چوب درخت سکویا یا سرخ چوب
درخت سکویا که به درخت غول نیز معروف است، بزرگ ترین درخت جهان است و شاید هم بزرگترین ارگانیسم زنده روی زمین! سکویا از گروه درختان سوزنی برگ می باشد. از نام های دیگر این درخت می توان درخت ماموت، سرخ چوب غول پیکر و درخت عظیم الجثه کالیفرنیا را نام برد. این درخت بیشتر در ایالت کالیفرنیا در ایالات متحده یافت می شود. ارتفاع این درخت حدوداً 87 متر (286 فوت) یا بیشتر، محیط دور آن حدود 34 متر (113 فوت) و طول عمر آن بین 1800 تا 2700 سال می باشد.
بزرگترین سکویاهای غول پیکر به اندازه یک ساختمان 26 طبقه اند و عرض ریشه های آنها می تواند از خیابان یک شهر فراتر رود. آن ها با چنان سرعتی رشد می کنند که هر سال تقریباً 1.1 متر مکعب (40 فوت مکعب) چوب تولید می کنند. این امر از نظر افزایش سالانه جرم، آنها را در بین سریعترین موجودات در حال رشد روی زمین قرار می دهد.
تاثیر آتش بر درخت و چوب سکویا
بسیاری از این درختان در سده 19 میلادی به وسیله مهاجرین قطع شدند. سکویاهای غول پیکر از بسیاری جهات با آتش سوزی جنگل سازگار هستند. پوست آنها به طور خاصی در برابر آتش مقاوم است و مخروط های آنها معمولاً بلافاصله پس از آتش باز می شوند. با این حال، آتش سوزی مهم‌ترین عامل آسیب رسان سکویاهای غول پیکر است. سکویاهای بزرگتر به دلیل داشتن لایه محافظ ضخیم پوست نسبت به صدمه در برابر آتش مقاومتر هستند. با این حال، آتش سوزی های مکرر طی قرن ها ممکن است به پوست نفوذ کرده و کامبیوم عروقی را از بین ببرد. تقریباً همه درختان بزرگتر دارای زخم های آتش هستند که بسیاری از آنها قسمت بزرگی از پایه درخت را پوشانده اند.
درختان قدیمی تر به ندرت در اثر آتش سوزی کشته می شوند، اما در نتیجه آسیب ساختاری منجر به از بین رفتن درخت می‌شود و زخم های آتش باعث ورود قارچ‌هایی می‌شوند که ممکن است باعث ریشه و پوسیدگی قلب درخت شود. چوب پوسیده شده درخت سکویا پس از آن با آتش سوزی های بعدی راحت تر سوخته می شود. نتیجه این چرخه درخت ضعیف و ضعیفتر می شود و کم کم از بین می رود.
قدیمی‌ترین درخت سکویا یا سرخ چوبی که تاکنون شناخته شده است با توجه به تعداد حلقه هایی که روی تنه آن وجود دارد، تقریا 3200 سال سن دارد. بعضی از افراد عقیده دارند که درختان سکویا قدیمی ترین موجودات زنده جهان هستی می باشند.
آب و هوای مورد نیاز درختان سکویا چیست؟
این درختان به آب و هوای خاصی نیاز دارند و فقط در مناطقی که بین 4000 تا 7000 فوت ارتفاع است، می‌تواند رشد کند، جایی که خاکهای آبرفتی غنی یافت می‌شود. آنها در ارتفاع 1370 الی 2250 متر از سطح دریا رشد می‌کنند. این ارتفاع زیاد، به دلیل وجود هوای خشک کوهستان که باعث باز شدن مخروط های درخت سکویا می شود، ضروری است.
رشد موفقیت آمیز درختان سکویا، نیازمند مصرف آب زیاد است بنابر این سرخ چوب در مناطقی که تابستان های آن خشک است و زمستان‌های آن سرد، بهتر رشد می کند. کوه های سیرا نوادا (Sierra Nevada) دارای یک نوار 260 مایلی در دامنه های غربی با این ویژگی های آب و هوایی است که سکویاها در آن به خوبی رشد می کنند.
