به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از همدان؛  امروز پس از گذشت ساليان دراز تنها يک کارگاه در همدان در اين رشته هنري فعال است و شايد روزي برسد که تنها نام و يادي کمرنگ از اين هنر ديرين در ذهن شهرمان باقي باشد.

«گره چيني چوب» يکي از اصيل‌ترين هنرهاي ايراني که از ديرباز در کشورمان وجود داشته است و در آثار تاريخي کشورمان به‌خوبي مشاهده مي‌شوند و جزو عناصر مهم آثار باستاني است.

«گره چيني چوب» عبارت است از کنار هم قرار گرفتن اشکال هندسي طبق قاعده و اصول و از تکرار گره‌ها در کنار هم‌ شکل‌هاي زيباي گره چيني به وجود مي‌آيند و در «گره چيني» مسئله خيلي مهم زاويه‌ها هستند در حقيقت زاويه‌ها هستند که باعث به وجود آمدن شکل‌هاي هندسي مي‌شوند و به خاطر همين شناخت زاويه‌ها و مهم‌تر از آن رسم گره اولين کار است.

روش توليد گره چيني به اين صورت است که ابتدا طراحي و ترسيم گره مورد نظر براساس اندازه کار انجام مي‌شود. سپس از روي قسمت‌هاي مورد نياز گره رسم شده، الگو يا قالب برداشته مي‌شود و چارچوب يا کارگاه در اندازه مورد نظر ساخته مي‌شود.

گره‌ها اتصالات کوچکي از چوب هستند که به صورت زبانه‌اي به يکديگر قفل مي‌شوند و نقش‌هاي زيبايي را به وجود مي‌آورند که هر چه ظريفتر باشند، از نظر هنري ارزش بيشتري دارند.

براي ايجاد نقش گره، چوب‌ها به ضخامت بند رسم شده بريده و در عين حال چوب‌هاي واگيره (قطعاتي که در کار تکرار مي‌شود) از قالب‌هاي آماده شده تهيه مي‌شود. سپس به وسيله اره پشت بند دار، زاويه‌هاي اتصالات روي چوب را برش مي‌زنند و با رنده ابزار، روي آلت‌ها ابزار مي‌زنند.

سپس دو سر هر يک از آلت‌ها فاق و زبانه (يا هر نوع اتصال ديگر که مورد نظر استاد کار باشد) مي‌زنند و در آخر، کار چيدن گره و درگير کردن اتصال‌هاي ساخته شده و شيشه‌هاي رنگي برش خورده کار به پايان مي‌رسد.

ابزارآلاتي که براي ساختن گره استفاده مي‌شود همان ابزاري است که در يک کارگاه درودگري وجود دارد، مانند انواع اره، رنده، گيره، خط کش، سمباده، انواع دريل، سوهان، چکش، مته، فرز و ميز کار و…

بهترين ماده اوليه ساخت گره چيني که مورد توافق استادکاران چوب است درخت چنار است که خوشبختانه اين درخت، درخت بومي ايران است زيرا بافتي منسجم داشته و از مقاومت بالايي برخوردار است.

البته از چوب نارنج، گلابي، گردو، عناب و از چوب درخت‌هاي جنگلي ايران از نوع آزاد و راش نيز براي ساخت گره چيني استفاده مي‌شود.

چنين هنرهاي ارزشمندي که هويت و تاريخ ما را با خود بر دوش مي‌کشند و بودنشان، بودن و مانايي گذشته ماست، ارزش حفظ و نگهداري و حراست را دارند و چقدر خوب مي‌شود اگر براي زنده ماندنشان هزينه کنيم و استادکاران اين رشته‌ها را براي تربيت شاگرداني ماهر و توانمند ياري نماييم.

اگر کارگاه‌هايي را در همدان براي آموزش و نگهداري رشته‌هاي مختلف صنايع دستي کهن شهرمان ايجاد کنيم و در آنجا از هنرهاي ديريني که در حال نابودي و فراموشي هستند حمايت کنيم مي‌توانيم اين هويت‌هاي خاموش و بي‌صدا را حفظ نماييم. چنين کارگاه‌هايي اگر توسط متوليان فرهنگي همدان و با همکاري نهادهاي ذيربط ايجاد شوند مي‌توانند به عنوان نمايشگاه‌هايي درآيند که اگر به صورت دائمي در شهرمان فعاليت کنند هم استادکاران جوان و تازه نفسي را تربيت مي‌کنند و هم جاذبه‌اي در عرصه گردشگري براي شهرمان ايجاد مي‌نمايند و مي‌توانند هنر‌هاي کهن ما را به جهانيان عرضه کنند.

انتهای پیام/ د