گره چینی ( Girih Tile )
ایده های جالب و شگفت انگیز دکوراسیون سنتی ایران زمین با نام گره چینی با چوب و شیشه رنگی
گره چینی عبارتند از ترکیبی چوبی بر مبنای طرحهای اصیل هندسه نقوش که از اتصال قطعات برش خورده چوبهای هم اندازه با یکدیگر ایجاد می شود.
تکرار یک واگیره به صورت قرینه یا آینه ای موجب میشود که گره چینی در یک نمای بزرگتر کاری بسیار دقیق ،هماهنگ ، موزون و جذاب به نظر برسد ، نظم و قاعده ای که تنها با تکه های چوب براساس طرح شبکه ای مشخص ایجاد گردیده است.
برخی پژوهشگران احتمال داده اند استفاده از این هنر از دوران خلفای عباسی آغاز شده و در قرن 6 تا 8 هجری قمری در مصر و سوریه متداول شده و از همان زمان به ایران رسیده است.
(( نویسنده : برخی از پژوهشگران و استادان گره چینی اثاری از اتصالات گره در کاخ تخت جمشید مشاهده کرده اند ، در زمان های قدیم که هنوز هیچ هنری بصورت چشمگیر در منطقه دیده نشده بود هنرمندان ایرانی با سنگ آثار گره چینی خود را میساختند . مطمئنا اثار چوبی از آن زمان تا به امروز بجای نمیماند اما سنگ ها هنوز پابرجا هستند ))
براساس شواهد و آثار موجود پیشینه هنر گره چینی در معماری ایران به دوره سلجوقی و صفوی بازمی گردد و منشا آن نیز شهر اصفهان بوده است .
این سبک کار معمولا در ساخت درهای اماکن متبرکه ،مقابر ،منابر واز مشبک در پنجره های منازل و کاخ ها و نرده ها استفاده می شده است .پایه و مبنا گره چینی هندسه نقوش است که نه تنها فی البداهه به وجود نیامده بلکه دارای پشوانه عمیق علمی است و براساس قواعد و اصول ریاضی شکل گرفته است . نظم و قاعده ای که در یک نمونه گره چینی مشاهده می شود وام دار یک ترکیب بندی خطی بسیار دقیق و زیباست که در قالب اتصال چوب های صاف و برش خورده به نمایش گذاشته می شود.
در گره چینی اتصالات به سه شیوه انجام می گیرد:1- اتصال کام و زبانه 2- اتصال کند3- اتصال نیم – نیم این نامها در اصطلاح سنتی به شیوه های اتصال تکه چوبها برش خورده اشاره دارد.
هنر گره چینی و ارسی سازی
برای ایجاد نقش گره، چوب ها به ضخامت بند رسم شده بریده و در عین حال چوبهای واگیره (قطعاتی که در کار تکرار می شوند)از قالبهای آماده شده تهیه می شود . سپس به وسیله اره پشت بند دار،زوایه های اتصالات روی چوب را برش می زنند و با رنده ای به نام ابزار ،روی آلت ها را ابزار می زنند سپس دوسر هریک از آلاتها فاق و زبانه یا هر نوع اتصال دیگر که مد نظر باشد می شود .
در گره چینی به طور معمول ازانواع چوبهای درختان جنگل می توان استفاده کرد اما چوب چنار به خاطر الوارهای بلند وبافت چوب آن که صاف و یکنواخت است کاربرد بیشتری دارد.
قطعات آماده شده باید از چوب کاملا خشک ساخته شود تا پس از درگیر شدن چوبها در یکدیگر هیچ گونه تغییری در ابعاد چوب ایجاد نشود چراکه هرگونه تغییر یا به اصطلاح تاب برداشتن چوب باعث به هم ریختن نظم کل کار و تغییر در فشار تکه ها به هم دیگر شده است و ممکن است کام و زبانه ازهم خارج گردد.
چسب متداول در گره چینی که در محلهای موردنیاز به کار می رود چسب سریشم است که دراثر سردشدن سخت و محکم شده ،به چوب رطوبت نمی دهد و جای آن روی کا ر باقی نمی ماند.گره چینی در ترکیب با شیشه های رنگی و یا دیگر هنرهای صنایع چوبی چون منبت و خاتم نیز به کار می رود .
هر چقدر عمل گره چینی براساس طرحهای ظریف تر و پیچیده تر شکل گرفته باشد ارزش هنری بالاتری خواهد داشت .
گره چینی به معنای ( Girih Tile )
گرهچینی ( هنرکده فن و هنر ) هنر گرهچینی در ایران قدمت دیرینه دارد ، آن زمان که هنرمندان ایران زمین این هنر را با سنگ در تخت جمشید و پرسپولیس اجرا میکردنند کدام یک از کشور های منطقه ذره ای از هنر را در کشور خود داشتند .
از آن زمان تا به امروز این هنر از استاد به شاگرد آموزش داده شده است .
