بازدید رضا خان به همراه تیم کارشناسی ایتالیایی و ایرانی از نحوه مرمت و بازسازی تخت جمشید
تخت جمشیدتخت جمشیدتخت جمشیدتخت جمشیدمجسمه ای در تخت جمشید , پرسپولیس
بازدید و سرکشی رضا خانبه همراه ولیعهد و تیم کارشناسی ایتالیایی و ایرانی از نحوه مرمت و بازسازی تخت جمشید :
گفته می شود پس از آنکه در سال 1301 شمسی رضاشاه در سفر خود به بوشهر برای اولین بار از تختجمشید بازدید کرد از شرایط حفاظتی آن متعجب شد و چندی بعد ارنست هرتسفلد باستانشناس شهیر آلمانی را به منظور تحقیقی و شناسائی محوطه باستانی تخت جمشید مامور کرد با این حال 9 سال زمان برد تا کلنگ حفاری در این منطقه زده شود.
فرارو: گرچه در تاریخ عکاسی ایران لوئیجی پشه را اولین عکاسی می دانند که برای عکاسی به تخت جمشید آمد اما شاه ایران پس از آن تاریخ بارها به عکاسان دربار ماموریت داد تا از بناهای باستانی فارس به ویژه تخت جمشید عکاسی کنند که آنتوان خان از مهترین آنها بود.
لوئیجی پشه افسر ایتالیایی را اولین عکاسی می دانند که در سال 1274 هجری قمری پا به سرزمین باستانی فارس گذاشت تا از تخت جمشید و پاسارگاد عکس بگیرد. او این عکس های بدیع را را در قالب یک آلبوم به ناصرالدین شاه جوان داد و باعث شد تا شاه علاقمند به عکاسی به خرج خود عکاسان متعددی را برای تهیه گزارش تصویری از بناهای تاریخی و باستانی ایران روانه فارس کند.
آقا رضا عکاسباشی، آقایوسف، سلطان اویس میرزا، ابولقاسم محمد تقی نوری و البته آنتوان سوریوگین تعدادی از عکاسانی بودند که از سوی دربار برای عکاسی از بناهای باستانی به تخت جمشید فرستاده شدند. عکس ها این عکاسان همگی پیش از شروع حفاری در تخت جمشید گرفته شده است و تصاویری متفاوت از آنچه امروز علاقمندان تاریخ باستان را به فارس می کشاند به ما نشان می دهد.
گفته می شود پس از آنکه در سال 1301 شمسی رضاشاه در سفر خود به بوشهر برای اولین بار از تختجمشید بازدید کرد از شرایط حفاظتی آن متعجب شد و چندی بعد ارنست هرتسفلد باستانشناس شهیر آلمانی را به منظور تحقیقی و شناسائی محوطه باستانی تخت جمشید مامور کرد با این حال 9 سال زمان برد تا کلنگ حفاری در این منطقه زده شود.
در سال 1309 و پس از آنکه، قانون عتیقات به تصویب مجلس رسید هیأت وزیران اجازه کاوش در تخت جمشید را به مؤسسه دانشگاه شیکاگو داد و بدین ترتیب هرتسفلد در سال 1310 کاوش در تخت جمشید را آغاز کرد.
بر این اساس و از آنجا که آنتوان سوریوگین تا سال 1309 عکاسی می کرده است همگی عکس ها او از تخت جمشید و پاسارگاد متعلق به پیش از شروع حفاری و از این جهت برای باستانشناسان و علاقمندان به تاریخ باستان جالب توجه است.
مهندس حقیقی یکی از افراد تاثیرگذار و مفید در پروژه هتل رویال شیراز بود . ایشان مهندس تاسیسات این پروژه بودند ، اما با ارتباط بسیار قوی بین معمار روحانی و پیمانکاران پروژه نقش بسیار خوبی در پیشرفت این سازه عظیم را داشتند .
لازم میبینم در این صفحه از ایشان تشکر کنم
ایشان حق استادی برگردن بنده و دیگر پیمانکاران پروژه دارند .
مهندس حقیقی پروژه هتل رویال
مهندس حقیقی سمت راست ، استاد علی گچکار پروژه و مهدی میرهاشمی کامپوزیت و نما
زبان پارسی در دربار گورکانیان رواج یافته بود و خوش نویسان، نگارگران و معماران ایران روحی تازه به تمدن کهن هند دمیده بودند.
