نگهداری از چوب در فضای بیرون
تاریخچه استفاده از چوب
چوب همواره از جمله مصالحی بوده است که از ابتدای تاریخ زندگی بشر، همواره مورد توجه بوده است و استفاده فراوانی از آن می شده است از جمله کاربردهای کنونی چوب می توان استفاده در ساخت منازل مسکونی، مبلمان و کمدها، دکوراسیون و تزئینات خانه، لوازم خانه و پارتیشن ها، صنایع کشتی سازی و هواپیماسازی، ریل های راه آهن و تیرهای برق را اشاره کرد که همواره استفاده از چوب در حال افزایش می باشد.
در شکل زیر خانه ساخته شده از چوب قابل مشاهده است. چوب برای ساخت ساختمان به عنوان مصالح، کاربرد زیادی دارد زیرا سبک بوده و به مقدار زیاد در دسترس است و هم چنین استحکام و مقاومت لازم را دارد، به همین دلیل باید اقداماتی را انجام داد که سبب افزایش پایداری و مقاومت چوب در مقابل عوامل خارجی از قبیل رطوبت، نور خورشید، موریانه ها و باران های اسیدی شود.
ساختمان ساخته شده از چوب
نگاه اجمالی
چوب یک ماده سلولزی است که از درختان گرفته می شود و به صورت مواد متخلخل می باشد و به راحتی آتش می گیرد و در مواردی برای ایجاد گرما مورد استفاده قرار می گیرد. درختان انواع گوناگونی دارند به صورت کلی چوب درختان پهن برگ و سوزنی برگ استفاده فراوانی دارد و بهتر است در زمانی که درخت در خواب قرار دارد قطع گردد که میزان آب در آوندهای آن در کمترین حالت باشد.
معایب استفاده از چوب
معایب استفاده از چوب شامل موارد زیر می شود:
1- احتراق سریع این مواد
2- عدم مقاومت به شرایط آب و هوایی برای مثال رطوبت و تابش شدید خورشید
3- قارچ ها و حشرات سبب تخریب این مواد می شوند.
4- تغییر حجم چوب در شرایط آب و هوایی متفاوت، که همواره برای افزایش مقاومت و عمر چوب باید اقداماتی صورت گیرد.
انواع محافظت برای نگهداری از چوب در فضای بیرون
موادی که برای نگهداری از چوب در فضای بیرون مورد استفاده قرار می گیرند به طور کلی به دو گروه روغن ها و محلول ها تقسیم بندی می شوند. از جمله موادی که استفاده می شوند تا مقاومت چوب را افزایش دهند شامل موارد زیر می شوند:
1- موادی که سبب کاهش قابلیت سوختن چوب می شوند (ضد اشتعال) که مواد شیمیایی می باشند و در چوب تزریق شده و قابلیت آتش گیری چوب را کاهش می دهند، و نحوه ی عملکرد این مواد به این نحو است که در شرایط آتش سوزی با گازهای ایجاد شده از چوب ترکیب شده و از رسیدن شعله به محل های دیگر چوب جلوگیری می کنند و در واقع سبب می شوند هوای کافی به شعله نرسیده و خاموش گردد.
2- استفاده از روکش و قرار دادن آن بر روی چوب، به عنوان مثال روکش ملامینه که برای چوب ام دی اف و نئوپان استفاده می شود. در شکل زیر نمونه ای از یک روکش ارائه شده است.
استفاده از روکش برای افزایش عمر و مقاومت چوب
3- امکان وجود تخم حشرات در چوب مورد استفاده برای مبلمان و کمدها وجود دارد و به دلیل اینکه گرد و خاک و آلودگی سبب رشد آنها می شود باید همواره سایر وسایل چوبی تمیز و گردگیری شوند.
4- افزایش میزان رطوبت خانه در فصل های سرد که وسایل گرمایشی مورد استفاده قرار می گیرند که میزان مجاز رطوبت نسبی بین 50 تا 70 می باشد.
5- استفاده از روغن پولیش برای افزایش مقاومت چوب در مقابل عومل خارجی که در شکل زیر این فرآیند نشان داده شده است.
