از سال 1384 تا به امروز اتفاقات زیادی افتاد. اما هنوز این درب با کیفیت عالی استوار است .
اثر استاد چکشی
طراحی نقوش هندسی و گره چینی و ساخت با انواع چوب های خاص مثل چنار ، گردو ، چوب اش ناورن ماهون ساج و ..
درب مسجد حضرت خدیجه (ص) قمدرب مسجد حضرت خدیجه ( ع) قمدرب مسجد حضرت خدیجه ( ع) قمدرب مسجد حضرت خدیجه ( ع) قمدرب مسجد حضرت خدیجه ( ع) قمدرب مسجد حضرت خدیجه ( ع) قمطرح درب گره چینی مسجد
مسجد قرطبه، شاهکار معماری اسلامی در اسپانیا (+تصاویر)
مسجد قرطبه از زیباترین مساجد اندلس
عکس مسجد قرطبه از زیباترین مساجد اندلس
عکس مسجد قرطبه از زیباترین مساجد اندلس
عکس مسجد قرطبه از زیباترین مساجد اندلس
عکس مسجد قرطبه از زیباترین مساجد اندلس
عکس مسجد قرطبه از زیباترین مساجد اندلس
مسجد قرطبه از زیباترین مساجد اندلس
مسجد قرطبه سومین بنای بزرگ جهان اسلام
مسجد قرطبه از جمله بزرگترین و شکیل‌ترین مساجد اندلس در شهر قرطبه یا کوردوبا اسپانیا است که از نظر زیبایى تزئینات و هنر معمارى اندلسى- اسلامى در نوع خود بى‌نظیر و شاید کم‌نظیر است.
مسجد جامع قرطبه
مسجد جامع قرطبه یا مثکیه، در شهر قرطبه واقع در اندلس یا اسپانیای امروزی است. بنای مسجد قرطبه تقریباً دو قرن و نیم به طول انجامید. نام قدیم مسجد قرطبه «جامع حضرة» بود. در زمان عبدالرحمن خلیفهٔ اموی اندلس، مسجد قرطبه ۱۱ رواق داشت. مسجد جامع قرطبه در سال 786 میلادی توسط ((عبدالرحمن اول)) ساخته شد و بعد از تصرف مجدد شهر کوردوا توسط اسپانیایی ها به کلیسا تبدیل شد.
مسجد جامع قرطبه
بنای مسجد قرطبه
ارتفاع مناره مسجد قرطبه ۲۰ متر بوده و نمای این مناره از سنگ‌هاى مرمر منقش به نقش‌هاى اسلامى است، در ضلع جنوبی مسجد قرطبه مناره دیگرى به شکل مربع، به طول ۱۲ متر و ارتفاع ۹۳ متر وجود دارد که متشکل از ۵ طبقه است، در این مناره ۱۹ در از جنس مس محکم و یک گنبد قرار دارد که بر روى ۳۶۵ ستون مرمرى استوار است.
نمای داخلی مسجد قرطبه
در مسجد قرطبه ۴هزار و ۷۰۰ چلچراغ نور افشانى مى‌کند، این مسجد داراى یک‌هزار و ۲۹۳ ستون از جنس مرمر بوده که از این تعداد تنها یک‌هزار و ۹۳ ستون باقى مانده است. مسجد قرطبه برای مدت سه قرن متوالی اهمیت و جایگاه خود را به عنوان یکی از شاهکارهای معماری اسلامی حفظ کرده است و جزو آثار به ثبت رسیده توسط سازمان جهانی یونسکو است.
تصاویر مسجد قرطبه
آنچه که از بنای مسجد قرطبه طی مدت زمان ۲۰۰ سال باقی مانده است، به عنوان سومین بنای بزرگ جهان اسلام محسوب می‌شود که مساحت کنونی آن یک مستطیل ۱۴۰ در ۱۹۰ متر است که یک سوم آن را حیاطی با درختان پرتغال پوشانده شده و سه جانب آن را نیز رواق‌های تعمیر شده فرا گرفته است.
عکس های مسجد قرطبه
در مسجد قرطبه ۴هزار و ۷۰۰ چلچراغ نور افشانى مى‌کند
موقعیت مکانی مسجد قرطبه
مسجد قرطبه از نظر موقعیت مکانی در قسمت جنوب غربى شهر قرطبه اسپانیا و در نزدیکى رود بزرگ الوادى قرار دارد که ۴ کوچه باریک از چهار جهت آن را در برگرفته‌اند.
از نکات قابل توجه، شباهت معماری مسجد قرطبه به معماری «مسجد جامع دمشق» است، آن هم به دلیل اینکه از مسجد جامع دمشق» به عنوان مدلی برای ساخت این مسجد استفاده شده است.
بهترین ایده های درب چوبی مسجد با نقوش هندسی و معماری اسلامی ، سازنده درب چوبی مسجد گره چینی و اجرای نقوش هندسی با cnc ، طراحی و ساخت درب چوبی مسجد با انواع چوب
طراحی و ساخت درب چوبی مساجد , طراحی اسلامی , ساخت درب ورودی مسجد ساخت منبر، ساخت درب و پنجره سنتی،ارسی شیشه رنگی،درب ورودی سازنده درب و پنجره مساجد و اماکن مذهبی، درب و پنجره امامزاده
طراحی و ساخت درب مسجد با چوب و نقوش گره چینی ، ساخت درب با نقوش هندسی ، ایده و مدل و نمونه کار درب چوبی مسجد ، براورد قیمت درب چوبی مسجد با نواع چوب گردو ساج و چوب های جالب و رنگی
درب چوبی مسجد٬ درب مسجد٬ تزئینات مسجد٬ مسجد، ایده درب چوبی مسجد٬ قیمت درب مسجد٬ تزئینات مسجد٬ ساخت مسجد, قیمت درب چوبی مسجد, درب چوبی مسجدی ,درب چوبی مسجد, طرح درب چوبی مسجد, درب مسجدی , درب سنتی چوبی
درب گره چینی , درب مسجد ، ساخت درب چوبی مسجد ، طراحی گره چینی و نقوش هندسی درب چوبی مسجد سپه سالار بازار تهران ، ایده و مدل و عکس درب چوبی گره چینی و درب مسجد چوبی
گالری عکس درب چوبی مسجد :
طراحی و ساخت درب چوبی مسجد ، ایده و مدل های جالب درب ورودی مسجد معماری اسلامی گره چینی و اشکال هندسیطراحی و ساخت درب چوبی مسجد ، ایده و مدل های جالب درب ورودی مسجد معماری اسلامی گره چینی و اشکال هندسیطراحی و ساخت درب چوبی مسجد ، ایده و مدل های جالب درب ورودی مسجد معماری اسلامی گره چینی و اشکال هندسیطراحی و ساخت درب چوبی مسجد ، ایده و مدل های جالب درب ورودی مسجد معماری اسلامی گره چینی و اشکال هندسیطراحی و ساخت درب چوبی مسجد ، ایده و مدل های جالب درب ورودی مسجد معماری اسلامی گره چینی و اشکال هندسیطراحی و ساخت درب چوبی مسجد ، ایده و مدل های جالب درب ورودی مسجد معماری اسلامی گره چینی و اشکال هندسیطراحی و ساخت درب چوبی مسجد ، ایده و مدل های جالب درب ورودی مسجد معماری اسلامی گره چینی و اشکال هندسیطراحی و ساخت درب چوبی مسجد ، ایده و مدل های جالب درب ورودی مسجد معماری اسلامی گره چینی و اشکال هندسیطراحی و ساخت درب چوبی مسجد ، ایده و مدل های جالب درب ورودی مسجد معماری اسلامی گره چینی و اشکال هندسیطراحی و ساخت درب چوبی مسجد ، ایده و مدل های جالب درب ورودی مسجد معماری اسلامی گره چینی و اشکال هندسیطراحی و ساخت درب چوبی مسجد ، ایده و مدل های جالب درب ورودی مسجد معماری اسلامی گره چینی و اشکال هندسی
“ندوشن”، آثار و بناهای تاریخی ای دارد که یکی از آن ها، «مسجد جامع ندوشن» است. این مسجدنیز مانند بیشتر مساجد جامع، موزه ای است از عناصر معماری، سرستون های چوبی کنده کاری شده، ستون های سنگی، درهای چوبی تزیین شده، کتیبه های سنگی و کتاب های خطی.
