روش مبارزه با ساس
مبارزه با حشرات خونخوار
ساس حشرهای از راستهٔ نیمبالان و خانوادهٔ بسترساسان (Cimicidae) است.
ساس از کک بزرگتر است و لای درز تشک و متکا و شکاف اجناس چوبی مخفی میشود و شب خارج شده و به انسان نیش میزند. آنها اغلب در شب فعالیت میکنند اما اگر یک هفته از خانه دور باشید، همین که به استراحت بپردازید یا روی مبل بنشینید به سراغ شما خواهند آمد. میبینید که روشن گذاشتن چراغها در مورد این خونآشامهای کوچک، مخصوصاً زمانی که گرسنه هستند، چندان مؤثر نیست.
ساس از راه خونخوراکی از انسان و دیگر جانداران خونگرم تغذیه میکند.
دو نوع ساس که از نظر بهداشتی برای انسان اهمیت دارد، ساس معمولی (ساس تختخواب، Cimex lectularius) و ساس گرمسیری (Cimex hemipterus) هستند. این دو نوع ساس از روی پیشسینه یعنی بخش اول سینه از هم تشخیص داده میشوند. در حال حاضر شواهدی دال بر انتقال بیماریهای عفونی مانند هپاتیت بی یا سی و یا انتقال ایدز از طریق گزش ساس در دست نیست. ویروسها در داخل بدن ساس تکثیر نمیشوند و در مدلهای حیوانی انتقال بیماریهای ویروسی از طریق گزش ساس ممکن نبوده.
شناسائی :
ساس تختخواب نام عامیانه نوعی از حشرات است که : بدنی بیضی شکل و به رنگ قهوه ای مایل به قرمز دارندو در سطح پشتی بدن دارای چروکیدگی های نامنظمی هستند …
آشنایی با ساس و مبارزه با آن
شناسائی :
ساس تختخواب نام عامیانه نوعی از حشرات است که : بدنی بیضی شکل و به رنگ قهوه ای مایل به قرمز دارند
در سطح پشتی بدن دارای چروکیدگی های نامنظمی هستند
حشره تازه از تخم درامده تقریباً بی رنگ اما بسیار شبیه به فرم بالغ است تنها تفاوت انها در کوچک بودنشان است.
پس از خونخواری ، حشره بالغ به رنگ قهوه ای مایل به قرمز و حشره تازه از تخم درآمده ( که نمف یا پوره نامیده می شود ) به رنگ قرمز یا زرشکی در می آید.
عادت زندگی و طرز رفتار :
از انسان خونخواری می کند اما در صورتی که میزبان انسانی در دستری نداشته باشد از خون پرندگان و جوندگان نیز تغذیه نماید.
شب هنگام زمانی که میزبان در خواب است خونخواری می کند و بعد از آن به پناهگاه خود باز می گردد.
به هنگام روز داخل درزها و شکاف های کف و دیوار اماکن وسایل چوبی ، تختخواب ، تشک، زیر قاب عکس ها ، کاغذ دیواری ولابلای صفحات کتاب و کاغذ و نیز درون پشتی ها و پشت قرمز ها مخفی می شود .
اهمیت بهداشتی :
خونخواری از انسان
-ایجاد خارش و کهیر و در نتیجه بر هم خوردن آرامش و آسایش انان
-ایجاد بوی نامطبوع در اثر ترشح نوعی ماده روغنی از بدنشان
چگونه به وجود آلودگی پی ببریم:
مشاهده لکه های خون و نقاط تیره رنگی که در اثر مدفوع توسط حشره روی ملافه، تشک، لباس خواب و دیوار ایجاد می شود .
استشمام بوی نامطبوع انها در مواردی آلودگی شدید.
انتشار آلودگی
ساس از راه لباس ، تختخواب ، لوازم خواب و مبلمان دست دوم و نیز راه چمدان مسافران به اماکن تازه و غیره آلوده راه پیدا می کند .
رعایت اصول بهداشتی مثل :
1- بخارشوئی تشک های خوشخواب.
2- تکاندن تشک های معمولی و سنتی و همچنین بالش ها و کشیدن جاروبرقی بروی آنها .
3- شستشوی منظم و تعویض مداوم ملحفه و روبالشی .
