صنایع چوب
اخبار صنایع چوب٬ صنایع چوب٬ صنایع چوب ایران زمین٬ صنایع چوب تهران٬ کارخانه صنایع چوب٬
صنایع چوب از جمله صنایعي است که از گستردگي زیادي به صورت صنف و صنعت در سطح کشور برخوردار است و داراي امکانات بالفعل و بالقوه فراواني مي باشد، گستردگي آن از منابع طبيعي و جنگل داري شروع شده و از کارخانجات بزرگي نظير تخته خرده چوب، تخته فيبر، تخته لایه و روکش، مبلمان و سپس کاغذ ختم مي شود، این طيف وسيع به همراه نياز روزافزون به محصولات آنها نشانگر اهميت بالاي این صنعت است. چوب یکی از محصولات طبيعت است که از دیر باز در زندگی بشر نقش داشته و اهميت آن به مرور زمان بيش تر شده است.
صرف نظر از قدمت چوب و ردپای آن در تکوین تمدن های مختلف، در حال حاضر نقش آن در صنعت و تجارت غيرقابل انکار است. در بعضی از کشورها مانند سوئد، چوب یکی از منابع مهم درآمد کشور به شمار می رود؛ پس در توسعه این کشورها نقش مهمي را ایفا می کند. بنابراین درصدی از ظرفيت حمل و نقل جاده ای، راه آهن و دریایی به حمل و نقل فرآورده های چوبی اختصاص یافته است. بنادر و فاصله آنها به مراکز مصرف و کارخانجات تبدیل چوب، در حمل و نقل آن نقش اساسی دارند. بورس ها نيز به نحوی در ارتباط با چوب و کاغذ و سهام مربوط به کارخانجات آن در تلاش اند. بيش از چهار هزار و پانصد محصول مختلف از مشتقات چوب ساخته و پرداخته شده و به بازارهای جهان عرضه می گردد. هنگامي که صحبت از چوب می شود، منبع توليد آن یعنی جنگل ها نيز مطرح می شود.
چوب توسکا , اسلب چوب , کنده درخت گردو , چوب اسلب , تخته و الوار چهارتراش , فروش چوب درخت گردو سفید و مشکی , فروش انواع چوبهای جنگلی به صورت چهار تراش,الوار
جنگل ها از ثروت های خدادادی هر کشور هستند که جهت بقا نياز به مراقبت و محافظت دارند. صنعتی شدن و استفاده از چوب به عنوان مواد اوليه، این منابع را به مسير نابودی کشانده و محيط زیست را از نظر آلودگی هوا، آب و خاک در معرض خطر جدی قرار داده است. امروزه بشر پی برده که اهميت چوب در حدی است که ناگزیر است تا از جنگل ها حمایت نماید که مبادا در آینده مواد اوليه برای کارخانجات در دسترس نباشد.
دیگر زمان آنکه چوب به عنوان ماده ای که تنها برای تامين مصارف سوختی و یا ساختن در و پنجره مورد توجه باشد سپری شده و عصر توليد فرآورده های گران بها و پر اهميت از چوب فرا رسيده است و شاید در آینده نزدیک ارزش اقتصادی این ماده همپای نفت شود. به هرحال نياز هر جامعه به چوب براساس درجه رشدی است که آن جامعه بدان نائل گشته است. مردم کشورهای پيشرفته در ارتباط با صنایع متحول چوبی، ذهنيت های متفاوتی دارند. مبلمان، تزئينات، محصولات صنعتی و از همه مهمتر کاغذ، انتظاری است که بشر از دانش پيشرفته صنایع چوبی در ذهن دارد.
