خانه » Blog » صنایع چوب » چوب » انواع چوب » چوب آهن ایرانی ، چوب انجیلی

چوب آهن ایرانی

چوب آهن ایرانی ، Ironwood

Parrotia persica (چوب آهن ایرانی) در نیمه اول قرن نوزدهم توسط گیاه شناس آلمانی FW Parrot در ایران کشف شد. این یک عضو منحصر به فرد از خانواده فندق جادوگر است، با همان شکوفه های اولیه در زمستان و رنگ آمیزی تماشایی پاییز.

چوب آهن : چوب انجیلی بسیارسخت است و از این حیث در زبانهای خارجی به چوب آهن معروف است

درخت انجیلی را باید شناخت

حتما تاکنون برای شما اتفاق افتاده که در فصل پائیز، حین گذر از جنگل‏های شمال ایران با درختی روبرو شده باشید که به طور شاخص و متفاوت به رنگ‏های مختلف، صورتی، قرمز، نارنجی درآمده باشد؛ نام این درخت، انجیلی (Anjili) است که یکی از مفاخر طبیعت ایران محسوب می ‏شود. در زیر اطلاعات جالبی از این درخت دوست داشتنی آمده است:

Friedrich Parrot سیاح و طبیعی دان آلمانی نخستین کسی است که درخت انجیلی را به جامعه گیاه‏ شناسی معرفی کرد. او در سال 1811م برای اندازه گیری اختلاف ارتفاع دریای سیاه و دریای مازندران به منطقه قفقاز سفر کرد و در این سفر او با درخت زیبایی روبرو شد، که هیچ گیاه شناسی پیشتر آن را معرفی نکرده بود؛ بنابراین او این درخت را با نام خودش به اسم علمی Parrotia Persica و نام انگلیسی Persian iron wood خواند.

انجیلی – درخت ایرانی

درخت انجیلی
درخت انجیلی

تصویری از Friedrich Parrot طبیعی دان آلمانی

نخستین ویژگی بسیار شاخص این درخت که آن را بسیار زیبا و مشهور ساخته، خزان رنگارنگ (Foliage) بی‏ نظیر آن است. به نحوی که همزمان در یک درخت می ‏توان شاهد برگ‏های زرد، نارنجی، بنفش، قرمز و صورتی بود.

درخت انجیلی – طبیعت ایران

تنوع رنگ‏ های برگ‏های انجیلی ( به زودی تصاویر این پست درج میگردد )

درخت انجیلی

تنوع رنگ‏ های برگ‏های انجیلی

انجیلی (چوب آهن)

تنوع رنگ‏ های برگ‏های انجیلی

همانطور که از نام این درخت برمی ‏آید، می‏ توان این گونه را بومی (Endemic) ایران خواند . البته لازم به ذکر است که در زمان نام‏گذاری، تالش و قفقاز نیز در مرزهای ایران می‏ گنجیدند.

درخت زیبای انجیلی

درخت زیبای انجیلی
درخت زیبای انجیلی

چوب آهن

از دیگر زیبایی‏ های این درخت، فرم‏ های بسیار زیبای تنه‏ آن است. تنه و شاخه‏ های این درخت به طرز جالبی پیچ و تاب و گاه در برخورد با یکدیگر جوش می‏ خورند و طرح‏هائی زیبا در قالب یک شبکه پدید می‏ آورند. بسیاری از طراحان منظره، برای این که این پیچ و تاب‏ها نمایان شود، شاخه‏ های پائینی درخت را هرس می‏ کنند.

تورهای طبیعت گردی مازندران

تور طبیعت گردی

شکوفه‏ های این درخت نیز استثنائی است. شکوفه‏ ها در اوایل اسفند همانند یاقوت‏ هائی بر شاخه ‏های انجیلی نقش می‏ بندد. این شکوفه‏ ها گلبرگی ندارند و رنگ قرمزشان را وامدار پرچم ‏ها هستند.

انجیلی – درخت معابد

درخت سخت انجیلی

نام ترکی این درخت نیز، “دمیر آقاجی” هم معنا با نام انگلیسی به معنای چوب آهن است. خوشبختانه چوب این درخت آنقدر محکم و سفت است که در امور صنعتی به کار نمی‏ آید. همین موضوع سبب حفظ و گسترش آن شده است.

انجیلی را باید شناخت

جذابیت‏ های فراوان انجیلی ‏ سبب محبوبیت فراوان آن شده و به عنوان یکی از درختان بسیار جذاب برای باغ‏ سازی و طراحی منظر در اروپا استفاده می‏ شود. امروز یک نهال کوچک انجیلی در اروپا حدود 50-100 یورو است. این درحالی است که ما در ایران کمتر آنچه داریم را می ‏شناسیم. شاید اگر روزی بنا باشد گیاهی را به عنوان سمبل ایران معرفی کنیم، درخت انجیلی یکی از بهترین گزینه ‏ها برای این کار باشد.

برای دیدن این درخت می‏ توانید در تورهای جنگل نوردی اسپیلت مانند پاشا کلا، پیچک، سرپوش تنگه، الیمستان و… همسفر شوید.

گردآوری: تحریریه اسپیلت


درخت و چوب انجیلی در دکوراسیون چوبی

برگ درخت انجیلی در اردیبهشت ماه

چوب آهن

درخت انجیلی

انجیلی یا آسوندار (انجیلو یا انجیلی یا انجول یا دمرانجیل یا تویی یا تفی یا زوند) درختی است که در جنگل‌های شمالی ایران می‌روید. این درخت دارای چوب سختی است و ریشه و برگ‌های آن مصرف دارویی دارد.