4- جارو کشیدن روزانه منزل ، مبلمان و اثاثیه داخلی منزل بخصوص لابلای فرو رفتگی ها و چین خوردگی های انها با استفاده از جاروی برقی.
5-تعمیر شکاف های موجود در گچ دیوار.
5-تعمیر برامدگی های ایجاد شده در کاغذ دیواری .
6-رنگ امیزی و تعمیر لوازم قدیمی چوبی بخصوص محکم کردن اتصالات میان قطعات.
7-گذراندن شعله شمع از زیر فنر های تختخواب و درزها و شکاف های ان در صورتی که فلزی باشد.
8-استفاده از سموم موثر و مجاز بهداشتی .
9-مشورت با مراکز بهداشتی و شرکت های متخصص در مبارزه با حشرات و جانوران موذی در اماکن عمومی که دارای مجوز معتبر و رسمی از وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی باشند .
بطور کلی ساس ها موجودات مزاحمی بوده. هر دو جنس نر و ماده آن در تمام مراحل نمفی و بالغ خونخوار بوده و در شب فعالند. و چون در هنگام خونخواری بزاق ترشح کرده ایجاد تحریک و خارش شدید می کنند .
در طی روز در زمانیکه خونخواری صورت نمی گیرد نمفها و بالغین بی حرکت در محلهای تاریک و خشک مانند شکاف ها و درز لوازم چوبی منزل ، دیوارها ، سقف ها ، لابلای کفپوشهای چوبی، زیر درز کاغذ دیواری ، بین تشک و تختخواب و نیز قاب عکسها مخفی می شوند . ساسها از نور گریزان بوده و درشبها فعالیت می کنند. ساس بدن را میگزد و خون را می مکد. گزش آن باعث خارش –تورم و التهاب میگردد
ساسها هیچ بیماری را به انسان منتقل نمی کنند ولی گزش آنها ممکن است ایجاد کم خونی و آلرژی نماید که بستگی به حساسیت افراد و تعداد گزشهای وارده دارد.
وسایل مورد نیاز برای مبارزه با ساس
لباسها را به رخت آویز آویزان کنیم
رنگ برای دیوارها
نوار پلاستیک یا بتونه برای پرکردن درز و شکافها – چسب نواری برای گرفتن حاشیه قاب عکس ها پنجره ها و غیره
نقل و انتقال و اقدامات پیشگیری
ساسها توسط اجناس دست دوم خریداری شده و یا وسایل چوبی کرایه ای مثل میز و صندلی مجالس صورت می گیرد . یک ساس بالغ می تواند یک کلنی ساس بوجود آورد ساسها دارای بوی خاصی هستند که نتیجه ترشح غدد موجود در بند سوم سینه آنها می باشد.
از ورود اتفاقی ساسها به خانه از طریق لباسها و چمدانها جعبه ها و مبل و صندلی جلوگیری کنیم.
مبل و صندلی و تختخواب و رخت خواب را از منزل بیرون برده و با زدن ضربه و تکان دادن ساسها را از آنها جدا کنید.
آب جوش روی قاب و تخت خواب بریزید.
شعله شمع روشن را زیر فنرهای تختخواب و درز و شکافها بگردانید.
روش مبارزه با حشره ساس
اساس مبارزه با این حشرات انجام سمپاشی ابقایی در داخل اماکن بوده وبایستی عمل سمپاشی را صبح زود انجام داد
مناطق مورد سمپاشی شامل قسمتهای مختلف تختخواب ، تشکها ، وسایل چوبی ، پشتی ها و کلیه درزها و شکافهای موجود در کف اتاق و دیوارها می باشد. یک روش ساده مبارزه با ساس استفاده از جاروبرقی برای درز و شکافها و حتی تختخواب می باشد از طرفی شستشو با آب داغ و سپس اتو کشی نیز بسیار موثر است.
سموم مورد مصرف
گامگسان 5/0% و در صورت بروز مقاومت مالاتیون 2-1% ، دیازینون 5/0% ، دی کلرووس 5/0% ، پریمفوس متیل به میزان 10 گرم ماده موثر در لیتر ، دلتامترین به میزان 05/0 گرم در لیتر استفاده از ترکیبات پیروتروئیدی مانند بیورزمترین Bioresmetrin ، پرمترین یا سیپرمترین به مقدار 2-1 گرم در لیتر به فرمولاسیون حشره کش های فوق به دلیل تحریک این حشرات و خارج کردن آنها از محلهای اختفاء و در نتیجه تماس با حشره کش بسیار مفید خواهد بود
این مطالب جنبه آموزشی داشته و جهت انجام سمپاشی با شرکتهای سمپاشی مجاز شهر محل سکونتتان تماس حاصل فرمایید. جهت اطلاع از مجاز بودن این شرکتها با واحد بهداشت محیط مرکز بهداشت مراجعه نمایید.