خوشبختانه در مناطق شهری ایران نيز به یمن وجود مواد سوختی فسيلی و الکتریسيته، چوب به عنوان یک ماده تامين کننده انرژی مطرح نبوده، بلکه دست صنعت گران، مورد نظر است. ِ به صورت محصولدر ایران باستان از مدت ها قبل صنایع چوب و استفاده از چوب، این ماده مهم رونق به سزایي داشته است. طبق مطالعات مردمان بومي شمال ایران در حدود 0006 سال پيش چوب را در کلبه سازي خود به کار مي بردند آثار دیگری متعلق به 0005 سال قبل نشان مي دهد که استفاده از چوب در این دوره متداول بوده است . چوب همانند سفال، فلز و یا دیگر آثار هنري نيست که در طول هزاران سال باقي بماند، پوسيدگي چوب یکي از عواملي است که آگاهي ما را در این مورد به حد کافي نمي رساند. اکتشافات باستان شناسي در تپۀ چراغعلي موردي جالب توجه است. این مطلب رایج بودن استفاده از چوب و ارزش جنگل در ایران باستان را نشان مي دهد که مهمترین آن ماکت گاوآهني است با دیرک بلند که نقش چوب را در کشاورزي کهن به خوبي نمایان مي سازد. به طور کلي مي توان گفت با آنکه انسان قبل از تاریخ پناهگاه و محل امن زندگي خود را با غارنشيني آغاز کرد، ولي از چوب در گذشته دورتري استفاده کرده است. از دورۀ هخامنشي، شواهد موجود نشان مي دهد که در ایران باستان روشن ً ارزش جنگل و چوب براي هنرمندان کاملا بوده است ، به همين دليل درختکاري و به خصوص کشت درختان جنگلي، که فقط از نظر توليد چوب اهميت دارند، از آیين پادشاهان هخامنشي بوده است . در این دورۀ به غير از صنایع جنگلي و استفاده از چوب در امور کشاورزي، کشتي سازي و خانه سازي در معماري نيز اهميت به سزایي داشته است.
همچنين استفاده از چوب در امور ساختمان و مـعماري در آن دوره بـه طـور شـگـرفي تـرقي کرد . در دوره ساسانيان از چوب براي تاق سازی و گنبدها استفاده مي نمودند و این نوع تاق سازي خود انقلابي در فن معماري به شمار مي رفته است که امروزه نمونه آن را مي توان در ساختمان بقعه بي بي شهربانو، که تقليد از معماري ساسانيان مي باشد، ملاحظه نمود.
از قدیمي ترین آثار چوبي دوران اسلامی، دو ستون چوبي و قطعه اي خاتم کاري است که در ناحيه ترکستان غربي کشف شده و متعلق به قرن سوم هـ.ق است. اما تزئينات این آثار خيلي شبيه به چوب بري هاي مسجد نائين در استان اصفهان است. شکل های آن عبارت است از گل و بته که در سطح چوب حک شده است. سه قطعه چوب خاتم کاري در مجموعه رابينو موجود است که با خط کوفي ساده و حروف زیبایي برجسته مزین شده است.
پس از ظهور دین حنيف اسلام در ایران هنر منبت کاری (مورد استفاده در مبلمان کلاسيک) که بيشتر در کاخ های اشراف و ميادین به چشم می خورد کم کم به سراغ مساجد رفته و آثار منبت کاری بر منبرها، درهای مساجد و رحل های قرآن مشاهده می شود که با طرح های گل و بوته تزئين شده اند، غير از طرح هایی که اساس گياهی دارند مثل گل و بوته و طرح های اسليمي که بيشتر در حاشيه صفحات قرآن کریم به کار رفته است، طرح های گل و بلبل نيز رنگ و بوی مذهبی داشته است. اهميت صنعت چوب و حرفه و شغل درودگری از آیه 73 سوره هود مشهود است که خداوند متعال به حضرت نوع (ع) می فرماید: به ساختن کشتی در حضور و مشاهدۀ ما مشغول شو… تحقيقات انجام شده نشان می دهد که حضرت نوح به امر پروردگار یک کشتی سه طبقه از چوب سرو برای نجات قوم خود ساخت.
