ضدآب کردن چوب و انواع روش های آن
نگاهی اجمالی به ضدآب کردن چوب
استفاده گسترده از چوب در صنایع مختلف خصوصا صنعت ساختمان سازی امری غیرقابل انکار است. وجود رطوبت و آب به عنوان عوامل تخریب کننده زیبایی و استحکام چوب همواره دغدغه تولیدکنندگان چوب بوده است. خوشبختانه بشر با استفاده از تجربیات غنی در طول سالیان استفاده از چوب توانسته است به راهکارهایی جهت مقاوم سازی چوب در برابر آب و رطوبت دست یابد، همان امری که از آن به ضدآب کردن چوب تعبیر می شود. در این نوشتار ما شما را با مفهوم ضدآب بودن چوب و برخی از روش های ضدآب کردن چوب آشنا خواهیم کرد. پس با ما همراه باشید.
قیمت رنگ ضد آب چوب :
هزینه اجرای یک متر مربع سطح برای رنگ ضد آب چوب حدود 1.100.000 تومان است . ( ابان 1401 ) قیمت دقیق بعد از مشاهده کار و بررسی آن داده می شود . ضد آب کردن چوب فرایندی پیچیده است که نیاز به شناخت و بررسی شرایط دارد . برای مشاهده قیمت ها لینک مقابل را دنبال کنید : لیست قیمت رنگ کاری چوب
ضدآب کردن چوب- نگاهی اجمالی به ضدآب کردن چوب
منظور از ضدآب بودن چوب
چوب ها به طور کلی به دلیل داشتن روزنه های زیاد، آب را به داخل خود جذب می کنند و در نتیجه بستر رشد قارچ ها، باکتری ها و سایر عوامل تخریب کننده چوب را فراهم می نمایند، امری که علاوه بر از بین بردن استحکام چوب باعث زشت شدن ظاهر آن نیز می گردد. منظور از ضدآب کردن چوب -Waterproofing- ایجاد مانع برای نفوذ آب و رطوبت به داخل چوب است. این قابلیت با استفاده از روش های متنوعی ایجاد می شود که در ادامه با برخی از آنها آشنا می شویم.
مزایای ضدآب کردن چوب
از مزایای ضدآب کردن چوب می توان به حفظ زیبایی چوب، دوام عمر و استحکام آن و نیز حفظ شکل چوب در برابر تابیدگی، بادکردن و ترک خوردگی اشاره کرد.
چه نوع چوبی ضدآب است؟
چوب های ضدآب در ساخت لنگرگاه های چوبی، پاسیوها و عرشه های در معرض باران مستمر یا شرایط مرطوب جوی از ضروریات به حساب می آیند. چوب اساسا دارای خلل و فرج است، بنابراین آب را جذب می کند و پس از جذب آب، چوب منبسط شده و تاب برمی دارد، امری که موجب مشکلات ساختاری می شود.
درحالی که هیچ چوبی به طور کامل ضدآب نیست، تعداد اندکی از گونه های چوب در مقایسه با سایر گونه ها مقاومت بیشتری در برابر آب دارند، هرچند برخی رنگ ها و محلول های ضدآب و رطوبت نیز می توانند در ضدآب کردن چوب کمک کنند.
چوب های ضدآب
در حالی که تمامی انواع چوب در برابر آب واکنش نشان می دهند، برخی از گونه ها مدت زمان طولانی تری در محیط خیس و شرایط آب و هوایی مرطوب دوام می آورند. چوب های سخت Hardwood– به طور کلی حالت برگشت پذیری و ارتجاعی بهتری نسبت به چوب های نرم -Softwood- مانند کاجیان دارند.
این مساله به این دلیل است که در چوب های سخت، فیبرها کاملا محکم کنار یکدیگر چیده شده اند و به همین خاطر خاصیت جذب آب کمتری دارند که البته این به معنای ضدآب بودن تمامی انواع چوب های سخت نیست. کفپوش های ساخته شده از چوب درخت افرا، بلوط و توس به جهت رطوبت موجود در هوا، منبسط و منقبض می شوند.
باید در نظر داشت که حتی چوب درخت سدر که به عنوان یک چوب بسیار مقاوم در برابر آب شناخته می شود اگر به درستی عمل آورده نشود در محیط های مرطوب تاب دار خواهد شد.
ضدآب کردن چوب – چوب های ضدآب
انواع روش های ضدآب کردن چوب
روش های متنوعی برای ضدآب کردن چوب ابداع شده است. در برخی روش ها ماده ای دارای رنگ یا فاقد رنگ بر روی سطح چوب مالیده شده و مانع نفوذ آب به داخل آن می شود. اما در برخی روش ها بافت داخلی چوب آغشته به ماده ضدآب می گردد.
