سخنی چند باهمکاران ارجمند صندلی ساز
سخنی چند باهمکاران ارجمند صندلی ساز
امروزه بهره گیری ازصندلی درمنازل، رستورانها ، ادارات واماکن تجاری امریست معمول وصندلی یکی ازوسیله های ضروری مکان های یادشده است ودر این میان صندلی چوبی بیشترین کاربرد را دارد.
اما متاسفانه تولید صندلی چوبی دراغلب کارخانه ها وکارگاه های داخلی با روشهای سنتی وبدون کار بست فناوریی توسعه یافته دردنیای امروز انجام میشود.. بکارگیری ماشین آلات درودگری غیر مرتبط با تولید صندلی موجب افت کیفیت وکمیت، وبالارفتن هزینه های تولید می شود. این روند سبب شده است که توجه مصرف کنندگان به صندلی های وارداتی جلب سود. در این مقطع واردات کنند ه ها وارد میدان شده با نظر کاسب کارانه و سودجویانه خود، فرصت های شغلی کشور را به دیگرکشورها مثل چینِ ،مالزی،ِ ترکیه، حتی ویتنام ومصر واگذار میکنند.
البته تعداد انگشت شماری کارخانه نیزوجود دارند که با بهره گیری از ماشین آلات تخصصی وبه روز وبکارگیری تکنیک هاوروش های علمی وفنی توسعه یافته روز وآموزش منابع انسانی توانمند تر ازتولید کنندگان کشورهای یادشده هستند. ازطرفی نیازمصرف کنند گان بسیار فراتر از تولید حد اکثری این اندک کارخانه ها است. به کار گیری روشهای علمی وفنی درتولید صندلی چوبی ، این امکان رابرای تولید کنندگان به وجود می آورد که نه تنها قدرت تأمین بازار داخلی بلکه میتوانند با توجه به موقعیت جغرافیائی کشور، توان بالقوه صادرات راهم داشته باشند و محصولات تولیدی خودرا در بازارهای منطقه وجهان عرضه نمایند.
لازمه رسیدن به این هدف توجه به چند نقطه اساسی است.
در ایجاد هر خط تولید یا واردات توجه به محیط اقلیمی از نقطه نظر آب و هوا هم به لحاظ تولید و هم مصرف کالا باید ارزیابی دقیقی صورت پذیرد. بنا به همین ارز یابی متوجه می شویم، بیشترین مناطق کشورمان ایران اغلب خشک و کم رطوبت است و یکی از خشک ترین کشورهای جهان به شمار می آید.
سئوالی که مطرح می شود این است، آیا از کشورهائی که در آنها رطوبت بسیار بالا است، مثل مالزی ، اندونزی، ویتنام، ترکیه، ایتالیا ودرنهایت چین، واردات سازه های چوبی مثل مبل، صندلی، میز ، سرویس خواب، بوفه و یا هر سازه چوبی دیگر ، با توجه به کوتاه بودن عمر مفید این سازه ها در محیط خشک،دارای توجیه اقتصادی میباشد؟ پر واضح است جواب منفی است.
چون در سازه ها، بنا به شرایط آب و هوا تغییر فرم ایجاد میشود، نهایتأ نمی شود از کشورهائی که درسطوربالا نام برده شد،سازه های چوبی وارد کشور نمود.
با نگاه علمی وتکنیکی ، واردات این سازه ها که درگذشته بوده و ودر حال حاضرهم صورت می پذیرد، امری کاملأ اشتباه است. درحالیکه اگر درکشوری خشک مثل ایران این سازه ها بصورت دانش بنیان با بهره وری از تکنیک های پیشرفته ، تولید و به سایرمناطق دنیا صادر شود،دراین صورت کالای تولید شده درمناطق رطوبی دوام و بقای بیشتری خواهند یافت، وسبب رونق اقتصادی وایجاد اشتغال در کشورمان هم خواهد بود.
هرگاه سخن ازعلم ، فن و تکنیک به میان می آید یعنی نگاه فناورانه به صنعت است ، در هر برهه از زمان ومکان، تکنولوژی را جدی نگرفتن وکم بهادادن این موضوع عقب ماندن مارا ازقافله جهانی مربوط،بیش ازبیش خواهد کرد.