عمارت تاج محل هند
عبدالحق شیرازی معروف به امانت خان شیرازیطغرانویس (۹۷۸- ۱۰۵۵ه.ق/۱۵۷۰- ۱۶۴۵م) خوشنویس سده یازدهم هجری است.
او کتابدار ایرانی پرآوازه دربار امپراتوری گورکانی هند بود. مهمترین اثر او خطاطی کتیبههای در و دیوارهای بنای باشکوه تاج محل است که آن را به فرمان شاهجهان پنجمین امپراتور گورکانی هند نوشت. این کتیبه هلی زیبا به خط ثلث بسیار عالی و به رنگ مشکی بر زمینه مرمر سفید نشسته است.
عبدالحق فرزند قاسم شیرازی خوشنویس بود او و برادر بزرگترش شکرالله، در شیراز زاده شدند و خوشنویسی را در مکتب پدر خود آموختند. آنان که در شیراز تحصیلات خود را به پایان رسانده بودند، در حدود سال ۱۰۱۷ق/۱۶۰۸م به هند مهاجرت کردند تا شاید در دربار جهانگیر به پیشرفت و ترقی برسند. زمانی که شکرالله از طریق دریا به هند و سپس به برهانپور رسید و به خدمت عبدالرحیم خان خانان درآمد، عبدالحق نیز او را همراهی میکردهاست. عبدالحق به زودی به منصب پراهمیت کتابداری در دربار گورکانیان هند میرسد. ظاهراً تا اندازهای موفقیت سریع امانت خان مرهون نفوذ برادرش که بعدها به افضل خان ملقب شد، بوده است. عبدالحق در آغاز ذیحجة ۱۰۴۱ از سوی شاهجهان به لقب «امانت خان» مفتخر شد.
امانت خان شیرازی سال اختتام کتبیههای قرآنی بنای تاج محل را چنین نوشته است: «الفقیر امانت خان شیرازی ۱۰۴۸ ه. ق مطابق دوازدهم سنه جلوس مبارک»
در بنای تاج محل آنچه کاملاً مسلم است این است که خط ثلث کتیبهها اثر امانت خان شیرازی است. چون تنها نام اوست که به شکل “امانت خان الشیرازی” زیر یکی از کتیبهها در ایوان جنوبی بنا حک شده است. امضای او حاکی از مقام بلند امانت خان در دربار گورکانیان هند است.
آرتور آپهم پوپ (به انگلیسی: Arthur Upham Pope) (زاده ۱۲۵۹ رودآیلند – درگذشته ۱۳۴۸ شیراز) مورخ شهیر آمریکائی آثار هنری ایران.
او یکی از بنیانگذاران مؤسسه آسیایی دانشگاه پهلوی بود و مدت ۲۴ سال آن را هدایت نمود. آرتور پوپ از بزرگترین محققینی بوده که فرهنگ و معماری ایران را به جهانیان معرفی کرد.
آرتور پوپ
زندگی آرتور پوپ
پوپ در شهر فینیکس ایالت رودآیلند زاده شد. پدرش یک کشیش بود. در دانشگاه براون و دانشگاه کرنل و دانشگاه هاروارد تحصیل فلسفه کرد. در۱۳۰۴ هجری شمسی به دعوت حسین علاء به تهران آمد و برای مقامات دولتی و رضاشاه در مورد هنر ایرانی سخنرانی کرد. سپس از ۱۳۰۴ تا ۱۳۱۴مشاور افتخاری دولت ایران و عضو فرهنگستان ایران شد.
سخنرانی های آرتور پوپ
پوپ صدها سخنرانی مهم در سرتاسر جهان از ایران انجام داد. بطور نمونه به مدت یک سال از طرف دانشگاه هاروارد به موسسات آموزش عالی فرانسه سفر کرد و سخنرانی تحت عنوان «سهم ایرانیان در پیدایش معماری گوتیک» (Persian Contributions to the Beginnings of Gothic Architecture) ارائه کرد. گفته میشود که وی سخنرانی بسیار متبحر بود.