چرخهٔ زندگی ساس
لکه ناشی از مدفوع ساس در گوشه تخت
در محل سکونت انسان مانند منازل، هتلها، خوابگاهها، زندانها، سرباز خانهها، بیمارستانها، سرای سالمندان و… یافت میشود. این انگلها در شکاف دیوار، کف خانهها، اثاثیه، لابلای کارتنها، پشت کاغذ دیواری، کمدها و درهای چوبی و قفسهٔ کتابخانهها مبلمان، تشکها، و پشتیها مخفی میشوند. در شب و نور کم فعال هستند و از میزبان خفته و یا نشسته در حال تماشای تلویزیون تغذیه میکنند. اگر انسان در دسترس آنها نباشد از سایر حیوانات خونخواری میکنند. ساس روی بدن انسان زندگی نمیکند بلکه در محلی نزدیک به محل نشتن و خوابیدن انسان زندگی میکند. ساس را میتوان به کمک لکههای ناشی از مدفوع آنها تشخیص داد ساس در نزدیکی محل مخفی شدنش مدفوع میکند.
ماده بالغ روزی ۲–۳ تخم میگذارد؛ که در طول زندگی جمعاً ۲۰۰–۵۰۰ تخم میرسد. تخمهای یک میلیمتری سفید مروارید شکل اند. در مکانهای یاد شده قرار داده میشوند. زمان بازشدن تخمها که معمولاً ۱۰–۹ روز بعد از جنیندار شدن است به درجه حرارت بستگی دارد. ۵ مرحله نمفی وجود دارد؛ که هر مرحله قبل از پوست اندازی به یک وعده خون نیاز دارد تا تبدیل به مرحله بعدی گردد.
مراحل تخم تا بلوغ کامل و تخمگذاری مجدد بسته به حرارت محیط بین ۱۹–۷ هفته متغیر است. در حرارت ۲۷ درجه تخمها در کمتر از یک هفته شکفته میشوند. درطول سال چند نسل ساس بوجود میآید. در دسترس بودن منبع خون در زمان تولید مثل تأثیر میگذارد. ساسهای بالغ در تابستان یک بار در هفته تغذیه میکنند. در ماههای سرد تر تغذیه آنها کمتر صورت میگیرد. در زمستان چیزی نمیخورند و در بهار برای تغذیه ظاهر میشوند. ساسها گرسنگی را تا ۵۵۰ روز تحمل میکنند! خانههای مستأجری بیشتر در معرض آلودگی قرار دارند.
عکس ساس
بهترین روش مبارزه با ساس
ساسها علاوه بر منازل در محلهای عمومی مانند هتلها، خوابگاهها، زندانها، سرباز خانهها، بیمارستانها، سرای سالمندان و … یافت میشوند.
ساسها در شب و نور کم فعال هستند و از میزبان خفته تغذیه میکنند؛ اگر انسان در دسترس آنها نباشد از سایر حیوانات خونخواری میکنند.
ساسها هنگام خونخواری 3 یا 4 بار با فاصله چند دقیقه شخص را میگزند تا سیر شوند. در ماههای سردتر تغذیه آنها کمتر صورت میگیرد و چیزی نمیخورند تا جایی که گرسنگی را تا 550 روز تحمل میکنند! خانههای استیجاری هم بیشتر در معرض آلودگی این حشرات قرار دارند.
تشخیص حشره ساس در محیط به روشهای زیر صورت میگیرد:
*زخمهای محل گزش پاپولهای سفتی بوده که از یکدیگر فاصله کمی داشته باشد
*دیدن ساس (مرده یا زنده) در محل خواب
* رد خون در روی ملحفهها و مخفیگاههای ساسها
*روشن کردن ناگهانی برق در شب و مشاهده ساسها
*جستجو در لابلای درزها و شکافها
برای ریشه کن کردن ساس میتوانید از دستگاه تخصصی مدل ایران DH-02 و SUPER S7 ایران دی اچ استفاده کنید. این دستگاهها به سیستم التراسونیک سه بعدی عمل میکند و دستگاه تخصصی دفع و ریشهکن کردن ساس است که با ایجاد صوت فقط روی شنوایی حشرات و حیوانات موذی تاثیر دارد. محیط را برای آنها آزار دهنده میکند و مجبور به ترک مکان شما میشوند. این صوت دارای نوسان بوده و مانع عادت کردن حشرات به آن میشود.