برای تولید صندلی با کاربردهای گوناگون ِمثل صندلی غذا خوری درمنازل ،صندلی رستورانی ، صندلی انتظار،صندلی کنار مبلی که تفاوت های عمده ای با یکدیگروانواع شان دارند ، ابتدا نیازمند طراحی معماری ومهندسی هستیم. درطراحی رعایت اصول ارگونومی، نمای ظاهری واستحکام ازشرایط اولیه است. سپس نقشه وپلان اجرائی لازمه کارمی باشند. در پلان باید قطعات با شماره بندی ونشانه گذاری چپ وراست در قید های کلاف، پایه های جلو یله ،تکیه گاه ،تاج ونبشی های زوایای کلاف وکفه صندلی مشخص شود.همچنین با توجه به گونه چوب مصرفی و محاسبات نهائی سازه ،باید نحوه و نوع اتصال دریکا یک قطعات ونیزکل سازه صندلی تشریح شود. البته طرح بسته بندی وپالت بندی محصول نهائی جهت بار گیری مکانیزه نیزازوظایف طراح می باشد.
-درخصوص مواد اولیه باید از چوب هایی استفاده شود که به روش صحیح علمی- فرآوری- شده باشند. ( تاکید به موضوع فرآوری بدان خاطر است که پس ازعملیات قطعه سازی و تیمار و رنگ ،محصول دچار ترک یا اعوجاج نشده ودر نهایت یک محصول بدون آسیب به بازار عرضه شود. غالبا دیده می شود قطعه ساخته شده چوبی به علت عدم فراوری صحیح حتی قبل از اتصال ترک های ریز موازی هم برداشته وبه ضایعات در حین تولید تبدیل شده است . ناگفته پیداست این ضرر وزیان ها سبب افزایش نرخ تمام شده کالا و کاهش توان رقابت پذیری می شود )
-درآزمون های کنترل کیفیت محل اتصالات سازه درتحمل تنش های وارده بایدازسایر قسمت ها مقاومترومستحکم تر باشد.
بنا بر این اتصال بادوبل استوانه ای ( پین ) که دردو سه دهه گذشته درساخت صندلی معمول شده است ودر اغلب کارگاه های سنتی مورد استفاده قرار می گیرد ، برحسب اندازه مقطع اعضای اتصال ونوع آن ها ( چوب ماسیو یا چند سازه چوب ) وچنانچه روش سنتی ساخت با روش مهندسی شده مقایسه شود، این موضوع آشکار خواهد شد.
اتصال قطعات سازه هایی چون مبل ،صندلیِ و انواع میز بایدبا روش اتصال کام وزبانه صورت گیرد.
اتصال نبشی درکلاف مبل، صندلی ، میز الزمأ نیازمند کانال های سه رشته ای درنبشی وقید های کلاف این سازه ها است. این رویه تکنیکی سبب حفظ قاعده کلاف شده و بالانس پایه های این سازه در تمام عمر مفید آن تثبیت می شود و همچنین از تخریب سازه هم جلو گیری می نماید.
استفاده از پیج و میخ در این اتصال ها، ظرافت محصول وکیفیت پرداخت آن را احراز نمی کند و غیر استاندارد است.
-چسب ( سریشم ) به لحاظ وجود اسید های تحریک کننده مانند اتیل استات ( Ethyl acetateC₄H₈O₂) درآن فقط وظیفه تحریک لیگنین (Lignin عبارت است ملات بین الیاف چوب )قطعه چوبی را عهده دار می باشد . وگرنه چوب ها ی همگن طبعأ خودچسب هستند.
میخ فلزی یا پیچ حلزونی فلزی دراتصال قطعات چوبی جعبه میوه یا بسته بندی کالا به کار می روند . استفاده ازآن ها درسازه های چوبی مثل میز و مبل و صندلی اثری به جزازهم پاشیدگی وتخریب سازه ندارد .
