استفاده از سنگ در طاق زنی

استفاده از سنگ در طاق زنی

با وجود اینکه سنگ ، بخصوص در حالت بدون شکل اون، مصالح مناسبی برای طاق زنی نیس ، اما شاید در روستاها تنگناهای خاصی ، از جمله عدم وجود اجر و …اونارو مجبور به استفاده از سنگ برای طاق زنی نموده است. طاق زنی برخی از کاروانسراهای روستائی ، تاق زنی حمامهای روستائی ، طاق زنی برخی از پلهای محلی روستائی و غیره از این جمله اند.

در بناهای خاصی مانند حمام و آب انبار ، به دلیل وجود بخار آب و رطوبت، خطر فرسودگی چوب و رشد انواع جانوران موذی و میکرو ارگانیسم همانند قارچها و … وجود داره ، چوب مصالح مناسبی نیس.
لذا در این موارد از پوشش هائی به نام طاق یا گنبد ، با مصالح بادوام و سنگین مثل آجر و خشت و برخی وقتها سنگ ، استفاده می کنن.

طاقهای ضربی و تیغه ای معمولا بدون غالب و با کمک تویزه گچی یا قالب چوبی و یا ریسمان زده میشن. اما زدن طاقهای رومی نیاز به قالب داره.

برای برپائی ساختمان ابتدا در دامنه شیب و یا بر روی کف زمین اصلی سکوئی مصطبه مانند می ساختن تا با استفاده از اون مشکل رطوبت زمین را حل کنن.
معماری کند کلا از نظر طرح و ساخت و ساز از معماری های روستاهای ایران کاملا جداست و فقط تاکنون دو مورد از اون دیده شده که یکی از اونا روستای کندوان اسکو در نزدیکی تبریز و دیگری روستای کندوان در نزدیکی میمند کرمانه. برخی وقتا کندن صخره از لحاظ جنس خاصی که داره، خیلی باصرفه تر و عقلانی تر از ساختن دیوار و زدن سقف و …است.

شکل معقول حفاری در درون صخره ها رعایت نوعی انحناء طاق ماننده تا مساله ایستائی تامین بشه. در این معماری لبه های خارجی بریده ها را به ناچار باید با مصالح جدید ساخت تا از فرسایش اون ممانعت بشه. ضمنا بدنه ضخیم صخره حفاظ مناسبی در برابر سرما به وجود میاره و نیز شیب تند صخره آب برف و باران را به خوبی دور می کنه. اما فضاهای این معماری عموما کوچک و فشرده است.

ارتباط در اون نیز اغلب عمودیه. از نظر نور و تهویه و مسائل بهداشتی هم بی اشکال نیس. مهمترین مشکلی که این معماری داره محدودیت امکان گسترش اون و عدم اتصال قطعی و اطمینان بخش مصالح جدید به شالوده طبیعی و قدیمیه. نیز این خانه ها از نظر آوردن فضاهای خدماتی خیس به درون یا نزدیکی خانه خود دچار مشکلن.