شش هزار سال هنر پارسی
او و همسرش نمایشگاههای زیادی در معرفی آثار هنری ایرانی در جهان برپا کردند. بطور مثال در سال ۱۹۴۰ میلادی پوپ و موزه های بزرگ امریکا ۲۸۰۰ شی مکشوف در ایران را در نمایشگاهی در نیویورک تحت عنوان «شش هزار سال هنر پارسی» (Six Thousand Years of Persian Art) به نمایش گذاشتند. تنها کاتالوگ فهرست اشیای آن ۳۵۰ صفحه بود.
از نمایشگاههای مهم دیگر آرتور پوپ میتوان موارد زیر را نام برد:
فیلادلفیا در ۱۹۲۶
لندن ۱۹۳۱
لنینگراد ۱۹۳۵
مسکو در ۱۹۳۵
نیویورک ۱۹۶۰
بالتیمور ۱۹۶۰
فیلادلفیا ۱۹۶۰
واشنگتن دی سی ۱۹۶۰ شیراز ۱۹۶۸ تهران ۱۹۶۸ اصفهان ۱۹۶۸ احیای فرهنگ و هنر ایران باستان
در سال ۱۹۲۵ پوپ برای نخستین بار به ایران سفر کرد و برای سخنرانی در حضور رضاخان (که در آن زمان نخست وزیر ایران بود) دعوت گردید. سخنان او را دکتر عیسی صدیق (که از دوستان نزدیک آرتور پوپ بود) به فارسی ترجمه کرد. پوپ در سخنانش بسیار از هنر و معماری ایران باستان تمجید و تعریف کرد و خیلی مایل بود ایرانیان قدر هنر و تاریخ هنر خویش را بدانند. او در آن جلسه تاکید کرد که معماری ایرانِ جدید بجای الگوبرداری از معماریِ مدرنِ غرب بایستی از روی معماریِ کهنِ خویش الگو بگیرد. سخنرانی پوپ در آن روز بسیار رضاخان را تحت تاثیر قرار داد و شعله های ملی گرایی را در وی بسیار افروخت. بطور مثال از همین جا بود که می توان نفوذ دکتر پوپ را در طراحی ساختمانهایی همچون شعبه اصلی بانک ملی، کاخ مرمر، و موزه ایران باستان دید.
بدلیل علاقه وافر پوپ به هنر و معماری ایران، در همان زمان رضاخان به پوپ اجازه مخصوص دیدار و رفتوآمد در بناها و اماکن مذهبیِ تاریخی کشور (که تا آن زمان به افراد خارجی هرگز داده نمی شد) به دکتر پوپ را اعطا کرد. پوپ نیز در نتیجه همین مطالعات برای نخستین بار در تاریخ این بناها را به جهانیان معرفی نمود. ساخت و نمایش یک ماکت با مقیاس کوچک از مسجد شاه در شهر فیلادلفیا (بنام Persia Pavilion) یکی از این تلاش های دکتر پوپ است.
در میانه سالهای دهه ۱۹۲۰، به توصیه آرتور پوپ، رضاشاه دستور به بازسازی و مرمت کلی مسجد شیخ لطفالله را داد. سنگ قبر آرتور پوپ
آرتور پوپ
آرتور پوپ
آرتور پوپ
نقل مکان به ایران پس از نیویورک
پس از جریان پرونده سناتور مک کارتی که در نتیجهٔ آن پوپ مجبور به بازنشستگی گردید، او و همسرش همچنان به مطالعات ایرانشناسی خود ادامه دادند. تا اینکه در سال ۱۹۶۴ توسط محمدرضا شاه پهلوی به ایران دعوت گردیده و در دانشگاه تهران به او دکترای افتخاری دادند. او پیشتر نشان تاج و نشان همایونی را دریافت کرده بود. اما اینبار شاه از او درخواست کرد که به ایران نقل مکان کرده و دائم در شیراز اقامت گزیند تا بتواند مستقیماً دانشگاه پهلوی به تحقیقات و فعالیتهای فرهنگی و علمی ایرانشناسی خویش ادامه دهد. وی نیز پذیرفت و در ۱۳۴۴ با همسرش فیلیس اکرمن در شیراز اقامت نمود. در یکی از کتابهایش در این زمینه نوشته شده :
«با عزم و شوق به ایران آمدم تا به زیارت سرزمین رویاهایم، ایران، بروم.»