استفاده از روغن پولیش بر روی سطح چوب
6- عدم استفاده از مواد پاک کننده بر پایه الکل و استفاده از روغن های طبیعی (برای مثال روغن زیتون)
7- خشک شدن بیش از حد زیان بسیاری به وسایل چوبی وارد می کند، به همین سبب باید رطوبت خانه را افزایش داد و در مواردی می توان با استفاده از آب پاش، مقداری آب بر روی وسایل چوبی قرار داد تا عمر و استحکام آنها افزایش یابد برای مثال لوازم ساخته شده از چوب بامبو به آب نیاز دارند.
8- از جمله فرآیند های جدیدی که برای افزایش مقاومت چوب در برابر حشرات انجام می شود، فرآیندی به نام ترمو کردن یا گرمادهی به چوب است که تا دمای 160 درجه سانتی گراد به چوب به صورت یکنواخت گرما داده می شود که سبب ایجاد موادی در چوب می شود که به حشرات مقاوم است.
9- استفاده از چسب چوب مناسب در فضای باز که در مقابل تابش ورشید و اشعه UVمقاوم است.
10- رنگ آمیزی چوب با رنگ های مخصوص و مقاوم
فرایند رنگ زدن چوب
برای رنگ آمیزی چوب که سبب افزایش استحکام و عمر چوب می شود باید مراحل زیر را انجام داد:
1- صیقلی کردن سطح چوب با استفاده از سمباده
2- استفاده از محلول مناسب برای پوشاندن کامل سطح چوب (برای چوبی که در فضای باز قرار دارد استفاده می شود) و بتونه کردن درز ها و صبر کردن تا خشک شود.
3- قرار دادن رنگ بر روی چوب با استفاده از برس یا پیسوله که این کار را چندین بار انجام داده تا ضخامت رنگ به حد مطلوب برسد.
4- در مرحله آخر قرار دادن چوب در محیط مناسب تا رنگ خشک شود. در شکل زیر فرایند رنگ آمیزی چوب نشان داده شده است. استفاده از رنگ های مقاوم به رطوبت سبب ایجاد پوششی مناسب بر روی چوب شده و عمر آن را افزایش می دهند.
فرایند رنگ آمیزی چوب با استفاده از برس
کاربرد های چوب در فضای بیرون
به طور کلی چوب هایی را می توان در فضای باز استفاده کرد که مقاومت بالای داشته و دارای وزن مخصوص بالایی بوده و جنس آن سخت و از نوع پهن برگ یا سوزنی برگ باشد. چوب به عنوان مصالح ساختمانی بسیار کاربرد فراوانی دارد و مصارف دیگر چوب در فضای باز شامل: کشتی سازی و ساخت قایق، ساخت بنادر و تیر های انتقال برق را می توان اشاره کرد.
استفاده چوب در ایران
به طور کلی چوب درخت کاج و چوب روسی در ایران بیشترین مصرف در فضای باز را دارند که از جمله عوامل استفاده از آنها را می توان قیمت مناسب این چوب ها ذکر کرد، و برای محافظت از این چوب ها از روغن پولیش و یا فرآیند رنگ آمیزی کمک گرفته می شود. در کشور ما تنوع آب و هوایی زیادی وجود دارد و در انتقال چوب از یک منطقه به منطقه دیگر باید دقت فراوانی انجام شود تا عمر چوب کاهش نیابد.
نویسنده: رحیم نعمتی لیمائی
روش جلوگیری از پوسیدگی چوب
چگونه چوب را ضد آب کنیم
مقاوم سازی چوب در برابر رطوبت
- روشهای نگهداری و مراقبت از ترمووود با تمرکز بر رنگآمیزی و معرفی انواع رنگ در ایران
- نحوه ترمیم آسیب موریانه | شناسایی و رهایی از آن
- نحوه مراقبت از وسایل منزل و مبلمان (قسمت چهارم ، چوب ، چرم طبیعی و چرم مصنوعی)
- موارد احتیاطی برای استفاده از وسایل چوبی, نگهداری از چوب
- روش های نگهداری چوب در دکوراسیون های خارجی
مقاله در مورد مقاوم سازی چوب
مقاوم سازی چوب
منبع : وبلاگ بلاگفا
مقاومت یا دوام مواد مختلف در برابر آثار مخرب عوامل – شیمیایی و بیولوژیكی محیط، ویژگی مهمی است كه ارزش آن مواد را مشخص می كند .