برای اطلاعات بیشتر و مطالعه مقالات در این زمینه، مشاهده مدلهای مختلف، مطالعه اطلاعات کامل در مورد حشرات میتوانید به سایت شرکت ایران دی اچ مراجعه کنید.
دستگاه دفع ساس و موش
کد: DH – 02
قیمت: 1,550,000 ریال
دستگاه التراسونیک (3D) جهت دفع تخصصی ساس و موش از محصولات این شرکت است . ما فروشنده نیستیم و فقط قصد اطلاع رسانی را داریم .
منبع: ایسنا
روش تشخیص و عوارض ساس
با بازدید شکافها و درزها در خانه و دیدن ساس زنده، جلد، نمف، تخم یا پوسته آنها میتوان به وجود ساس پی برد. لکههای کوچک قهوهای یا سیاهروی ملحفه، دیوار و کاغذدیواری نشانهای احتمالی برای وجود ساس است. این لکهها مدفوع ساس و عمدتاً خون اضافی است که ساس از آن تغذیه کرده است. همچنین رد خون روی ملحفهها و در مسیر مخفیگاههای ساسها نشانه دیگری از وجود ساس است.
علاوه بر این میتوان یک ملحفه سفید پهن کرده و نصفههای شب برق اتاق را روشن نمود با این روش در صورت وجود حشره راحتتر میتوان آن را دید.
ساسها فقط در هنگام خونخواری به طرف انسان میروند و بر خلاف ککها و شپشها مدت زیادی روی انسان باقی نمیمانند یعنی بعد از خونخواری محل را ترک میکنند. عکسالعمل گزش ساسها در افراد متفاوت است، بعضی افراد حساسیت نداشته و در برخی افراد گزش ساس دردناک، آزاردهنده و التهاب آور است و قادر به خوابیدن نیستند. در مواردی هم بوی ساس میتواند تهوعآور باشد. زخمهای محل گزش، سفتدانههای هستند که از یکدیگر فاصله کمی داشته و دوتا دوتا یا سهتا سهتا با هم ظاهر میشوند. شکل خوشهای گزشها در تمایز گذاشتن بین زخمها با گزش سایر حشرات مهم است.
ضایعه ناشی از گزش ساس در معاینه تا حدودی قابل تشخیص است ضایعات معمولاً متعدد و اغلب اوقات بصورت خطی میباشند. چند دلیل برای خطی بودن ضایعات وجود دارد: اولاً ساس ممکن است در گزش اول قادر به مکیدن میزان کافی خون نباشد بنابراین میزان کمی جابجا شده و شخص را در محلی نزدیک به محل گزش اولیه میگزد. دومین دلیل: اندامی که با سطح تشک و یا تخت تماس دارد ممکن است توسط چندین ساس در یک زمان گزیده شود (بنابراین چندین محل گزش بصورت خطی در محل تماس عضو با تشک ایجاد میگردد) به خاطر داشته باشید که تنهایک نفر از هر چهار نفر (۲۵٪ افراد) به گزش ساس حساس هستند تنها نصف افراد بالای ۶۰ سال به گزش ساس حساس هستند. خارش ناشی از گزش ساسها به درمانهای علامتی پاسخ میدهد. (کالامین جهت خارش و یا استروئید ضعیف جهت کنترل التهاب) در صورت عفونت محل گزش و یا واکنش حساسیتی شدید به گزش حشره باید به پزشک یا مرکز درمانی مراجعه کرد.
اقدامات کنترلی و راههای مبارزه
روشهای فیزیکی
سرما و گرما
تماس طولانی با دمای (-۱۹) (منفی نوزده درجه سانتیگراد) به مدت چهار روز ساس بالغ را نابود میکند.
