیرد.
آنچه MDF را زیبا می سازد پوشش روی آن است که بسته به نوع کارمتفاوت می باشد.
از معروفترین روکشهای MDF می توان PVC ، VINILIUM، HPL وفرمیکا را نام برد.
لازم به ذ کر است فرمیکا بسته به نوع ضخامتش متفاوت می باشد.
بنابراین هرچه از روکشهای ضخیمتر و مقاومتر در پوشش MDF استفاده شود
جنس مرغوبتری بدست خواهد آمد.
MDFچیست:
MDF نوعی فیبر است که از خرده چوب بهم فشرده تحت فشار و حرارت به وجودمی آید.
اکنون در بیشتر موارد سازندگان کابینت از MDF به جای تخته سه لائی یا تخته های نئوپان استفاده می کنند.
دلائل استفاده:
۱-چگال بودن MDF ، یعنی زیاد بودن ذرات چوب در واحد حجم آن، محکم و بدون گره بودن این نوع فیبر که به سوراخ کاری و سوهان کاری آن و ایجاد فرم های دلخواه کمک می کند
۲- سطح آن هموار است.
۳- وجود ذرات بسیار ریز و نرم ، بافت غیر قابل تشخیصی دارد.
۴-این نوع فیبر براحتی با چسب چوب به هم می چسبد،
۵- سطح آن را می توان رنگ روغن یا رنگ پلاستیک زد و همچنین با لترون یا اچ پی ال یا ملامین روکش کرد.
۶- نسبت به اب مقاومت بیشتری دارد.
مصارف:
MDF نه تنها برای ساخت کابینت، بلکه برای ساخت دیوارهای چوبی، کمد و دکوراسیون داخلی منازل نیز استفاده می شود.
لترون ( Letron )
لترون ترکیبی از تخته های چند لایه چوب است.که این تخته ها از چوب نرم ، یا ضایعات خورد
شده و تراشه های کارخانه های چوب بری حاصل میشوند.
که البته این خرده ها در مقایسه با ذرات اولیه مورد استفاده در MDF بزرگتر بوده و قابل رویت
میباشند که در MDF این امر میسر نیست.
ورق لترون تولیدی با توجه به وجود پستی و بلندیهای سطحی ، میبایستی حتما قبل از روکش شدن ،
توسط ماشین آلات دقیقی ، پرداخت گردیده و ساییده شود.
سپس روکش نهایی با توجه به نوع نیاز ، روی این ورق چسبانده و پرس میگردد.
لترون رامیتوان به دو بخش تقسیم کرد:
الف ) لترون با روکش کاغذی
این نوع روکش ها از کیفیت مناسبی برخوردار نبوده و فقط برای پوشش ورق خام لترون مورد استفاده
قرار میگیرند.
در مقابل سایش و برخورد ، مقاوم نبوده و معمولا توصیه نمیشوند.
ب) لترون با روکش ملامینه ( لامینت )
روکش ملامینه همانگونه که از نامش بر می آید ، دارای سطحی ملامینی براق و همراه با
درخشندگی و انعکاس نور بوده و ضخامت مناسب آن ،در کنار استحکام و دوام بیشتر ،
نظر اکثریت مشتریان را به خود جلب میکند.
لازم به ذکر است ، روکش ملامینه باعث میشود برش و کار بر روی لترون کمی دشوارتر گردد و
دستگاهها و ماشین آلات خاص خود را میطلبد .
مقایسه Letron با چوب طبیعی
به دنبال ورود لترون به صنعت چوب ، تحولی شگرف در این صنعت به وجود آمد که توانست صنعت
چوب را از ورطه سنتی و محدودیتهای فراوانرهایی بخشیده و وارد دنیای صنعتی و مدرن ، همراه
با کیفیت بالاتر ، گرداند.
خصوصیات لترون در مقایسه با چوب طبیعی میپردازیم:
1 ) مصنوعات چوبی ساخته شده میبایستی رنگ آمیزی شده و هزینه ها و دشواریهایی را جهت
محافظت سطح آنها میبایستی متحمل شد.در فرایند رنگ آمیزی نیز مواد شیمیایی بر بافت طبیعی
چوب اثرات مخربی داشته و بعد از مدتی نیز رنگ قسمتهای مربوط به مفاصل و اتصالات به صورت
لایه لایه خرد شده و یا بلند میشود.نور مستقیم خورشید نیز تاثیرات نامطلوبی بر سطوح چوبی
خواهد داشت.