ضد آب کردن چوب با استفاده از رنگ های ضد آب کننده
رنگ های ضدآب کننده با ایجاد لایه رنگی بر روی چوب آن را ضدآب می کنند. اغلب رنگ های ضدآب کننده یک عامل هوابند را با ماده رنگی ترکیب می کنند، به همین خاطر هم زمان با رنگ زدن، عمل آب بندی نیز انجام می شود. پس از آنکه چوب خشک شد، برای مدت زمان طولانی در برابر آب مقاومت خواهد کرد. مانند سایر محلول ها و محصولات ضدآب کننده، رنگ های ضدآب دائمی نخواهند بود و پس از گذشت چند سال به مرور خورده می شوند. این نوع رنگ ها بهترین ماده افزودنی برای ضدآب کردن چوب نیستند اما شایع ترین روش و در دسترس ترین آنها هستند.
ضدآب کردن چوب با استفاده ازمحلول های ضدآب کننده
محلول هایی که در ضدآب کردن چوب استفاده می شوند از پلی اورتان یا محصولی مشابه درست می شوند و برخلاف رنگ های ضدآب، نوعا فاقد ماده رنگی هستند. این نوع محلول ها مستقیما بر روی چوب مالیده شده و در سطح چوب یک حفاظ ضدآب ایجاد می کنند.
ضدآب کردن چوب در پرداخت نهایی آن
یکی از محصولات مورد استفاده در پرداخت نهایی چوب، می تواند باعث خاصیت ضدآب بودن چوب شود. این محصول موجب ایجاد جلا در سطح چوب و نیز خاصیت ضدآب بودن آن است. اگرچه این روش در تمامی انواع چوب قابل استفاده است اما اغلب در ساخت مبلمان و کف پوش های ساخته شده از چوب های سخت بهکارگرفته می شود. این محصول در خود یک عامل رنگ دارد و چوب را با پوششی جلادار خشک می کند. این مرحله با استفاده از برس رنگ یا موتور رنگ پاش انجام شده و در آن از انواع رنگ های دلخواه می توان استفاده کرد. در ضدآب کردن چوب با استفاده از این روش، چوب تا دو سال در برابر آب مقاوم می شود. در این روش باید یک تا دو روز به چوب فرصت داد تا به خوبی خشک شود.
استفاده از تثبیت کننده ها برای ضدآب کردن چوب
تثبیت کننده ها از نوع رنگ یا پرداخت نهایی چوب نیستند بلکه آنها با ماده قلیایی درون چوب واکنش می دهند تا منجر به یک واکنش شیمیایی شود که باعث افزایش مقاومت چوب در برابر آب خواهد بود. این روش برای اسکله ها و سطح داخلی استخرها بسیار عالی است، یعنی جایی که چوب در تماس با عوامل طبیعی و انسانی است. علت عالی بودن این روش، ارگانیک بودن آن در مقایسه با رنگ ها و محلول های ضدآب است. برای ضدآب کردن چوب به مقدار بیشتر، می توان از محلول یا رنگ ضدآب کننده بر روی تثبیت کننده استفاده کرد.
ضدآب کردن چوب- رنگ ها و محلول های ضدآب کننده چوب
آموزش ضدآب کردن چوب با استفاده از روغن و محلول ضد آب کننده
در اینجا ما به شما روش تهیه مواد و ضد آب کردن چوب خود را آموزش می دهیم.
روش اول: با استفاده از مالیدن روغن جلای گرم شده بر روی چوب
روغن بذر کتان و روغن درخت جلا -Tung- در تقریبا تمامی روش های پرداخت نهایی چوب با استفاده از دست، ماده پایه محسوب می شوند.
این روغن ها که چند صد سال است که مورد استفاده هستند، هم ظاهر چوب را زیبا کرده و هم آن را محافظت می کنند. مخلوط کردن این روغن ها با سایر مواد لازم، دفعات خشک سازی را سرعت می بخشد و چسبندگی را از بین می برد.
شما می توانید این روغن ها را به طور آماده تهیه کنید و یا به نحو دلخواه خودتان آن ها را درست کنید. برای درست کردن این ماده شما به یک سهم روغن (روغن جلا یا روغن بذر کتان جوشانده شده)، یک سهم جوهر معدنی و یک سهم پلی اورتان احتیاج دارید.