انجیلی درختی است بومی ایران که نام علمی آن Parrotia persica می‌باشد. parrotia به معنی جنس طوطی می‌باشد وعلت این نامگذاری دو زائده منقار مانند، شبیه نوک طوطی است که در دو طرف میوه در قسمت بالا قرار دارد. همچنین در کتاب درختان و درختچه‌های ایران از دکتر حبیب‌الله ثابتی آمده‌است که این درخت به افتخار Parrot گیاه‌شناس فرانسوی به این نام خوانده می‌شود

این درخت از تیره خود انجیلی Hamamelidaceae می‌باشد که در آستارای جمهوری آذربایجان و لنکران و در جنگلهای شمال از سواحل آستارا تا گلیداغ انتشار دارد و از جلگه‌های ساحلی دریای خزر تا ارتفاعات میانبند امتداد می‌یابد و در کلاردشت تا ارتفاع ۱۴۰۰ متر از سطح دریا دیده می‌شود.

انجیلی درختی است زیبا با قامتی بلند و به ۲۵ متر می‌رسد. برگهای انجیلی بیشترین توجه را به خود جلب می‌کند. برگهای جوان بنفش مایل به قرمز هستند بعد از آن در تابستان به رنگ سبز تیره و درخشان تبدیل می‌شوند و سرانجام در پاییز برگهای درخشان به رنگهای مختلف زرد پررنگ نارنجی سوخته و پررنگ و قرمز روشن خالص آشکار می‌شود و این تنوع رنگ مناظر زیبایی را ایجاد می‌کند ، و از این حیث این درخت برای ایجاد فضای سبز و همچنین جذب توریست در جنگلهای ما مناسب است. چوب انجیلی بسیارسخت است و از این حیث در زبانهای خارجی به چوب آهن معروف است .

اطلاعات کلی

نام علمی: Parrotia persica

نام‌های مشترک: Persian parrotia

خانواده: hamamelidaceae

ارتفاع: ۲۰ تا ۴۰ فوت (در جنگلهای شمال تا ۱۵ متر می‌رسد)

پهنا: ۲۰ تا ۳۵ فوت

شکل تاج گل: گرد شکل گلدان

فشردگی تاج گل: متوسط

میزان رشد: آهسته، تدریجی

بافت: خوب، عالی

برگ‌ها

ترتیب برگ: متناوب

نوع برگ: ساده

حاشیه برگ: کنگره‌دار و دندانه دار

پهنک برگ: بیضی شکل، کشیده، تخم مرغی و یا واز تخم مرغی موجدار و بدون تقارن

نوع و مقاومت برگ: خزان کننده

طول تیغه برگ: ۴ تا ۸ اینچ

رنگ برگ: سبز

ویژگی‌های پاییزی: رنگارنگ

گل

رنگ گل: قرمز

ویژگی‌های گل: پر زرق و برق، گلهای بهاری

میوه

خشک نا شکوفا از نوع کبسول

رنگ میوه: قهوه‌ای

طول میوه: کمتر از ۵ اینچ

پوشش میوه :خشک

تنه درخت و شاخه‌ها

پوسته نازک است و براحتی از تاثیرات ماشینی آسیب می‌بیند در درختان مسن خاکستری متمایل به زرد است دارای فرو رفتگی‌ها و برجستگی‌های زیاد است ساقه‌های آن نیز به یکدیگر جوش خورده‌اند و تنه درخت را نا منظم تر می‌سازند درخت می‌خواهد که با چندین تنه رشد کند اما می‌تواند آموزش ببیند که با یک تنه واحد رشد نماید. ریتیدوم آن صاف می‌باشد و بصورت صفحه‌ای از تنه جدا می‌شود.

هرس

نیاز به هرس کمی دارد تا ساختمانی قوی را توسعه دهد.(۴)

پرورش

نور: درختی است نسبتاً سایه پسند مقاومت خاک: خاک رس، خاک برگ، شن، نسبتاً قلیایی، اسیدی مقاومت در برابر خشکسالی: زیاد 

سایر

خصوصیات برجسته درخت: درخت ویژگیهای تزئینی چشمگیری دارد می‌تواند بیشتر کاشته شود مقاومت آفت: هیچ آفتی بطور عادی روی درخت دیده نمی‌شود 

کاربرد و مدیریت

ویژگیهای تزئینی انجیلی آن را بعنوان یک درخت خیابانی مطلوب می‌سازد. در فاصله ۲۰ تا ۳۰ فوت در امتداد یک خیابان یا پیاده‌رو یک سایبان روی مسیر پیاده‌رو ایجاد می‌کند (آن سایبان روی خیابان نخواهد بود) اما مانند یک دیواری از شاخ و برگ شکل فوق‌العاده‌ای در امتداد یک خیابان مسکونی را ایجاد می‌کند انجیلی در آفتاب درخشان و یا سایه محدود در زهکشی مناسب رشد می‌کند. این درخت در خاکهای مرطوب ایستادگی و تحمل ندارد (۴) انجیلی بدلیل تغییر رنگ برگهایش منظره جالبی را در جنگل ایجاد می‌کند که برای جذب توریست بسیار مناسب است.

منابع

چوب آهن

گرداوری گروه فن و هنر ایران زمین : وود نیوز 

انجیلی یکی از درختان بومی ایران است. انجیلی تنها در جنگلهای شمالی ایران و مناطقی از آذربایجان میروید، این درختان یادگار 65 میلیون ساله ی زمین اند.


مطالب مرتبط با موضوع انواع چوب :

WhatsApp us