محله زعفرانیه تهران
زَعفَرانیه یکی از محله‌های اعیان‌نشین شمال شهر تهران و شهرستان شمیرانات است. این محله که در کوهپایه‌های البرز قرار دارد، بافتی شبه روستایی داشته و آمیزه‌ای از شهرسازی مدرن و سنتی در آن به چشم می‌خورد.
زعفرانیه از شمال به ارتفاعات اسدآباد و توچال، از جنوب به خیابان مقدس اردبیلی (پیراسته) و محله محمودیه، از شرق به خیابان البرزکوه – طاهری و از غرب به رودخانه ولنجک و خیابان الف محدود می‌شود. زعفرانیه یکی از مرتفع‌ترین محله‌های پایتخت است و ۱۶۵۰ تا ۱۸۰۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد.
این محله در ناحیه ۲ از منطقه ۱ شهرداری تهران قرار دارد و جمعیت آن بر اساس آخرین سرشماری برابر با ۲۴۴۲۵ نفر بوده است. اماکن مهمی نظیر کاخ موزه سعدآباد، فرمانداری شهرستان شمیرانات، دادگاه ویژه روحانیت و چندین سفارتخانه از جمله آفریقای جنوبی و برزیل در این محله قرار دارند.
زعفرانیه به دلیل قرار گرفتن بر روی گسل شمال تهران، درصورت بروز زلزله درمعرض آسیب جدی خواهد بود. بخش شمالی محله نیز که زیر تله کابین توچال قراردارد در معرض رانش زمین می‌باشد.
تاریخچه محله زعفرانیه
زعفرانیه روستایی واقع در شمال غربی تجریش بین سعدآباد و ولنجک بوده است که از شمال به آبریز کوه، از جنوب به محمودیه، از غرب به ولنجک و از شرق به تجریش محدود بوده است. حسین‌علی خان معیدالممالک صاحب بخش عظیمی از زمین‌های آن بوده است و بیشترین زمین‌های که تا نزدیکی باغ فردوس ادامه داشته، زراعی محسوب می‌شده است. پس از احداث خیابان پهلوی (ولیعصر کنونی) جاده‌ای برای دسترسی به اسدآباد کشیده شد که از حدود باغ فردوس شروع و به سمت شمال سعد آباد ختم میشد، زعفرانیه امروزی در واقع حاشیه همین خیابان قدیمی می‌باشد. یکی از محل‌های قدیمی زعفرانیه اسدآباد است، که بسیاری از پیرمردان و پیرزنان محلی باغهای معروف اسدآباد را به خوبی به یاد دارند و از هوای پاکی که آن روزها استنشاق می‌کردند به حسرت سخن می‌گویند از معروفترین این باغ‌ها می‌توان به باغ زند کریمی، باغ خانم مروان، باغ حاجی کلاهی و باغ خیامی اشاره کرد. از این چند باغ معروف تنها باغ خیامی است که هنوز شکل و شمایل گذشته اش را تا حدودی حفظ کرده و دستخوش تغییر نشده است. محله اسدآباد در میان محله‌های ولنجک تا زعفرانیه و قرار گرفته است که از سمت شمال به ارتفاعات البرز و از سمت شرق به رودخانه سعدآباد و از سمت غرب به خیابان شهید سرلشکر فلاحی زعفرانیه سابق محدود می‌شود.
اکثر کوچه‌های منشعب از خیابان اصلی بن‌بست بوده است؛ هم چون خود محله که در بن‌بست کوه البرز قرار دارد و با حرکت از سمت جنوب به سمت شمال محله تغییر سبک معماری بیش تر مشهود می‌گردد. در بخش‌های شمال قدمت خانه‌ها بیش تر است و تغییر بافت جدید به قدیم پررنگ‌تر به چشم می‌آید و کوچه‌ها نیز تنگ‌تر می‌شوند. محله اسدآباد یکی از محله‌های قدیمی شمیران است که اگر چه وسعت چندانی ندارد ولی در گذشته به دو قسمت محله بالا و محله پایین تقسیم می‌شده است. اصلی‌ترین راه‌های دسترسی اهالی به کوچه‌های قدیمی خیابان سرلشکر فلاحی (زعفرانیه سابق) است. ابتدا اکبری‌ها و سپس زارعی‌ها و سپانلوها طوایف اولیه‌ای بودند که از سمت نایین اصفهان و استرآباد گرگان به این محل مهاجرت نمودند و پایه‌گذار این محل بودند. در این محل یک باب حمام، آب انبار خدائی و چهار قنات وجود داشته است. از نظر قشر بندی می‌توان اهالی این محل را در بدو شکلگیری محل افراد متوسطی دانست. در ابتدا این محل به دلیل اداره برقی که در آن وجود داشت برق بامداد نامیده میشد و بعدها به نام زعفرانیه تغییر نام داد.