صنعت مبلمان و جایگاه آن در اقتصاد کشور
امروزه صنعت مبلمان از شکل و چارچوب قبلی خود یعنی توليد صندلی، ميز یا تخت خواب به توليد دامنه وسيع تری از مبلمان خانگی و اداری و همچنين معماری داخلی تغيير کرده است که این امر موجب جهش و رونق اقتصادی در صنعت مبلمان شده است. با تغيير شيوه زندگی، در آمد، رشد اقتصادی، باعث افزایش توليد مبلمان شده است. صنعت مبل سازی در حقيقت تلفيق هنر، علم و صنعت است. بدین نحو که با بکار شود که زینت بخش منازل و دفاتر است. بردن ماشين آلات و تجهيزات و خلاقيت و هنر محصولی ساخته می صنعت مبلمان در طول سال های گذشته دستخوش تغييرات قابل توجهی شده است. امروزه صنعت مبلمان جزء صنایع کاربردی بوده و توان ایجاد اشتغال بالایی دارد.
پس از ظهور دین حنيف اسلام در ایران هنر منبت کاری (مورد استفاده در مبلمان کلاسيک) که بيشتر در کاخ های اشراف و ميادین به چشم می خورد کم کم به سراغ مساجد رفته و آثار منبت کاری بر منبرها، درهای مساجد و رحل های قرآن مشاهده می شود که با طرح های گل و بوته تزئين شده اند، غير از طرح هایی که اساس گياهی دارند مثل گل و بوته و طرح های اسليمي که بيشتر در حاشيه صفحات قرآن کریم به
کار رفته است، طرح های گل و بلبل نيز رنگ و بوی مذهبی داشته است. اهميت صنعت چوب و حرفه و شغل درودگری از آیه 73 سوره هود مشهود است که خداوند متعال به حضرت نوع (ع) می فرماید: به ساختن کشتی در حضور و مشاهدۀ ما مشغول شو… تحقيقات انجام شده نشان می دهد که حضرت نوع به امر پروردگار یک کشتی سه طبقه از چوب سرو برای نجات قوم خود ساخت.
ارتباط مبلمان با سایر بخش ها به طور کلی زنجيره تأمين شامل تأمين کنندگان عمومی، تأمين کنندگان خاص، توليد کنندگان و توزیع کنندگان باشد: می 1. تامين کنندگان عمومي شامل بخش هایی از سایر صنایع است که با صنعت مبلمان در ارتباط هستند مانند صنایع فلزی، صنایع شيميایی، صنایع کشاورزی و جنگلداری. تأمين کنندگان خاص، مواد اوليه را از تامين کنند. با کنند و طی فرآیندی آن را به مواد اوليه خاص صنعت مبلمان تقسيم می کنندگان عمومي تهيه می شود که از آن تخته قطع درختان جنگلی، چوب مورد نياز از کارخانه های چوب بری و الوار سازی توليد می شود. و محصولات نيمه آماده صنعت چوب تهيه می آلات توليد و رنگ کاری و سایر لوازم فلزی مورد استفاده در ساخت مبلمان در بخش صنایع فلزی 2. ماشين شود. تهيه می 3. در صنایع شيميایی نيز محصولاتی نظير رنگ، چسب، روکش و فوم به عنوان مواد اوليه مبلمان تهيه شود. می شود و در 4. از بخش کشاورزی و دامداری نيز منسوجات و چرم طبيعی برای کاربرد در مبلمان استفاده می شود. فرآیند توليد بنابر نوع محصول از این مواد اوليه ذکر شده برای توليد کنندگان استفاده می 5. توزیع، فروشندگان عمده و خرده فروشان به توزیع و فروش مبلمان به مصرف کننده نهایی می پردازند و همچنين برخی از توليد کنندگان به طور مستقيم به عرضه محصولات به مصرف کننده نهایی مي پردازند.