زیاد شدن درختان سکویا
تنها روش تولید مثل این درختان بذر است. سکویاها دارای بذرهایی هستند که در مخروط های کاج آنها انبار شده اند. این دانه ها ممکن است سالها طول بکشد تا در زمین پخش شود. برخلاف گیاهان دیگر، هیچ عامل گرده افشانی و تکثیر وجود ندارد.
از آنجا که مخروط ها محصور شده‌اند، عواملی مانند باد نمی توانند این پخش بذر را انجام دهند. یکی از روش های شناخته شده آتش سوزی است که با آتش سوزی جنگل ابتدا درختان و گیاهان دیگر از بین می رود سپس این آتش باعث باز شدن مخروط ها می‌شود و دانه های آن در زمین های سوخته پخش شده و موجب روییدن درختان جدید می شود.
چوب درخت سکویا _ زیاد شدن درختان سکویا
عمر درختان سکویا
درختان سکویا می‌توانند تا 3000 سال زندگی کنند. درخت سکویای پرزیدنت درختی است که در پارک دولتی Prairie Creek Redwoods کالیفرنیا واقع شده است. این درخت سكویا قدیمی ترین درخت این گونه است كه حدود 3200 سال قدمت دارد. علیرغم این، این درخت همچنان به رشد خود ادامه می دهد.
بزرگترین درخت سکویا
بزرگترین درخت سکویای شناخته شده در جهان ژنرال شرمن نام دارد که قطر آن به حدود 10 متر می رسد و تنه بسیار پهنی دارد که برای احاطه شدن دور آن لازم است که 17 فرد بزرگسال دست به دست یکدیگر داده و اطراف درخت را بگیرند. ارتفاع این درخت نیز حدود 85 متر می باشد و سن تقریبی اش 2300 تا 2700 سال برآورد شده است. درخت سکویای ژنرال شرمن در پارک ملی سکویا قرار دارد.
بعضی از حقایق مهم درباره درختان سکویا
- این درختان فوق العاده سخت هستند
از آنجا که این درختان از نظر قد و عرض رشد می کنند، بعد از گذشت زمان سخت تر می شوند. پوست آنها نه تنها ضخیم بلکه بسیار سخت است. این به دلیل وجود اسیدهای تاننیک است.
به علاوه، این پوست تقویت شده و سخت درخت سکویا آن را در برابر آتش مقاوم می کند. همچنین، آن ها در مقابل سوسک های خراب کننده چوب درخت سکویا که تهدیدی برای درختان و پوسیدگی قارچ ها بوده و یک انگل شایع در درختان می باشند مقاوم اند. همچنین تانن موجود در پوست این درخت باعث می شود که در مقابل حمله بیماری‌ها در امان باشد.
- آنها پوست‌های ضخیمی به ضخامت حدود 3 فوت دارند
این ویژگی تطبیقی درخت است که باعث می شود تا در برابر آتش سوزی های جنگلی و آفات محافظت شود. علاوه بر این، پوست آن خزدار و فیبری است و هیچگونه رزین قابل اشتعالی ندارد. این پوست سرعت رسیدن شعله های آتش به داخل درخت و چوب آن را کند می کند.
- احیای درختان سکویا به آتش سوزی جنگل بستگی دارد
درخت سکویا برای تکثیر بذرها و ادامه نسل به آتش سوزی جنگل نیاز دارد. این درختان به دلیل داشتن پوست مقاوم در برابر آتش، با آن سازگاری دارند. بذرها در مخروط هایی که باز نمی شوند، ذخیره می شوند، مگر اینکه با یک فشار خارجی باز شوند و آتش بهترین عامل برای این کار است.
با گذشت سالها، جنگجویان جنگل خاطرنشان كردند كه در هنگام بروز آتش سوزی در جنگل، تمایل وجود سكویاهای جوان پس از مدتی ظاهر می شود. به همین دلیل، تکاورها در بعضی مواقع آتش سوزی های کنترل شده ای را در جنگل، در نزدیکی درختان سکویا ایجاد می کنند تا مخروط ها را برای آزاد کردن دانه ها دستکاری کنند. آتش خاک را برای جوانه زنی بذرهای سکویا آماده می کند.