منبر چوبی منبت کاری شده متعلق به 900 سال قبلمنبر چوبی منبت کاری شده متعلق به 900 سال قبلمنبر چوبی منبت کاری شده متعلق به 900 سال قبلمنبر چوبی منبت کاری شده متعلق به 900 سال قبلمنبر چوبی منبت کاری شده متعلق به 900 سال قبلمنبر چوبی منبت کاری شده متعلق به 900 سال قبلمنبر چوبی منبت کاری شده متعلق به 900 سال قبل (1)
منبر چوبي 900 ساله ؛ منبر چوبی منبت کاری شده
یکی از اشیای موزه ای این مسجد، منبر آن مسجد است. این منبر کهن و زیبا با چوب گردو ساخته شده و هنرهای منبت و معرق و گره چینی در تزیین آن به کار رفته است. تاریخ کنده کاری شده روی سرلوحه آن، زمان ساختش را جمادی الاول ۵۴۶ ه.ق (شهریور ۵۳۰ ه.ش) نشان می دهد. این منبر نزدیک به نه سده پیشینه دارد. با این که بیشتر منابع، پیشینه مسجد جامع ندوشن را سده هشتم و «دوران آل مظفر» می نویسند، اما پیشینه منبر این مسجد به سده ششم و زمان حکومت دختران «امیر فرامرز» می رسد. پس این مسجد یکی از مسجد های کهن یزد است. باری، آن چه در این نوشتار مورد نمایش و سخن است، دو پاره چوبی جدا شده از این منبر باستانی است که به یغما رفته و اکنون خارج از ایران است. این دو پاره، یکی، سرلوحه و یا کتیبه این منبر و دیگری، یکی از پایه های بدنه آن می باشد. این دو تکه گرانبها سال ها پیش از ایران خارج شده و ابتدا در کشور «فرانسه» و شهر «پاریس» برده شده و در سال ۱۹۳۴ م. (۱۳۱۳ ه.ش) به کشور «آمریکا» فروخته شده و همینک در شهر «نیویورک» و در موزه بزرگ و نامی «متروپولیتن» نگهداری می شود. این موزه یکی از بزرگ ترین موزه های جهان و در زمینه هنر های زیبا است. عکس های سیاه و سفید، قدیمی تر و مربوط به فرانسه و عکس های رنگی نیز تازه تر و از موزه متروپولیتن آمریکا می باشد. کتیبه : این قطعه با عنوان «کتیبه منبر ابو بکر بن محمد بن احمد» و با شماره دسترسی «۳۴٫۱۵۰٫۲» در انبار موزه متروپولیتن نگهداری می شود و در نمایش همگانی نیست. این قطعه، مهمترین تکه منبر بوده و با آگاهی و به درستی دستچین و دستبرد زده شده است. احتمالاً این کتیبه در بالای بخش تکیه گاه بالا ترین پله منبر نصب بوده است. تاریخ این تکه همان گونه که رویش نوشته شده به سال ۵۴۶ ه.ق (۵۳۰ ه.ش) باز می گردد. اندازه آن ۷۶٫۵ س.م × ۴۶٫۴ س.م × ۶٫۴ س.م و وزن آن ۶٫۴ ک.گ و جنس آن از چوب «درخت ساج» نوشته شده است. از این پیوند می توانید به برگه این کتیبه در موزه متروپولیتن بروید و عکس ها را با جزییات بیشتری به تماشا بنشینید. موزه متروپولیتن «آقای حسن گرگویی» -کارشناس هنرهای سنتی- درباره این کتیبه چنین نوشته است: “اما سرلوحه منبر که در موزه متروپولیتن نگهداری می شود از اهمیت ویژه ای برخوردار است. این اثر به لحاظ نوع خط یا نوع تزیینات و نحوه اجرای آن ها و همچنین به لحاظ اسامی ذکر شده در کتیبه و مهم تر از همه، ذکر تاریخ ساخت، قابل تحلیل و بررسی است. این سرلوحه با طرح محراب تزیین شده و نقوش اسلیمی ای در اطراف آن به صورت منبت کاری انجام شده است. در لچکی های دو سوی محراب، عبارت “لا اله الا الله” و “محمد رسول الله” به خط کوفی نقر گردیده است. در میانه محراب، عباراتی که دارای ارزش تاریخی بسیاری است به خط کوفی به چشم می خورد.” متن نوشته شده در محراب این کتیبه که توسط «خانم فاطمه دانش» -کارشناس تاریخ و پژوهشگر فرهنگ یزد- خوانده شده، چنین است : امر عمل الـمنیـر عبد الـمدیـد «ابوبکر بن محمد بن احمد کلای» تــــقـــرب الـــی الله و رجـــا الـــی رحــــمــــه الله فــی زمــن الــامــیــر الــاجــل الــســیـد الــمــویــد الــمــحــمــود الــمــتــکــون «عـــضـــد الـــدیـــن» شـــمـــس الـــمــلـــوک آبـــا و الـــســــلـــاطــــیـــن «عـــــلــــاء الــــدولـــه گــــرشــــاســــب بــن عــلــی بــن فــرامــرز بــن عــلــاء الـــدولـــه» حــســام امــر المبد مبین فی جمادی الاولی سنه ست و اربعین و خمس مائه. پایه : این قطعه با شماره دسترسی «۳۴٫۱۵۰٫۱» نیز در انبار موزه متروپولیتن نگهداری می شود و در نمایش همگانی نیست. اندازه آن ۱۲۰٫۷ س.م × ۳۱٫۴ س.م × ۸٫۳ س.م و وزن آن ۹٫۱ ک.گ و جنس آن از چوب «درخت ساج» نوشته شده است. از این پیوند می توانید به برگه این قطعه از بدنه منبر در موزه متروپولیتن بروید. موزه متروپولیتن احتمالاً این قطعه، پایه پله چهارم این منبر بوده است. البته اگر در عکس های قدیمی نمایش داده شده، نشانی از کمبودش نیست، به دلیل مرمتی است که انجام شده است. یک مرمت این منبر را «استاد ایرج افشار» در کتاب «یادگار های یزد» گزارش داده و مرمت دیگری را حسن گرگویی گزارش داده که این دومی در سال ۱۳۷۹ و به دست «استاد علی اکبر ابویی مهریزی» انجام شده است.
