حرف ها برنده تر از تیغ شمشیر

سخن

حرف ها برنده تر از تیغ شمشیر
در این گزارش خطبه‌ 141 نهج‌ ا‌لبلاغه مورد بررسی خواهد گرفت.

حضرت علی سخنان

در دنیای امروز که دنیای ارتباطات و رسانه ها‌ست و سرعت و حرکت خبر در فضا حتی از سرعت بادها هم فراتر رفته و به چشم بر هم زدنی دنیا از خبری پر می شود، در میان این شلوغی اخبار و گفت شنود‌ها ، و در میان انبوه پیام ها و موبایل و اینترنت و سهل و سهولت انتخاب و فرار شاید مهم تر از خود خبر صدق و صحت خبر باشد.

اینکه در میان این حرف های ریز و درشتی که گفته می شود، کدام را می توان باور کرد و صرف شنیدن کافی است یا نه؟

سخنی که همچون تیری از تیر و کمان گاه به سمت آبروی کسی شلیک می شود، اینکه نقل همه ی محفل ها‌یمان گشته به پیرامون هر بحث و موضوعی صاحب نظر باشیم و بی آنکه اطمینان از صحت آن داشته باشیم به سخنوری مشغول بشویم، غافل از آنکه گاه بهای گفتن سخنی را با هیچ چیز نمی‌ توان جبران کرد.

گاهی برای نقل و شیرینی مجلس در پشت پرده برای خویش آتش و هیزم فراهم کرده ایم و خود غا‌فلیم.

حضرت علی(ع) در خطبه‌ ی 141 نهج‌ ا‌لبلاغه می فرماید؛ ای مردم آن کس که از برادرش، اطمینان و استقامت در دین و درستی راه و رسم را راسخ دارد، باید به گفته مردم درباره او گوش ندهد.

آگاه باشید گاهی تیر انداز، تیر افکند و تیرها به خطا می رود، سخن نیز چنین است، درباره کسی چیزی می گویند که واقعیت ندارد و گفتار باطل تباه شدنی است و خدا شنوا و گواه است، بدانید که میان حق و باطل جز چهار انگشت فاصله نیست.

پس آنچه پایدار و مهم است این است که کم گفتن و تحمل و تفکر قبل از هر گفتاری لازمه ی سخن یک انسان مومن است و هر آنچه هست خوب و زیباست مگر اینکه خلافش در جلوی دیدگان ما ثابت شود؛

سخن راندن همچون حرکت بر روی طنابی بر فراز دره ای است که باید آهسته و با احتیاط گام برداشت تا به جای سقوط به دره، شیرینی عبور از آن را تجربه کرد.

برچسب ها: خطبه‌ ، نهج‌ ا‌لبلاغه – http://shafaf.ir/

منبع  حضرت علی (ع) امام علی فرزندان شهادت امام علی ع – حضرت علی عکس – علی بن ابیطالب فرزندان – حضرت علی شهادت –

امام علی علیه السلام – زندگینامه حضرت علی – حضرت علی سخنان

---

 

حضرت علی

علی بن ابی‌طالب  (به عربی: علیّ بن أبی طالب؛ زادهٔ ۱۳ رجب ۳۰ عام‌الفیل برابر با ۲۳ قبل از هجرت – درگذشتهٔ ۲۱ رمضان ۴۰ قمری)  امام اول تمامی شاخه‌های مذهب شیعه، خلیفهٔ چهارم از خلفای راشدین اهل سنت، و پسرعمو و داماد محمد، پیامبر اسلام، است.

او فرزند ابوطالب و فاطمه بنت اسد، همسر فاطمهٔ زهرا، و پدر حسن، حسین، و زینب است. وی از سال ۳۵ تا ۴۰ هجری، کمتر از پنج سال، به‌عنوان خلیفه بر خلافت اسلامی جز شام حکومت کرد. او در میان طیف وسیعی از مسلمانان از جایگاه برجسته‌ای برخوردار است.

در کودکی به دلیل بدهکارشدن پدرش، محمد سرپرستی او را بر عهده گرفت. پس از دعوت محمد، علی در سن حدوداً ۹ تا ۱۱ سالگی از اولین ایمان‌آوردندگان به اسلام گشت؛ پذیرش دعوت او را در یوم الدار علناً اعلام کرد  و محمد او را «برادر و وصی و جانشین خود» نامید. گفته می‌شود در شب لیلة المبیت به هجرت محمد کمک کرد و محمد پس از مهاجرت به مدینه و ایجاد پیمان برادری بین مسلمانان، او را به‌عنوان برادر خویش انتخاب کرد او در مدینه در اغلب جنگ‌ها پرچم‌دار سپاه اسلام بود و به دلاوری مشهور گشت.

