طُرقِه

طرقه
طرقه

تورغه ، جَل یا چکاوک طوقی (نام علمی: Melanocorypha bimaculata) پرنده‌ای از راستهٔ گنجشک‌سانان و از تیرهٔ چکاوکیان به طول تقریبی ۱۶ سانتیمتر، شبیه به طرقه چکاوک و کمی کوچک‌تر از آن است.

در ایران بومی و نسبتاً فراوان است.

در افسانه های قدیمی خراسان طرقه نام پرنده ای است که قصد پرواز و رسیدن به خورشید را داشت . برای اینکار باید هزار اسم از اسامی خداوند را حفظ می کردتا از سوختن در گرمای خورشید در امان باشد.طرقه اسامی را از بر کرده و پرواز را آغاز می کند ولی در نزدیکی خورشید اسم هزارم را فراموش کرده و می سوزد…


 تورغه

درباور اهالی موسیقی در شمال خراسان ،تورغه عاشق ترین پرنده است. این طایر فرخنده بال ،پس از رنجهای فراوان “هزار و یک” اسم الهی را می آموزد و با استفاده از آموزه های معرفتی تا دیار دوست بال  می زند و جلوه ای از جمال یار می گردد.

می گویند تورغه از جمله مرغانی بوده که در محضر سلیمان نبی سلام الله علیها توفیق حضور و خدمت داشته است.

 این مرغ عاشق ، با معارفی که از سر چشمه فیض سلیمان بهره گرفته ،عاشق تر ازهر زمانی شیفته دیدار یار میشود .

سلیمان به “تورغه “یادآور می شود که باید “هزارو یک “رذیله اخلاقی را از وجود خود پاک کنی و با ضمیری خالص و پاک “هزار و یک “اسم الهی را در خود ملکه گرداند.در این صورت قدرت پرواز تا اوج را پیدا کرده می تواند به دیدار جمال یار نایل شود. “تورغه “مسیر پر مخاطره “پرواز تا اوج “را بر می گزیند و با جد و جهدی شگرف دستورات استاد خود را پی می گیرد . او می آموزدکه باید ساحت اندیشه را از آنچه غیر دوست می باشد ،پاک کند تا به هزارو یکمین “اسم دوست برسد وبا قدرت این نام ملکوتی پرواز تا لاهوت دیدار را تجربه کند . روزها از پی هم میگذرد و تورغه مصمم تر از دیروز در تفکر لاهوتی ترین پرواز هاست . سلیمان در آخرین مرحله به او می آموزد که باید “نیست ” شود و آموزه ی نهایی را از “عدم” آغاز کند و به او  هشدار می دهد که مبادا درهوای پروازش خیالی از غیر پیدا کند.

تورغه به لحظه پرواز می رسد . بال می گشاید ، بال می بندد و پرواز … و با هر بال زدنی  اسمی از اسماء جناب دوست ! این پرواز ملکوتی تا آستانه  حضور و دیدار جمال محبوب تداوم می یابد،اما در آستان نورانیت جمال “تورغه ” از بیان “هزارو یکمین ” اسم باز می ماند … و هبوطی دیگر.

اوج و فرود در پرواز “تورغه ” آن مقدار تداوم می یابد که پری برای پرواز در بالهای تورغه نمی ماند !و تورغه درمانده و حیران در اندیشه این هبوط، در می یابد که اکنون به آن “عدم” که سلیمانش یاد آور شده بود واصل شده است . سلوکی دیگر و سیری مجدد و ذکر هزارو یک اسم دیگراز اسامی یار به همراه پروازی خجسته که بی فرود است و هبوطی در بر ندارد.

به نقل از پیام (قادر قادری)

لازم به ذکر است که تورغه نام آهنگ و مقامی در موسیقی کرمانجی شمال خراسان نیز هست

وب :الله مزار


مطالب مرتبط با موضوع خواندنی ها :

WhatsApp us