چوب سرخ

چوب هایی به رنگ سرخ، زیبایی زیادی را به سازه های چوبی می بخشند. در این مقاله با چند درخت که دارای چوب سرخ هستند، بیشتر آشنا می شویم و به اختصار مطالبی پیرامون آن ها ارائه می دهیم.

چوب سرخ درخت سرخ دار

یکی از مهمترین منابع تأمین چوب سرخ، درخت سرخ دار است. درخت سرخ دار با قدمت 190میلیون ساله و باقي مانده دوران سوم زمین شناسی، درختی با ارزش و با برگ سوزنی و سایه پسند است که در جنگل های شمال ایران از گرگان تا آستارا می روید. طبق شواهد موجود، مردم ماقبل تاریخ از چوب این درخت شانه چوبی و وسایل دیگر می ساختند. وايكينگ ها هم از این چوب برای ساخت کمان استفاده می کردند و این امر به این علت بود که این درخت چوبی بسیار مقاوم بوده و انعطاف پذیری بالایی دارد. این درخت میراث زنده جنگل های شمال به شمار می رود و به یاقوت سرخ جنگل های شمال معروف است؛ ولی متأسفانه به خاطر خشک شدن بیشتر آب و هوا و از آن مهم تر به دلیل قطع بی رویه آن، امروزه در حال انقراض است.

چوب سرخ – درخت سرخ دار

چوب سرخ - درخت سرخ دار
چوب سرخ – درخت سرخ دار

نام های مختلف درخت سرخ دار

درخت سرخ دار را با نام های گوناگونی مانند سرو ترکستانی، زرنب و نام های محلی سرخه‌دار، سخدار، سوختال، سیردار و سردار هم می شناسند.

مشخصات درخت سرخ دار

این نوع درخت، درختی سایه پسند با برگ های سوزنی است. پوست درخت سرخ دار فلس دار است. چوب برون این درخت سفید و گاهی متمایل به زرد است و چوب درونی آن رنگ زیبای قرمز شاه بلوطی دارد. ارتفاع این درخت حتی به 30متر هم می رسد و حداکثر قطر آن سه متر است. رشد این درخت بسیار کند است و حلقه های رویش سالانه باریک و موج داری دارد و هر سال فقط چیزی حدود 10سانتیمتر قد می کشد. میوه نوع ماده به رنگ قرمز و میوه نوع نر به رنگ زرد است که غیر سمی هستند. سنجاب ها و پرندگانی نظیر قرقاول، باعث پراکنده شدن بذر سرخ دار می شوند. وزن مخصوص چوب این درخت 0.59 است.

چوب سرخ- میوه و برگ درخت سرخ دار

چوب سرخ- میوه و برگ درخت سرخ دار
چوب سرخ- میوه و برگ درخت سرخ دار

تمام قسمت‌ هاي این درخت به جز ميوه آن، سمي است و در گذشته خیلی از دامداران و جنگل نشینان از ترس  خورده شدن برگ این درخت توسط دام هایشان، این درختان را قطع می کردند. در تنه این گیاه به مقدار بیشتر، و در شاخه و برگ این درخت به نسبت کمتر، ماده ای سمی به نام تاكسول یافت می شود که امروزه در صنعت داروسازی برای ساخت دارویی جهت مبارزه با بیماری سرطان، مخصوصا سرطان سینه و رحم استفاده می شود و چون مقدار این ماده در درخت زیاد نیست، این درختان دارای ارزش بسیاری هستند.

در گل فروشی ها به دلیل ماندگاری طولانی تر برگ های این درخت، از سرشاخه های جوان آن به عنوان تزئین دسته گل ها استفاده می شده است.

از جهت ساخت سازه های چوبی نیز از چوب زیبا و گران این درخت، برای ساخت سازه های چوبي ظريف مانند عصا، مهره شطرنج ، قلیان، استفاده در معرق و منبت کاری و غیره استفاده می شود. قلیانی که با چوب این درخت ساخته شده است، جزو بهترین و مرغوب ترین قلیان ها است. متأسفانه تمام این عوامل سبب قطع بی رویه این گونه زیستی شده است. قیمت قلیان های ساخته شده از این چوب حتی گاهی به یک میلیون تومان هم می رسد.