اگر مقاومت چوب را در مصارف عادی با دیگر مواد مقایسه كنیم ، متوجه می شویم كه چوب از این نظر ارزش زیادی دارد مثلا ، چوب مانند بیشتر فلزات تحت تاثیر اكسیژن هوا اكسیده نشده و مانند بعضی از سنگ ها (سنگ های آهكی ) و مصالح دیگر در مقابل گاز كربنیك و رطوبت هوا تجزیه نمی شود
چوب مانند بتن بر اثر یخ بندان ، خرد نمی شود و مانند پلاستیك بر اثر مرور زمان ، پودر و شكننده نمی شود. چنانچه سایر مقاومت های چوب را نیز مانند مقاومت آن در برابر حرارت ، الكتریسیته، رطوبت و… در نظر بگیریم ،متوجه ارزش حیاتی این نعمت ارزنده ی خداوند می شویم .
چوب با این همه خصوصیاتی كه دارد ، در بعضی از شرایط محیط مورد تهدید عوامل مخرب بیولوژیكی و غیره قرار می گیرد كه مهم ترین آن ها قارچ ها و حشرات چوب خوار هستند كه باعث پوسیدگی و از بین رفتن چوب می شوند .سالیانه چندین میلیون متر مكعب چوب بر اثر حمله ی قارچ ها (پوسیدگی)و حشرات (كرم خوردگی ) نابود می شوند. مثلا عمر تراورس راه آهن به 5/7 سال تقلیل می یابد .
حال آن كه اگر تراورس را با مواد شیمیایی مناسب مانند كرئوزوت اشباع كنند ، عمر آن به 30 تا 35 سال می رسد . برای مبارزه با قارچ ها و جلوگیری از پوسیدگی چوب ، با توجه به این كه قارچ ها برای زندگی به آب و هوا نیاز دارند ، باید یا چوب ها را درون آب قرار دهیم كه مانع رسیدن هوا به قارچ ها شویم یا چوب ها را به سرعت خشك كنیم تا آب كافی برای تغذیه قارچ ها در چوب وجود نداشته باشد ، از این رو ، چوب ها را بعد از قطع كردن درخت و تبدیل آن به قطعات بریده شده ، به سرعت خشك می كنند و رطوبت آن ها را به زیر 20 درصد می رسانند .
بهترین راه برای افزایش عمر مفید چوب ها و مقاوم كردن آن ها در برابر پوسیدگی و هجوم حشرات ، حفاظت شیمیایی چوب است كه عبارت از آغشته كردن و اشباع چوب با مواد شیمیایی است . اگر مواد شیمیایی مانند كرئوزوت (از تقطیر زغال سنگ یا چوب به دست می آید) و مواد مناسب دیگر را تا عمق لازم در چوب وارد كنیم ، عمر مفید چوب را 5 تا 10 برابر افزایش داده ایم .
می توان چوب را با قلم مو یا اسپری كردن به این مواد آغشته كرد كه به آن “روش غیر فشاری” می گویند .
در روش دیگر ، چوب ها را در مخازن غیر قابل نفوذ قرار می دهند و مواد شیمیایی ضد عفونی كننده مانند كرئوزوت را با فشار وارد مخزن كرده و چوب ها را اشباع می كنند . به این روش “اشباع فشاری “می گویند .
توجه كنید كه چوب های تزئینی را به ویژه برای ساخت مبل های مسكونی و اداری نمی توان با كرئوزوت اشباع كرد چون كرئوزوت یك مایع روغنی به رنگ قهوه ای تیره است و رنگ و الیاف قشنگ چوب را می پوشاند بنابراین از مواد اشباع املاح فلزی قابل حل در آب مانند كلرور جیوه استفاده می كنند.
چوب و خواص
چوب یکی از متداول ترین مواد برای ساخت خانه های چوبی ، ساخت مبلمان و چیزهای زیبای دیگر است. مواد طبیعی به دلیل خاصیت محیطی ، عملکرد و زیبایی ظاهری امروزه از محبوبیت بالایی برخوردار است . اما چوب نیاز به مراقبت مناسب دارد و اگر در ابتدا در هنگام ساخت و ساز ، با مواد و پرایمرهای مخصوص چوب محافظت شود ماندگاری بیشتر و زیبایی بهتری را به نمایش میگذارد .