در صورتیکه لترون نیازی به رنگ آمیزی نداشته و داری سطوح لعابی یا لامینت هستند که در برابر
سایش ، برخورد و نور آفتاب و … مقامتر هستند.
2 ) مصنوعات لترون به صورت اجزای قابل مونتاژ و قابل تفکیک ساخته میشوند و همین امر
سهولت در جابجایی و محافظت آسانتر را در هنگاه حمل ، پدید می آورد.
در صورتیکه در مصنوعات چوبی ، این امر با سادگی میسر نبوده و معایبی را به همراه دارد.
3 ) پروفیلهای لترون در سطوح مختلفی از مقاطع ساخته شده و میتواند در هر مرحله از ساخت ،
متناسب با نوع محصول تغییر کند.
حال آنکه در فرآیندتغییر مقاطع چوب طبیعی و برشهای مقطعی ، سختیها و موانع بیشتری وجود دارد
و مستلزم زمان و هزینه بیشتری است.
نئوپان
صنعت تخته خورده چوب یکی از صنایع جدید است و در مقایسه با صنایع تخته فیبر وتخته چند لایه قدمت چندانی ندارد.
این صنعت در حال حاضر به علت استفاده از هر گونه ضایعات چوبی اعم از سه ریال شاخه ها، و مازاد مزارع پنبه وغلات، کتان و کنف و دیگر گیاهان چوبی در ردیف مهمترین صنایع وابسته به چوب قرار دارد.
تعدادی از واحدهای تولیدی تخته خرده چوب در ایران عبارتند از : نکا چوب، شموشک و شهید باهنر گرگان، نئوپان گنبد، و ……..
تعریف تخته خرده چوب:
تخته خرده چوب فرآورده چوبی صفحه ای شکل است که از مخلوط خرده چوب با سایرمواد لیگنو سلولزی و مواد چسبنده به کمک فشار و حرارت دادن ساخته می شود .
طبقه بندی تخته خرده چوب بر اساس روش ساخت (نوع پرس کردن (
تخته های حاصل از پرس صفحه ای(صاف
در این روش جهت طول ذرات تشکیل دهنده کیک تخته خرده چوب به صورت اتفاقی مرتب شده است.
این تخته از نظر شکل مقطع (ساختمان نیمرخ ضخامت تخته) خود به چند دسته تقسیم می شوند که عبارتند از:
تخته های یکنواخت یا یک لایه- تخته های سه لا تخته های ریزش تدریجی (بدون لایه مشخص) و
تخته های چند لا
تخته های حاصل از پرس غلتکی(پرس بی انتها):
در این روش غلتکهای پرس ثابت اند و فقط حرکت چرخشی دارند، کیک تخته خرده چوبها از بین غلتکها عبور می کند و به ضخامت تنظیم شده(فاصله بین دو غلتک بالا و پایین )در می آید در این روش می توان تخته های یک لا، سه لا، ریزش تدریجی و چند لایه تولید کرد .