برای ضدآب کردن چوب خود با استفاده از این روش مواد را خوب با یکدیگر مخلوط کرده و سپس با استفاده از یک برس مویی بر روی چوب خود –چوب با رگه های سیاه- که هم اکنون سمباده خورده و تمیز شده است بمالید.
در مرحله بعد اجازه دهید که روغن، داخل سطح چوب را بخیساند. هر قسمت را که خشک شده به نظر می رسد مجددا روغن مالی کنید.
حالا با استفاده از پارچه تمیز و خشک، روغن های اضافی را بزدایید تا تمامی مقادیر اضافی روغن پاک شود. سپس به چوب فرصت دهید تا به طور کامل خشک شود. مدت زمان خشک شدن چوب بسته به میزان روغن به کار رفته درمحلول شما متفاوت است.
در مرحله بعد با استفاده از کاغذ سمباده ریز به آرامی روی چوب را سمباده بزنید.
روش دوم: استفاده از محلول های ضدآب کننده
پلی اورتان، روغن جلا و لاک الکل، محلول های ضدآب کننده تجربه شده ای هستند که خاصیت بسیار خوب ضدآب بودن را به چوب می دهند. این محلول ها بر روی چوب تمیز و سمباده خورده با استفاده از برس یا اسپری زده شده و سپس به چوب اجازه می دهیم که کاملا خشک شود.
برای دریافت نتیجه بهتر، این کار را در محیطی با دمای اتاق انجام دهید و دقت کنید که هیچگاه محلول خود را قبل از استفاده، محکم تکان ندهید و نیز محکم به هم نزنید، زیرا این کار موجب ایجاد حباب های هوا شده که در روی سطح حتی بعد از خشک شدن محلول باقی می مانند.
اگرچه خشک شدن محلول نسبتا سریع است (در برخی موارد فقط 15 دقیقه طول می کشد)، اما از آنجا که این محلول ها دارای حلال های شیمیایی هستند، وجود تهویه مناسب هنگام استفاده از آنها لازم است.
ضد آب کردن چوب- روش دوم: استفاده از محلول های ضدآب کننده
روش سوم: استفاده از مخلوط رنگ و محلول ضد آب کننده
اگر زمان شما محدود است و یا مشغول یک پروژه بزرگ هستید استفاده از مخلوط رنگ و محلول برای ضد آب کردن چوب می تواند گزینه مناسب تری باشد. این مخلوط چند کاره، در یک گام هم به چوب رنگ می دهد و هم آن را ضدآب می کند.
این مخلوط ها دارای ماده رنگی علاوه بر ماده چسباننده -که می تواند بر پایه روغن، آب و یا ماده قلیایی باشد- هستند. بسته به میزان غلظت ماده رنگی، سطح چوب می تواند شفاف، مات و یا بین این دو باشد.
اگر از این مخلوط برای چوبی که قرار است در محیط روباز باشد استفاده می کنید، می توانید هر یکسال یا دو سال یکبار به جهت حفظ چوب این کار را تکرار کنید.
به جز محلول های بر پایه ماده قلیایی، سایر مخلوط ها بر روی سطح چوب نمی مانند بله موجب خیسانده شدن داخل چوب شده و مقدار اضافی آن بخار می شود. محلول های دارای ماده قلیایی از خود یک لایه نازک روی سطح چوب باقی می گذارند که باعث می شود چوب برای مصارف داخلی مناسب تر باشد.
کلام آخر
دوام طولانی مدت چوب در برابر آب و رطوبت، در گرو مقاوم سازی آن با استفاده از روش های ضدآب کردن چوب است.
اگر تاکنون با این روش ها آشنا نیستید، می توانید با خواندن این مقاله اطلاعات مفیدی در این زمینه کسب کنید و به راحتی هم در انتخاب چوب مناسب خود آگاهانه تصمیم بگیرید و هم کاملا آسان چوب های خود را ضدآب کنید.
شناخت چوب ساج از چوب ساج تقلبی
نویسنده: رحیم نعمتی لیمائی
مطالب مرتبط با نگهداری چوب :
- روشهای نگهداری و مراقبت از ترمووود با تمرکز بر رنگآمیزی و معرفی انواع رنگ در ایران
- نحوه ترمیم آسیب موریانه | شناسایی و رهایی از آن
- نحوه مراقبت از وسایل منزل و مبلمان (قسمت چهارم ، چوب ، چرم طبیعی و چرم مصنوعی)
- موارد احتیاطی برای استفاده از وسایل چوبی, نگهداری از چوب
- روش های نگهداری چوب در دکوراسیون های خارجی
- چوب مقاوم در برابر آب , فورمول و روش ضد آب کردن چوب
با تشکر از توجه شما