منبر چوبي 900 ساله
شباهت و اندازه برابر پایه پله چهارم در پهلوی چپ منبر که در عکس راست نشان داده شده با این قطعه و مرمت ساده پایه روبرویش در پهلوی راست منبر که در عکس چپ نشان داده شده است، دلیل بر این است که این قطعه ای که اکنون در موزه متروپولیتن است پایه پله چهارم در پهلوی چپ منبر مسجد جامع ندوشن بوده است. عکس راست: ایرج افشار؛ عکس چپ: حسن گرگویی : حسن گرگویی درباره خود منبر و تزیینات بدنه آن چنین نوشته است: “این منبر تماماً با چوب گردو ساخته شده و دارای تزیینات گره چینی، منبت و معرق است. آیاتی از قرآن با خط کوفی بر پله ها و سرلوحه آن نقر گردیده است. …. بخش موجود در مسجد جامع ندوشن، شامل منبر اصلی با شش پله است که طول آن دو متر و ارتفاع آن تا بالای پله ششم، دو متر و سی سانتی متر است. در دو سوی منبر و همچنین در سمت روبروی پله ها، آیاتی از قرآن کریم با خط کوفی و با حروف برجسته نقر گردیده است.” نوشته های بدنه منبر، این گونه توسط «آقای حصارنویی» خوانده شده است: “در جلوی پله ها، آیه ۹ «سوره جمعه» و بر روی پایه های سمت راست، آیه های ۱۳۲ تا ۱۳۵ «سوره آل عمران» و آیه ۱۸۶ «سوره بقره» نوشته شده است. همچنین بر روی پایه های سمت چپ، آیه ۶۴ «سوره غافر» یا همان «مومن» و قسمتی از آیه آخر «سوره بقره» به چشم می خورد. گزارش مرمت در سال ۱۳۷۹ : این منبر در سال ۱۳۷۹ به دست توانای «استاد علی اکبر ابویی مهریزی» و «استاد عباس مجاور» و با همکاری دیگران مرمت و تعمیر شده است. استاد ابویی مهریزی، مسئول آن مرمت بوده اند و عکس سمت چپ در تصویر بالا نیز مربوط به آن دوره است و در «کارگاه نجاری میراث فرهنگی» گرفته شده است. گویا در آن زمان، فقط صحبت از کتیبه بالای منبر بوده است که کنده و خارج شده است و از پایه صحبتی نمی شده است. همچنین می گویند که استاد ابویی قصد بازنویسی قسمتی از خط های کوفی منبر را داشته اند که به دلیل ناشناس بودن این نوع خط کوفی و همچنین محدودیت زمانی تعیین شده برای مرمت منبر، موفق به انجام این کار نشده اند. در زیر، متن و عکس هایی از گزارش استاد ابویی به میراث فرهنگی آورده شده است : بسم الله الرحمن الرحیم منبر قدیمی مسجد ندوشن متعلق به قرن ششم است و حدوداً ۸۵۴ سال قدمت دارد. این منبر از چوب سرو و کاج و همچنین در سه قسمت مجزا ساخته شده است. ابعاد کل منبر ۲ متر در ۲٫۳۰ متر می باشد. این منبر با ۷۱۲ قطعه چوب منبت کاری و خراطی شده ساخته شده و با خط کوفی تزیین شده است. منبر چوبي 900 ساله
در پله های جلو، آیه ۹ «سوره جمعه» نوشته شده است: “یا ایها الذین آمنوا اذا نودی للصلوه من یوم الجمعه فاسعوا الا ذکر الله و ذروا البیع ذلکم خیر لکم ان کنتم تعلمون.” بر روی پله های سمت راست منبر، آیه های ۱۳۲ تا ۱۳۵ «سوره آل عمران» آمده که آیه ۱۳۵ تا “یغفر الذنوب” نوشته شده است. بر روی قسمت دیگری نیز آیه ۱۸۶ «سوره بقره» نوشته شده است. بر روی پایه های سمت چپ، آیه ۶۴ «سوره غافر» یا «سوره مومن» نوشته شده است و همچنین قسمتی از “آمن الرسول” از آیه آخر «سوره بقره» از “علی الذین” نوشته شده است. بر روی پایه ای که در موزه است، آیه های ۳ تا ۵ «سوره الملک» نوشته شده که از میانه آیه سوم آغاز و به میانه آیه پنجم ختم شده است. نکته تعجب برانگیز این است که نوع ساختار خط کوفی کتیبه با پایه هایی که در ندوشن است متفاوت و با پایه ای که در موزه است یکسان است. اگر به تصویر زیر نگاه کنید، می توانید خط های کوفی به کار رفته در این منبر را مقایسه کنید. خط های پایه های چپ و راست از لحاظ ساختاری به هم شبیه اند اما در خط پایه راست تزییناتی نیز به کار رفته است. نوع چوب های به کار رفته در پایه های چپ و راست نیز متفاوت است. منبر چوبي 900 ساله مقایسه خط های کوفی به کار رفته در منبر مسجد جامع ندوشن به ترتیب از بالا به پایین: خطوط روی پایه راست، خطوط روی پایه چپ و خطوط روی پایه ای که در موزه است. دو خط نخست از نظر ساختار یکسان ولی در تزیینات متفاوت است.
مسجد وکیل شیراز در مجموعه بناهای زندیه، در کنار بازار وکیل و حمام وکیل در مرکز این شهر قرار دارد.
Vakil Mosque
Building in Shiraz, Iran
The Vakil Mosque is a mosque in Shiraz, southern Iran, situated to the west of the Vakil Bazaar next to its entrance. Wikipedia
Address: فارس، شیراز، طالقانی
Opened: 1773
Architectural style: Islamic architecture
Owner: Fars Cultural Heritage and Tourism Organization
Municipality: Shiraz County
Province: Fars Province
مسجد وکیل شیراز
مسجد وکیل شیراز
مسجد وکیل شیراز
مسجد وکیل شیراز
مسجد وکیل شیراز
این بنا یکی از بناهای زیبا و بسیار مستحکم دوره زندیه می‌باشد که از لحاظ هنری و معماری دارای اهمیت زیادی است، این مسجد بدستور کریم خان زند ساخته شده‌است. طرح این مسجد دو ایوانی بوده و دارای دو شبستان جنوبی و شرقی است.
عکس و تصاویر منتخب از مسجد وکیل شیراز
عکس و تصاویر منتخب از مسجد وکیل شیراز
شبستان جنوبی با ستون‌های سنگی یکپارچه و مارپیچ از شاخصه‌های معماری ایرانی واز مناطق دیدنی این مسجداست که دارای ۴۸ ستون سنگی یکپارچه می‌باشد. مساحت این شبستان در حدود ۵ هزار متر مربع است و منبر چهارده پله‌ای یکپارچه از سنگ مرمر از زیبائیهای قسمت شبستان می‌باشد. گویند به فرمان کریم خان این سنگ از مراغه به شیراز آورده شد.