13
دانش فنی پایه ـ رشته صنایع چوب و مبلمان
فرآیند تولید مبلمان فرآیند توليد مبلمان شامل مراحل زیر است: 1. تامين چوب 2. خشک کردن 3. طراحی 4. برش کاری و رندیدن و اندازه کردن قطعات . رنگ کاری و رویه کوبی5 6. کنترل نهایی و بسته بندی شود و به شکل تخته های چوبی در می آید. در مرحلۀ خشک در صورت تأمين مستقيم، چوب برش داده می به صورت طبيعی این ًشود. معمولا کردن، چوب متناسب با نوع و درصد رطوبت و شرایط آن رطوبت زدایی می های کار به مدت 6 ماه تا یک سال و با دستگاه به طور مصنوعی به مدت 8 تا 02 روز طول مي کشد. کارگاه های متوسط و کوچک، چوب را در کنند. ولی اغلب کارگاه بزرگ از سيستم های چوب خشک کن استفاده می کنند. فرآیند عمومي توليد مبلمان کنند و یا چوب خشک شده را از محيط بيرون تهيه می محيط خشک می در نمودار زیر نشان داده شده است.
جنگل
الوار
چوب بری
درودگری (نجاری)
رنگ کاری
رویه کوبی
مصرف کننده نهایی
طراحی یا نقشه کشی
مونتاژکاری خاتم کاری
منبت کاری
خراطی
فرز کاری
نمایشگاه ها و خریداران در منطقه نمایشگاه ها و خریداران خارج منطقه
خشک کردن چوب
ماشین کاری
14
طراحی از بخش پر اهميت در فرآیند توليد است که تاثير بسزایی در رقابت دارد. هدف اصلی این بخش بالا بردن زیباسازی فيزیکی و هماهنگی با احساسات درونی انسان، بهبود عملکرد فيزیکی و روانی و همچنين حضور موفق در بازارهای جهانی است. پس از طراحی، قطعات محصول بر اساس مشخصات و شود. در مرحله برش ابعاد طراحی شده برش داده می شود تا عمليات چوب به قسمت نجاری منتقل می شکل دهی شامل نجاری، تراشکاری، بر روی آن انجام شود. اجزای چوبی به یکدیگر متصل و چارچوب اصلی دهند. در ادامه برروی محصول محصول را شکل می عمليات سنباده زنی و پرداخت صورت مي گيرد، تا سطح چوب آماده رنگ کاری شود و سپس رنگ کاری
شود. امروزه علاوه بر رنگ کاری با پيستوله انجام می برای جلوه بهتر روکش چوب، از ورق ها یا نوارهای شود. در توليد انبوه از سيستم روکش استفاده می شود. در مرحله رویه کوبی پس رنگ کاری استفاده می از رنگ کاری شدن اسکلت چوبی، ابتدا نوار کف زده شود و با چسباندن فوم و ابر و لایه های مربوط، می عمليات رویه کوبی پارچه بر روی اسکلت چوبی با شود تا شکل نهایی استفاده از چسب و منگنه انجام می محصول بدست آید. مواد اوليه این بخش از توليد شامل پارچه، فوم، فنر و سایر یراق آلات مي باشند باشد. که پارچه و یراق آلات مورد نياز می مواد اولیه و محصولات تنوع مواد اوليه مصرفی در توليد محصولات مبلمان موجب شده است که توليد کنندگان در این صنعت با تعداد زیادی تأمين کننده در ارتباط باشد. بر اساس ميزان و نقش این مواد در فرآیند توليد، تأمين آن بر محصول نهایی تأثير دارد. طبق گزارش منتشر شده توسط فدراسيون توليد کنندگان مبلمان اروپا، سهم مواد باشد. مواد تشکيل دهنده مبلمان عبارتند از مصرفی در توليد مبلمان بر اساس تأمين به صورت شکل زیر می چوب، یراق آلات، فلز، قطعات، پلاستيک، منسوجات، چرم و… است. همان طور که در شکل زیر نشان داده شده است بيشترین سهم را در توليد مبلمان به ترتيب چوب، تخته و ام دی اف (62%)، قطعات (71%)، و فلز(21%) دارند.