تخته های تولید شده با پرس قالبی(قالب گیری شده ):
تفاوت اساسی این روش با ساخت تخته خرده چوب با پرس صفحه ای در شکل ظاهری صفحه پرس است. صفحات این پرس به شکلهای بر جسته، فرو رفته، انحنا دار، و یا پروفیل دار ساخته می شود و تخته هایی با شکل های مختلف به وجود می آورند: مانند صفحات ورزالیت
طبقه بندی تخته خرده چوب بر اساس چگونگی سطح (رویه):
۱- تخته خرده چوب بدون روکش :
که به دو صورت سنباده شده وجود دارد این تخته بیشتر در مصارف عمومی و جاهایی که در معرض دید شدید، مانند: سقف کاذب، طبقات داخلی کمد مورد استفاده قرار می گیرد
۲- تخته خرده چوب با روکش طبیعی(چوبی):
برای تزیین و زیبایی سطوح تخته خرده چوب می توان از آن روکش های چوبی (طبیعی) مانند:گردو، راش، …..استفاده کرد. این تخته بیشتر در جاهایی که تزییین سطوح مورد نظر باشد، مورد استفاده قرار می گیرد، مانند: دکوراسیون داخلی، صفحه میز و کابینت
۳- تخته خرده چوب با روکش مصنوعی:
سطوح این نوع تخته خرده چوب ها به وسیله روکشهای مصنوعی (کاغذ آغشته به چسبهای مصنوعی) پوشیده می شود. سطح حاصله با توجه به نوع کاغذ مصرفی (ساده، رنگی، نقش دار)یا دارای نقوش مختلفی از چوب باشد. از این تخته در مکانهایی که حرارت و رطوبت زیاد باشد می توان مصرف کرد، مانند: دیوار حمام و رختکن، میز رستورانها، کابینت آشپز خانه
۴- تخته خرده چوب لعاب دار(لاک کاری شده):
سطوح این نوع از تخته ها، توسط یک لایه رنگ آغشته به مواد حفاظتی و ضد رطوبتی پوشیده می شود و بر حسب مورد مصرف ممکن است یک سطح یا هر دو سطح آن لاک کاری شودر،این تخته در دیوارهای آشپزخانه،حمام، سرویسهای لابراتورها و موارد دیگر مصرف می شود.
نتیجه گیری
یکی از بهترین روشهای حفاظت چوب این است که بتوانیم رطوبت چوب را با توجه به شرایط آب وهوایی ورطوبت نسبی محیط بکاهیم . هرچه رطوبت محیط کم باشد عمر چوب بمراتب زیاد خواهد شد .
علت خشک کردن چوب این است که طول عمر چوب را زیاد کنیم .
بااستفاده از روشهای حفاظت چوب از جمله با رنگ کردن وخشک کردن وروغن اندود کردن چوب وبا ازبین بردن حشرات چوبخوار می توان دربالا بردن سطح عمر چوب موثر واقع شد .
درتکنولوژی های پیشرفته وابسته به چوب ، ازترکیب خاک اره وپلاستیک پلی اتیلن تخته ای بنام ترکس بوجود می آید که ذرات فیبرچوبی بوسیله پلاستیک پلی اتیلن درپروسه تولید به یکدیگر چسبانده می شود وبصورت محافظی برای ذرات چوب درمی آید ودرنتیجه چوب بدست آمده شکاف یا ترک نمی خورد ، درجه جذب رطوبت پایین می آید ، درجه سختی چوب ارتقاء می یابد ودرمقابل آفات وتغییرات شیمیایی مقاوم می شود.
MDFولترون نیز که با تکنولوژی پیشرفته چوب وبصورت فشرده از +ضایعات چوب تهیه می گردد از مقاومت زیادی درمقابل رطوبت برخوردار است چون دراین نوع فرآورده از روکشهای PVC ,VINILUM ,HPL فرمیکا استفاده می شود عمر این چوب را نیز زیاد می کند .
مزایای فناوری های نوین در تولید صنعتی ساختمان :
افزایش سرعت احداث ساختمان و کاهش زمان ساخت
– انبوه سازی ساختمان با استفاده از سیستم ها و فناوری های نوین
– صرفه جوئی در مصرف انرژی و کاهش اتلاف انرژی
– کیفیت بالای ساختمان و مقاومت در برابر حوادث طبیعی
– افزایش استحکام و عمر مصالح نوین ساختمانی
– کاهش پرت مصالح ساختمانی
– کاهش آلودگی محیط زیست
– سبک سازی ساختمان
– امکان کنترل کیفیت بر فرایند تولید در کارخانه
– ارتقاء جایگاه نیروی کار برای افراد تحصیل کرده در صنعت ساختمان
– امکان استفاده از نیروی کار دائمی در تمام فصول سال
– کاهش قیمت تمام شده ساختمان
انواع پنجره در ساختمان
مطالب مرتبط با معرفی انواع چوب :
سلام
خسته نباشید
ممنون بابت اطلاعاتی که ارائه کردید
فقط یه موضوع که باعث اذیت شدن من شد در لابه لای مطالب ، غلط املایی خیلی به چشم میاد
اگر اصلاح بفرمایید ممنون میشم
با تشکر از شما
درود بر شما , بسیار از شما متشکریم بخاطر انتقاد سازنده . حتما مطلب دوباره چک میشود .