در سمت شمال مسجد طاق بلند و مهمی ساخته شده که به طاق مروارید معروف است و در دور این طاق با قلم درشت و خط ثلث عالی یکی از سوره‌های قرآن به صورت هلالی نوشته شده‌است.
این مسجد بر طبق بافت معماری سنتی این مرز و بوم در یک مجموعه اجتماعی قرار گرفته و هماهنگی زیبایی را در پیوند دین و دنیا، بوجود آورده‌است. کاشی کاری صحن و ایوان‌های شمالی و جنوبی نیز بسیار زیبا و از انواع هفت رنگ و معرق می‌باشد.
مسجد وکیل در سفرنامه به سوی اصفهان پیرلوتی این گونه معرفی شده‌است:
“امروز خوشبختانه موفق شدم وارد مسجد کریم خان شوم بی شبهه اگر مدتی در این جا بمانم به همه محل‌هایی که دخول به آنها اکنون به طور کامل برایم ممنوع است، وارد می‌شوم. مردم این شهر نسبت به من بسیار ملایم و مهربانند. خطوط و نقوش معماری مسجد، ساده و بی آلایش است، ولی در همه جا، میناکاری و رنگ‌های سبز و قرمز دیده می‌شود و این تجمل به حد افراط رسیده‌است هیچ قسمتی از دیوار را نمی‌توان یافت که به دقت میناکاری نشده باشد. اکنون در کاخی لاجوردین و فیروزه فام هستیم.”
مسجد وکیل، شيراز اين بنا در نزديکي باغ و عمارت موزه پارس و مغرب بازار وکيل واقع گرديده و يکي از زيبا ترين و مستحکمترين مساجدي است که بعد از دوره صفوي در ايران ساخته شده و از نظر ويژگي هاي معماری و خاصه هنر حجاری که درساختمان مسجد به کار رفته ، درخور توجه و مطالعه است .
ساخت اين مسجد به همراه ديگر بناهاي مجموعه وکيل- بازار، حمام، آب انبار- به فرمان کريم خان زند آغاز شد و در سال1187ه-. ق به اتمام رسيد و در دوره هاي بعد به علت صدماتي که در اثر زلزله و گذشت زمان حادث شده بود، تعمير، مرمت و تجديد تزيينات گرديد؛ به طوري که عمده تزيينات کاشيکاري آن در حال حاضر مربوط به دوره فتحعلي شاه و ناصرالدين شاه است .
در دوره اخير نيز تعميراتي ضروري در بناي مسجد صورت گرفته است . بناي مسجد در مساحتي حدود 11 هزار متر مربع ساخته شده و مشتمل بر بخش هاي ذيل است : سردر مجلل، صحن، ايوان هاي شمالي و جنوبي، شبستان جنوبي و شرقي، رواق هاي شرقي و غربي و حياط کوچک کناري . ورودي اصلي مسجد در سمت شمال و از طريق سردر مجلل و بزرگي به ارتفاع 20 و عرض 14 متر است که با تزيينات کاشيکاري و مقرنس بندي زير طاق و طاقنماهاي اطراف و ازاره سنگي نماسازي و تزيين شده است .
در ورودی ، دو لنگه است و از قطعات چوب بسيار ضخيم – هر لنگه به عرض و طول 8×3 متر- ساخته شده است . بعد از ورودي، دالاني قرار گرفته که از طريق آن به وسيله دو راهرو به صحن مي توان رسيد .
ديواره هاي دالان با کاشی هفت رنگ، و سقف آن با کاشي معرق با نقوش گل و بوته و خطوط اسليمی پوشش يافته است . صحن مسجد، مربع و به طول و عرض60 متر، در ميان دارای حوضی زيبا به طول و عرض 5×40 متر است .
اين حوض با استفاده از قطعات بزرگ سنگ ساخته شده است . صحن مسجد با قطعات سنگي فرش شده است . در اضلاع جنوبي و شمالي صحن، در وسط، ايواني بزرگ و در اطراف آنها هشت طاق – در هر طرف ايوان ، چهار طاق- ساخته شده است . در اضلاع شرقي و غربي صحن، در هر سمت، 11 دهنه طاق و در پشت آنها، رواقي به عرض 5 متر ساخته شده است . سطوح ايوان ها و طاق ها با کاشي هاي معرق و خشتي مزين شده و ازاره هاي آنها به ارتفاع 5/1 متر با سنگ پوشش يافته است و روي آنها حجاري هاي زيبايي دارد . ايوان شمالي صحن که به طاق مرواريد شهرت دارد، 12 متر عرض، 4 متر عمق و 20 متر ارتفاع دارد و بر بالاي آن، دو گلدسته ساخته شده است . ازاره ايوان با سنگ هاي حجاري شده و منقوش پوشش يافته و بالاتر از آن، با کاشي هاي هفت رنگي با نقوش گل و بوته، اسليمي و ترنج تزيين شده است . در اضلاع ايوان، درگاه هايي به سمت رواق و دالان ورودي وجود دارد .
اين ايوان داراي دو کتيبه به خط ثلث سفيد بر زمينه لاجوردي روي کاشي خشتي است . کتيبه اول در زير طاق رومي ايوان، متضمن آيات قرآني و عبارت ذيل است که به خط نستعليق در پايان کتيبه نوشته شده است :
” الحمدلله الذي شرفني بکتابة من کتيبه هذا البيت الجامع و انا المذنب عبدالعلي يزدي اشرف محمودي” .
کتيبه دوم بر بالاي اضلاع ايوان دورادور گرديده و متضمن نام فتحعلي شاه، نام خطاط ميرزا حسين بن محمد شريف حکاک- و تاريخ 1243 هجري است .
ايوان جنوبي، قرينه ايوان شمالي است و در ازاره با سنگ هاي حجاري شده با نقوش زيبا و در ديواره ها با کاشي هفت رنگ تزيين شده است . روي جرزهاي ايوان، مجالس چندي با کاشي هاي هفت رنگ کار شده و طرفين آنها را با کاشيکاري معرق زينت داده اند .
در اين ايوان نيز دو کتيبه مربوط به دوره فتحعلي شاه به تاريخ هاي 1243 و 1244 هجري نصب شده است .
در پشت سر اين ايوان، شبستان بزرگ و بسيار زيبايي به ابعاد 36×75 متر( در بعضي منابع، 50×100متر ذکر شده) واقع شده که پوشش چشمه طاق آن بر روي 48 ستون يکپارچه سنگي قرار گرفته است . ستون ها به صورت 4 رديف 12 تايي قرار گرفته اند . ارتفاع ستون ها، 5 مترو قطر آنها 80 سانتي متر است که به طرز بسيار جالبي با پايه و سرستون تزييني و ساقه مارپيچ بصورت يکپارچه تراشيده و حجاري شده اند . کف شبستان با تخته سنگ هاي مسطح فرش شده و ازاره هاي آن به ارتفاع 5/1 متر با سنگ پوشش يافته است .
سطوح پوشش طاق و گنبد بنا آجري است؛ به غير از دهانه مرکزي که از ورودي آغاز و به محراب ختم مي شود و سقف آن با کاشي هاي معرق به زيبايي مزين شده است . محراب بنا در انتهاي اين دهانه واقع گرديده و داراي ازاره سنگي و سطوح کاشيکاري و مقرنس کاری است .
