هادیشهر (علمدارِ گرگر) یکی از شهرهای استان آذربایجان شرقی و مرکز شهرستان مرزی جلفا است. این شهر در بخش مرکزی شهرستان جلفا واقع شده و جمعیت این شهر بر اساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۰ برابر ۳۰۵۷۵ نفر و بر اساس نرخ رشد سالهای ۱۳۸۵۵ و ۱۳۹۰ برآورد جمعیت این شهر در سال ۱۳۹۲ برابر ۳۱۴۲۲ نفر میباشد که از این جهت نهمین شهر پرجمعیت استان محسوب می‌شود.
هادیشهر در گذشته صرفا شامل گرگر بوده که بعدها با واگذاری زمین هایی(طبق اسناد موجود به سال۱۲۸۹ هجری قمری) تبدیل به دو آبادی به نام های گرگر و علمدار شد.گرگر دارای قدمت زیادی میباشد این شهر مرکز محال تاریخی گرگر میباشد که زمانی پایتخت زرتشتیان ایران بوده حدود آن در شرق تا بخش سیه‌رود، در غرب تا شهرستان خوی و کلیسای سنت استپانوس، در جنوب تا شهرستان مرند (محال هرزند) و در شمال تا رود ارس است. وجود تپهٔ تاریخی کول‌تپه، حکایت از تاریخ کهن گرگر دارد و به زمان زرتشت برمیگردد.
هادیشهر
راه‌های دسترسی به جلفا زمینی: از طریق جاده جلفا – مرند ریلی: از طریق راه‌آهن جلفا – تبریز هوایی: از طریق فرودگاه خوی و فرودگاه بین‌المللی شهید مدنی تبریز
هادیشهر یکی از شهرهای استان آذربایجان شرقی است که در بخش مرکزی شهرستان جلفا واقع شده است. جمعیت این شهر بر اساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1390 برابر 30575 نفر و بر اساس نرخ رشد سالهای 1385 و 1390 برآورد جمعیت این شهر در سال 1392 برابر 31422 نفر می باشد که از این جهت نهمین شهر پرجمعیت استان محسوب می شود. شهر هادیشهر در گذشته شامل دو آبادی به نام علمدار و گرگر بود. هادیشهر همان محال تاریخی علمدار گرگر است که حدود آن در شرق تا سه راه سیه رود و در غرب تا مرکان خوی و کلیسای سنت استنپانوس و در جنوب محال هرزند و در شمال رود ارس است.وجود تپه تاریخی کول تپه(تپه خاکسترآتشکده زرتشتیان)حکایت از تاریخ کهن این شهر دارد ولیکن این موضوع تابحال بدرستی مورد کاوش قرار نگرفته است.
شهر هادیشهر در ارتفاء 1034 متری از سطح دریا واقع شده و شغل اصلی مردمان این شهر کشاورزی و باغداری میباشد که میتوان به دشت گردیان و دشت گلفرج اشاره نمود.
کندوان در 50 كيلومتري جنوب غربي تبريز؛ يكي از روستاهاي دهستان سهند مي باشد كه در 18 كيلومتري جنوب اسكو، در دامنه سرسبز سلطان داغي واقع شده است. اين روستا طبق سرشماري عمومي نفوس و مسكن سال 1375، 137 خانوار و 750 نفر جمعيت دارد كه به كار كشاورزي و دامداري و صنايع دستي اشتغال دارند. آنچه به كندوان هويت باستاني داده وجود 117 خانوار و منزل مسكوني در درون توده هاي مخروطي و هرمي شكل صخره اي است. روستاييان كندوان داخل اين توده ها براي خود خانه مسكوني، آغل، انبار و كارگاه ايجاد كرده اند.
معماري صخره اي، حاكي از صحنه هاي مبارزه و جدال انسان با طبيعت و در خدمت گرفتن صخره هاي طبيعی است. در معماري معمولي، به وسيله مصالح ساختماني گچ، آهك و خشت، هيئت اصلي بنا را به وجود می آورند، در صورتي كه در معماري صخره‌اي فضاي مورد نظر در درون توده سنگ هويدا مي گردد و سنگ، مانند كالبدي، قشري مستحكم در اطراف اين فضا ايجاد مي كند.
روستای کندوان؛ خانه هایی در دل کوه
در اثر فعل و انفعالات آتشفشاني كوه هاي سهند؛ منظره هاي در يكي از خوش آب و هواترين نقاط ايران ايجاد شده كه بيشتر به نظر خواب و خيال مي آيد. ده ها كران چندتايي، جفتي، تكي، مخروطي شكل و دوك مانند؛ يكي از بهترين مناظر طبيعي ايران را مجسم ساخته است. از دهانه هاي آتشفشان سهند و ديگر كوه هاي آتشفشاني اطراف، طي هزاران سال، مواد مذاب بيرون مي جهيده است. اين گدازه ها در طي قرون متمادي روي هم انباشته و به تدريج بر روي آنها پوستهاي از سنگ ایجاد گرديده است. توده ها و گدازه هاي مذاب آتشفشاني به وسيله باد و بوران طي هزاران سال متمادي تغییر شكل داده و به فرم كران در آمده است. به تدريج قسمت هاي كمتر سخت كران ها ريخته و قسمت هاي سختتر باقي مانده و وضعيت كنوني را كه بيشتر به معجزه طبيعي شباهت دارد ايجاد نموده است. باد و باران مفرط به خصوص در كران هاي ناحيه ورودي روستا بيشتر موثر بوده و صدمه زيادي به آنها وارد آورده، در صورتي كه در شرق و انتهاي روستا به خاطر وجود تپه هاي مرتفع كران ها بلندتر و سالمتر باقي مانده است.
