فرانک لوید رایت
معمار فرانک لوید رایت
عکس جوانی معمار فرانک لوید رایت ( Frank Lloyd Wright)
فرانک لوید رایت ( Frank Lloyd Wright)
فرانک لوید رایت ( Frank Lloyd Wright) (زادهٔ ۸ ژوئن ۱۸۶۷ – درگذشتهٔ ۹ آوریل ۱۹۵۹)، مشهورترین معمار تاریخ آمریکا است. او معمار، طراح داخلی و نویسنده آمریکایی است که بیش از هزار بنا و سازمان طراحی و پانصد ساختمان را کامل کرده است.
زندگی‌نامه فرانک لوید رایت
فرانک لوید رایت فرزند یک کشیش ولزی تبار بود. در سال ۱۸۸۵ اختلافات خانوادگی سبب شد تا ویلیام پدر فرانک برای همیشه از آنجا برود و هرگز باز نگردد. رایت تحت سرپرستی مادرش رشد کرد.
پس از تحصیل مهندسی راه و ساختمان در دانشگاه (به انگلیسی: wisconsin) به شیکاگو مهاجرت کرد سپس موفق به استخدام در دفتر مشهور (سولیوان و ادلر) شد با تماسهایی که استادش داشت او را با گرایشهای مکتب شیکاگو آگاه ساخت.
در سال ۱۸۹۱ وی شروع به اجرای طرحهایی به صورت مخفی کرد که در سال ۱۸۹۳ استادش متوجه پنهان کاری وی شد و او را اخراج کرد و این شروع فعالیت‌های مستقل رایت بود. در سال ۱۹۱۰ زندگی رایت پر از فراز و نشیب‌هایی است اما رایت جسورانه مقاومت می‌کند. در همین سال زمینی در ویسکونسین می‌خرد و شروع به ساخت خانه جدید برای خودش می‌کند. در توکیو ژاپنی‌ها از رایت می‌خواهند هتل امپریال را طراحی کند. زمین پروژه فوق‌العاده سست است و توکیو نیز زلزله خیز. رایت از دست گارسون که سینی را با دست می‌گیرد الهام می‌گیرد. او تا آخر اجرای هتل در توکیو می‌ماند و در این زمان خود را از لحاظ فکری بازسازی می‌کند.
سال ۱۹۲۲ اوج حملات به رایت بود که قرار است در توکیو زلزله بیاید و ظاهراً آمریکایی‌ها منتظر بودند که تیر خلاص رایت را بزنند اما تلگرافی از توکیو می آید ” جناب آقای رایت شهر در زلزله ویران شد و باید به شما مژده دهیم که تنها ساختمان شما پابرجاست و امروز جایگاه زلزله زدگان است”. در سال ۱۹۵۹ در نهم آوریل رایت در فونیکس آریزونا از دنیا رفت و جسد او در ویسکونسین به خواب ابدی فرو رفت.
کاخ مروارید واقع در مهرشهر در کرج ساخته شاگردان و همکاران او (در بنیادی که او تاسیس کرد) است.
ویژگی کار او برقراری هماهنگی و توازن بین عادت‌های انسانی و طبیعت در کارهایش بود. او اسم این فلسفه را «معماری اُرگانیک» یا «طبیعت‌وار» گذاشت تا هماهنگی را بین انسان و طبیعت به حدی رساند که ساختمان و محیط با هم ترکیب شوند. یکی از نمونه‌هایی که او براساس این فلسفه ساخته، خانه تابستانی تلییزن وست در آریزوناست که لوید رایت در سال ۱۹۳۷ طراحی کرده‌است.
فرانک لوید رایت به عقیدۀ بسیاری بزرگ‌ترین معمار آمریکایی و یکی از سه یا چهار استاد معمار قرن بیستم محسوب می‌شود. رایت در پروندۀ کاری خود طراحی حدود ۸۰۰ ساختمان و شمار زیادی مقاله و کتاب دارد که نظریات وی دربارۀ معماری ارگانیک در فضای دموکراتیک آمریکا را باز می‌نماید. رایت آدم ساکتی نبود و نوشته‌های او نیز مانند کارهایش، دربارۀ معماری ارگانیک بازتاب می‌کند. این ارگانیک بودن در کارهای رایت به سختی قابل تشخیص است. رایت در زندگینامۀ خود می‌گوید که مزرعۀ پدربزرگش نقش مهمی را در عشق وی به روستا و رابطه‌اش با طبیعت و سرشت مصالح بازی کرده است. رایت مسکن را از سالیوان فرا گرفت. وی در خانه سازی تحت تاثیر معماران ساحل شرقی مانند ریچاردسُن، پرایس و مک کین است. نخستین ساختمان‌هایش خانه‌هایی هستند که در میان بیابان ساخته شده‌اند. رایت در جایگاه یک هنرمند، هنرستیزی متداول روزگار خویش را ناپسند می‌انگارد و زوال آشکار فرهنگ تودۀ امریکایی را به اوباش سالاری و بانکداران و سیاستمداران نامتعهدی نسبت می‌دهد که تنها به دنبال سود خود هستند. در خلال سال‌های دهۀ ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰، رایت بدون پیوستن به سوسیالیست های چپ گرا به شخصیتی انقلابی-اجتماعی بدل می‌گردد.
آثار فرانک لوید رایت
رایت آثار فراوانی از خود بر جای گذاشته. از مشهورترین آثار وی می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
مرکز مردمی شهرستان مارین
منزل فالینگ واتر
موزه سلیمان رابرت گوگنهایم
معبد یونیتی در ایلینوی
منزل روبی
تلییزن وست
