نورپردازی طبیعی در خانه های سنتی کاشان
نمونۀ موردی: خانۀ عامریها
منصوره طاهباز* شهربانو جلیلیان** فاطمه موسوی*** مرضیه کاظمزاده****
چکیده
بهره برداری از نور روز در معماری، عالوه بر تأمین نیازهای روانی و جسمی انسان، مصرف انرژیهای فسیلی را نیز کاهش میدهد.
از این دیدگاه، معماری غنی کشور ما دستاوردها و تجربیات ارزشمندی دارد که نیازمند بازشناسی و معرفی به جامعۀ معماری ایران و جهان است.
تحقیق حاضر با استفاده از اندازه گیریهای میدانی و شبیه سازی کامپیوتری، تالش میکند تا نحوۀ توزیع نور و میزان آن در انواع فضاها و نورگیرهای قدیمی نشان دهد و گامی در جهت بهرهگیری مجدد از این ایدهها در معماری امروز بردارد.
برای شناسایی عملکرد نورگیرها در معماری ایرانی یکی از خانههای قدیمی کاشان به نام خانۀ عامریها انتخاب شد.
این خانه دارای هفت حیاط و 85 فضا با ابعاد متفاوت و نورگیرهای متنوع و مستقر در جبهه های مختلف است. در روزهای بهار، تابستان و زمستان 1390 برداشتهای میدانی از چهارده فضای این مجموعه انجام شد.
ابعاد دقیق فضاها و نورگیرهای آن، موقعیت فضا در مجموعه، جهت جغرافیایی، موقعیت آن در حیاط، موقعیت نورگیر در دیوار، نسبت سطح نورگیر به سطح فضا، بازتاب نور و ویژگیهای رنگ روکار دیوارها و میزان روشنایی دریافتی در فضا بهدست آورده شد.
سپس با استفاده از معیارها و روشهای محاسباتی معرفی شده در کتابهای راهنمای نورپردازی، اعم از طبیعی و مصنوعی، اطالعات گردآوری شده در چهار مرحله تحلیل گردید.
مرحلۀ اول ویژگیهای فضا
مرحلۀ دوم هندسه و همسایگی های فضا
مرحلۀ سوم وضعیت نورگیری فضاها در زمان برداشت
مرحلۀ چهارم وضعیت نورگیری فضاها در یک سال که با استفاده از برنامۀ شبیه سازی ریدینس انجام شد.
نتایج تحقیق، رابطۀ شکل و محل قرارگیری نورگیر را با کیفیت نور داخلی از نظر فیزیک نور، روشن کرده و توانسته الهام بخش طراحان معاصر برای ارتقای عملکرد نوری فضا و طراحی نورگیر در فضاهایی با عملکرد امروزی باشد.
کلیدواژه ها نورپردازی طبیعی، یکنواختی و تنوع روشنایی، بیخط آسمان، ضریب اتاق، خیرگی.
منبع : pdf این مجموعه را از سایت منبع مشاهده کنید .