چهارراه زعفرانیه در خیابان پهلوی، سال ۱۹۶۳
پیرامون واژه
زعفرانیه یکی از نام‌های دوران قاجار است و عده‌ای نیز بر این عقیده‌اند که چون کاخ سعدآباد در این منطقه به رنگ زعفرانی بوده است، به تدریج به وسیله مردم زعفرانیه نام گرفته است زیرا کسانی که می‌خواستند به این منطقه بروند نشانی در زعفرانی کاخ را که در آن زمان مشهورترین سازه منطقه بوده است، می‌دادند. زعفرانیه، فاقد سابقه تاریخی مانند دیگر آبادی‌های همجوار خود نظیر؛ اوین و تجریش و است، و حتی در دوره ناصری زمانی که از مزرعه اسدآباد واقع در غرب تجریش از املاک معیر الممالک در متون قاجاری یاد می‌شود، نامی از زعفرانیه نمی‌بینیم. به تعبیری دیگر تا اوایل سده چهار هجری زعفرانیه وجود خارجی نداشته است. اراضی زعفرانیه و باغ فردوس را حسین علی خان معیر الممالک پسر دوست علی خان معیر الممالک خریداری کرد، و بعد عمارت باغ فردوس را در آن جا بنا نهاد. دکتر منوچهر ستوده در سخنی از وجه تسمیه زعفرانیه می‌گوید: «اراضی زعفرانیه بخشوده محمد شاه قاجار به یکی از کنیزانش مشهور به زعفران باجی بوده است» به هر صورت تا دوران رضا شاه اراضی زعفرانیه به صورت بایر و بخشی از آن کشتزار کشاورزان شمیرانی بود. در اواخر حکومت محمدرضا پهلوی هنوز در آن حوالی زمین‌هایی بود که گندم کشت میشد. از طرف دیگر با کمک شوکت الملک پنجاه من پیاز زعفران در سعد آباد کاشتند، که خوب به عمل آمد، و این کشت زعفران هم نزدیک خیابان زعفرانیه بود، که کم‌کم این خیابان به نام زعفرانیه خوانده شد.
حمل و نقل عمومی
محله زعفرانیه دارای یک خط رفت و برگشت تاکسی از مبدأ اسدآباد به مقصد میدان تجریش می‌باشد که البته تاکسی‌های ولنجک نیز از همین مسیر عبور کرده و خیابان آصف این محله را پوشش می‌دهد. نزدیک‌ترین ایستگاه مترو به این محله ایستگاه مترو تجریش می‌باشد که به راحتی از طریق تاکسی‌های این محله قابل دسترس می‌باشد. تاکسی‌های بیسیم کشوری هم محله زعفرانیه را به طور کامل پوشش می‌دهند .
منبع : ویکی پدیا
تهران بزرگ شمیرانات
معروفترین باغهای تهران از جمله به باغ زند کریمی، باغ خانم مروان، باغ حاجی کلاهی و باغ خیامی در این محله قرار داشته اند که از این چند باغ معروف تنها باغ خیامی باقی مانده و هنوز شکل و شمایل گذشته اش را تا حدودی حفظ کرده و دستخوش تغییر نشده است.
تایخ زعفرانیه:
زعفرانیه دهی واقع در شمال غربی تجریش بین سعد آباد و ولنجک بوده که از شمال به آبریز کوه، از جنوب به محمودیه، از غرب به ولنجک و از شرق به تجریش محدود بوده است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی محلات شهر تهران”پامنیوز” ، حسین علی خان معید الممالک صاحب بخش عظیمی از زمین های آن بوده است و بیشترین زمین های آن که تا نزدیکی باغ فردوس ادامه داشته زراعی محسوب می شده. پس از احداث خیابان ولیعصر(عج) کنونی، جاده ای برای دسترسی به اسد آباد کشیده شد که از حدود باغ فردوس شروع و به سمت شمال سعد آباد ختم میشد، زعفرانیه امروزی در واقع حاشیه همین خیابان قدیمی می باشد.
وضعیت فعلی:
در حال حاضر زَعفِرانیه یکی از محلات منطقه ۱ شهر تهران است.