گِرِه‌چینی یکی از شاخه‌های هنر معماری ، کاشی کاری ، و درودگری سنتی است که اساتید این هنر از کنار هم چیدن آلات و لغات مختلف بر اساس طرح مدنظر خود با استفاده از کاشی، آجر و یا سایر مواد نقش‌های هندسی تزئینی درست می‌کنند.
البته هنر گره چینی فقط در معماری رواج ندارد و یکی از زیر شاخه‌های صنایع چوب نیز می‌باشد.
هنر گره چینی هنری زیبا و اصیل است که به دلیل زحمت زیاد هزینه زیادی هم در بر دارد و میتوان نمونه‌های این هنر را که بر روی چوب انجام گرفته در اماکن متبرکه مانند آستان قدس رضوی و یا حرم شاه‌عبدالعظیم مشاهده نمود. هنرکده فن و هنر سالها ( بیش از 50 سال ) است به آموزش ، طراحی و ساخت گره ( گره درودگری ، گره کاشی کاری ، گره فلزی ، گره با شیشه، رسم و نقاشی گره با رنگ روغن و ورق طلا و دیکر هنر های مرتبط با گره سازی و رسم گره چینی ) مبادرت دارد . موضوعات مرتبط و :
کلمات کلیدی : islamic geometric design in persian architecture
معماری ایرانی ، معماری ایرانی اسلامی ، هنر سنتی ایران زمین ، گرهچینی و گره سازی ، اصول هندسی و قواعد گره چینی
،persian art , Mosque , Islamic History , Islam , Islamic architecture ، Islamic art Girih Tiles and Islamic Geometric Designs in Modern Architecture معماری اسلامی گرهچینی دکوراسیون مدرن Girih Tile , Patterns , Islamic Art ,Best Art Iranian , Art Persian . Girih tiles are a set of five tiles that were used in the creation of tiling patterns for decoration of buildings in Islamic architecture. They are known to have been used since about the year 1200 and their arrangements found significant improvement starting with the Darb-i Imam shrine in Isfahan in Iran built in 1453. The five shapes of the tiles are: a regular decagon with ten interior angles of 144°; an elongated (irregular convex) hexagon with interior angles of 72°, 144°, 144°, 72°, 144°, 144°; a bow tie (non-convex hexagon) with interior angles of 72°, 72°, 216°, 72°, 72°, 216°; a rhombus with interior angles of 72°, 108°, 72°, 108°; and a regular pentagon with five interior angles of 108°. All sides of these figures have the same length; and all their angles are multiples of 36° (π/5 radians). All of them, except the pentagon, have bilateral (reflection) symmetry through two perpendicular lines. Some have additional symmetries. Specifically, the decagon has tenfoldrotational symmetry (rotation by 36°); and the pentagon has fivefold rotational symmetry (rotation by 72°). Girih are lines which decorate the tiles. The tiles are used to form girih patterns, from the Persian word گره, meaning “knot”. In most cases, only the girih (and other minor decorations like flowers) are visible rather than the boundaries of the tiles themselves. The girih are piece-wise straight lines which cross the boundaries of the tiles at the center of an edge at 54° (3π/10) to the edge. Two intersecting girih cross each edge of a tile. Most tiles have a unique pattern of girih inside the tile which are continuous and follow the symmetry of the tile. However, the decagon has two possible girih patterns one of which has only fivefold rather than tenfold rotational symmetry.
گره چینی
مقاله در مورد گره چینی و کاربرد گره چینی در معماری و صنایع چوب
مطالب مرتبط با موضوع گره چینی :
- صنایع دستی ایران؛ رنگین کمان تنوع ریشه در تاریخ قدیمی دارد
کاشی های چوبی Girih ( گره ) در نتیجه اتصال قطعات چوبی رنگی به یکدیگر است که دارای زاویه های هندسی خاص برای ایجاد اشکال و حجم های مختلف هستند - گره چینی
گره چینی مجموعه ای از پنج پنجره است که در ایجاد الگو های هندسی اسلامی با استفاده از بند (girih) برای تزئین بنا ها در معماری اسلامی استفاده شده است - نجاری ( ساخت در های چوبی تزئین شده ) گره چینی
در ها و پنجره های جذاب ساختمان های قدیمی که به طرز ماهرانه ای تولید می شوند ، نتیجه نجار های توانمند یزد است . سازنده گره چینی تهران ، ایده - پنجره گره چینی شیشه رنگی
پنجره های سنتی ایرانی با نام گره چینی , اسلیمی و مشبک در گذشته توسط استادان هنر چوب اجرا و آثار بسیاری را میتوان در کاخ ها و عمارت های ایرانی مشاهده کنیم . - قاب گره چینی و مشبک
ایده و مدل های جالب از انواع مشبک و گره چینی، طراحی و ساخت انواع گره چینی به صورت سفارشی با اتصال فاق و زبانه - دیوارکوب گره چینی طرح های هندسی جالب
مدل و ایده های جالب برای دیوارکوب و پارتیشن یا درب چوبی با استفاده از نقوش سنتی , گره چینی , نقوش هندسی ساخته شده از چوب مناسب انواع دکوراسیون