آنها محل اقامت خود در نارنجستان قوام را مبدل به مؤسسه آسیایی دانشگاه پهلوی کردند. و در همانجا بود که موفق شدند محققین ایرانشناس زیادی را گرد آورند از جمله دکتر جی گلاک (Jay Gluck)، نوئل سیور (Noël Siver)، و دکتر فرای که بعدها جانشین پوپ گردید.
پوپ با وجود اینکه در آن زمان ۸۷ سال عمر داشت در سال ۱۹۶۸ موفق شد ۲۷۰ محقق از ۲۶ کشور را در «پنجمین کنگره بینالمللی هنر و معماری ایران» درشیراز گردهم آورد. او یک سال بعد درست در زمانی که قصد داشت معماری حرم امام هشتم شیعیان در شهر مشهد را مطالعه کند درگذشت.
مخالفین
در امریکا
پوپ دوستان زیادی در موزه هرمیتاژ روسیه داشت و لذا در طی سالیانی که با آنان همکاریهای زیادی داشت دوستان زیادی در روسیه پیدا کرد و از همین رو بود که پس از جنگ جهانی دوم و آغاز جنگ سرد، او و همسرش مظنون به رفتوآمد در دوایر کمونیستی گردیدند که موجب شد برخی نهادهای فرهنگی و مالی امریکا از حمایت از تلاشهای فرهنگی او دست کشیده و حتی نهایتاً سر و کارش با سناتور جوزف مک کارتی افتاد که در آن زمان شعله های ضدکمونیستی اش تمام آمریکا را در بر گرفته بود. در سال ۱۹۵۴ او بلاخره مجبور به کناره گیری از پست و مقام خود در موسسه آسیا گردید.
در ایران
پوپ در ایران مخالفینی نیز داشت. وی توسط اینان متهم به «تاراج» از طریق خارج سازی بسیاری از آثار ایران به خارج از کشور شد. هزاران قطعه اشیا که توسط تیمهای باستانشناسی زیر مدیریت پوپ کشف شده بودند سر از موزه های بزرگ آمریکا و انگلیس در آوردند.
آرامگاه در ایران
در پی درخواست از شاه ایران، آرامگاهی برای دکتر پوپ در اصفهان در ساحل زایندهرود نزدیک پل خواجو توسط دوست پوپ محسن فروغی ساخته شد که پس از درگذشت در آنجا بهخاک سپرده شود. همسر وی فیلیس اکرمان نیز در همان آرامگاه به خاک سپرده شد، و چند سال بعد دکتر ریچارد فرای نیز درخواست به خاکسپاری در آن محل را نیز از محمود احمدینژاد بعمل آورد.
اما پس از درگذشت دکتر فرای، تعدادی از افراد ناشناس ( در این باره شایعات بسیار است ) در شهر اصفهان دست به تعرض به آرامگاه دکتر پوپ زدند:
در این تعرض مقبره وی با بمبهای گرافیکی آغشته به شعارهای ضد آمریکایی شده است.
این گروه در مراسمی تهدید کرد که در صورت آوردن جسد فرای به اصفهان آن را نبش قبر کرده و خواستار تخریب آرامگاه پوپ و همسرش نیز شدند. اما با همت جوانان اصفهانی لوح ارامگاه پروفسور پوپ را که هتک حرمت شده بود ترمیم شد و لوحی هم به افتخار پروفسور فرای نهاده شد.
آثار پوپ
معروفترین اثر پوپ کتاب بررسی هنر پارسی (A Survey of Persian Art) نام دارد که توسط انتشارات دانشگاه آکسفورد در شش جلد در سال ۱۹۳۹ به چاپ رسید. این نخستین باری بود که چنین گزارشی مفصل از هنر و تاریخ هنر ایران در جهان به غرب معرفی میشد.[۱۸] این اثر معروفش تا به امروز از مفصلترین بررسیهای آثار تاریخ هنر ایران بشمار میآید. از آثار مهم دیگر او میتوان موارد زیر را اشاره کرد:
مقدمهای بر هنرپارسی از قرن هفتم میلادی به این سو (An Introduction to Persian Art since the Seventh Century A.D)
شاهکارهای هنر ایران معماری ایران
اما از نظر اهمیت ایرانشناسی شاید بتوان گفت که مهمترین اثر پوپ گنجینه تصاویریست که با همسرش از ایران تهیه نمود: او در میان سالهای ۱۹۲۹ تا ۱۹۳۹ مجموعاً نزدیک به ۱۰٬۰۰۰ تصویر از بناهای تاریخی ایران عکسبرداری کرده که هنوز هم پس از سالهای سال در دانشگاههای غرب مورد استفاده ایرانشناسان می باشد.