روستای کندوان؛ خانه هایی در دل کوه
در كندوان؛ شكل خارق العاده و چشمگير و خاص طبيعت است كه انسان را به سوي خود كشيد. به خصوص انساني را كه سرگردان گشته و براي دفاع از زندگي خود در جستجوي پناهگاه امني است. در اين مورد احتمالا حمله مغولان سبب شد كه مردم روستاهاي اطراف و بخصوص “حيله ور” از موقعيت طبيعي كران ها استفاده نموده به تدريج درون كران ها را خالي كرده و در آنها مستقر شوند. بدين ترتيب هم خود را از نظر مقابله با بيگانگان در امان ديدند هم سكونت در كران ها را در تابستان و زمستان برای مقابله با سرما و گرما كاملاً مطبوع يافتند.
روستای کندوان؛ خانه هایی در دل کوه
روستای کندوان؛ خانه هایی در دل کوه
آنچنان که آنوبانینی مشاهده کرد؛ روستاي كندوان داراي مسجد، حمام، مدرسه و آسيا مي باشد که كران مسجد يكي از بزرگترين كران هاي روستا را تشكيل داده است. به دلیل شكل مخروطي خاص، اغلب كران هاي داراي طبقات مختلف، از داخل با يكديگر ارتباط ندارند. كران ها عموما داراي دو طبقه بوده و در بعضي موارد سه و حتي چهار طبقه نيز در آنها ايجاد كرده اند.
ارتباط طبقات بالايي كرانها با خارج، از طريق پلكان های بسيار زيبايي از بدنه خود كران تامين گشته است. طبقه هم كف، اكثرا اصطبل بوده و طبقات دوم و سوم و چهارم به عنوان سکونت گاه استفاده می شود. در بعضي موارد از طبقه چهارم به عنوان انبار نيز استفاده كرده اند. آبريزها اكثرا در كنار معابر و در خارج از كران ها و محيط مسكوني قرار داشته و هر چند خانواده به طور مشترك داراي يك آبريز هستند. آبريزها اكثرا داراي چند محل نشيمن و انباره ميباشد كه بستگي به شيب زمين دارد. به خاطر قطر و ضخامت زياد كران ها، ايجاد نورگير در طبقات پايين كار بسيار مشكلي است، بدين مناسبت نورگيرها اغلب در طبقات بالا واقع شده اند. جنس پنجره ها از چوب بوده اغلب به شكل شطرنجي و در آنها قطعات كوچك شيشه تعبيه شده است.
روستای کندوان؛ خانه هایی در دل کوه
آثار معماري صخره اي در اغلب نقاط جهان به چشم مي خورد که در اکثر آنها اکنون دیگر سکنه ای زندگی نمی کند؛ ولي معماري صخره اي از نوع كندوان فقط در يك منطقه ديگر در روي زمين ايجاد شده و آن در دره زيباي گورمه تركيه است. البته وسعت منطقه معماي صخره اي در دره گورمه در حدود 15 الي 20 برابر كندوان آذربايجان شرقی است.
روستای کندوان به سبب شکل خانه‌های موجود در آن که همچون کندوی عسل در دل کوه کنده شده‌اند، جاذبه گردشگری فراوانی دارد و از شگفت‌انگیز‌ترین روستای ایران است.
کندوان از معدود روستاهای سنگی جهان است که در استان آذربایجان شرقی، در بخش مرکزی شهرستان اسکو قرار دارد. معماری بومی روستای کندوان معماری صخره‌ای است، این روستا به سبب ویژگی معماری صخره‌ای و بافت مخصوص آن در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. کندوان یکی از سه روستای صخره‌ای جهان است که این موجب جذابیت بی‌نظیر آن شده است. معماری روستای کندوان و جاری بودن زندگی مردم در قالب بافت قدیمی آن یک استثناء در دنیا به حساب می‌آید.
روستای کندوان؛ خانه هایی در دل کوه
آنچه به کندوان هویت باستانی و تاریخی می‌بخشد در حقیقت وجود ۱۱۷ خانواده و منزل مسکونی درون توده‌های مخروطی و هرمی شکل صخره‌هاست. میتوان گفت وجه تسمیه کندوان به خاطر خانه‌های کندویی شکلی است که در دل این صخره‌های مخروطی قرار گرفته‌اند.
روستای کندوان؛ خانه هایی در دل کوه
معماری صخره‌ای، حاکی از صحنه‌های جنگ و جدال انسان با طبیعت و در خدمت گرفتن صخره‌های طبیعی است. در شیوه معماری معمولی، از مصالح ساختمانی گچ، آهک و خشت، هیئت اصلی بنا را به وجود می‌آورند، در صورتی که در معماری صخره‌ای فضای مورد نظر در درون توده سنگ هویدا می‌گردد و سنگ، مانند کالبدی، قشری مستحکم در اطراف این فضا ایجاد می‌کند.