15
دانش فنی پایه ـ رشته صنایع چوب و مبلمان
های تخصصی صنعت مبلمان توسط سازمان ملی استاندارد ایران منتشر شده استانداردهای موجود: استاندارد است عبارتند از:
سال موضوع شماره ICS_Code 1614 3831 مبلمان ـ قفسه کتاب ـ ویژگی ها 140/97 1912 6831 مبلمان ـ قفسه لباس مراکز آموزشی ـ ویژگی ها و روش های آزمون 140/97 2032 79/041 6831 مبلمان ـ صندلی دسته دارـ ویژگی ها و روش های آزمون 2036 مبلمان ـ ميز نقشه کشی مدارس ـ ویژگی ها و روش های آزمون 1386 140/97 2301 آیين کاربرد سطوح لازم جهت مبلمان آپارتمان های مسکونی 1370 140/97 7493 مبلمان خانگی ـ ميزها روش های آزمون برای تعيين استحکام، دوام و پایداری 1383 140/97 8266 4831 چرخ های گردان مبلمان ـ الزامات 140/97 9184 مبلمان خانگی ـ نشيمنگاه ها ـ الزامات پایداری و روش های آزمون 1386 140/97 6831 مبلمان ـ ميز و صندلی مراکز آموزشی ـ قسمت اول ـ ابعاد عملکردی 7969ـ1 140/97 مبلمان ـ ميز و صندلی مراکز آموزشی ـ قسمت دوم ـ الزامات ایمنی و روش های آزمون 7969ـ2 1386 140/97 79/041 6831 مبلمان اداری ـ ميزها ـ قسمت اول ـ ابعاد 8969ـ1 6831 مبلمان اداری ـ ميزها ـ قسمت دوم ـ الزامات ایمنی مکانيکی 8969ـ2 140/97 مبلمان اداری ـ ميزها ـ قسمت سوم ـ روش های آزمون برای تعيين پایداری و استحکام 8969ـ3 ساختار مکانيکی 1386 140/97 9699 6831 مبلمان اداری ـ صندلی ها ـ الزامات ایمنی، دوام و روش های آزمون 140/97 7831 مبلمان اداری ـ صندلی های گردان ـ ابعاد و روش تعيين ابعاد 88311ـ1 180/140,13/97 مبلمان خانگی ـ نشيمنگاه ها ـ روش های آزمون برای تعيين استحکام و دوام 72511 1387 140/97
های ها قدیمی بوده و نياز به بروز رسانی منطبق با استاندارد به گفته فعالان هنر صنعت مبلمان. این استاندارد
16
به طور کلی دوام و کيفيت مبل بستگی به دو عامل در نوع مواد به کار رفته شده از قبيل چوپ، تخته خرده چوب (نئوپان) روکش طبيعی یا مصنوعی ام دی )یراق آلات و پارچه و غيره و نوع تکنيک MDFاف ( و روش ساخت آن و همچنين نحوه اتصال قطعات به هم دارد. یکی از عوامل موفقيت هر محصول همگامي کيفيت آن با استانداردهای متداول و مورد درخواست مشتریان است که متاسفانه این ویژگی در همه مصنوعات چوبی و مبلمان کشور وجود نداشته و توليدکنندگان باید به این سمت حرکت نمایند، در این راستا لازم است که سازمان ملی استاندارد بيش از گذشته در تدوین استانداردهای مصنوعات چوبی و مبلمان اهتمام ورزیده و در این زمينه اقدامات
بيشتری را به عمل آورد. صنعت مبلمان از جمله صنایعی است که بخش نمایشگاهی و فروش در آن اهميت فراوانی دارد زیرا ارائه این محصولات نيازمند نمایشگاه وسيع و مناسبی است تا بتوان محصولات را در معرض دید مشتریان و مصرف کنندگان قرار داد؛ بنابراین هزینه نمایشگاهی و فروش در این صنعت رقم قابل توجهی دهد. طبق از قيمت فروش را به خود اختصاص می های انجام شده بر اساس خوشه صنعتی بررسی مبلمان تهران، این بخش تا 05 درصد قيمت فروش دهد. این ویژگی محصولات خانگی را تشکيل می شود تا فضای لازم برای محصول مبلمان سبب می توليد و عرضه افزایش یابد.