چوب سرخ- قلیان های ساخته شده از چوب درخت سرخ دار

چوب سرخ- قلیان های ساخته شده از چوب درخت سرخ دار
چوب سرخ- قلیان های ساخته شده از چوب درخت سرخ دار
مشخصات چوب درخت سرخ دار

همان طور که اشاره شد، این درخت چوبی به رنگ قرمز شاه بلوطی دارد. نکته جالب توجه این است که بین تمام درختانی که برگ سوزنی دارند، این درخت مستثنی است و صمغ ندارد؛ ولی با این حال دوام بسیار بالایی دارد و کنده درخت حتی بعد از گذشت 50 تا 60سال بعد از قطع شدن هم سالم باقی می ماند. در مقابل نوسانات دمایی و رطوبتی بسیار مقاوم است و حتی در زیر خاک هم در برابر عوامل نامساعد نمی پوسد.

این چوب نیمه سنگین است و متأسفانه قابلیت میخ خوری بالایی ندارد؛ اما از جهت دیگر به راحتی پرداخت شده و لاک پذیری بالایی دارد. همچنین این چوب قابلیت ارتجاعی بالایی دارد؛ پس می توان از آن به عنوان روکش هم استفاده کرد.

چوب سرخ درخت رزوود

چوب سرخ درخت رزوود
چوب سرخ درخت رزوود

این نوع چوب از درختی پهن برگ به دست می آید. این چوب دارای بوی شیرین ماندگار است که حتی تا چند سال باقی می ماند. روزنه های باز و روغن هایی طبیعی دارد که وجود خود این روغن ها، باعث نرم شدن چوب می شود. اغلب از این چوب برای ساخت دسته سازهای مختلف استفاده می شود؛ چون تراکم کمتری داشته و نرم است و حس خوشایندی را به نوازنده القاء می کند. همچنین از این چوب به خاطر زیبایی بالایی که دارد، برای استفاده های تزئینی هم استفاده می شود. رزوود هندی رنگ قهوه ای دارد و در تولید ساز رایج تر است؛ ولی رزوود برزیلی و ماداگاسکار کمیاب تر و به طبع آن گران تر هستند.

چوب سرخ- چوب رزوود

چوب کوکوبولو  (retusa Dalbergia) رزوود
چوب کوکوبولو  (retusa Dalbergia) رزوود

درون سطح سرخ رنگ چوب، رگه های تیره قهوه ای وجود دارد که باز هم بر زیبایی آن افزوده است. این چوب راست تار است و بافت آن یک دست می باشد؛ سطح صاف دارد و پراکنده آوند است. همان طور که گفته شد، بافتی روغنی دارد و این امر باعث می شود که دیر خشک شود؛ بنا بر این برای خشک کردن اسلب های این چوب باید زمان بیشتری به آن بدهیم تا از مقاومت اسلب ها کم نشود.

چوب سرخ- مهره های شطرنج ساخته شده توسط رزوود

مهره های شطرنج در Dalbergia latifolia چوب بلسان بنفش
مهره های شطرنج در Dalbergia latifolia چوب بلسان بنفش

چوب سرخ درخت بلسان بنفش

از این چوب برای مصارف تزئینی مانند ساخت مهره های شطرنج و غیره استفاده می شود؛ ولی کاربرد اصلی آن در ساخت گیتار است. این نوع چوب زیبایی و دوام بالایی دارد، بویی زیبا و ماندگار دارد و رایحه آن گرم، ادویه ای و گلی است.