زمان سفر برای بازدید از کندوان چه فصلی از سال است؟
زمان مناسب برای برای دیدن این روستا از انتهای اسفندماه تا ابتدای آبان‌ماه است. اما این موضوع بدین معنا نیست که زیبایی این روستا در بقیه سال کاهش می‌یابد بلکه به علت شرایط جوی راحتی بازدید از منطقه کم می‌شود.
روستای کندوان؛ خانه هایی در دل کوه
از چه مسیری به دیدن این روستا برویم؟
جهت عزیمت به روستای کندوان، از شهر تبریز به سمت اسکو حرکت کنید. از شهر اسکو به سمت جنوب ادامه مسیر دهید تا با گذشتن از شهر اسفنجان و روستای کهنمو به این روستا برسید. فاصله تبریز تا اسکو حدود 30 کیلومتر و اسکو تا کندوان حدود 18 کیلومتر است.
حداقل مي‌دانيم كه اين مردمان از 6000 سال پيش اين‌گونه زيسته‌اند. در بستري از آب و رويش، در زمستان‌هايي سرد، با بهاري پرشكوفه و در هوايي پر از اكسيژن ناب و در ميان صخره‌هايي كه شايد نمي‌توان قدمتي براي آن نام نهاد و در طول تاريخ اين صخره‌هاي سخت در برابر استواري و صبوري اين مردم نرم گشته‌اند و كوه سينه گشوده و مامن اين مردمان شده است.
خانه‌هايي با درهايي گشوده به وسعت مهرباني با قدمتي به بعد زمان، نه آهني و نه آجري. هر چه هست عطيه طبيعت است در ميان كوه‌هاي سربه فلك كشيده و استواري صخره‌ها بر دامن سهند، رودخانه، كوهستان و رنگين‌كمان.
از تبريز به اسكو
همه ما بيش از هر چيز تبريز را با نام شمس مي‌شناسيم، هر چند اين شمس سرانجام در تاريخ گم شد و بسياري برآنند كه نام او را حال با هر هدفي اعم از بازرگاني و تجارت يا عشق به او دوباره زنده كنند، اما در هر صورت تبريز است و شمس، اما تبريز اين هست و البته برتر از اين است، «تبريز» شهري منحصر به فرد كه مجموعه‌اي از منحصر به فردها را در اطراف و اكناف خويش جمع كرده است.
براي سفر به كندوان، از تبريز آرام آرام بايد به سمت اسكو در دامنه سهند حركت كرد؛ اسكو نيز علي‌رغم اين‌كه شهري كوچك است ولي شهري است كه از بسياري جهات زبانزد خاص و عام است، مثلا اين‌كه اسكو شهر بركت است با نان‌هاي دلپذير سنتي كه هر جا باشيم مشتاقيم سفره‌مان با اين نان‌هاي لذيذ طعم و رنگ بگيرد.
اسكو در جنوب شرقي تبريز واقع شده است، اگر با قطار، هواپيما يا وسيله شخصي خودتان به تبريز سفر كرده‌ايد، براي بازديد از كندوان بايد به سمت اسكو حركت كنيد. پيش از سفر به سمت اسكو و كندوان، تبريز خود ديدني‌هايي دارد: خانه مشروطيت، بازار تبريز، مسجد كبود و البته مزار شهريار كه روحش شاد باد:
آمدي جانم به قربانت ولي حالا چرا
بي‌وفا حالا كه من افتاده‌ام از پا چرا
و باز هم شهريار كه چه نيك سروده است:
علي اي هماي رحمت تو چه آيتي خدا را
كه به ما سوا فكندي همه سايه هما را
و…
آري تبريز خود ديدني‌هايي دارد كه هر يك در نوع خود يگانه زمان خويش بوده‌اند و هم‌اكنون نيز همچون گوهري بر تارك ادب، فرهنگ و هنر تبريز، اين شهر عاشقان مي‌درخشند و در اين مجال بيش از اين فرصت پرداختن به آن نيست.
براي رسيدن به كندوان از اسكو بايد عبور كرد، آرام آرام در دل كوه بايد پيچيد، مسيري كوهستاني، كوه سرسبز سلطان داغي را بايد 18كيلومتر طي كرد تا به روستايي منحصر به فرد رسيد.
كندوان در مسير تاريخ
روستاي صخره‌اي كندوان از نوادر دوران است. بسياري بر اين باورند كه تاريخ شكل‌گيري اين روستا به بيش از 6000 سال پيش بازمي‌گردد و همين امر به جهت باستاني بر اهميت اين روستا افزوده است. گذري در اطراف روستا نيز بيانگر همين قدمت است و حتي در برخي قسمت‌ها مشخص است كه مردم در دوره‌هاي زماني مختلف محل زندگي خود را تغيير داده‌اند و به سمت ديگري از كوه حركت كرده‌اند.هنگامي كه به كندوان قدم مي‌گذاري، مينياتوري از طبيعت و تاريخ در كنار يكديگرند. آبگرم‌هاي معدني كه ساليان سال است از دل زمين مي‌جوشند و به بركت آب فراوان و بارندگي‌هاي منطقه آذربايجان، دوام و بقا داشته‌اند.
