قبرستان عصر آهن گؤی مسجید (مسجد کبود) تبریز (قبرستان آنا تومروس تبریز)
اثار باستانی شهر تبریز
قبرستان عصر آهن گؤی مسجید (مسجد کبود) تبریز (قبرستان آنا تومروس تبریز)
گورستان تاریخی متعلق به هزار سال پیش ازمیلاد در مسجد کبود تبریز
فرهنگ > دین و اندیشه – گورستان تاریخی عصر آهن مسجد کبود تبریز با قدمت هزاره اول و دوم قبل از میلاد – عکاس: معصومه جوادی نسب
موارد دیگر بدست آمده در این حفاری ها شامل سفال های نخودی لبه تخت و آشپزخانه ای، سفال های خاکستری، فلزات و اشیاء زینتی است.
گورستان عصر آهن در محوطه مسجد کبود تبریز واقع است. طی خاک برداری های سال 1376 به وسیله شرکت های ساختمانی آثاری از این محوطه به دست آمد و در شهریور ماه 1377 توسط آقای نصرت الله معتمدی محوطه شناسی و آثار هزاره اول پیش از میلاد گزارش شده است. در سال 1379 عملیات حفاری آغاز شده و کاوش تا سال 1382 ادامه یافت و گورستان مربوط به عصر آهن شناسایی شد. آثار و اشیا به دست آمده شامل ظروف سفالی و اشیا زینتی است که همراه اسکلت ها و از داخل کوزه ها به دست آمده است.
کشف این گورستان نشان می دهد که در عصر آهن تغییرات عمده ای در شیوه ی تدفین بوجود آمده و برخلاف سابق که مردگان در درون منازل دفن می شدند در این عصر به محوطه هایی بیرونی و گورستان منتقل شده اند.
در طی عملیات حفاری از سال 1378 تاکنون، 120 قبر همراه ابزار و وسایل زندگی متعلق به 3500 سال قبل کشف شده و 37 مورد از گورهای کشف شده ساماندهی شده است.
کشف سایت موزه ی مسجد کبود نیز خود حکایتی جالبی دارد. در سال1376با وجود مخالفت سازمان میراث فرهنگی عده ای در حریم تاریخی مسجد کبود اقدام به ساخت مجتمع تجاری می کنند. در جریان عملیات خاک برداری این مجتمع به طور اتفاقی آثاری از یک گورستان پیش از تاریخ کشف می شود. با تلاش های سازمان میراث فرهنگی آذربایجان شرقی قسمتی از پروژه مجتمع متوقف و گروه مخصوصی عملیات حفاری و حفظ آثار را آغاز می کنند.
در کاوش های صورت گرفته در لایه های مختلف زمین تاعمق 8متری میتوان آثار مختلفی از دوره های گوناگون حکومت های تاریخ ایران را مشاهده کرد که در نوع خود بی نظیر است.
این سایت موزه در محوطه تاریخی مسجد کبود و در عمق 8متری از سطح زمین قرار گرفته و گورستانی متعلق به 3500سال قبل را شامل می شود که اجساد آن به شکل خاصی همراه اشیا و ابزار و وسایل خود دفن شده اند. با توجه به ارزش تاریخی آثار کشف شده در محوطه ی مسجد کبود کارشناسان باستان شناسی عقیده دارند این مجموعه یکه از کم نظیرترین و ارزشمندترین سایت موزهای جهان است.
در هزاره اول و دوم قبل از میلاد با تصور اینکه بعد از مرگ حیات دنیوی ادامه خواهد داشت مردم اسباب ضروری را نیز با خود در قبر جای می دادند. سبک تدفین و اینکه این اسباب همراه چه کسانی باشد از تصورات دیگری بود که در سایت موزه عصر گورستان تاریخی مسجد کبود به وضوح قابل مشاهده است.
برای بازدید از گورستان پل های چوبی بالای قبرها تعبیه شده که با عبور از آن می توان به گورهای کشف شده که در زیر شیشه حفظ می شوند نگاه کرد.
متاسفانه به دلیل انجام کارهای عمرانی اطراف این گورستان و وجود مجتمع بزرگ تجاری مسجد کبود به صورت مناسب قابل دسترسی نبوده و فقدان علائم و تابلوهای راهنما فرصت آشنایی با چنین مجموعه ای ارزشمند و عبرت آمیز را از دیگر علاقه مندان گرفته است.
کشف گورستانی از دوران “عصر آهن” سابقه ای ۴ هزار ساله از شهر تبریز را بیان می کند. گورستانی که با تامل عمیق در آن به فرهنگ و آداب و شیوه های زندگی در آن سال ها می توان پی برد.