- سکویا از نظر عمر سومین گونه درخت روی زمین است
تنها درختان کاج و آلیس بریستلکون می توانند نسبت به سکویا بیشتر عمر کنند که عمر آنها تقریباً 5000 سال است.
- رشد درختان سکویا هرگز متوقف نمی شود
سکویا فقط در هنگام مرگ متوقف می شود. برخلاف سایر گونه های گیاهی و جانوری که به محض بلوغ، حتی بعد از هزاران سال، رشد آنها متوقف می شود. سکویا در طول عمر خود، از نظر سختی ارتفاع، عرض و در همه جنبه های دیگر رشد می کند.
- یک درخت سکویا می تواند تا 11000 مخروط داشته باشد
در طول هزاران سال که یک درخت می تواند زندگی کند، می تواند تا یازده هزار مخروط داشته باشد. هر مخروط 30 الی 50 مقیاس دارد که بذرها را در هر مقیاس نگهداری می‌کند. این بدان معنی است که یک مخروط واحد به طور متوسط 200 تا 250 بذر دارد؛ به عبارت دیگر، بیش از 2200000 بذر در یک درخت وجود دارد که با فرض اینکه همه آن ها بالغ شوند، درخت غول پیکر سکویا سالانه بین 300000 تا 400000 بذر آزاد می کند.
- هر بار تولید مثل درختان سکویا 20 سال طول می کشد
برای باز شدن مخروط ها و تولید مثل درختان سکویا تقریباً 20 سال زمان لازم است که این زمان طولانی به دلیل عوامل خارجی در بازکردن مخروط ها می باشد. به غیر از آتش، سوسک های شاخ بلند نیز به باز شدن مخروط ها کمک می کند؛ به این صورت که ابتدا این سوسک ها تخم هایی را در مخروط ها می گذارند و سپس این تخم ها به حشراتی تبدیل شده و به مرور زمان در مخروط رشد می‌کنند و موجب باز شدن و آزاد شدن دانه های مخروط می شوند.
- ریشه درختان سکویا کم عمق و گستره است
برخلاف اکثر درختان، درختان سکویا ریشه عمیقی ندارند. ریشه های کم عمقی با عمق 3 تا 4 متر دارند که حتی عمق این ریشه‌ها در دوران بلوغ آن ها هم تغییری نمی‌کنند؛ اما ریشه های آنها گسترده است و مساحت آن ها به بیش از 4000 متر مربع می رسد که معادل یک هکتار زمین است.
- 20 سال طول می‌کشد تا یک درخت سکویا بالغ شود
در این زمان، مخروط های همیشه سبز همیشه ظاهر شده اند و آماده باز شدن و انتشار دانه ها به زمین هستند که این انتشار حدود 12 سال طول می کشد.
- درختان سکویا دارای شاخه هایی به قطر 8 متر هستند
همچنین این شاخه‌ها بیشتر در نیمه بالای درخت یافت می شوند. قسمت پایین عمدتاً با یک تنه بزرگ مشخص می شود که پایه مناسبی را برای درخت سکویا فراهم می‌کند.
چوب درخت سکویا
چوب درخت سکویا یا چوب سرخ یکی از شناخته شده ترین چوب ها در جهان است. استحکام و رنگ های غنی، این چوب نرم را به دنبال اهداف تزئینی مانند قاب سازی و برای مصارف فضای باز مانند دکوراسیون، نرده‌ها و مبلمان باغ مورد استفاده قرار می‌دهد.
رنگ این چوب به رنگ قهوه ای مایل به صورتی روشن تا قهوه‌ای مایل به قرمز متغیر است. با گذشت زمان، چوب درخت سکویا به طور طبیعی به رنگ خاکستری و نقره ای تغییر رنگ پیدا می کند. به منظور حفظ رنگ اصلی چوب، نجار باید در اولین استفاده، چوب را به خوبی رنگ بزند و سپس هر چند سال یک بار مجدداً این کار را تکرار کند.