در سفربه كندوان، فرصتي دست داد تا كمي با مردم بومي و بويژه زنان آن سخن بگويم. زبا نشان غالب تركي است، به اندازه‌اي كه بتوانم با مخاطب ارتباط برقرار كنم، به تركي مسلطم. زنان ترك، آداب و رسوم خاص خود را دارند كه البته همين امر يكي از ويژگي‌هاي منحصر به‌فرد آذربايجان محسوب مي‌شود.
هنوز سنت، حرف اول را مي‌زند، زنان در پس پرده‌اي از حجب و حيا سخن مي‌گويند، آرام و متين؛ حتي‌المقدور با نامحرم سخن نمي‌گويند، هنگامي هم كه مجبور به سخن گفتن هستند، روسري‌هاي رنگي و خوش‌نقش‌شان به عنوان حايل مسير گفت‌وگو برايشان نقش ايفا مي‌كند.
اعظم 24ساله، فوق ديپلم دارد، تحصيلات دانشگاهي را در اسكو گذرانده، هنوز لهجه شيرين تركي در پس آرام صدايش نهفته است. او به روستاي صخره‌اي خود افتخار مي‌كند و مي‌گويد: كندوان روستايي قديمي است، من از اين‌كه به اين روستا تعلق دارم خوشحالم، وقتي كه تابستان مي‌شود و مسافران به اين روستا مي‌آيند گويي كه روستا جان دوباره مي‌گيرد. در خانه‌هاي ما به روي گردشگران باز است، ما دوست داريم كه آنها با فرهنگ ما آشنا شوند.
وي همچنين معتقد است وجود گردشگر، اقتصاد زندگي آنها را نيز تحت تاثير قرار داده است و در همين ارتباط مي‌گويد: وقتي گردشگر مي‌آيد ما مي‌توانيم صنايع دستي خود را بفروشيم و همچنين محصولات باغي و خشكبارمان نيز بهتر به فروش مي‌رسد.
كندوان يگانه در دنيا
به طوركلي، 3 روستاي صخره‌اي در دنيا شناسايي شده است، روستاي كاپادوكيه در تركيه و داكوتا در آمريكا و كندوان كه البته در بين اين روستاها، هم‌اكنون تنها روستاي كندوان در ايران، داراي جمعيت مسكوني است و 2 روستاي مشابه خالي از سكنه است.
شكل خانه‌هاي كندوان استوانه‌اي شكل است كه در درون صخره‌ها تراشيده شده است و برخي نيز شكل كلي روستا را به كندوي عسل تشبيه كرده‌اند.
سوغات كندوان
هنگامي كه از عسل سخن مي‌گوييم ناخودآگاه موضوع سوغات در ذهن‌مان نقش مي‌بندد. يكي از مهم‌ترين سوغات‌هاي كندوان همين عسل است، حتي در مسير نيز وقتي به سمت روستاي كندوان حركت مي‌كنيد، مي‌توانيد كندوهاي عسل را مشاهده كنيد.
خشكبار نيز سوغات سنتي آذربايجان است و به بركت آب و هواي مناسب در سراسر منطقه آذربايجان مشاهده مي‌شود. اگر فصل تابستان باشد مطمئن باشيد با انواع ميوه‌هاي تازه مانند زردآلو، آلبالو و… به استقبال شما مي‌آيند و اگر هم فصل پاييز، زمستان يا بهار باشد و درختان بي‌بار باشند، آنگاه انواع قيصي، آلو، گردو و گاهي اوقات بادام و فندق در سراسر اين منطقه يافت مي‌شود.
انواع بافته‌ها نيز كه بيشتر دسترنج زنان اين سرزمين است در كندوان نيز يافت مي‌شود و در جاي جاي روستا عرضه مي‌شود.
روستای کندوان؛ خانه هایی در دل کوه
روستای کندوان؛ خانه هایی در دل کوه
هر چند كه آب كندوان را نمي‌توان جايي ارمغان برد، اما چشمه‌هاي آب طبيعي كندوان نيز از جمله منابع خاص اين منطقه است و براي مداواي بسياري از بيماري‌هاي كليوي آب آن مفيد است.
هتل صخره‌اي كندوان
باتوجه به ويژگي‌هاي روستاي كندوان، هم‌اكنون اين روستا به عنوان يك هدف گردشگري استان آذربايجان شرقي تعريف شده است و به همين سبب سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري در اين سال‌ها تلاش كرده است تا امكانات به نسبت مناسبي را براي گردشگري اين روستا اختصاص دهد.
هتل صخره ای کندوان
هتل صخره‌اي كندوان از جمله اماكني است كه به منظور گسترش گردشگري در اين منطقه تاسيس شده است. اين هتل علاوه بر اين‌كه مكاني اقامتي محسوب مي‌شود، خود برآيندي از جذابيت‌هاي روستاي كندوان محسوب مي‌شود، چرا كه با اقامت در اين هتل مسافران تجربه زندگي در دل صخره‌هاي سهند را پيدا مي‌كنند.