فهرست آثار منتشره در زمینه هنر ایران
An Introduction to Persian Art since the Seventh Century A.D. London: Peter Davies, 1930. ——. New York: Scribner’s, 1931.
A Survey of Persian Art from Prehistoric Times to the Present. London and New York: Oxford University Press, 1938–1939. 6 vols. ——. Reprint ed. [2d ed.] Tokyo [etc.]: Meiji Shobo [etc., 1964] 12 vols. ——. Reprint ed. [2d ed.], 2d impression. Tokyo [etc.]: Meiji Shobo [etc., 1967] 12 vols. The title pages of these volumes vary slightly from those of the 1964 ed.——. Vol. XIV,
New Studies 1938–1960. Proceedings, the IVth International Congress of Persiaian Art and Archaeology, April 24–May 3, 1960. Tokyo [etc.]: Meiji Shobo[etc., 1967] Pp. 2879–3205, O/i–O/xi. ——. Vol. XIII, fascicle, Addendum A—The Andarz Nama. Proceedings, the IVth International Congress of Persiaian Art and Archaeology, April 24–May 3, 1960. Tehran [etc.]: Persian Art [etc., 1968] Pp. A/1–A/66. ——. Temporary fascicle, Vol. XV,
Persia & The Far East. Proceedings, the IVth International Congress of Persiaian Art and Archaeology, April 24–May 3, 1960. Tehran [etc.]: Persian Art [etc., 1968] Pp. 3207–3310. ——. Reprint ed. [3d ed.] Tehran: Soroush Press [1977] 16 vols., including addenda and bibliographies. ——. 3d ed., 2d impression. Ashiya [Japan]: SoPA [1981] 16 vols. in 18.
Masterpieces of Persian Art. With contributions by Phyllis Ackerman and Eric Schroeder. New York: The Dryden Press [c1945] ——. London: Peter Owen [1960] ——. Toronto: Copp Clark, 1960. ——. Reprint ed. Westport, Conn.: Greenwood Press [1970, cl945] فهرست آثار منتشره در زمینه معماری ایران
“Killed for Photographing a Fountain! Camera as a Record of World-Famous Persian Architecture,” Photography (London), vol. 5, no. 49, September 1936, pp. 4, 48. Reprinted in Surveyors of Persian Art, pp. 172–177.
“The Architecture of the Islamic Period. An Historical Outline. A. Introduction,” in Survey. London and New York: Oxford University Press, 1939. Reprint ed. Tokyo [etc.]: Meiji Shobo [etc., 1964] 3d ed. Ashiya [Japan]: SoPA [1981] Vol. II/iii, pp. 897–915.
“The Architecture of the Islamic Period. An Historical Outline. E. Architecture in the Early Periods According to Contemporary Documents,” in Survey. London and New York: Oxford University Press, 1939. Reprint ed. Tokyo [etc.]: Meiji Shobo [etc., 1964] 3d ed. Ashiya [Japan]: SoPA [1981] Vol. II/iii, pp. 975–980.
“The Architecture of the Islamic Period. An Historical Outline. G. The Thirteenth Century,” in Survey. London and New York: Oxford University Press, 1939. Reprint ed. Tokyo [etc]: Meiji Shobo [etc., 1964] 3d ed. Ashiya [Japan]: SoPA [1981] Vol. II/iii, pp. 1046–1051.
“The Architecture of the Islamic Period. An Historical Outline. H. The Fourteenth Century,” in Survey. London and New York: Oxford University Press, 1939. Reprint ed. Tokyo [etc.]: Meiji Shobo [etc., 1964] 3d ed. Ashiya [Japan]: SoPA [1981] Vol. II/iii, pp. 1052–1102.