چوب درخت سکویا به راحتی با ابزار دستی و ماشین آلات کار می کند و تأثیر مخرب و کند کنندگی بسیار کمی بر ابزار دارد. این چوب به خوبی صاف می شود، به شرطی که برش های آن تیز باشند و هنگام کار روی دانه انتهایی آن به راحتی خرد می شوند.
رنگ آمیزی متمایز و بسیار جذاب چوب سکویا باعث می شود که آن را برای اهداف تزئینی مانند تخته و روکش چوبی مورد استفاده قرار دهند و همچنین مقاومت آن در برابر آب و هوا و حشرات باعث می شود آن را به عنوان یک انتخاب طبیعی برای ملحقات خارجی، مبلمان در فضای باز، پنجره ها و گلخانه ها انتخاب کنید. به طور مشابه، دوام آن باعث می شود برای گلدان ها و مخازن مفید باشد.
امروز در ایالات متحده آمریکا، در مجموع 364،000 هکتار از جنگل های رشد دوم، تحت کنترل فعال تولید چوب است.
در حالی که بسیاری از الوارها به مرور زمان پوسیده می شوند، الوار چوب سکویا یا همان چوب سرخ متفاوت است زیرا بسیار بادوام و مقاوم در برابر پوسیدگی است.
چوب درخت سکویا _ الوار چوب درخت سکویا
موارد استفاده از چوب درخت سکویا
چوب درخت سکویا در ایالات متحده برای مصارف بخش های داخلی و همچنین بیرونی ساختمان ها مورد استفاده قرار می گیرد. دوام آن باعث می شود تا برای استفاده در برج های خنک کننده، گلدان ها، مخازن، وان های داغ، بشکه های نوشیدنی، تابوت، نرده، عرشه و مبلمان های سبک سنتی بسیار محبوب شود. این نوع چوب، یک انتخاب محبوب برای تخته و الوار است.
از چوب درخت سکویا همچنین برای روکش و توفال های چوبی استفاده می شود. در یک دوره زمانی، استفاده از این چوب برای تیرهای چراغ برق و تلفن بسیار متداول بود و هنوز هم برای ساخت لوله ها و سایر قطعات برای اندام ها استفاده می شود. از پوست درخت سکویا برای ساخت تخته های خرده چوب استفاده می شود، در حالی که گره چوب که اغلب در پایه درختان یافت می شود، غالباً از آن برای تراشکاری استفاده می شود. با این حال، این چوب به خصوص در برابر خم شدن یا برآمدگی مقاوم نیست پس بنابراین استفاده از آن برای ساخت و ساز خانه توصیه نمی شود.
چوب درخت سکویا _ موارد استفاده از چوب درخت سکویا
خشک شدن چوب سکویا
چوب درخت سکویا به سرعت و بدون تخریب ناخواسته خشک می شود اما به دلیل تمایل به ایجاد لکه شیره، باید به روش ضد لک خشک شود و یا بعد از تبدیل آن به الوار، عمل خشک کردن به سرعت انجام شود.
ارزش چوب درخت سکویا
حتی در اوایل دهه 1990، سکویا تنها 2 درصد از قطع چوب در ایالات متحده را به خود اختصاص داد. با این حال، به گفته کولروس پتی، این درخت یکی از درختان با ارزش این کشور است.
درخت سکویا در محدوده ای از جنوب اورگان تا کالیفرنیای شمالی رشد می کند. در اوایل قرن حاضر این درخت بیش از حد بزرگ بود، اما اکنون رشد آن به شدت کنترل می شود. با این وجود، درختان سکویا قدرت بسیار خوبی برای بازسازی دارد. آن ها می‌توانند از نخاله های بریده شده جوانه بزنند. علاوه بر این، درختان عمر بسیار باورنکردنی دارند؛ تقریباً 2000 سال برای قدیمی ترین چوب های سکویای شناخته شده و با طول عمر متوسط تا 800 سال.
نویسنده: رحیم نعمتی لیمائی
مطالب مرتبط با چوب :