خداحافظ كندوان
هنگامي كه دل به سفر مي‌سپاريم، تجربه‌هاي متعددي را مي‌توانيم در دفتر زندگي خود ثبت كنيم. يك زمان ابيانه است و كوچه‌هاي بدون بن‌بست، يك زمان كوير مصر مي‌شود و شب و سكوت ، يك زمان مي‌شود جنگل‌هاي انبوه گيلان و ساحل گيسوم و يك روز نيز نوبت به كندوان مي‌رسد؛ تركيبي از صخره و كوه و رودخانه‌اي كه در پايين دست روستا در حال گذار است و تو مي‌تواني از فراز صخره‌ها آن را به نظاره بنشيني و كندوان با پله‌هاي دست ساخت طبيعتش آنقدر زيبايي در دل نهان دارد كه مي‌توان چند روز متمادي به آن دل سپرد. آشنايي با فرهنگ صخره‌نشينان كندوان نيز جالب توجه است.
فرهنگ آذربايجان و زبان تركي در سايه‌سار نسيم مي‌تواند تجربه يك سفر متفاوت را رقم بزند، فقط كافي است كه در برنامه‌هاي سفر خود برنامه سفر به تبريز، اسكو و كندوان را بگنجانيم و البته در اين منطقه آنقدر جذابيت و ديدني وجود دارد كه چند روز متمادي مثلا يك تعطيلات نوروزي يا تابستاني را بتوان به سفر به اين منطقه اختصاص داد.
فرماندار شهرستان جلفا از اجرای سند تدبیر توسعه روستای نمونه ارسی در این شهرستان خبر داد .
زاهد محمودی در گفتگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از تبریز؛ با اشاره به فعالیت دهها کارگاه تولیدی انواع صنایع چوب و لباس در این روستا گفت :
سند تدبیر توسعه این روستا در اختیار مشاورقرار گرفته و تلاش می شود روستای صنعتی ارسی را در طرح اقتصاد مقاومتی معرفی کنیم .
به گفته فرماندار جلفا برنامه ریزی و طرح تحقیق توسعه روستای صنعتی ارسی در آذربایجان شرقی منحصر به فرد است و با واگذاری تسهیلات 4 درصد به صاحبان صنایع رونق اشتغال و تولید در این روستا شتاب می گیرد .
محمودی با ضروری دانستن ایجاد ناحیه صنعتی ارسی گفت :
طرح ایجاد ناحیه صنعتی در این روستا دراولویت برنامه های مدیریت شهرستان است و ما درصدد رفع همه موانع بر سر راه توسعه ارسی هستیم که این امر از طریق اقتصاد مقاومتی قابل حل است.
فرماندار جلفا همچنین از رسانه ها خواست برای تهیه گزارش و فیلم های مستند اقتصاد مقاومتی از روستای ارسی به عنوان سوژه در طرحهای خود استفاده کنند .
شهرتبریز یکی از شهرهای بزرگ ایران و مرکز استان آذربایجان شرقی است.
این شهر بزرگ‌ترین قطب اقتصادی منطقهٔ شمال غرب ایران و مناطق آذری نشین بوده و مرکز اداری، ارتباطی، بازرگانی، سیاسی، صنعتی، فرهنگی و نظامی این مناطق شناخته می‌شود.
تبریز همچنین میزبان تعدادی از دانشگاه‌های معتبر ایران میباشد.
جمعیت تبریز در سال ۱۳۹۰ خورشیدی بالغ بر ۱٬۴۹۴٬۹۹۸ نفر بوده که این رقم با احتساب جمعیت ساکن در حومهٔ شهر به حدود ۱٬۸ میلیون نفر می‌رسد.
اکثریت ساکنان تبریز آذربایجانی می‌باشند و زبان محاوره در بین مردمان تبریز زبان ترکی آذربایجانی با لهجهٔ تبریزی است. برخی اسناد و شواهد تاریخی نشان می‌دهد که تا سده یازدهم هجری زبان آذری، شاخه‌ای از زبانی ایرانی، در این شهر تکلم می شده است.
تبریز در غرب استان آذربایجان شرقی و در منتهی‌الیه مشرق و جنوب شرق جلگهٔ تبریز قرار گرفته است. این شهر از سمت شمال به کوه‌های پکه‌چین و عون بن علی، از سمت شمال شرق به کوه‌های باباباغی و گوزنی، از سمت شرق به گردنهٔ پایان و از سمت جنوب به دامنه‌های کوه سهند محدود شده است.
آب و هوای تبریز در زمستان‌ها بسیار سرد و در تابستان‌ها خشک و گرم است.
تبریز در طول تاریخ خود با فراز و فرودهای فراوانی روبرو بوده است. تاریخ این شهر اشغال توسط بیگانگان و حوادث مهلک طبیعی از جمله زمین لرزه‌های مهلک را تجربه کرده است.
با این حال این شهر به سبب موقعیت مناسب خود و سخت‌کوشی ساکنان آن همواره موقعیت خود را بازیافته بطوریکه در دوران مختلف تاریخی همواره از مراکز مهم اقتصادی و سیاسی منطقه بوده است. سنگ بنای فعلی تبریز به دوران اشکانی و ساسانی برمیگردد.