دورتادور محراب، کتيبه اي قرآني به خط ثلث سفيد بر زمينه کاشي لاجوردي، مورخ 1044ه-. ق است .
در خصوص اين تاريخ که با تاريخ ساخت مسجد مطابقت ندارد، نظريات مختلفي اظهار شده است:
از آنجا که کاشيکاري محراب تعمير شده، احتمالا عدد 2 آن که جايگزين عدد صدگان مي شود، افتاده است؛ ديگر اينکه محراب مربوط به بناي مسجدي از دوره صفويه است که قبلا در اين مکان وجود داشته يا اينکه مربوط به بناي ديگري بوده که به اين مکان منتقل شده است .
در اضلاع شرقي و غربي بنا، رواقي به عرض 5 متر قرار گرفته که هرکدام، 11 دهنه طاق رو به سوي صحن دارند .
جرزهاي اين طاق ها با کاشي معرق، و لچکي هاي آنها با کاشي خشتي پوشش يافته است . در پشت رواق شرقي، شبستان کوچک يا شبستان شرقي مسجد به ابعاد 20×25 مترواقع شده که پوشش چشمه طاق آن بر روي 12 ستون سنگي ساده و يکپارچه، هرکدام به ارتفاع 5 متر، قرار گرفته است .
ازاره شبستان به ارتفاع 5/1 متر با سنگ هاي صاف و ساده پوشيده شده و بقيه سطوح، آجري و فاقد تزيينات است .
در شمال شرقي مسجد، حياط کوچکي به ابعاد20×35 متر و در وسط آن، حوضي به طول و عرض 7×12 متر واقع است که از طريق دالان بدان مي رسند و خود در جداگانه اي نيز دارد . اين بنا به شماره 182 به ثبت تاريخي رسيده است .
مسجد وکیل
مسجد وکیل شیراز
مسجد وکیل در مجموعه بناهای زندیه، در کنار بازار وکیل و حمام وکیل در مرکز شهر شیراز قرار دارد در غرب بازار وکیل و در انتهاى راسته شمشیرگرها مسجد وسیع بسیار زیبایى بنا شده است که به نام مسجد سلطانى وکیل یا مسجد وکیل شهرت دارد.
این بنا یکی از بناهای زیبا و بسیار مستحکم دوره زندیه می‌باشد که از لحاظ هنری و معماری دارای اهمیت زیادی است.
این مسجد به دستور کریم‌خان زند ساخته شده است. طرح این مسجد دو ایوانی بوده و دارای دو شبستان جنوبی و شرقی است.
شبستان جنوبی با ستون‌های سنگی یکپارچه و مارپیچ از شاخصه‌های معماری ایرانی و از مناطق دیدنی این مسجد است که دارای ۴۸ ستون سنگی یکپارچه می‌باشد.
در سمت شمال مسجد طاق بلند و مهمی ساخته شده که به طاق مروارید معروف است و در دور این طاق با قلم درشت و خط ثلث عالی یکی از سوره‌های قرآن به صورت هلالی نوشته شده‌است.
این مسجد بر طبق بافت معماری سنتی این مرز و بوم در یک مجموعه اجتماعی قرار گرفته و هماهنگی زیبایی در پیوند دین و دنیا، بوجود آورده‌است.
کاشی‌کاری صحن و ایوان‌های شمالی و جنوبی نیز بسیار زیبا و از انواع هفت رنگ و معرق است.
تاریخ بناى این مسجد سال 1187 هجرى همزمان با بناى بازار و میدان در زمان کریم‌خان زند بوده و وسعت مسجد 8 هزارو 660 متر مربع است.
ورودى مسجد از سمت شمال طراحى شده و سنگ سر در آن یکپارچه است.
در دو طرف بالاى سردر ورودى کاشیکارى و مقرنس‌هاى زیبایى به کار رفته و پس از گذشتن از درب ورودى مسجد 2 راهرو به سمت چپ و راست مشاهده مى‌شود که پس از چند متر با زاویه‌اى تقریبا 90 درجه به صحن مسجد راه می‌یابند.
معماران مسجد براى این که قبله مسجد با قبله شرعى مطابقت کرده و از طرفى نماى مسجد با درهاى فرعى بازار و خود بازار همخوانى داشته باشد راهروها را به طریقى به صحن مسجد متصل کرده‌اند که در عین کجى تغییر زاویه صحن مشخص نباشد.
وسعت این شبستان نزدیک به 5 هزار متر مربع است در کنار محراب، منبر معروف و یکپارچه 14 پله اى ساخته شده از سنگ مرمر سبز قرار دارد و در کتیبه‌هاى سردر ورودى و حاشیه ایوان از آیات قرآنى با خطوط ثلث و نسخ به رنگ سفید در زمینه لاجوردى استفاده شده است.
این بناى تاریخى به شماره 182 در تاریخ 18 تیرماه 1311 در فهرست آثار ملى ایران به ثبت رسیده و تحت مراقبت و حفاظت این سازمان است.
منابع : همشهری انلاین ؛ ویکی پدیا ، گروه فن و هنر ایران زمین
مسجد سپهسالار و مدرسه سپهسالار شاهکار بزرگ معماری اسلامی تهران
مسجد سپهسالار (که پس از انقلاب ۱۳۵۷ با نام مسجد آیت‌الله مطهری نیز شناخته می‌شود) یکی از نخستین و بزرگترین مسجد‌های شهر تهران است. این مسجد همراه مدرسه‌ای به همین نام در کنار عمارت بهارستان مجلس شورای ملی در میدان بهارستان تهران جای گرفته است.
مسجد و مدرسه سپهسالار (شهید مطهری) که از بزرگترین شاهکارهای معماری اسلامی در تهران است از نزدیک‌ترین تلفیق‌ها میان معماری ایرانی و معماری مساجد استانبول نشان دارد.
معماری مسجد سپهسالار – میرزا مهدی خانشقانی
مسجد و مدرسه سپهسالار از مدارس بزرگ و زیبای قرن سیزدهم هـ . ق در تهران است. این بنا در خیابان شهید مصطفی خمینی (سیروس سابق) واقع شده است. بانیان این مسجد عظیم، که به مدرسه ناصری تهران نیز مشهور بود. حاج میرزا حسین خان سپهسالار قزوینی، صدراعظم دوره ناصرالدین شاه قاجار و برادرش مشیرالدوله بودند. این بنا که از بزرگترین مدرسه‌های تهران است، ۶۲ متر طول،۶۱ متر عرض و در حدود ۶۰ حجره دارد و ارتفاع گنبد آن ۳۷ متر است و در صحن مدرسه، باغچه‌ای پردرخت و زیبا با آب نما ساخته شده است. ساختن این عمارت معتبر در سال ۱۲۹۶ هجری قمری آغاز شد.
