نجاری؛ پرخطر و باظرافت

 جناب آقای شاد، قبل از هرچیز بفرمایید چه شد که حرفه نجاری را به‌ عنوان شغل انتخاب کردید؟
آغاز‌ به‌ کار من به‌عنوان نجار برمی‌گردد به سال‌های جنگ و دوران جهاد سازندگی. راستش با راهنمایی دوستان به‌ عنوان یک بسیجی وارد جهاد شدم و از همان‌ جا کار نجاری را یاد گرفتم. جدای از این باید یاد کنم از آقای شاهمزهی که اوستای من در کار نجاری بودند. خلاصه از همان‌ سال‌ها که فکر می‌کنم حدودا سال 66 بود، من وارد این حرفه شدم.

اصالتا از کجا هستید؟
ما نیشابوری هستیم. بزرگ‌شده روستای نوسرا.

جریان «دهکده چوبین» نیشابور چیست؟
دهکده چوبی در روستای محمدآباد آقازاده در دوازده‌ کیلومتری نیشابور واقع است و یکی از مناطق گردشگری منحصربه‌فرد در ایران است. درواقع تمام سازه‌ها و بناهای موجود در این منطقه گردشگری کاملا از چوب ساخته‌ شده است. دیدنی‌های این دهکده شامل مسجد چوبی، موزه و کتابخانه، رستوران، فروشگاه و نانوایی، آلاچیق، سوئیت‌ها، فضای سبز و طبیعت زیبای آن به‌همراه کشاورزی و دامپروری است.

سازنده این بنا کیست؟
مرحوم مهندس مجتهدی. جالب است بدانید مسجد دهکده چوبین، اولین مسجد چوبی مقاوم دربرابر زلزله در جهان است.

برگردیم به بحث نجاری، درحال‌حاضر بیشتر با چه‌نوع چوبی کار می‌کنید؟
مواد اولیه کار نجاری عبارت‌اند از: ام‌دی‌اف، چوب، تخته، نئوپان و فیبر؛ ولی امروز بیشتر ام‌دی‌اف استفاده می‌شود. قبل‌تر بیشتر کارمان با چوب بود؛ ولی از وقتی که ام‌دی‌اف آمده‌ است، اکثرا ام‌دی‌اف‌ کار می‌کنند.

ایده‌ طراحی سازه‌های کابینت، کمدها و… را از کجا می‌گیرید؟
برای کارهای بزرگ ساختمانی که معمولا مهندس ساختمان، طرح را به ما می‌دهد و از روی آن کار را می‌زنیم؛ اما در کارهای کوچک‌تر کاتالوگی از کارهای انجام‌شده داریم که به مشتری نشان می‌دهیم و هر کدام را پسندید، طبق همان کار را برایش درمی‌آوریم.

سختی کار نجاری در چیست؟
خطر. نجاری شغل خطرناکی است. انواع دستگاه‌های برش، اره‌برقی، فرز و… دستگاه‌های خطرناکی هستند که خدای‌ناکرده کوچک‌ترین اشتباه باعث قطع‌شدن دست یا پای فرد می‌شود. در طول دوران کاری دیدم مواردی که متاسفانه این‌گونه خطرات اتفاق افتاده و فرد دچار آسیب شده‌ است. امیدوارم همه کارگران و زحمت‌کشان در پناه خدا، صحیح و سالم باشند.

در میان ابزارآلاتی که دارید، آیا محصول ایرانی هم داریم؟
بله. کشورمان در صنعت چوب و تولید ابزارآلات نجاری وضعیت خوبی دارد. همین الان دستگاه برش من ایرانی است و کار تبریز.

در اطراف مغازه شما، منازل مسکونی وجود دارد؛ ازطرفی کار نجاری فکر می‌کنم کار پرسروصدایی باشد. برای این موضوع چه فکری کرده‌اید؟
بله، کار ما سروصدا زیاد دارد؛ ولی من اینجا بیشتر کارهای مونتاژ (کلاف) را انجام می‌دهم و کارهایی که سروصدا دارد، مثل برش را می‌دهم بیرون. ضمن اینکه ما ساعت‌کاری‌مان را طوری تنظیم می‌کنیم که موجب اذیت و آزار همسایه‌های عزیز نشود. معمولا از 9 می‌آییم تا 12، 1 و بعدازظهر از 4 تا 8، 9 شب.