تبریز در طول حکومت ۴۰۰ سالهٔ خاندان «رَوّادی» و اسکان قبیلهٔ عرب «اَزْد» به شکوفایی رسید.
در دوران بعد تبریز یکی از طویل المدت ترین پایتخت‌های ایران بوده است.
این شهر پایتخت سیاسی ایران در زمان خوارزمشاهیان، ایلخانان ،چوپانیان ، جلایریان ، اتابکان، قراقویونلوها ، آق‌قویونلوها ، صفویان و ولیعهد نشین ایران در دوران قاجاریان بود.
اوج شکوفایی تبریز مربوط به دورهٔ ایلخانان است که در این زمان، پایتخت قلمروی پهناور از نیل تا آسیای مرکزی بود.
تبریز در سال ۱۵۰۰ میلادی و در زمان پایتختی صفویان به عنوان پنجمین شهر بزرگ جهان شناخته می شده است.
پس از ناملایمات فراوان بر اثر جنگ و حوادث طبیعی این شهر مجددا در دوران قاجار به شکوفایی رسید بطوریکه در این دوران مهمترین و پیشروترین شهر ایران شناخته می‌شد.
در دوران معاصر نیز تبریز یکی از مراکز مهم اقتصادی و صنعتی در سطح کشور ایران محسوب می‌شود.
همچنین تبریز در دو سدهٔ اخیر مبدأ بسیاری از تحولات اجتماعی، فرهنگی و صنعتی در کشور بوده است، به طوری که این شهر آغازگر انقلاب مشروطه پس از تثبیت مجدد استبداد بود و نقشی کلیدی در تحولاتی بعدی کشور ایران همچون انقلاب ایران در سال ۱۳۵۷ و مدرنیزه کردن کشور داشته است.
بازار تبریز از بزرگ‌ترین و مهمترین بازارهای سرپوشیده در سطح ایران و قارهٔ آسیا به‌شمار می‌رود که در شهر تبریز در ایران واقع شده‌است.
بازار فرش تبریز
این بازار با مساحتی حدود یک کیلومتر مربع، بزرگ‌ترین بازار سرپوشیدهٔ جهان است. بازار تبریز در مردادماه سال ۱۳۸۹ خورشیدی در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.
بازار فرش تبریز
این بازار از بازارچه‌ها دالان‌ها، تیمچه‌ها سراها و کاروانسراهای متعددی تشکیل یافته است.
شهر تبریز برسر راه جادهٔ ابریشم قرار گرفته‌است.
پیش‌تر به جهت قرارگرفتن شهر تبریز بر سر چهارراه جادهٔ ابریشم و گذر روزانهٔ هزاران کاروان از کشورهای مختلف آسیایی، آفریقایی و اروپایی از آن، این شهر و بازار آن از رونق بسیار خوبی برخوردار بوده است .
تیمچه مظفریه , بازار تبریز
این بازار حدود ۳ سدهٔ پیش و پس از وقوع زمین‌لرزهٔ تاریخی تبریز در سال ۱۱۹۳ قمری توسط نجفقلی خان دنبلی حاکم وقت تبریز بازسازی شده است.
بازار تبریز
بازار تبریز در سال ۱۳۵۴ خورشیدی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. تاریخ بنای این مجموعه مشخص نیست؛ ولی بسیاری از جهان‌گردانی که از سدهٔ چهارم هجری تا دورهٔ قاجاریان از این بازار بازدید کرده‌اند، دربارهٔ آن اطلاعاتی ارائه داده‌اند .
بازارچه دوه‌چي – تبريز.
بسیاری از گردشگران و جهانگردان نظیر ابن بطوطه، مارکو پولو، جاکسن، اولیای چلبی، یاقوت حموی، گاسپار دروویل، الکسیس سوکتیکف، ژان شاردن، اوژن فلاندن، جان کارت‌رایت، جملی کاردی، کلاویخو، رابرت گرنت واتسن، حمدالله مستوفی و مقدسی از رونق و شکوه بازار تبریز تمجید کرده‌اند .
شهر تبریز برسر راه جادهٔ ابریشم قرار گرفته‌است.
این بازار با داشتن حدود ۵٬۵۰۰ باب حجره، مغازه و فروشگاه، ۴۰ گونه شغل، ۳۵ باب سرا، ۲۵ باب تیمچه، ۳۰ باب مسجد، ۲۰ باب راسته و راسته‌بازار، ۱۱ باب دالان، ۵ باب حمام و ۱۲ باب مدرسه، به‌عنوان اصلی‌ترین مرکز داد و ستد مردم تبریز و ایران شناخته می‌شود.
گزارش تصویری:
بازار فرش تبریز که معروف ترین سرای آن، سرای مظفریه نام دارد، یکی از آثار تاریخی شهر تبریز است.
معماری بازار فرش تبریز
این بازار از قدیم الایام محل فروش فرش‌های بافت نقاط مختلف بوده است و هم اکنون نیز همین کاربرد را داراست. گفته می شود این بازار در زمان مظفرالدین‌شاه بنا شده است.
مغازه ورني فروشي – راسته بازار تبريز – نبش سراي درب عباس.
تیمچه مظفریه , بازار تبریز
بازارچه دوه‌چي – تبريز.