مسجد سپهسالار ، مدرسه سپهسالار ، معماری اسلامی ایرانی
مسجد سپهسالار ، مدرسه سپهسالار ، معماری اسلامی ایرانی
مسجد سپهسالار ، مدرسه سپهسالار ، معماری اسلامی ایرانی
مسجد سپهسالار ، مدرسه سپهسالار ، معماری اسلامی ایرانی
مسجد سپهسالار ، مدرسه سپهسالار ، معماری اسلامی ایرانی
مسجد سپهسالار ، مدرسه سپهسالار ، معماری اسلامی ایرانی
مسجد سپهسالار گنبد ویژه‌ای دارد و حدود 10مناره دارد و به اعتقاد برخی کارشناسان معماری گنبد دو گوشه خوابیده‌اش نشان از سبک معماری مساجد ترکیه دارد. همچنین گفته می‌شود در طرح کلی این بنا از مسجد جامع و مدرسه چهار باغ اصفهان و مسجد ابا صوفیه استانبول الهام گرفته شده است. برداشت سپهسالار تلفیقی از هنر و مذهب «حاج میرزاحسین خان سپهسالار قزوینی» صدراعظم دوره ناصرالدین‌شاه قاجار و برادرش «مشیرالدوله» بانیان این بنای بزرگ و نیز سازندگان ساختمان مجلس شورای ملی بودند. البته ساخت این بنا در دو سال پایانی عمر میرزاحسین خان سپهسالار آغاز شد، اما هزینه آن از محل عواید شخصی وی تامین شده و تکمیل مجموعه پس از مرگ او توسط برادرش یحیی‌خان مشیرالدوله صورت گرفت. همچنین حاج ابوالحسن معمار و استاد جعفرخان معمار باشی کاشانی معماران اصلی مسجد و مدرسه بوده‌اند. تاریخ نیز گواهی می‌دهد که طراحی و ناظر بنا میرزا مهدی‌خان شقاقی، ممتحنالدوله (1263-1327ه.ق) بوده البته به گفته برخی صاحب نظران تاثیر بسزای استاد حسن قمی در شکل‌گیری این بنا انکارناپذیر است. از ویژگی‌های مهم فضای مسجد سپهسالار که در واقع یکی از برجسته‌ترین ابداعات معماری قاجاری نیز به شمار می‌رود، وجود مهتابی‌ها و بهارخواب‌های وسیع در طبقه فوقانی است. هر چند این فضاها با ظرفیت بسیار بالا در مسجد سید اصفهان و مسجد سلطانی سمنان نیز یافت می‌شود، اما در مسجد سپهسالار در مقیاسی وسیع‌تر و با پیچیدگی‌های بیشتر طراحی شده است. این ابتکار طرحی را به وجود آورده که افزون‌بر القای حس محصور و معین بودن، حرکتی در جهت خلاف محدودیت فضا ایجاد می‌کند. این تدبیر در فضاسازی امکان پیوند میان ناظر و بنا را مختل نمی‌سازد و در همان حال به پیچیدگی و غنای فضا می‌افزاید. دیگر ویژگی معماری مسجد، مناره‌های متعدد آن در ابعاد نامنتظره است. امتداد نیم استوانه‌ای آنها تا کف حیاط می‌رسد و ابتکاری منحصر به فرد را نمایش می‌دهد. اگرچه استفاده از ساعت به جای موذنه، نمونه‌های بسیار دارد، اما در این بنا مکمل مجموعه، حرکت‌های عمودی بوده و کاربرد آن بسیار به جا است. بنابراین گزارش، در گذشته صحن مسجد دارای چهار باغچه و چهار خیابان و حوض بزرگی بود که آب جاری قنات تهران مخصوص مدرسه و مسجد و عمارت بهارستان به آن راه می‌یافت. مصلای مسجد نیز به «چهل ستون» معروف است و در قسمت شرقی صحن قرار گرفته است. این مصلا دارای 44ستون سنگی یکپارچه مرتفع است که در وسط هر چهار ستون طاقی محکم برافراشته‌اند.
این بنا دارای 3ورودی در بخش شمالی است که به علت احداث کتابخانه مجلس توسط مهندس سیحون در سال 1342 خورشیدی مسدود و ارتباط این قسمت از بنا با باغ بهارستان قطع شده است. در جبهه‌های غربی (ورودی اصلی)، شرقی و جنوبی نیز 3ورودی وجود دارد. ورودی اصلی با عقب‌نشینی نسبت به پیاده‌رو از الگوی جلوخان تبعیت کرده و ورودی شرقی نیز چنین الگویی را به صورت ساده‌تری دارا است. ورودی جنوبی که هنگام ساخت بنا در کوچه‌ای شش‌‌متری قرار داشته، سردری ساده دارد که به حیاط دارالشفا گشوده می‌شود. البته الان دیگر خبری از دارالشفا نیست و اکنون این فضا به محلی برای پاسخگویی به سوالات شرعی مراجعه‌کنندگان به مسجد تبدیل شده است. در کنج شمال غربی بنا نیز تالار ستون‌داری به نام چهل شیر وجود دارد در مرکز آن و در میان هشت ستون حوض‌سنگی قرار دارد که آب‌انبار و وضوخانه مدرسه و مسجد بوده و از قنات اختصاصی مسجد به نام مهران، مجرایی داشته است. البته حالا دیگر این قنات خشک شده است. بالای ایوان شمالی، ساعت بزرگ مسجد و مدرسه با دو صفحه قرار دارد یکی رو به صحن مدرسه و دیگری روبه جانب عمارت میرزا حسین خان سپهسالار. دنباله ایوان شمالی هم که سال‌ها پیش گلخانه زمستانی مدرسه بوده که از سال 1310شمسی به تالار سخنرانی، تدریس، وعظ و تبلیغ تبدیل شده و حالا این تالار محل دارالقرآن و بسیج مجموعه است. ساختمان کتابخانه نیز در ضلع شمالی شرقی مدرسه قرار دارد که در سال 1313شمسی به صورت هماهنگ با مدرسه در دو طبقه و یک زیرزمین طراحی و ساخته شده است. قسمت غربی آن در سال 1315شمسی به فرهنگستان علوم ایران اختصاص یافت که اکنون جزو ساختمان کتابخانه و بخشی از آن نیز جزو ساختمان اداری مدرسه محسوب می‌شود. البته در تاریخ آمده است که در سال 1297ه.ق سپهسالار با خرید کتابخانه 4000 نسخه‌ای اعتضادالسلطنه آن را پایه‌گذاری کرد. هم اینک نیز گنجینه‌ای با بیش از 4200 کتاب خطی به خط مولفان و نزدیک به 10هزار کتاب چاپ سنگی در این کتابخانه موجود است.
مسجد و مدرسه سپهسالار در گذر زمان
سال 57 با پیروزی انقلاب اسلامی، مسجد و مدرسه سپهسالار به نام مدرسه عالی شهید مطهری تغییر نام یافت. این روزها مسجد و مدرسه عالی شهید‌مطهری میزبان بسیاری از مراسم مهم مذهبی، کشوری و لشگری است و به این اعتبار می‌توان آن را بنای یادمانی دانست که در تحولات سیاسی یکصد ساله اخیر مطرح بوده است.
در حال حاضر در بخش بالای کتابخانه مسجد نیز یک نمایشگاه دائمی از آثار قدیمی مانند مجموعه آثار میرزا طاهر تنکابنی و مجموعه کتاب‌های سیدمحمد صادق طباطبایی و بسیاری دیگر از مجموعه‌های تاریخی و باارزش وجود دارد. همچنین قسمتی از دیوار مدرسه سپهسالار که متعلق به دبیرستان علمی قدیم بود، در حال مرمت و بازسازی است.