زعفرانیه، از ۵ محله کوچکتر به ناممهای خیابان آصف، اسدآباد(زعفرانیه)، خیابان مقدس اردبیلی، زال زر و پسیان و کیهان تشکیل می‌شود.
معروفترین این محله ها، اسد آباد است، معروفترین باغهای تهران از جمله به باغ زند کریمی، باغ خانم مروان، باغ حاجی کلاهی و باغ خیامی در این محله قرار داشته اند که از این چند باغ معروف تنها باغ خیامی باقی مانده و هنوز شکل و شمایل گذشته اش را تا حدودی حفظ کرده و دستخوش تغییر نشده است. محله اسد آباد در میان محله های ولنجک تا زعفرانیه و سعد آباد قرار گرفته که از سمت شمال به ارتفاعات البرز و از سمت شرق به رودخانه سعد آباد و از سمت غرب به خیابان سرلشگر فلاحی زعفرانیه سابق محدود می شود . اکثر کوچه های منشعب از خیابان اصلی بن بست بوده است همچون خود محله که در بن بست کوه البرز قرار دارد و با حرکت از سمت جنوب به سمت شمال محله تغییر سبک معماری بیشتر مشهود می گردد.
در بخش های شمال قدمت خانه ها بیشتر است و تغییر بافت جدید به قدیم پررنگ تر به چشم می آید و کوچه ها نیز تنگ تر می شوند . محله اسد آباد یکی از محله های قدیمی شمیران است که اگر چه وسعت چندانی ندارد ولی در گذشته به دو قسمت محله بالا و محله پایین تقسیم می شده است و اصلی ترین راه های دسترسی اهالی به کوچه های قدیمی خیابان سرلشگر فلاحی (زعفرانیه سابق ) است .
زعفرانیه یکی از نام‌های دوران قاجار است. برخی از پیران اسدآباد هنوز با گویش تاتی تهرانی که پیشتر در شمیران رایج بوده آشنایند. بخشی از ساکنان جنوب غرب محله زعفرانیه از مهاجران نائینی هستند.
زارعی ها و باقری ها از طوایف اولیه ای بودند که از سمت نایین اصفهان به این محل مهاجرت نمودند وپایه گذاری این محل را نمودند. در این محل یک باب حمام، آب انبار آقای خدائی و 4 قنات وجود داشته است. از نظر قشر بندی می توان اهالی این محل را در بدو شکلگیری محل افراد متوسطی دانست. در ابتدا این محل به دلیل اداره برقی که در آن وجود داشت برق بامداد نامیده می شد و بعدها به نام زعفرانیه تغییر نام داد.
تپه های زعفرانیه:
از تپه‌های مشرف به زعفرانیه می‌توان به ایستگاه اول تله‌کابین توچال رسید.
عنوان کوههای مشرف به زعفرانیه و ولنجک عبارت‌اند از کوه کاره دلواز، کوه گردرک، کوه گل خاص (۲۲۸۰ متر)، کوه کروا (۲۹۵۰ متر) و قله ولنجک (۳۱۰۰ متر).این محله حدود ۲۴۵۰۰ نفر جمعیت دارد. منطقه زعفرانیه از مناطق مرفه نشین شهر تهران محسوب می‌شود و به دلیل واقع شدن در دامنه رشته کوه البرز دارای هوایی خنک و مطبوع است. این منطقه شیب زیادی دارد و در ارتفاع ۱۶۵۰ تا ۱۸۰۰ متری از سطح دریا واقع شده است.
زعفرانیه، از شرق به تجریش، روستای اسدآباد و کاخ سعدآباد و از سوی جنوب به خیابان ولی عصر و محله محمودیه محدود می‌شود و در غرب آن، محدوده کوچه کاریز و محله ولنجک و در شمال آن، رشته‌کوه‌های البرز واقع شده‌است.
رودخانه و مسیلی به نام رودخانه ولنجک جداکننده محله زعفرانیه از محله وِلِنجَک است.
خیابانهای زعفرانیه:
خیابانهای اصلی زعفرانیه عبارت‌اند از خیابانهای زعفرانیه (سرلشکر فلاحی)، آصف (اعجازی)، مهر (حسینی)، زاله زر (حیدر مردانی) و ماکویی پور و خیابان اسدآباد.
مهمترین مشکل ساکنین این محله، ترافیک شدیدی است که رفت و آمد خودروها را در برخی از خیابانهای زعفرانیه با مشکل مواجه کرده‌است.
نامگذاری کوچه‌های زعفرانیه بیشتر با واژه کوه همراه است همچون البرزکوه، رامکوه، زردکوه، فیروزکوه، شیرکوه، سپیدکوه، کوهسار، کوهکن، باباکوهی، کوه‌پیکر، کوه سفید، کوه‌دامن.