مختصری در خصوص فرآیند تولید صندلی
قطعات تشکیل دهنده صندلی چوبی به ترتیب ابتدا خط کشی شده وسپس عملیات برش وعملیات پرداخت قطعات با به کارگیری ماشین آلات مخصوص پرداخت، و پس از آن عملیات تیمارجهت آماده سازی زیرکار با ماشین های سمباده برای عملیات ایزوله سازی ورنگ کاری صورت میگیرد ، وپس از آن وارد مرحله عملیاتی ایجاد کام و زبانه میشوند. .
ترتیب اجرایی عملیات مذکور بدین خاطر است که :
اولا به لحاظ کیفی قطعات تهیه شده مورد باز بینی قرارگیرند، ثانیا در محل خط اتصال قطعه ها پس از اتصال اصطلاحأ ته ، رو نداشته باشدزیرا خط اتصال دو قطعه پس از اتصال قابل تیمار وپولیش وسمباده نیست . درغیراینصورت نما وجلوه ظاهری سازه زیبا نخواهد بود وقرینه بودن قطعات ناموزون می شود.
در مونتاژ صندلی یا سوار کردن قطعات آن بهتر است از میزهای هیدرولیکی تثبیت کننده بهره بگیریم.
با به کار گیری میز هیدرولیک برای مونتاژ قطعات یک صندلی پر اجزا، پس ازاستفاده مختصر از سریشم در داخل حفره کام حد اکثربه دو دقیقه زمان نیازاست. بابهره گیری از این سیستم ، عملیات جمع نمودن قطعات صندلی بدون آسیب رسیدن به قطعات و بدون کج ومعوجی در اسکلت صورت میگیرد ونبشی های شیار دارنیز بدون دویدگی در کلاف وقید های کلاف قرار میگیرند.
یاد آورمی شود ازآنجایی که زبانه های ایجاد شده درقید ها، بوسیله ماشین زبانه زنی، چند دهم میلیمتر بزرگتر از حفره کام می باشد ، فقط نیروی پرس هیدرولیک بافشارمحوری یکنواخت از هرسمت وهم زمان قادر است عملیات اتصال را به درستی به اتمام برساند.
ازآنجا که سریشم درداخل حفره کام لیگنین چوب راتحریک نموده است، به هنگام قرار گرفتن زبانه درکام الیافهای چوب با لیگنین هر دو قطعه درهم آمیخته ویکپارچه میشود. در اینجا ست که محل اتصال از سایرقسمت های سازه درفشارهای مکانیکی مقاومت بیشتری دارد ومحکم تراست.
شایسته است دقت شود که، درهنگام مونتاژ قطعات صندلی قطعات مورد نظر همرنگ انتخاب شود. واضح است این امر به زیبائی محصول هم می افزاید، هزینه رنگ آمیزی راهم کاهش خواهد داد.
تولیدکنندگان ارجمند به نیکی مطلع هستند خصوصیاتی که در مورد میز هیدرولیکی بیان گردید با به کار گیری گیره تنگ ویا پیچ دستی ها درمونتاژ قطعات تشکیل دهنده صندلی قابل جایگزینی نیست.
بالانس پایه های صندلی (عملیات لنگ گیری ) پس ازمونتاژ قطعات یک صندلی پایان بخش عملیات درود گری درتولید صندلی است.
غالبا پس ازتجمیع قطعات صندلی یک پایه ازسه پایه دیگر چند دهم میلیمتر تفاوت دارد. رفع این اشکال طبیعی اغلب برای همکاران صندلی سازوقت گیراست.
با بکارگیری ماشین، بالانس پایه های صندلی حداکثر طی 10 ثانیه برای هر صندلی به انجام میرسد.
در فرآیند تولید ،چیدمان صحیح ماشین آلات واستفاده از اصول کار سنجی و روش سنجی ،جریان وحمل و نقل اصولی مواد و قطعات و رعایت بهداشت محیط ، نقش بسزائی در افزایش کمی وکیفی محصول نهایی دارد.
در پایان این مبحث یاد آور می شوم صندلی ای که با روش ارائه شده تولید شده باشد مثل رنگ کاری دستی به لیسه وسمباده زدن نیازی ندارد. بنابر این رنگکار تمامی تلاش و خلاقیت خود راصرف کار بهترمینماید.