کیفیت تولیدات
در این بخش به تحليل مزیت ها و استعدادهای بالقوه توليد که شامل منابع طبيعی، مواد اوليه، نيروی انسانی، باشد، پرداخته شده است. این مزیت ها و استعدادهای بالقوه و بالفعل قوانين و مقررات، بازار مصرف و… می عبارتند از: گذاری صنعت مبلمان نسبت به سایر صنایع کارایی بالای سرمایه• سهولت ورود به صنعت مبلمان برای تازه واردان به این عرصه • اشتغال زایی مناسب صنعت مبلمان در کشور (مستقيم و غير مستقيم) • آلات و تجهيزات پایين بودن حق ورودی گمرک ماشين • افزایش تقاضای مبلمان در جهان• های مشابه سایر صنایع کشور های کوچک صنعت مبلمان نسبت به کارگاه سهم توليد بالای کارگاه • های صنعتی مبلمان خصوصی بودن بخش عمده ای از کارگاه • های صنعت مبلمان در کشور شکل گيری خوشه • عدم نياز به سرمایه اوليه سنگين برای توليد محصولات • پایين بودن سطح دستمزد در کشور نسبت به سایر کشورها • مزیت های رقابتی و نسبی
توان به موارد زیر اشاره کرد: های جهانی می جهانی و باز نگری دارد. که از جمله استاندارد ،DIN EN 13759 ،DIN EN 1728 ،DIN EN 1022 ،DIN V ENV 12520مبلمان خانگی شامل: و… می باشند. GZـRAL 430 NID68930 ،NE1116 ،NE مبلمان آشپزخانه شامل: 94741 DIN EN 527 ،4553DIN ،4545DIN مبلمان اداری شامل: DIN و 0554 DIN 4554 ،DIN EN صندلی اداری با استانداردهای: 5331
17
دانش فنی پایه ـ رشته صنایع چوب و مبلمان
احداث شهرک صنعت مبلمان در کشور • بزرگ بودن جامعه بازار هدف مبلمان در کشور • های توليد از طریق برون سپاری توليد بخشی از محصوات مبلمان به توليد کنندگان خارجی کاهش هزینه• المللی موقعيت مناسب جغرافيایی ایران در منطقه و سهولت دسترسی به بازارهای هدف بين • جایگزین شدن مبلمان به عنوان کالای مصرفی به جای یک کالای رفاهی • اقبال و علاقه عمومي مردم برای استفاده از مبلمان به صورت فراگير • مصرف پایين انرژی در صنعت مبلمان نسبت به سایر صنایع کشور • وجود استادکاران زبده در صنف مبلمان به عنوان یک سرمایه انسانی • های پيچيده عدم وجود وابستگی شدید صنعت به ابزارها و فناوری• فناوری در رشته صنایع چوب و مبلمان در کارخانجات صنعتی دستگاه هایی وجود دارد که به صورت رایانه ای قابل برنامه ریزی می باشند و به آنها اطلاق می شود. C.N.C ماشين های )دستگاه هایی هستند که شيوه کنترلی Commputer Numerical Control( C.N.C دستگاه های آنها برخلاف دستگاه های اونيورسال که دستی است، رایانه ای بوده و دستگاه توسط یک سيستم الکترونيکی قابل برنامه ریزی کنترل می گردد و برای ماشين کاری باید برنامه رایانه ای به دستگاه داد. امروزه دستگاه های باز کرده اند و با وجود گران بودن در بسياری از کارگاه ها و کارخانه های ً جای خود را در صنعت کاملا C.N.C توليدی، به خاطر سرعت، دقت و قابليت های خاص خود، به طور وسيعی مورد استفاده قرار گرفته اند و شيوه های کنترلی، روش های برنامه نویسی و روش های تراشه برداری آنها روز به روز و لحظه به لحظه درحال پيشرفت می باشد.