انواع نخ‌ها كه براي بافتن فرش بكار – بازار تبريز.
ابریشم تبریز , ابریشم از جملهٔ صادرات بازاریان تبریز در گذشته بوده‌است.
معماری و هنر تبریز ، فرش اسلیمی و هنر ارسی سازی و گره چینی در کنار هم
نکوداشتی برای تبریز؛ گلهای قالی تبریز در گلستان بازار مظفریه
فرش تبریز , بازار بزرگ تبریز
بازار تاریخی تبریز، مجموعه گسترده ای از معماری و فرهنگ را در دل خود دارد.
فرش تبریز , بازار بزرگ تبریز
بازار تاریخی تبریز، مجموعه گسترده ای از معماری و فرهنگ را در دل خود دارد.
فرش تبریز , بازار بزرگ تبریز
هر بخش از بازار تبریز با توجه به کسب و کاری که در آن جریان دارد، به شکل خاصی ساخته شده است و باعث شده تا «راسته بازار»، «سرا»، «تیمچه»، «دالان» و «گذر» به وجود بیایند تا هم کسبه و هم مردم به راحتی و با اطمینان به فعالیت و کسب و کار و خرید و فروش اقدام نمایند.
یکی از ویژگی های بازارهای تاریخی، از جمله بازار تبریز، دسترسی آسان به چیزهایی است که مورد نیاز هستند. به همین دلیل بیشتر بخشهای بازار با اسامی خاصی مثل بازار سماور سازان یا بازار کفاشان مشهور شده اند.
برخی دیگر از بخشهای بازار هم با وجود نامی که به لحاظ کاربری در نگاه اول نامشخص می نماید، به کمک کسبه از تحول و تغییر در امان مانده اند و همچنان با همان نام تاریخی خود شناخته می شوند. مثل سرای امیر که بخش مستقل فروش طلا و جواهرات است یا تیمچه مظفریه که با قالی های دستبافتش شناخته می شود.
تبریز Amir Alley, Tabriz Bazaar, Iran
تیمچه مظفریه بی شک زیباترین بخش بازار تاریخی تبریز است، تیمچه ای با سقفی بلند، پنجره های کوچک و بزرگ سفید و رنگی در حاشیه ها و وسط سقف و ردیف های منظم حجره هایی که تو را تا سال ۱۳۰۵ قمری، تا روزی که حاج شیخ جعفر قزوینی این تیمچه را افتتاح کرد.
می گویند شیخ جعفر در روز افتتاح این تیمچه، زیرکانه در جواب مظفرالدین میرزا که در آن زمان ولیعهد قاجار و ساکن تبریز بوده، مبنی بر اهدای این تیمچه به وی، نام تیمچه را به مظفرالدین میرزا هدیه می دهد و نام تیمچه ی زیبای بازار می شود مظفریه!
تیمچه مظفریه، بخش ویژه خرید، فروش و خدمات طرح و مرمت انواع قالی و تابلو فرش هایی است که گل هایش با سرانگشتان هنرمند قالی بافان تبریز به آب ِ قالی داده شده است؛ و نتیجه اش شده دسته گلهای رنگارنگی در بازار تبریز …
***
شکل و شمایل تیمچه مظفریه، امروز هم تقریبا همانی است که حدود ۱۳۰ سال قبل و بعد از ساخت و تکمیل تزیینات بوده. دو درب چوبی بزرگ در دو طرف تیمچه که به روی تالاری با سقفی بلند و چند گنبد پنجره دار کوچک باز می شوند.
در هر طرف راهروی عریض تیمچه، ۱۳ حجره در طبقه همکف وجود دارد، یعنی با یک چرخش سریع دور تا دور محوطه اصلی تیمچه، می توانید ۲۶ حجره زیبا با قالی ها و تابلو فرش های زیباتری ببینید و با صاحبان آنها تا دلتان می خواهد در مورد رنگ و طرح و ویژگی های قالی ها صحبت کنید!
تیمچه مظفریه از معدود بخشهای دو طبقه ی بازار تبریز است.
تیمچه مظفریه
راهروی ورودی به طبقه بالا، از «گوشواره» های تیمچه، کمی جلوتر از درب های اصلی می گذرد. در طبقه بالا هم درست مانند طبقه همکف، ۲۶ حجره وجود دارد و بیشتر کارهای جانبی این هنر- صنعت مانند طراحی قالی یا رفوگری و اطلاح در آنها انجام می شود.
در این طبقه می توان با بهترین و ورزیده ترین رفوگران قالی و تابلو فرش، رنگ شناسان و رنگرزان یا کهنسال ترین طراحان قالی شهر دیدار نمود.
قدیمی های بازار تبریز می گویند در بازار تبریز همه چیز پیدا می شود، اما هیچ فرش ماشینی جرات رد شدن از جلوی درب های مظفریه را هم ندارد!
این یک ممنوعیت توافقی و البته خیلی جدی است. تمام قالی ها و تابلو فرش هایی که در تیمچه مظفریه وجود دارند، دستبافت و از بهترین و مرغوب ترین آثار تولیدی در این زمینه هستند.