شما از سال66 شروع‌به‌کار کردید؛ یعنی تاالان حدودا 30سال است که نجاری می‌کنید. در طول این مدت چند نجار تحویل جامعه داده‌اید؟
(باخنده) زیاد. فقط شانزده‌هفده تا شاگرد داشتم که الان هرکدام برای خودشان اوستایی شده‌اند و مغازه زده‌اند و بعضی‌هایشان هم خیلی از من بهتر کار می‌کنند. خب جوان‌اند دیگر. ضمن اینکه دو تا از شاگردهایم را به فرزندی قبول کرده‌ام و دامادم هستند که الان هر کدامشان استادکار هستند.

به بازنشستگی هم فکر می‌کنید؟
فعلا که تا توان داریم، کار می‌کنیم. هروقت هم از توان افتادیم، به قول معروف در خدمت خانواده هستیم و توکل بر خدا.

چند فرزند دارید؟
پنج‌ تا. یک خانواده هفت‌نفری که محمدجواد شیرخوار کوچک‌ترین عضوش است.

به نظر شما مهم‌ترین ویژگی یک کاسب موفق چیست؟
صداقت. کاسب باید با مشتری با صداقت رفتار کند و اگر حرفی درباره کارش یا محصولش می‌زند، واقعیت باشد و حقیقت داشته‌ باشند، نه از روی تبلیغات و این‌ها. نکته دیگر درباره نماز اول‌وقت است که برکت کار و زندگی است. ببینید شاید تعطیل‌کردن کار و رفتن سر نماز، بیست‌دقیقه‌ای طول بکشد؛ اما همان بیست دقیقه باعث برکت کل کار می‌شود. بالاخره نماز را که باید خواند، چه بهتر که همان اول‌وقت، به احترام نماز، دست از کار کشید، نماز خواند و بعد ادامه کار.

در این سی سال کار، مشتری بوده از کارتان ناراضی باشد یا اعتراضی کند؟
الحمدا… تا الان نه. برای هر کسی کار زدیم، راضی بوده. هرچند حتما به کارهای ما ایرادی وارد بوده، ولی تا الان نداشتیم کسی را که ناراضی باشد یا به کار اعتراض داشته‌ باشد.
درحال‌حاضر چند تا شاگرد دارید؟
الان در خدمت آقاسیدحسین سیدمرادی هستم و همچنین آقامجتبی دامادم که کمک‌دستم هستند.

این‌روزها بازار کار چطور است؟
فعلا که خودتان هم می‌دانید، بازار کساد است. کار ما خیلی به ساخت‌وساز وابسته است؛ هر چه ساخت‌وساز بیشتر باشد، کار ما هم پررونق‌تر است و فعلا اوضاع ساخت‌وساز تعریفی ندارد. امیدوارم بهتر شود. درهرصورت شکر خدا، کار هست و بیکار نیستیم.

به‌عنوان یک کاسب موفق چه جمله‌ای با جوانانی که از بیکاری می‌نالند، دارید؟
حقیقت این است که گلایه‌کردن از بیکاری، فکر می‌کنم بهانه باشد. الان می‌بینم که جوان‌ها خیلی سرگرم این موبایل‌ها و برنامه‌هایش شده‌اند. خب کسی که دنبال کار است، باید آستین‌هایش را بالا بزند و واقعا برود دنبال کار و تا گیر نیاورده راحت ننشیند؛ هرچند قبول دارم کارها کساد است، ولی باید توکل کرده و حرکت کنند. من خودم تا الان هیچ‌وقت بیکار نبودم. شاید ده‌بیست‌روزی کار نبوده، ولی همیشه این‌طور که بیکار بشوم نه، نشده‌ است.

و در پایان اگر حرفی مانده‌ است، بفرمایید.
امیدوارم ساخت‌وسازها رونق پیدا کند، برای تمام جوان‌ها شغل پیدا شود و هیچ‌کس شرمنده خانواده‌اش نشود.

کمیل حسنی

کارخانه نجاری٬ کارگاه نجاری٬ کارگاه نجاری تهران٬ نجاری٬

گرداوری گروه صنایع چوب و هنر ایران زمین

نجار قدیمی ، نجاری ، هنر درودگری