دانستنی هایی راجع به درخت و چوب صنوبر

آشنایی با درخت صنوبر

درخت صنوبر درسراسر اروپا جزو درخت های بومی است. این درخت در مناطقی مانند دشت و کوهستان رشد می کند. صنوبر به ‌همراه کاج و درخت غان در آن دسته از درختانی است که در شمالی ترین قسمت نیمکره رشد می کند. صنوبر یکی از مهم ترین درختان کشور آلمان است و تقریبا یک سوم از مناطق جنگلی آلمان، تحت پوشش صنوبر است.

آن ها به‌ سرعت رشد می کنند و کاربرد چوبشان زیاد است؛ در نتیجه و به دلیل ویژگی های فنی خوبی که صنوبر دارد، از چوب آن در مقادیر زیادی برای تولید صنعتی مواد چوب کامپوزیت و ساخت و ساز استفاده می شود. صنوبر می تواند تا ارتفاع 30 تا 50متر رشد کند.

درختان می توانند به اندازه 600سال رشد و زندگی کنند، اما عموما در سنین 100 تا 120سالگی از بین می روند.

دانستنی هایی راجع به درخت و چوب صنوبر –  آشنایی با درخت صنوبر

دانستنی هایی راجع به درخت و چوب صنوبر -  آشنایی با درخت صنوبر
دانستنی هایی راجع به درخت و چوب صنوبر – آشنایی با درخت صنوبر

قبل از زمان طبقه بندی دقیق گیاه‌شناسی، تمام درختان مخروطی ساده به عنوان درختان نراد ( چوب نراد ) شناخته می شدند؛ از این رو صنوبر اغلب هنوز به عنوان نراد شناخته می شود. صنوبر و نراد متعلق به دو خانواده مختلف گیاه‌شناسی است. با این حال، چوب هر دو درخت به قدر زیادی مشابه است.

حدود 40 گونه صنوبر وجود دارد. در اروپا صنوبر رایج (Picea abies) و در صربستان (Picea omorika)  صنوبر متداول است.

ویژگی های چوب درخت صنوبر

چوب صنوبر سبک، مایل به زرد و گاهی به رنگ سفید تا قرمز است و در معرض نور تیره می شود. چوب این درخت در فصل های بهار و تابستان رنگ های بسیار متفاوتی دارد و حلقه های رشد به وضوح قابل مشاهده هستند.

بسته به زاویه برش چوب، الگوی راه راه شفاف قابل مشاهده است (برش شعاعی) یا یک دانه موج دار (برش متقاطع). بسته به محل رشد، عرض حلقه های رشد سالانه و همچنین چگالی چوب متفاوت است؛ حلقه های پهن چگالی کمتر و در نتیجه مقاومت کمتری دارند.

دانستنی هایی راجع به درخت و چوب صنوبر –  ویژگی های چوب درخت صنوبر

دانستنی هایی راجع به درخت و چوب صنوبر -  ویژگی های چوب درخت صنوبر
دانستنی هایی راجع به درخت و چوب صنوبر – ویژگی های چوب درخت صنوبر

صنوبر سبک و نرم است، اما با این وجود از نظر مقاومت نسبتا از استحکام و خاصیت ارتجاعی خوبی برخوردار است. منقبض شدن در این چوب متداول نیست و وقتی خشک می شود، پایدار می ماند. دوام طبیعی آن با استفاده از یک پوشش محافظ رنگ قابل جبران است.

صنوبر را می توان با تمام ابزارها و ماشین آلات مورد استفاده قرار داد.

تفاوت های درخت  صنوبر با درخت کاج در چیست؟

کاج و صنوبر انواع درخت های مخروطی شکل متعلق به خانواده کاج هستند. حدود 175نوع مختلف کاج و 35گونه صنوبر وجود دارد که بیشتر در قسمت های معتدل و شمالی کره شمالی وجود دارد.

کاج و صنوبر از گیاهان همیشه سبز هستند که در اهداف تزیینی (مخصوصا در طول کریسمس محبوب هستند) و به عنوان منبع الوار کشت می شوند. با وجود مورفولوژی مشابه، کاج و صنوبر را می توان این گونه مقایسه کرد:

مورفولوژی درخت بالغ کاج و صنوبر

صنوبر شاخه های رو به بالای متعددی را ایجاد می کند که شکل تاج هرم است. کاج دارای شاخه های کمتری است که به صورت مارپیچ روی ساقه قرار گرفته اند. تاج کاج نیز به صورت هرمی شکل است، اما در مقایسه با صنوبر کمتر متقارن است.