“The Architecture of the Islamic Period. An Historical Outline. K. Timurid Architecture. b. Typical Monuments,” in Survey. London and New York: Oxford University Press, 1939. Reprint ed. Tokyo [etc.]: Meiji Shobo [etc., 1964] 3d ed. Ashiya [Japan]: SoPA [1981] Vol. II/iii, pp. 1144–1164.
“The Architecture of the Islamic Period. An Historical Outline. L. The Safavid Period,” in Survey. London and New York: Oxford University Press, 1939. Reprint ed. Tokyo [etc.]: Meiji Shobo [etc., 1964] 3d ed. Ashiya [Japan]: SoPA [1981] Vol. II/iii, pp. 1165–1225.
“The Architecture of the Islamic Period. An Historical Outline. M. Bridges, Fortifications, and Caravanserais,” in Survey. London and New York: Oxford University Press, 1939. Reprint ed. Tokyo [etc.]: Meiji Shobo [etc., 1964] 3d ed. Ashiya [Japan]: SoPA [1981] Vol. II/iii, pp. 1226–1251.
“Persepolis as a Ritual City,” Archaeology 10, June 1957, pp. 123–130. Persian Architecture; the Triumph of Form and Color. New York: G. Braziller [1965] Persian Architecture. London: Thames and Hudson [c1965].
“Note on the Aesthetic Character of the North Dome of the Masjid-I-Jami’ of Isfahan,” in American University at Cairo. Center for Arabic Studies. Studies in Islamic Art and Architecture in Honour of Professor K. A. C. Creswell. [Cairo]: Published for the Center for Arabic Studies by the American University in Cairo Press, 1965.
“Mythical and Ritual Elements in the Architecture and Ornament of Persepolis,” in Survey. Vol. XIV, New Studies 1938–1960. Proceedings, the IVth International Congress of Persiaian Art and Archaeology, Part A, April 24–May 3, 1960. Tokyo [etc.]: Meiji Shobo [etc., 1967] 3d ed. Ashiya [Japan]: SoPA [1981] Vol. XIV, pp. 3011–3016. فهرست آثار منتشره در زمینه فرش ایران
Catalogue of a Loan Exhibition of Early Oriental Carpets from Persia, Asia Minor, the Caucasus, Egypt and Spain, January 1926. [Chicago]: The Art Club of Chicago, 1926. “Carpets. The Art of Carpet Making. A. History,” in Survey. London and New York: Oxford University Press, 1939. Reprint ed. Tokyo [etc.]: Meiji Shobo [etc., 1964] 3d ed.* Ashiya [Japan]: SoPA [1981] Vol. II (1st ed)/iii (subsequent eds), pp. 2437–2455.
“Rugs and Carpets” [in part] in Encyclopædia Britannica. Vol. 19, paging varies. 1946–
“The Garden Carpets: Form, Communication and Emotional Expressiveness,” in Survey. Vol. XIV, New Studies 1938–1960. Proceedings, the IVth International Congress of Persiaian Art and Archaeology, Part A, April24–May 3, 1960. Tokyo [etc.]: Meiji Shobo [etc., 1967] 3d ed. Ashiya [Japan]: SoPA [1981] Vol. XIV, pp. 3168–3171.
“The Significance of Persian Textiles,” in Los Angeles County Museum, Los Angeles. Woven Treasures of Persian Art: Persian Textiles from the 6th to the 19th Century. Exhibition:
“The Significance of Persian Textiles,” in Los Angeles County Museum, Los Angeles. Woven Treasures of Persian Art: Persian Textiles from the 6th to the 19th Century. Exhibition: Los Angeles County Museum, April–May, 1959. [Los Angeles, 1959] Pp. [13–16]
برف در شهر ابرکو ( ابرقو ) یزد و شیراز ( استان فارس ) بعد از سالها .
در ادامه سفر به یزد ، تفت ، ابرکوه ، سورمق ، آباده ، اقلید ، پاسارگاد ، شوش ، شیراز و کازرون در خدمت دوستان هستیم .
سفرنامه
امروز بعد از چند سال ( 6 الی 8 سال ) شیراز و بعد از آن منطقه کویر ابرکوه را فراگرفت .
ین برف باعث خوشحالی و نشاط مردم این منطقه گردید .