مسئلهٔ حق وی در خلافت پس از محمد منجر به شکاف اصلی میان مسلمانان و تقسیم آنان به دو گروه شیعه و سنی شد.  محمد در بازگشت از حجةالوداعدر غدیر خم جملهٔ «هر که من ولی او هستم، این علی ولی او است» را به زبان آورد؛ اما مقصود این عبارت مورد اختلاف شیعه و سنی قرار گرفت. شیعیان بر این اساس معتقد به نصب امامت و خلافت در خصوص علی شدند و اهل سنت آن را به معنای دوستی و محبت علی تفسیر می‌کنند.  پس از مرگ محمد، زمانی که علی مشغول کفن و دفن وی بود، جمعی از مسلمانان در سقیفهٔ بنی‌ساعده گرد هم آمدند و بعد از مشورت با یکدیگر دربارهٔ انتخاب جانشین او، سرانجام با ابوبکر به‌عنوان خلیفه بیعت کردند.   علی بن ابی‌طالب در ابتدا از بیعت با ابوبکر سرباز زد؛ ولی سرانجام پس از شش ماه با ابوبکر بیعت کرد. علی در دوران خلافت سه خلیفهٔ اول در جنگ‌ها شرکت نکرد   و جز در مورد انتخاب خلیفهٔ سوم فعالیت سیاسی نداشت. البته هر گاه خلفای سه‌گانه می‌خواستند، در امور دینی، قضایی، و سیاسی به آن‌ها مشورت می‌داد.

پس از کشته‌شدن عثمان، او به‌عنوان چهارمین خلیفهٔ مسلمانان برگزیده شد. دوران خلافت وی با نخستین جنگ‌های داخلی میان مسلمانان و شورش‌هایی نظیر شورش ایرانیان همزمان بود. علی با دو نیروی مخالف مجزا مواجه شد: گروهی به رهبری عایشه، طلحه، و زبیر در مکه که خواهان برگزاری شورا برای تعیین خلافت بودند و گروهی دیگر به رهبری معاویه در شام که انتقام خون عثمان را خواستار بودند. چهار ماه پس از خلافت، علی در جمل گروه اول را شکست داد؛ اما سرانجام جنگ صفین با معاویه به لحاظ نظامی بی‌نتیجه بود و در نتیجه حکمیت به لحاظ سیاسی بر ضد علی تمام شد. سپس در سال ۳۸ هجری با خوارج که قبول حکمیت توسط علی را بدعت می‌دانستند و بر او شوریدند، در نهروان جنگید و آنان را شکست داد.  او سرانجام در مسجد کوفه به ضرب شمشیر یکی از خوارج به نام ابن ملجم مرادی کشته شد،   در خارج شهر کوفه دفن شد، و بعدها حرم او و شهر نجف پیرامون مدفن او ساخته شد.

علی‌رغم تأثیر اختلاف‌های مذهبی در تاریخ‌نگاری مسلمانان، منابع توافق دارند که علی شخصیتی عمیقاً مذهبی و سرسپرده به اسلام و حکومت عادلانه مطابق با قرآن و سنت بود. وی سخت‌گیرانه وظایف مذهبی را مراعات می‌کرد و از متاع دنیوی دوری می‌جست. برخی نویسندگان وی را فاقد مهارت و انعطاف‌پذیری سیاسی می‌دانند.   به نوشتهٔ ویلفرد مادلونگ خودداری او از مشارکت در بازی جدید فریبکاری سیاسی و فرصت‌طلبی هوشمندانه که در زمان خلافت وی در دولت اسلامی ریشه دوانده بود، هرچند وی را از کامیابی در زندگی محروم ساخت، اما سبب شد در نظر ستایشگرانش به‌عنوان نمونه‌ای از تقوای اسلام نخستین و فاسدنشده و همچنین فتوت عربی پیش از اسلام جلوه‌گر شود.   تعداد زیادی از سخنان کوتاه علی، تبدیل به بخش‌هایی از فرهنگ عمومی اسلامی شده‌است و نویسندگان عرب‌زبان به فصاحت بی‌نظیر خطبه‌ها و سخنان علی اشاره کرده‌اند.   چندین کتاب به احادیث، خطبه‌ها، و دعاهای روایت‌شده از وی اختصاص یافته‌است که معروف‌ترین آن نهج البلاغه می‌باشد. همچنین اشعار و نوشته‌های متعدد به زبان‌های مختلف در مدح و بیان جایگاه علی بخشی از ادبیات و فرهنگ دینی ملل مسلمان را تشکیل می‌دهد.

حضرت علی