روزنامه دنیای اقتصاد – شماره ۱۲۶۷ تاریخ چاپ: ۱۳۸۶/۰۳/۳۱ آیینه شهر گروه مسکن – میترا یافتیان:
مجموعه این بنای شکوهمند شامل جلوخان، سردر، دهلیز، ساختمان دو طبقه و حجره‌هاست. این ساختمان دارای چهار ایوان، گنبدی بزرگ، شبستان و چهل ستون، هشت گل دسته، مناره کاشی‌کاری و مخزن یک کتابخانه معتبر است. درب ورودی اصلی مدرسه در حاشیه خیابان بهارستان قرار دارد. از ضلع خاوری نیز دری به مسجد و مدرسه باز مى‌شود. در این دهلیز، شاه کاری از معماری+ و کاشی‌کاری معروف به هفت کاسه (تاق معلق) به یادگار مانده است.بالای ایوان شمالی این بنا یک ساعت بزرگ نصب و کتیبه‌های بى‌شماری روی کاشی نقش شده است.
از مشخصات ممتاز تزیینات این بنا، گذشته از تاق معلق، کاشی‌های محصور و خشتی رنگارنگ بناست که دارای مناظری بسیار زیباهستند. از لحاظ هنر حجاری و سنگ تراشی نیز ستون‌های یکپارچه آن قابل توجه است.
در سال ۱۲۹۶ ه.ق، میرزا حسین خان سپهسالار دستور ساخت مسجدی را داد که اکنون، از زیباترین بناهای شهر تهران به شمار می‌رود. تاریخ گواهی می دهد که طراح و ناظر بنا میرزا مهدی‌خان شقاقی، ممتحنالدوله (۱۲۶۳ _ ۱۳۲۷ ه.ق) و سازنده آن ابوالحسن‌خان معمارباشی است.
میرزا مهدی‌خان شقاقی فرزند رضاقلی‌خان از حقانین ایل قشقایی است. وی پس از دو سال تحصیل طب در دارالفنون در سن ۱۴ سالگی به همراه گروه ۴۲ نفری از دانش‌آموزان ایرانی به فرانسه فرستاده شد. او در آنجا به علت اندام درشت خود به «حسین کُرد» معروف شد اما پس از طی دو سال تحصیلات مقدماتی و گرفتن دیپلم در مدرسه دیپ به پاریس بازگشت و وارد مدرسه مهندسی راه و پل‌سازی شد و در سال ۱۲۴۳ ش (۱۸۶۴ م)دیپلم مهندسی خود را دریافت کرد.
وی در سفر سوم ناصرالدین شاه به اروپا (۱۳۰۶ ه.ق) یکی از همراهان او بود و به همین جهت به لقب ممتحنالدوله نائل شد.
از جمله آثار مهندسی ممتحنالدوله می‌توان به طرح منزل و مسجد و مدرسه سپهسالار، نقشه قصر فیروزه و چند بنای دیگر اشاره کرد. وی مدتی نیز در زمان وزارت قوام‌الدوله به عنوان مستشار وزارت امور خارجه به خدمت پرداخت. از او آثار و نوشته‌های عدیده‌ای بر جای مانده که خاطرات وی از مهمترین آنها است.
ممتحنالدوله شقاقی در خاطرات خود می‌نویسد: «طراحی و ساختن آن بنا به من رجوع گشت. من استاد حسن معمار قمی را جهت همکاری از قم به طهران آوردم، و مرحوم میرزاحسن خان منشی اسرار هم همراهی می‌نمود و شهریه و انعام دادند و ساختن این بناها از مسجد ناصری (سپهسالار) و عمارت بهارستان به من و او واگذار شد. من به عنوان مهندس طراح فقط در ساختن آن بنا نظارت می‌کردم. مرحوم آقاوجیه سپهسالار ثانی که طرف توجه میرزاحسن خان بود متاسفانه این خدمت معماری را از آن استاد قمی ذوفن را از خدمت خارج نمود، و من ماندم با یک مشت معماران مورد اعتماد که _ الحمدالله _ ساختمان‌ها را به اتمام رساندیم.»
در زمان حیات ممتحنالدوله فرزندان سوم و یازدهم وی در ایران به نام‌های کیومرث (مهدی)، ماژور حصن‌‌السلطنه (۱۲۵۸ – 1290 ش) و حسنعلی خان شقاقی (۱۲۸۰ – 1322 ش) و فرزند هفتم وی محمدعلی خان شقاقی (۱۲۷۳ – 1249 ش) هنگام نبرد با ارتش آلمان در بحبوحه جنگ جهانی اول به وسیله گاز سمی نیروهای آلمانی مسموم شد و بدین ترتیب کشته شدند و از دست رفتن آنها سبب افسردگی روحی شدید در وی شد.
با وجود اینکه طراحی مسجد و مدرسه سپهسالار به مهندس میرزا مهدی خان شقاقی منتسب است اما به گفته صاحب نظران تاثیر بسزای استاد حسن قمی در شکل‌گیری این بنا انکارناپذیر است.
ساخت هسته اصلی بنا نزدیک به پنج سال به درازا کشید، اما عمر سپهسالار چندان نپایید که مسجد ساخته شده را به چشم ببیند. در دوره‌های بعدی، تکمیل بخش‌هایی از مسجد همچنان ادامه یافت که در سال ۱۳۲۰، در محل گلخانه قدیمی، تالاری ساخته شد که امروز مجموعه دارالقرآن است. در سال ۱۳۴۲، استاد لرزاده تغییراتی در شبستان زمستانی ایجاد کرد و در سال ۱۳۷۵ ، نیز مهندس سعیدی گنبد اصلی را اساسی مرمت کرد.
وجه دیگری که به این مجموعه اهمیتی دو چندان می‌بخشد کتابخانه مسجد است که در سال ۱۲۹۷ ه.ق، سپهسالار با خرید کتابخانه ۴۰۰۰ نسخه‌ای اعتضادالسلطنه آن را پایه‌گذاری کرد. هم اینک، گنجینه‌ای با بیش از ۴۲۰۰ کتاب خطی به خط مؤلفان و نزدیک به ۱۰۰۰۰ کتاب چاپ سنگی در این کتابخانه موجود است.
طراحی این مسجد با الهام از بهترین نمونه‌های پیش از آن، هم‌چون مسجد سید و مسجد حکیم اصفهان، تحول یافته است. گنبدخانه مسجد سپهسالار تحولی در معماری مساجد به شمار می‌رود.
چلیپای بزرگی با ابعاد ۴۵ * ۴۵ متر گنبد اصلی را با دهانه ۱۵ متر در مرکز قرار داده است. در قسمت جنوبی، بیننده فضای بزرگ بدون ستونی را می‌بیند. سبکی این فضا را حتی، جرزهای عظیمی که گنبد روی آن قرار گرفته مخدوش نمی‌سازد. چهار گنبد کاربندی با قاعده مستطیل، بال‌های چلیپا را پوشش داده‌اند. در نمای بیرونی نیز این چهار گنبد سلسله مراتبی در حرکت به سمت گنبد اصلی با ارتفاع ۲۵ متر به وجود می‌آورد.