به همین مناسبت از سرو و چند منطقه دیگر تصاویری تهیه گردید که خدمت شما عزیزان تقدیم میشود .
سرو ابرکو
ابرکو شهری با قدمت بالاتر از اصطخر و اصفهان
مطلب زیر از سایت فارس نیوز انتخاب گردید که امیدوارم تا حدی قدمت و فرهنگ این شهر کوچک کویری را رسانده باشیم .
با تشکر از توجه شما ف. حیدری
خندق – پل فلزی ، درب قلعه
به گزارش خبرنگار فارس از ابرکوه، اگر بخواهید به اعماق تاریخ بروید، کافی است به خندقهای سنگی ابرکوه در شهری با فاصله 140 کیلومتری از یزد سر بزنید، پدیدهای منحصربهفرد که از جمله دست ساختههای بشری است و هنوز کسی به رمز و راز چگونگی پدید آورندگان آن در 2 هزار سال پیش پی نبرده است.
این خندقهای سنگی که به نام خندقهای قلعه سرور خان معروف است، در یکی از ورودیهای شهر ابرکوه و برای حفاظت از شهر حفر شده است.
مشاهده خندقهای سنگی ابرکوه تعجب همگان را از آن رو بر میانگیزد که با تمام پیشرفتهای بشری هنوز هم به سختی میتوان با این ظرافت به ساخت چنین اثری همت گذاشت.
* ابرکوه 300 اثر تاریخی دارد/ صخرههای سنگی مأمن مردم
گویا صدای حکاکی هنرمندان قدیم این شهر هنوز نیز مردم را به سختکوشی تشویق میکند و تاریخ کهن این دیار را که تنها به خاطر سرو 4500 ساله در جهان شهرت دارد، یادآور میشود که ابرکوه تنها شهر سرو کهنسال نیست و حدود 300 اثر باستانی شهرستان ابرکوه که 120 اثر آن به ثبت ملی رسیده است، گویای این حقیقت است.
خندقهای سنگی از جاذبههای طبیعی ابرکوه است که شاید فراوانی آثار تاریخی این منطقه، آن را نیز به ورطه فراموشی سپرده است.
خندقهای سنگی قلعه سرورخان مربوط به دوره ساسانیان است و در ابرکوه و در محله تاریخی درب قلعه قرار گرفته و در تاریخ 24 اسفند 1383 با شمارهٔ ثبت 11652 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
ابرکوه شهری سنگی و صخرهای است و همانطور که از نام آن پیداست،شهری است که بر بالای کوهی ساخته شده است و در جای جای آن صخرههای سنگی بزرگی که خانههای مردمان قدیم بر روی آن ساخته میشد، دیده میشود.
هرچند ساخت و سازهای ناهماهنگ و نامتجانس کلیت بافت زیبا و ارزشمند شهر ابرکوه را تا حدودی تحت تأثیر قرار داده است، اما این مسئله نیز نتوانسته از زیباییهای این شهرستان باستانی بکاهد.
یک کارشناس ارشد معماری در گفتوگو با خبرنگار فارس در مورد دلایل سکنی گزینی مردم بر روی لایههای سنگی اظهار داشت: بارشهای فصلی و روان شدن سیلابها باعث شده است تا ساکنان اولیه شهر، نقاط مرتفع بستر را برای ساخت و ساز انتخاب کنند و به دلیل وجود رگههای سنگی از نوع ماسه سنگ در این منطقه که ارتفاعی مناسب برای مقابله با سیلابها دارند، شهرسازی منحصربه فردی بر روی آنها شکل گرفته است.
حسین حاتمی افزود: گذشته از این و به دلیل مسائل امنیتی، شاهد اقدامات جالب و قابل ملاحظهای چون ساخت خندقهای سنگی در این راستا از جانب این مردم بودهایم.
* خندقهای اعجاب انگیز ابرکوه
حاتمی ادامه داد: تلاشی که در این زمینه به کار رفته است، اعجاب انگیز است به طوری که با حفر خندقهای سنگی در اطراف قلعههای مسکونی، چهرهای از همت و سختکوشی پدید آورندگان به نمایش گذاشته شده است و گاه با حفر خندق با عرضی بیش از شش متر و عمق چهار متر در لایه سنگی، تعجب همگان بر انگیخته میشود.
