لوکس واحد شدت روشنایی
روشنایی در واحد های مسکونی و تجاری یکی از مهمترین ارکان مورد نیاز هستند . اما به شدت و میزانی ؟
شدت روشنایی چیست ؟
در نورسنجی، شدت روشنایی ، روشنایی یا چگالی شار نوری به شار نوری تابیدهشده بر واحد مساحت گفتهمیشود. روشنایی معیاری است برای سنجش همبستگی شدت نوری (طول موجهای وزندادهشده بر پایهٔ تابع درخشندگی) که میتابد و درک انسان از روشنایی. به طور مشابه گسیل نوری به شار نوری گسیلیافته از واحد سطح گفته میشود .
شدت روشنایی با نماد E ، عبارتست از میزان شارنورانی دریافت شده توسط یك سطح معین میباشد، واحدهای آن فوت كاندل fc و لوكس Lx میباشد. واحد بینالمللی شدت روشنایی لوكس lx است.
در یکاهای فرعی اسآی، یکای روشنایی لوکس (lx) یا لومن بر متر مربع (cd·sr·m−۲) است.
در دستگاه واحدهای سانتیمتر-گرم-ثانیه، یکای روشنایی فُت (به انگلیسی: phot) است که معادل است با ۱۰٬۰۰۰ لوکس.
یکای پا-شمع یک یکای غیرمتریک روشنایی است که در عکاسی استفاده میشود.
روشنایی پیشتر اغلب با نام درخشش∗ شناخته میشد اما این امر موجب ایجاد سردرگمی در بین دیگر معانی درخشش میگردید. از این رو نباید از درخشش برای تشریح کمّی استفاده کرد، بلکه تنها بری ارجاعهای کیفی به احساسات کاراندامشناختی و درک نور به کار میرود.
یك لوكس،شدت روشنایی است كه از یك شمع استاندارد در فاصله یك متری توسط سطح یك متر مربعی دریافت میشود یا بر آن سطح تابیده شود .فوتكندل: شدت روشنایی است كه از یك شمع استاندارد در فاصله یك فوتی توسط یك فوت مربعی دریافت شود، یا برآن سطح تابیده شود.
با استفاده از دستگاه فوق که یک لوکس متر می باشد می توان میزان نور رسیده به سطح را اندازه گیری کرد. مقادیر بدست آمده توسط این دستگاه از میزان نور رسیده به سنسور دستگاه می باشد . بنابر این می توان با محاسبه ی دقیق محل قرار گیری و استفاده از محاسبات روشنایی مقادیر مناسب روشنایی را بدست آورد .
روشنایی
لغت نامه دهخدا
روشنایی . [ رَ ش َ ] (حامص ، اِ) معروف است که در مقابل تاریکی باشد. (برهان قاطع). صاحب غیاث اللغات و به تبعیت از اوآنندراج آرد: مرکب از روشنا که مخفف روشنان است بمعنی روشن بزیادت الف و نون و یای مصدری بمعنی روشنی . (غیاث اللغات ) (آنندراج ). و باز صاحب غیاث اللغات آرد: فقیر مؤلف گوید که روشنایی بمعنی روشن شونده شدن است مرکب از روشن و الف فاعلیت و یای مصدری و همزه برای رفع التقای ساکنین و میتواند که یای نسبت باشد در این صورت روشنایی بمعنی نوری و پرتوی که منسوب است به شی ٔ روشن شونده ، فافهم . (غیاث اللغات ). و این گفته ٔ صاحب غیاث اللغات بر اساسی نیست . رجوع به حاشیه ٔ همین ماده و برهان قاطع چ معین شود. سنا. (دهار) (ترجمان القرآن ). ضَوء. (دهار) (منتهی الارب ). نور. (ترجمان القرآن ). ضیاء. (منتهی الارب ). روشنی :
یکی باد برخاست و گرد سیاه
بشد روشنایی ز خورشید و ماه .
روشنایی بخش . [ رَ / رُو ش َ ب َ ] (نف مرکب ) روشنایی بخشنده . روشنایی دهنده . نوربخش . نوربخشنده . نوردهنده . آنکه یا آنچه روشنایی ببخشد. آنکه یا آنچه بتواند نور دهد :
نوع مطلب : LED ال ای دی ،لامپ رشته ای ،لامپ های هالوژن ،لامپ فلورسنت ،لامپ فلورسنت ،لامپ های تخلیه در گاز ،لامپ های تخلیه در گاز ،لامپ های تخلیه در گاز ،چراغ روشنایی LED ،مدولاسیون PWM ،
منبع : https://www.vajehyab.com
http://pst-led.mihanblog.com/post/18
یکاهای نورسنجی اسآی
- ن
- ب
- و
کمیت | نماد | یکای اسآی | نماد | بُعد | توضیحات | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
انرژی نورانی | Qv | لومن ثانیه | lm⋅s | T⋅J | در انگلیسی گاهی به یکاها تالبوت میگویند | |||
شار نوری | Φv | لومن (= cd⋅sr) | lm | J | توان نوری هم میگویند | |||
شدت نور | Iv | کاندلا (= lm/sr) | cd | J | یکی از یکاهای اصلی اسآی، شار نوری در هر زاویهٔ فضایی واحد | |||
درخشندگی | Lv | کاندلا بر متر مربع | cd/m2 | L−2⋅J | به این یکا «نیت» هم میگویند | |||
شدت روشنایی | Ev | لوکس (= lm/m2) | lx | L−2⋅J | برای نور تابیدهشده بر یک سطح استفاده میشود | |||
گسیل نوری | Mv | لوکس (= lm/m2) | lx | L−2⋅J | برای نور تابیدهشده از یک سطح استفاده میشود | |||
نوردهی | Hv | لوکس ثانیه | lx⋅s | L−2⋅T⋅J | ||||
چگالی انرژی نورانی | ωv | لومن ثانیه بر متر۳ | lm⋅s⋅m−3 | L−3⋅T⋅J | ||||
اثرگذاری نوری | η [نکته ۲] | لومن بر وات | lm/W | M−1⋅L−2⋅T3⋅J | نسبت شار نوری به شار تابشی | |||
بازده نوری | V | 1 | ضریب نوری نیز گفته میشود | |||||
جستارهای وابسته: اسآی · نورسنجی · رادیومتری |
- موسسه استاندارد توصیه میکند کمیتهای نورسنجی با یک “v” (مخفف “visual” یعنی دیداری) مشخص شوند تا از اشتباهشدن با کمیتهای رادیومتری یا فوتون جلوگیری شود.