تزئینات ساختاری چون کاربندی و غیرساختاری چون یزدی‌بندی و مقرنس و کاسه‌بندی در ساختمان مسجد به کار رفته و کاشی‌کاری در سطحی وسیع استفاده شده است. از انواع مهم کاشی‌کاری در این مسجد معقلی، هفت رنگ یا خشتی و معرق را می‌توان نام برد که این آخری به دو صورت اسلیمی و گره‌چینی است و معرق برجسته سر در ورودی در نوع خود منحصر به فرد است.
سنگ و تزیینات سنگی در این مجموعه جابه‌جا به کار رفته و از این نظر با دیگر ابنیه دوران قاجار تفاوت دارد و به معماری دوران زندیه شباهت می‌یابد. در این بنا آجر کاری به شکل تزیینی دیده نمی‌شود اما آجر، مصالح اصلی بنا را تشکیل می‌دهد که کاشی کاری روی آن نمایی جذاب دارد. طاق‌های آجری پر تنوع در دالان‌ها و ورودی‌ها نیز به چشم می‌خورد.
تزیینات گچی در شبستان زمستانی، گچ‌بری‌های اسلیمی و کتیبه‌های خطاطی شده، همه به دست استاد لرزاده ساخته شده‌اند.
تزیینات چوبی نیز چون دیگر تزیینات با استادی شکل گرفته‌اند. درهای حجره‌ها و در اصلی شبستان زمستانی گره‌چینی معرق دارند. درب اصلی که به خیابان سرچشمه باز می‌شود دارای بهترین نمونه تزیینات فلزی در این مجموعه است. پشت پنجره حجره‌ها نیز نمونه‌هایی زیبا از فرفورژه یا همان(نرده‌های دست‌ساز آهنی) دیده می‌شود.
از ویژگی‌های مهم فضای مسجد سپهسالار، که در واقع یکی از برجسته‌ترین ابداعات معماری قاجاری نیز به شمار می‌رود، وجود مهتابی‌ها و بهار خواب‌های وسیع در طبقه فوقانی است. هر چند این فضاها با ظرفیت بسیار در مسجد سیداصفهان و مسجد سلطانی سمنان نیز یافت می‌شود، در مسجد سپهسالار در مقیاسی وسیع‌تر و با پیچیدگی‌های بیشتر طراحی شده است. این ابتکار طرحی را به وجود آورده که افزون بر القای حس محصور و معین بودن، حرکتی در جهت خلاف محدودیت فضا ایجاد می‌کند. چنین تدبیری در فضاسازی امکان پیوند میان ناظر و بنا را مختل نمی‌سازد و در همان حال به پیچیدگی و غنای فضا می‌افزاید. دیگر ویژگی معماری مسجد مناره‌های متعدد آن در ابعادی نامنتظره است. امتداد نیم استوانه‌ای آنها تا کف حیاط می‌رسد و ابتکاری منحصر به فرد را به نمایش در می‌آورد.
استفاده از ساعت به جای مؤذنه، نمونه‌های بسیار دارد، لیکن در این بنا مکمل مجموعه حرکت‌های عمودی است و کاربرد آن بسیار به جاست. کتابخانه در سال‌های نخستین دوران پهلوی دوم در مجاورت مسجد ساخته شد، گرچه معماری کتابخانه چندان ارزشمند نیست، بدون خودنمایی در برابر مسجد به نوعی هماهنگی با آن دست یافته است.
مسجد مطهری
مسجد سپهسالار گنبد ویژه‌ای دارد؛ تعداد مناره‌های بیش از اندازه متداول آن که حدود ۱۰ مناره است و گنبد دو گوش آن نشان از سبکمعماریمساجدترکیه دارد.
مسجد و مدرسه سپهسالار (شهید مطهری) نخستین و بزرگ ترین مسجد و مدرسه عالی در تهران است که از نزدیک‌ترین تلفیق‌ها میان معماری ایرانی و معماری مساجد استانبول به شمار می‌آید.کارشناسان معماری معتقدند که این بنا با بهره‌گیری از کاشی‌کاری‌ها و مجموعه هنرهای معماری دوره قاجار طراحی و ساخته شده است.
هر بنایی دارای ارزش و اعتبار و بیان کننده سلیقه معمار بناست. بناهای تاریخی هر کشور بخشی از شناسنامه فرهنگ و کارنامه مردمی است که در آن زندگی می‌کرده‌اند. از این رو توجه به تاریخچه بناها و شاهکارهای هنر معماری، مهم است.در حال حاضر در بخش بالای کتابخانه مسجد، یک نمایشگاه دایمی از آثار قدیمی مانند مجموعه آثار «میرزا طاهر تنکابنی»، «مجموعه کتاب‌های سیدمحمدصادق طباطبایی» و بسیاری دیگر از مجموعه‌های تاریخی و باارزش وجود دارد.
قسمتی از دیوار مدرسه سپهسالار که متعلق به دبیرستان علمی قدیم بود در حال مرمت و بازسازی است. بخش‌هایی به بافت این مدرسه الحاق شده که به لحاظ معماری کارهای غلطی است. محل استقرار فرهنگستان اول زبان و ادب پارسی نیز در این مسجد بود، که در آن مکان امروز کتابخانه مسجد سپهسالار واقع شده است. از این رو خاطرات فرهنگستان اول را در این کتابخانه که در حال حاضر بازسازی شده، می‌توان یافت.
هنرکده فن و هنر
اطلاعات تماس :
به صنایع چوب فن و هنر ( تاسیس 1340 تهران ) خوش آمدید .
طراح و سازنده ( رنگ کاری ) دکوراسیون چوبی سفارشی
بدلیل قطع پیام رسان واتساپ تصاویر و درخواست خود را روی ایمیل bestart2000@gmail.com ارسال کنید و با پیامک اطلاع دهید . ویا میتوانید از بخش کامنت ها پیام بگذارید . پیام رسان های سروش , بله , ایتا ، واتساپ ، تلگرام در دسترس است .
افتخار همکاری صنایع چوب فن و هنر با هنرمندان و معماران برجسته و محبوب ایرانی آرشیتکت و معمار جناب فرزاد دلیری , از برترین معماران ایران و افتخار همکاری با ایشان در پروژه کوهسار و چندین پروژه دیگر
آرشیتکت فرزاد دلیری
بازیگر محبوب و هنرمند رضا کیانیان ( ساخت درب تمام چوب )
معمار موسی عبیر از بزرگان معماری ایران ( اجرای هندریل چوب راش )
معمار موسی عبیر
داستان فن و هنر ایران
هنرکده فن و هنر ایران زمین از سال 1340 در منطقه قلهک مشغول به کار بوده و در گذشت این سالیان توانسته تجارب و تجهیزات خود را برای ساخت نمونه های سفارشی و بسیار با کیفیت آماده کند . ما از ابتدا نمونه ساز بودیم و هیچ گاه تمایل به سری سازی نداشتیم . ما از اهالی قدیم منطقه قلهک هستیم , اصالتا یزدی هستیم . ... هم اکنون در تهران شهرک صنعتی خاوران مستقر هستیم و آماده ارائه خدمات نجاری , طراحی و مشاوره به مشتریان هستیم .