روستای اسدآباد سکونتگاه قدیمی این منطقه بوده که هنوز برخی خیابانهای آن حالت ساختار روستایی را حفظ کرده‌اند.
اماکن مهم زعفرانیه:
سفارت برزیل
سفارت تونس
سفارت بلاروس
سفارت آفریقای جنوبی
موزه زمان
فرمانداری شمیرانات
رصدخانه زعفرانیه
دانشگاه آزاد اسلامی (شعبه علوم دریایی)
مرکز خدمات دانشجویی
آسایشگاه و توانبخشی جانبازان
سازمان آب
بوستان زعفرانیه
کلید واژه ها :
محله اسدآباد ، محله های تهران ، محلات تهران ، کوههای البرز ، ولنجک ، توچال ، شمیرانات
مطالب مرتبط با موضوع تهران :
- چهارراه سرچشمه: گذرگاه تاریخ و تجارت در قلب تهران
چهارراه سرچشمه یکی از قدیمی‌ترین و شلوغ‌ترین چهارراه‌های تهران است که در مرکز این شهر واقع شده است. این چهارراه در تقاطع خیابانهای امیرکبیر و مصطفی خمینی قرار دارد. - پل چوبی تهران: گذرگاه تاریخ و مدرنیته
پل چوبی پلی در مرکز شهر تهران است. این پل در تقاطع خیابان انقلاب و خیابان عشرت آباد در جهت شمالی-جنوبی قرار دارد و دسترسی میدان عشرت آباد به میدان بهارستان را امکان پذیر می کند. - سفری به یافت‌آباد قدیم | از کلاه پهلوی تا سواری‌های فورد ( تهران قدیم )
این صفحه قرار است شما را ببرد به یافت‌آباد قدیم؛ میان مردمانی که به شکل خاصی لباس می‌پوشیدند و با مشاغل خاصی پول درمی‌آوردند - طرح ترافیک جدید تهران آغاز شد + نقشه
نقشه طرح ترافیک تهران - برج رولکس فرمانیه + عکس ( تهران کامرانیه ) 2019
برج رولکس فرمانیه , علی دایی و کریم باقری در برج رولکس فرمانیه، آدرس برج رولکس فرمانیه : تهران خیابان کامرانیه برج دو قلوی رمارزیدنت معروف به برج رولکس . - تهران قدیمی‌تر از آنچه می‌پنداریم
تهران قدیم ،ما ایرانیان به میراث باستانی خود، چه درون شهرها و چه برون آنها کم توجه هستیم. بخصوص در شهرها، به‌دلیل سودجویی لجام گسیختۀ زمانۀ ما - خیابان ناصریه (ناصر خسرو) سال ۱۳۰۱ شمسی
خیابان ناصریه (ناصر خسرو) سال ۱۳۰۱ شمسی - پل طبیعت تهران
پل طبیعت ، پل محلی برای عبور از یک نقطه به نقطه دیگری است، آما گاهی شرایط ویژه یک پل می‌شود محلی برای ماندن. مکانی برای غذا خوردن - دبیرستان فیروز بهرام
عکس از ساختمان های تهران قدیم ساختمان دبیرستان فیروز بهرام - المان مفهومی در موزه زندان قصر
المان مفهومی در موزه زندان قصر تهران قدیم ، عکس های جالب از تهران بزرگ و تهران قدیم - تهران چهارراه پارک وی المان شهریساعت حدود 11 شب از فرحزاد رستوران شکوفه که در حال طراحی و دیزاین آن هستم بود، رسیدم زیر پل که این سازه توپ شکل نظرم را جلب کرد، یاد دو چرخه افتادم ولی اینکه به دوچرخه شبیه نیست شما وقتی این توپ را می بینید چه احساسی را تجربه می کنید. با تشکر از… خواندن بیشتر: تهران چهارراه پارک وی المان شهری
- محله دروازه شمیران
دروازه شمیران یکی از محلات قدیمی و تاریخی تهران است که امروزه در مرکز شهر تهران و در منطقه ۱۲ شهرداری تهران قرار دارد. یکی از دروازه‌های شمالی شهر تهران قدیم در این منطقه قرار داشته و مسیر تهران به شمیرانات از میان آن عبور می‌کرده است. - قصر یاقوت، بیمارستان لواسانی جاده دماوند تهرانقصر یاقوت بیمارستان قلب شهید لواسانی جاده دماوند شرق تهران