وی افزود: این خندقها با عرض متوسط شش متر و عمق متوسط هشت متر، در مقاطعی دارای پلهای ارتباطی از جنس سنگ بستر بوده که ارتباط با اطراف را امکانپذیر میکرده است.
حاتمی یادآور شد: از طرفی احداث بناهای گلی بر روی بستری سنگی به نوعی یادآور استمداد بشر، به واسطه ضعف ذاتی خود از تکیهگاهی محکم و استوار است که سستی مصالح در دسترس را نیز با این تکیهگاه جبران کرده است و شکل ویژه زمین در این نواحی که تقریبا منحصربهفرد است از عواملی بوده که به شکلگیری این نوع شهرسازی منجر شده است.
وی عنوان کرد: آنچه مسلم است، وجود آثار معماری ارزشمند و متعدد در این شهر، حکایت از وجود رگههای شهرسازی و معماری قوی در این خطه دارد به طوری که تنوع گونههای آثار در آن قابل ملاحظه است.
این کارشناس ارشد معماری خاطرنشان کرد: بنابر پژوهشهای اولیه صورت گرفته توسط پایگاه میراث فرهنگی ابرکوه، احتمال وجود معماری بوکنی با توجه به نشانههای موجود در داخل محوطه قلعه که در اقوال عمومی به قلعه سرور خان مشهور است، نیز وجود دارد.
* میراث گذشتگان را ارج بگذاریم
وقتی در کف این خندقها قدم بر میداری استواری بدنههای آن و عظمت این یادگار تاریخ، انسان را به یاد ارادههای پولادینی میاندازد که بر این سنگهای سخت غلبه کردهاند تا بهای آرامش و امنیت را بپردازند و این سئوال مطرح میشود که در حال حاضر میراثداران خوبی برای این تلاشگران بودهایم؟
پاسخ به این سئوال تنها نگاهی گذرا بر این آثار منحصربهفرد کشور را میطلبد.
لولههای فاضلابی که از منازل اطراف به پایین خندقها روانه شدهاند، ساخت و سازهای انجام شده، انبوه زبالهها در قسمتهایی که از رفت و آمد دور افتادهاند، تنها نشانههای کوچکی از عمق بیتوجهی به یادگار گذشتگان را به تصویر میکشد.
این صخرهها میتوانند جاذبهای گردشگری برای مسافران و معرفی ابرکوه به عنوان شهری از جنس تاریخ با مردمانی از جنس تلاش باشد.
به صنایع چوب فن و هنر ( تاسیس 1340 تهران ) خوش آمدید .
طراح و سازنده ( رنگ کاری ) دکوراسیون چوبی سفارشی
بدلیل قطع پیام رسان واتساپ تصاویر و درخواست خود را روی ایمیل bestart2000@gmail.com ارسال کنید و با پیامک اطلاع دهید . ویا میتوانید از بخش کامنت ها پیام بگذارید . پیام رسان های سروش , بله , ایتا ، واتساپ ، تلگرام در دسترس است .
افتخار همکاری صنایع چوب فن و هنر با هنرمندان و معماران برجسته و محبوب ایرانی آرشیتکت و معمار جناب فرزاد دلیری , از برترین معماران ایران و افتخار همکاری با ایشان در پروژه کوهسار و چندین پروژه دیگر
آرشیتکت فرزاد دلیری
بازیگر محبوب و هنرمند رضا کیانیان ( ساخت درب تمام چوب )
معمار موسی عبیر از بزرگان معماری ایران ( اجرای هندریل چوب راش )
معمار موسی عبیر
داستان فن و هنر ایران
هنرکده فن و هنر ایران زمین از سال 1340 در منطقه قلهک مشغول به کار بوده و در گذشت این سالیان توانسته تجارب و تجهیزات خود را برای ساخت نمونه های سفارشی و بسیار با کیفیت آماده کند . ما از ابتدا نمونه ساز بودیم و هیچ گاه تمایل به سری سازی نداشتیم . ما از اهالی قدیم منطقه قلهک هستیم , اصالتا یزدی هستیم . ... هم اکنون در تهران شهرک صنعتی خاوران مستقر هستیم و آماده ارائه خدمات نجاری , طراحی و مشاوره به مشتریان هستیم .