راه های جلوگیری از تغییر رنگ درب چوبی
یکی از دغدغه هایی که در استفاده از درب های چوبی وجود دارد، تغییر رنگ آن در طول زمان است. به همین خاطر برای جلوگیری از این روند تغییر رنگ، باید از راهکارهای موثر در این زمینه استفاده کرد. البته استفاده از این راهکارها نیاز به دانستن دلیل تغییر رنگ چوب بوده که بر حسب شرایط کاملا متفاوت است.
علت تغییر رنگ درب چوبی چیست؟
گاهی با وصل کردن یک وسیله تزئینی بر روی درب چوبی، بعد از مدت زمانی متوجه می شوید که رنگ آن قسمت از درب چوبی تغییر کرده است. البته دلایل مختلفی موجب ایجاد این تغییر رنگ می شود.
اما بر اساس نظریه کارشناسان دو دلیل برای این تغییر رنگ وجود دارد. یکی از این دلایل اکسیداسیون و دیگری تابش اشعه یو وی خورشید است. اشعه یو وی و یا همان ماوراء بنفش با گذشت زمان بر روی چوب اثر گذاشته و موجب تغییر رنگ چوب می شود.
تاثیر اشعه ماورا بنفش بر روی چوب های تیره، موجب تیره تر شدن آن و بر روی چوب های روشن موجب روشن تر شدن رنگ آن می شود. تاثیر فرآیند اکسیداسیون، موجب زنگ زدگی بر روی فلز و موجب تغییر رنگ بر روی سطح چوب می شود. البته این روزها از روش های مختلفی برای کند کردن این فرآیند استفاده می شود.
بررسی دلایل دیگر تغییر رنگ درب چوبی
- در معرض رطوبت قرار گرفتن: یکی از دلایلی که منجر به تغییر رنگ چوب می شود، آب است. هنگام تبخیر آب، تمام مواد شیمیایی محلول در آب به سطح چوب منتقل شده و همین عامل موجب تغییر رنگ در چوب می شود.
- تغییر رنگ در اثر گرما: چوب در گرمای بالاتر از 65 درجه سانتیگراد دچار تغییر رنگ شده و مدام تیره تر می شود.
البته باید این نکته را در نظر گرفت که تغییر رنگ چوب یک فرآیند کاملا طبیعی بوده و با برش درختان نیز صورت می گیرد. چوب در اثر انقباض و انبساط هایی که در محیط برای آن اتفاق می افتد، تغییر رنگ پیدا می کند. این تغییر رنگ بیشتر در درخت گیلاس و ماهون اتفاق می افتد و در درختان دیگری از جمله بلوط و افرا تغییر رنگ کمتری رخ می دهد. فرآیند تغییر رنگ درب های چوبی از همان سال اول رخ می دهد.
روش های جلوگیری از تغییر رنگ درب چوبی
دو عامل اشعه ماورا بنفش و گرما، برای درب های چوبی کاملا مضر بوده و با گذشت زمان موجب تغییر رنگ درب چوبی می شود. از آنجایی که درب چوبی همانند دیگر وسایل دکوری قابل حمل و جابه جایی نیست در همان سال اول دچار تغییر رنگ می شوند. حتی درب های چوبی داخل ساختمان نیز ممکن است با اشعه تابشی از پنجره دچار تغییر رنگ شود. دو نوع محصول برای حفاظت از چوب وجود دارد که مانع از تغییر رنگ چوب می گردد: لاک و سیلر.
لاک ترکیبی از رزین و روغن است که به عنوان یک لایه محافظ بر روی چوب عمل می کند. تنوع لاک ها در بازار بسیار بوده و از براق تا نیمه براق و مات عرضه می شود. پلی اورتان، یک لاک رایج در بازار بوده که اغلب نجارها برای حفاظت از درب های چوبی استفاده می کنند. با مالیدن لاک بر روی سطح چوب، از نفوذ رطوبت به سطح چوب جلوگیری می شود. البته این نکته را در نظر داشته باشید که با انقباض و انبساط چوب، لایه لاک به مرور دچار ترک شده و ممکن است سطح چوب را از بین ببرد.
سیلر نیز ترکیبی از رزین و روغن بوده که به نسبت لاک، چسبندگی کمتری دارد. ترکیب سیلر به گونه ای است که با نفوذ به منافذ چوب، از آن حفاظت می کند. در زمان استفاده از سیلر باید چند لایه از آن را بر روی لایه چوب زد، به خاطر اینکه اولین لایه به داخل سطح چوب نفوذ می کند و لایه های دیگر است که موجب حفظ سطح چوب در مقابل هر گونه خراش، رطوبت و حرارت می شود.
استفاده از سیلر برای محافظت از تغییر رنگ درب های بیرونی و لاک برای حفاظت از درب های چوبی داخل خانه مرسوم است.
روش های رایج برای محافظت از تغییر رنگ درب چوبی
- استفاده از یک لایه روغن فاقد رنگ می تواند فرآیند تغییر رنگ درب چوبی را کم کند. برخی از روغن ها، نسبت به نور مقاوم تر هستند. علت آن هم وجود رزین در ترکیب روغن است که باعث حفاظت از چوب در برابر نور خورشید می شود.
- چنانچه درب ووردی ساختمان قدیمی شده باشد، در ابتدا می توان آن را با یک سنباده کاملا پاک کرد. بعد از این مرحله می توان با ترکیب سیلر آن را پوشش داد. البته باید دقت کرد که از ترکیب سیلر مخصوص درب های داخلی نباید استفاده کرد، چرا که در مقابل اشعه آفتاب از بین می رود. بهترین ترکیب استفاده از لاک نانو است.
- استفاده از رنگ های با کیفیت، می تواند فرآیند تغییررنگ درب چوبی را به تاخیر بیندازد. برای رنگ کردن درب های چوبی، کافیست از رنگ های مخصوص فضای باز استفاده شود. زیرا این مدل رنگ ها در برابر رطوبت و اشعه یو وی مقاوم تر هستند. بعد از رنگ آمیزی نیز می توانید از سیلر برای مهار کردن اشعه یو وی استفاده کنید.
- برای حفاظت بیشتر از درب ورودی خانه می توانید از روغن های گیاهی استفاده کنید. با یک دستمال تمیز، روغن را بر روی سطح چوبی کشیده تا سطح چوبی درب از هر گونه آسیبی حفظ شود.
- در صورتی که به دنبال جلوگیری از تغییر رنگ درب چوبی هستید کافیست، از یک پرده ساده و یا هر پوششی که مانع از ورود نور به فضای داخل خانه شود، استفاده کنید.
- درختان نیز می توانند مانع از ورود نور به فضای داخلی خانه شده و از تغییر رنگ درب چوبی جلوگیری کنند. استفاده از درختان پر شاخ و برگ هم در حفظ رنگ چوب و هم در زیبایی فضای خانه تاثیر دارد.
- آسان ترین راه حل برای حفظ رنگ درب چوبی، اضافه کردن سایبان است. استفاده از سایبان در تمامی فصول کاربردی بوده و از تابیدن نور خورشید به درب جلوگیری می کند.
نویسنده: میترا ابراهیمیان