چوب سرخ- چوب بلسان بنفش و گیتار ساخته شده از آن

چوب سرخ- چوب بلسان بنفش و گیتار ساخته شده از آن
چوب سرخ- چوب بلسان بنفش و گیتار ساخته شده از آن

چوب سرخ درخت سکویا یا ماموت

درخت ماموت، سرخ چوب غول پیکر یا همان درخت عظیم کالیفرنیا یا سکویا، بزرگترین موجود زنده روی کره زمین است. میانگین ارتفاع این درختان ۵۰ تا ۸۵متر است که گاهی به 110متر هم می رسد. قطر تنه آن ها به 15متر هم می رسد. این درختان معمولا به صورت گروهی رشد می کنند و خاستگاه آن ها در ماداگاسکار است. در ایالت کالیفرنیا در ایالات متحده آمریکا، بیشترین تعداد این درخت را می توان یافت. پارک ملی سکویا مانند دریایی از درختان غول پیکر است که عظمت درختان آن چشم هر بیننده ای را می نوازد.

چوب سرخ- عظمت درخت سکویا یا ماموت

چوب سرخ- عظمت درخت سکویا یا ماموت
چوب سرخ- عظمت درخت سکویا یا ماموت
چوب سرخ- عظمت درخت سکویا یا ماموت
چوب سرخ- عظمت درخت سکویا یا ماموت

درخت ژنرال شرمن با حدود 2300 تا 2700سال سن و  ارتفاع ۸۴٫۸متر، بلندترین درخت سکویا است که قطر تنه آن 10متر است.

چوب ماموت یا درخت سکویا نرم و دارای مقاومت بالا در برابر تغییرات محیطی است و به همین خاطر است که از چوب این درخت بیشتر برای ساخت سازه هایی استفاده می شود که در فضای بیرون از ساختمان کاربرد دارند. چوب این درخت دارای رگه های راست و رنگ سرخ گونه است. این چوب دارای تنوع بالایی در رنگ و بافت است؛ رگه دارد و به علت نرم بودن آن، قیمت پایین تری هم نسبت به چوب های سخت دارد و همین امر باعث شده در صنعت مبلمان سازی هم راه بیابد.

چوب سرخ- چوب درخت سکویا یا ماموت

چوب سرخ- چوب درخت سکویا یا ماموت
چوب سرخ- چوب درخت سکویا یا ماموت

نویسنده: رحیم نعمتی لیمائی

مطالب مرتبط درباره چوب سرخدار :

  • چوب درخت سرخدار
    Sequoioideae به عنوان درخت قرمز شناخته می شود و در خانواده درختان مخروطی هستند، رشد این درختان در جنگل های ساحلی شمال کالیفرنیا رایج بوده و به عنوان بزرگترین درخت جهان شناخته شده است
  • چوب سرخ
    چوب هایی به رنگ سرخ، زیبایی زیادی را به سازه های چوبی می بخشند. در این مقاله با چند درخت که دارای چوب سرخ هستند، بیشتر آشنا می شویم و به اختصار مطالبی پیرامون آن ها ارائه می دهیم.
  • چوب سرخ , معرفی انواع چوب
    چوب سرخ چوب سرخ در معانی بیش از نام یک چوب در ایران استفاده دارد . در این صفحه سعی داریم مجموع جستجو ها برای چوب سرخ را دسته بندی کنیم . چند روز پیش بود که یکی از مشتریان ما سفارش چوب سرخ داشت و من نتوانستم برایش چوب پیدا کنم . میگفت 700… بیشتر بخوانید: چوب سرخ , معرفی انواع چوب
  • استفاده‎کنندگان چوب درخت سرخدار تحت تعقیب قضایی قرار می‎گیرند
    معرفی انواع درخت , انواع چوب ، مرتبط با صنایع چوب و ساختمان ، چوب سرخدار
  • چوب درخت سرخدار
    درباره درخت سرخدار , چوب سرخدار، سرخه‌دار و سخدار
  • چوب و درخت سرخدار
    سرخدار, این گونه را می‌توان میراث زنده و شاهکار جنگل‌های طبیعی شمال ایران دانست. از نظر تنوع زیستی و حفظ ذخائر ژنتیکی و بوم‌شناسی یکی از گونه‌های منحصر ..

با تشکر از توجه شما

WhatsApp us