اگر بخواهید در این مورد بیشتر بدانید می توانید با حجره داران صحبت کنید. حاج علی جبارزاده، حاج محسن علی پور، حاج علی ابراهیم زاده، حاج فرج یاغچیان، حاج جواد ساعی نژاد یا دیگر حجره داران می توانند راهنمای خوبی برای سوالات بی شمار شما در زمینه قالی و تمام مسائل مربوط به آن باشند.
«استاد روفه گر» از استادکاران قدیمی و خوش برخورد شهر هرچه بخواهید می تواند در مورد حفظ قالی و ترمیم آن برایتان بگوید و اگر در مورد طرح و نقش قالی ها بخواهید بدانید بهترین کار، پرسیدن این سوالها از «استاد شانه زن» است. او و خانواده اش سالهاست عمر خود را برای حفظ و معرفی ویژگی های قالی آذربایجان سپری نموده اند و هنوز در بازار تبریز حضوری موثر دارند.
نگران پیدا کردن این افراد نباشید! تمام افراد حاضر در تیمچه همدیگر را می شناسند و سراغ هر کسی را از اولین حجره دار بگیرید، به خوبی و با سرعت راهنمایی تان می کند.
قیمت قالی ها و تابلو فرش های تیمچه مظفریه ( سرای مظفریه ) با توجه به چند ویژگی متغییر است. ابعاد و اندازه قالی ها یکی از نکات اصلی تعیین قیمت آنهاست. رج شمار که در اصطلاح بازاری به آن «ریز فرش» می گویند هم نکته بسیار مهمی است، هر چه ریز فرش بالاتر باشد، قیمت آن هم بالاتر است. برای قالی های عادی خانه ها، معمولا از ریز ۵۰ یا ۶۰ برای بافت استفاده می کنند و این یعنی بافنده در هر هفت سانتی متر، ۵۰ یا ۶۰ گره با الیاف پشمی یا ابریشمی بر چله ها زده است.
یکی دیگر از این ویژگی ها، الیاف مورد استفاده در بافت است که در یک تقسیم بندی کلی به دو نوع پشم و ابریشم تقسیم می شوند.
طرح و رنگ قالی ها هم بسیار مهم و تعیین کننده است. قالیهای بافت تبریز، دارای طرح منحصر به فرد خود هستند و رنگرزی الیاف با مواد گیاهی باعث بهبود رنگ و کیفیت آن نیز شده است. رنگ سرخ لاکی قالی های بافت شهرستان هریس، با فرمول اسرار آمیزشان خریداران و علاقمندان بسیاری از اقصی نقاط جهان دارند.
به این ترتیب، قالی های پشمی معمولا قیمتی از ۲ میلیون تومان به بالا دارند و اگر در بافت قالی ها از چله یا الیاف ابریشمی هم استفاده شده باشد، پایه قیمت از ۵ میلیون تومان شروع می شود تا …!
برای خرید تابلوفرش هم ویژگی های مختلفی تعیین کننده قیمت آن هستند؛ طرح این تابلوها دامنه متغیری از گل و مرغ و تصویر افراد و مشاهیر تا مهمترین آثار نقاشی کلاسیک جهان دارند و قیمت آنها از حدود ۴۰۰ هزار تومان آغاز می شود و تا ۱۵ میلیون تومان یا بالاتر هم می رود.
هرچند بازار قالی و تابلوفرش هم بسیار نوسان داشته، اما این بازار همچنان به فعالیت خود ادامه می دهد و میراث دار دهها سال فعالیت برای حفظ یکی از ریشه های تاریخی کشورمان است.
به صنایع چوب فن و هنر ( تاسیس 1340 تهران ) خوش آمدید .
طراح و سازنده ( رنگ کاری ) دکوراسیون چوبی سفارشی
بدلیل قطع پیام رسان واتساپ تصاویر و درخواست خود را روی ایمیل bestart2000@gmail.com ارسال کنید و با پیامک اطلاع دهید . ویا میتوانید از بخش کامنت ها پیام بگذارید . پیام رسان های ایتا ، واتساپ ، تلگرام، روبیکا در دسترس است .
افتخار همکاری صنایع چوب فن و هنر با هنرمندان و معماران برجسته و محبوب ایرانی آرشیتکت و معمار جناب فرزاد دلیری , از برترین معماران ایران و افتخار همکاری با ایشان در پروژه کوهسار و چندین پروژه دیگر
آرشیتکت فرزاد دلیری
بازیگر محبوب و هنرمند رضا کیانیان ( ساخت درب تمام چوب )
معمار موسی عبیر از بزرگان معماری ایران ( اجرای هندریل چوب راش )
معمار موسی عبیر
داستان فن و هنر ایران
هنرکده فن و هنر ایران زمین از سال 1340 در منطقه قلهک مشغول به کار بوده و در گذشت این سالیان توانسته تجارب و تجهیزات خود را برای ساخت نمونه های سفارشی و بسیار با کیفیت آماده کند . ما از ابتدا نمونه ساز بودیم و هیچ گاه تمایل به سری سازی نداشتیم . ما از اهالی قدیم منطقه قلهک هستیم , اصالتا یزدی هستیم . ... هم اکنون در تهران شهرک صنعتی خاوران مستقر هستیم و آماده ارائه خدمات نجاری , طراحی و مشاوره به مشتریان هستیم .