رنگ های وارداتی که بر پایه روغن های گیاهی است مانند رنگ ازمو , رنگ همل ویژه چوب , رنگ مینوکس و روغن کرال ترکیه کار را ساده کرده است . شما با یک یا دو دست رنگ بدون نیاز به سمباده کاری زیاد و ساخت رنگ میتوانید کد رنگ خود را انتخاب و آن را به راحتی اجرا کنید . این رنگ ها برای مقاوم سازی چوب در برابر آفتاب , رطوبت و قارچ مناسب است .
در ابتدا لازم است سطح چوب را سمباده و تمیز کنید . این کار برای تمیز شدن و عاری بودن از هرگونه آلودگی و نمایان شدن بافت چوب لازم است .
اکثر رنگ های روغنی به لایه های چوب نفوذ می کند و چوب را در برابر نفوذ آب و رطوبت , حمله حشرات مقاوم سازی می کند . از این رنگ ها برای مرمت و ترمیم چوب های قدیمی هم می توان استفاده کرد . این نوع رنگ ها ترک های چوب را پر می کند و باعث تقویت چوب می شود .
چوب هایی که بطور مداوم در تماس با رطوبت و نم هستند باید بطور ویژه ای مقاوم سازی و نصب و نگهداری شوند .
به عنوان مثال ، دیواره های حمام ، سونا ، استخر باید تحت مراقبت ویژه قرار گیرند. همین امر در مورد دیوارهای بیرونی ساختمانها نیز صدق می کند ، زیرا حتی در برابر اثرات منفی محیط نیز مستعد تر هستند.
انواع
موادی که می توانند یک فیلم محافظ بر روی چوب ایجاد کنند شامل چسب ، انواع رزین و روغن و قیر میباشد . انتخاب یک آغازگر آسان است – انواع مختلفی وجود دارد. نکته اصلی این است که بدانیم ترکیب خاص مورد نیاز چیست.
Alkyd Primer اکریلیک پرایمر برای محصولاتی از چوب در نظر گرفته شده است که رنگ آمیزی آن با مینای آلکیدی است. یک لایه از این ترکیب برای ایجاد روکش ضد آب کافی است. این گونه از پرایمر ها ظرف ده ساعت خشک می شود. یک ترکیب با رنگدانه های مخصوص وجود دارد که بیشتر در سطح چوبی استفاده می شود که قبلاً رنگ شده است. پس از خشک شدن ، سطح به رنگ سفید مات به دست می آید.
آکریلیک پرایمر نه تنها برای رنگ هایی با همین نام بلکه برای انواع دیگر سطوح نیز مناسب است. بی رنگ است و جهانی شمرده می شود. باید در چندین لایه اعمال شود ، سطح جذب کاملاً عمیق است.
آغازگر اپوکسی و پلی اورتان :
مقاوم سازی و رنگ آمیزی با استفاده از رزین اپوکسی یا پلی اورتان ایجاد می شود. این نوع پوشش ها کیفیت بسیار خوبی در تهیه چوب برای نقاشی یا لاک زدن دارند. ترکیب آنها شبیه به لاک است ، اما این آغازگرها حاوی حلالهای بیشتری هستند و هیچ افزودنی رنگی ندارند. روکش شفاف بسیار محبوب است – به خوبی الگوی منحصر به فرد نقش چوب طبیعی درخت را نشان می دهد ، و علاوه بر این ، پس از آن می توانید از هر رنگی استفاده کنید. ترکیبات تولید کنندگان مختلف تفاوت های خود را دارند – شما باید این موضوع را در نظر بگیرید و قبل از خرید توضیحات تولید کننده را بخوانید . مثلا درخواست کاتالوگ کنید یا از وب سایت سازنده اطلاعات لازم را بدست آورید .
آغازگر سیلیکون-اکریلیک به عنوان تقویت کننده خوبی برای چوب عمل می کند ، تمام منافذ را کاملاً پر می کند ، محافظت خوبی را ایجاد می کند. پس از پردازش ، می توانید رنگ آلکیدی ، پراکندگی در آب یا رنگ لاتکس را اعمال کنید.
آغازگر ضد عفونی کننده دارای خاصیت ضد عفونی کننده و سایر خصوصیات مفید است. با توجه به اینکه حاوی ماده ضد عفونی کننده ای است ، از بروز و رشد قارچ و باکتری ها جلوگیری می کند و همچنین چوب را از حشرات مضر محافظت می کند.
منبع : وب سایت
با تشکر از توجه شما