- :۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ گاهی نمادهای جایگزین هم بکار میرود: W برای انرژی نورانی، P یا F برای شار نوری، و ρ یا K اثرگذاری نوری.
- “J” نماد توصیهشده برای روشنایی در دستگاه بینالمللی یکاها است.
کاربرد در محاسبات روشنایی
- روشنایی
محاسبهٔ شدت روشنایی حاصل از یک چشمهٔ نور نقطهای: {\displaystyle {\begin{aligned}E_{v}&={\frac {d\phi }{dA}}\\&={\frac {d\phi }{d\Omega }}\times {\frac {d\Omega }{dA}}\\&={\frac {d\phi }{d\Omega }}\times {\frac {d\Omega }{dS}}\times {\frac {dS}{dA}}\\&=I_{v}({\frac {\frac {dS}{r^{2}}}{dS}})({\frac {dA\cos(\theta )}{dA}})\\&={\frac {I_{v}}{r^{2}}}\cos(\theta )\\&={\frac {I_{v}}{h^{2}}}\cos ^{3}(\theta )\end{aligned}}}
در محاسبات روشنایی، با توجه به کاربرد محیط، شدت روشنایی مشخصی برای آن در نظر میگیرند و از منابع نوری استفاده می:کنند که این شدت روشنایی را برآورده سازد. برای این منظور جداولی وجود دارند که بر پایهٔ استانداردهای به کار گرفتهشده در طراحی محیط متفاوتند. استانداردهای روشنایی در ایران در استاندارد ۱۹۳۷ مؤسسهٔ استانداردها و تحقیقات، نشریهٔ ۱۱۰ و کتاب مبحث سیزده مقررات ملی ساختمان بیان شده است.
محل | استاندارد کمیته ملی روشنایی ایران | استاندارد جامعه مهندسان روشنایی آمریکا | |
---|---|---|---|
کمینه | پیشنهادی | ||
محلهای مسکونی | |||
اتاق نشیمن و پذیرایی | ۷۰ | ۲۰۰ | ۱۶۰ |
اتاق مطالعه (نوشتن و خواندن کتاب و مجله و روزنامه) | ۱۵۰ | ۵۰۰ | ۳۲۰ |
آشپزخانه (ظرفشویی، اجاق و میز کار) | ۱۰۰ | ۲۰۰ | ۵۴۰ |
روشنایی عمومی اتاق خواب | ۵۰ | ۱۰۰ | |
روشنایی عمومی حمام | ۵۰ | ۱۰۰ | |
آئینهٔ حمام (برای اصلاح صورت) | ۲۰۰ | ۵۰۰ | |
پلهکان | ۱۰۰ | ۱۵۰ | |
راهرو، سرسرا و آسانسور | ۵۰ | ۱۵۰ | |
دفاتر و محلهای اداری | |||
تمام کارهای عمومی | ۲۰۰ | ۵۰۰ | ۱۶۰۰ |
ماشیننویسی و محل دیکتهکردن | ۳۰۰ | ۶۰۰ | ۷۵۰ |
حسابداری و ماشینهای حساب و اندیکاتورنویسی | ۳۰۰ | ۶۰۰ | ۱۶۰۰ |
بایگانی | ۱۰۰ | ۳۰۰ | ۷۵۰ |
اتاق نقشهکشی | ۵۰۰ | ۱۰۰۰ | ۱۹۰۰ |
اتاق کنفرانس | ۲۰۰ | ۵۰۰ | ۱۱۰۰ |
اتاق انتظار و اطلاعات | ۱۰۰ | ۵۰۰ | |
پلکان | ۱۰۰ | ۱۵۰ |
- باید توجه داشت که این استانداردها محدود به این جدول نمیشوند و بسیاری از محیطهای دیگر مانند، کتاخانهها، مدارس، درمانگاه، بیمارستان، کارخانه کنسروسازی، کارخانهٔ شکلات و آبنبات سازی، نوشابهسازی، شیشهسازی، نساجی، صنایع شیمیایی، کارگاههای مونتاژ، ورقکاری، جوشکاری، لحیمکاری، دباغی، سراجی، نجاری، کفاشی و… را نیز شامل میشوند.