وسایلی را که امکان سمپاشی آنها وجود ندارد؛ میتوان در کیسههای پلاستیکی آببندی (درزبندی) شده گذاشته و در فریزر (دمای-۱۸ درجه سانتیگراد) به مدت ۲۴ ساعت قرار داد تا ساسهای آن از بین برود.
ساس بالغ بر اثر تماس با حرارت کشته میشود. حرارت همچنین تخم ساس را از بین میبرد. (به طور مثال حرارت آفتاب یا حرارت از یک بخار ساز)
جدول زیر میزان حرارت و زمان لازم برای نابودی ساس را نشان میدهد:
دما
زمان لازم برای نابودی ساس
۴۵ درجه سانتی گراد
هفت ساعت
۴۸ درجه سانتی گراد
۹۰ دقیقه (یک ساعت و نیم)
۵۰ درجه سانتی گراد
یک دقیقه
کنترل فیزیکی محیط
از آنجایی که ساس از سطوح چوبی به راحتی بالا میرود، پس بایستی پایههای تخت را در داخل صفحات فلزی قرار داد و تختها را از دیوار فاصله داد.
همچنین به نظر میرسد ساس در بالارفتن از سطوح صاف و لغزانی مانند نوار چسب شیشهای نیز دچار مشکل باشد.
برای دفع این حشره یکی از راههایی که میتوان آزمود تأثیر «سیر» در دور نمودن این حشره از محیط زندگی است گزارشی از تنفر و آزاردهنده بودن «بوی سیر» بر این حشره وجود دارد. میتوان در تخت خواب و مکانهای مشکوک با قراردادن «سیر» تاثیرآن را مورد بررسی قرارداد.
استفاده از جارو برقی میتواند مفید باشد (هم ساس بالغ و هم تخم ساس را از محیط خارج میکند) به شرط اینکه از کیسهٔ یکبار مصرف استفاده شود و کیسه پس از اتمام جارو کشی داخل یک نایلون زباله قرار داده شده و دور انداخته شود. یا اینکه بلافاصله در پایان کار سوزانده شود.
در صورت استفاده از کیسه دائمی میتوان کیسه را پس از تخلیه داخل کیسه زباله جوشاند. بعضی از لباسها را میتوان با جوشاندن سالمسازی کرد. ملحفهها و روبالشیهای آلوده را میتوان داخل یک کیسه نایلون سیاه قرار داده و جلوی آفتاب گذاشت (دمای بالا ساس را میکشد). پردهها را با آب داغ مورد شستشو قرار دهید. در صورتی که حجم آلودگی پایین باشد با رعایت مسائل ایمنی میتوان با مشعلهای گازی شکافها و درزها را حرارت داد (این روش ایمن نمیباشد و باید مواظب اشتعال و سایل سوزنده و سیم کشی برق داخل و خارج دیوارها بود) استفاده از دستگاه بخار ساز مؤثر است چرا که حرارت بالا ساس را میکشد (در صورتی که دستگاه بخار ساز در دسترس باشد). تختها را از دیوار فاصله دهید. تمام درزها و شکافهای موجود در اتاق را مسدود کنید. پردهها را میتوان با آب داغ شست.
روشهای شیمیایی دفع ساس
اساس مبارزه شیمیایی با این حشرات انجام سمپاشی ابقایی در داخل اماکن بوده و بایستی عمل سمپاشی را صبح زود یا شب (غروب) انجام داد.
سموم مؤثر بر ساسها
سم HCH و سم BHC سم دی اکساکارب و سم بندیو کارب، سم ددت، سم دیازینون سم فن کلروفوس، یودفن فوس لیندین، مالاتیون و پرویوکسور مؤثر هستند. اضافه کردن پیرترین یا پیرتروئیدهای ترکیبی مثل بیورزمترین مفید است چون باعث خارج شدن ساس از پناهگاه هایشان میشود و تماس آنها را با سطوح سمپاشی شده افزایش مییابد. سمپاشی به صورت دستی یا کمپرسی روی دیوارها و کف اتاقها صورت میگیرد. رختخواب کودکان و گهواره اطفال نباید سمپاشی شود. در این مورد لباسها و… را بجوشانید. سم پاشی باید یک بار دیگر تکرار شود تا ساسهای بوجود آمده از تخمهای باقیمانده از سمپاشی اول رااز بین ببرد.
منابع : ویکی پدیا
وبسایت خبری عصر ایران