سوزن های کاج و صنوبر

کاج سوزن های نرم و انعطاف پذیر را در گروه های 2، 3 یا 5 دسته ای روی شاخه ها ایجاد می کند (گروه سوزن ها از همان نقطه رشد می کنند). شاخه های صنوبر با میخ های سخت و چوبی پوشیده شده است. هر گیره مجهز به سوزن منفرد، سفت و تیز است.

صنوبر دارای سوزن های مربع شکل است که در مقایسه با سوزن های کاج، کوتاه تر و بسیار واضح تر است.

مخروط های کاج و صنوبر

کاج، مخروطی سفت و سخت ساخته شده از مقیاس سخت و چوبی تولید می کند. صنوبر مخروط های انعطاف پذیر ساخته شده از کاغذ و در مقیاس نازک تولید می کند.

هر دو نوع مخروط به صورت وارونه روی شاخه ها چیده شده است. آن ها هنگام رسیدن به بلوغ ریزش می کنند.

پوست درخت های کاج و صنوبر

درخت صنوبر با پوست خشن و پوسته پوسته پوشیده شده است که با رسیدن درخت به بلوغ، عمیق شیاردار می شود. درخت کاج هنگام جوانی، پوستی صاف و پوشیده دارد، اما پوست آن قرمز مایل به قهوه ای است و پس از گذشت چند سال پوسته پوسته شدن آن شروع می شود.

تخته چوب درخت های کاج و صنوبر

کاج و صنوبر از چوب نرم برخوردار هستند. چوب کاج ارزان تر و در دسترس تر از چوب صنوبر است؛ به رنگ کهربا و قرمز تیره است و با خطوط مایل به زرد پوشیده شده است. کاج از صنوبر ضعیف تر است، اما حاوی مقدار زیادی رزین است که دوام محصولات ایجاد شده را تضمین می کند.

صنوبر دارای چوبی به رنگ خامه ای سفید است. به لطف کیفیت عالی آن در تولید صدا های دلنشین، از صنوبر اغلب برای ساخت آلات موسیقی مانند گیتار و ویولن استفاده می شود؛ به غیر از این، صنوبر نیز اغلب برای ساخت نرده ها، تخته ها و کاغذها مورد استفاده قرار می گیرد.

چوب کاج به دلیل زیبایی در رنگش، بیشتر برای ساخت کابینت، مبلمان، قاب های پنجره و قفسه استفاده می شود.

بخشی از رژیم غذایی انسان

بذر کاج که به عنوان آجیل شناخته می شود، بخشی از رژیم غذایی انسان است. از سوزن های کاج جوان می توان برای تهیه چای استفاده کرد (آن ها منبع عالی ویتامین A و C هستند). شاخه های تازه درخت صنوبر منبع غنی ویتامین C است.

آبجو که از شاخه های صنوبر ساخته شده است، در گذشته به طور مرتب در سفرهای طولانی در دریا مورد استفاده قرار می گرفت تا از کمبود ویتامینC در دریانوردان جلوگیری کند.

فواید و مضرات استفاده از چوب صنوبر چیست؟

فواید استفاده از چوب صنوبر

مقرون به صرفه: چوب صنوبر با قیمت کم در بازار موجود است؛ به همین دلیل چوب صنوبر یکی از مواد محبوب است که در ساخت مبلمان مورد استفاده قرار می گیرد.

ظاهر: به نظر می رسد که چوب صنوبر به رنگ روشن است. با گذشت زمان، رنگ چوب صنوبر به رنگ قرمز مایل به قرمز تغییر می یابد و چوب تیره به زرد-قهوه ای تیره می شود.

دانه: چوب درخت صنوبر از سطح ساختاری شفاف برخوردار بوده و دارای دانه های راه راه عالی است.

چوب رزین: این نوع چوب رزینی است و سطح مقطع مستقیم از کانال های رزینی به وضوح دیده می شود.

وزن: چوب صنوبر دارای وزن سبک است.

مضرات استفاده از چوب صنوبر

آلودگی حشرات: چوب صنوبر در برابر آلودگی حشرات آسیب پذیر است و حشرات باعث ایجاد خسارت گسترده به چوب می شوند.

 مقاوم در برابر آب و هوا: در این نوع چوب، نگهدارنده های چوب استفاده می شود، زیرا در مقابل آب مقاوم نیست و به سرعت لکه دار می شود.

براق بودن زیاد: چوب درخت صنوبر درخشش کسل کننده ای دارد.

پوسیدگی: این نوع چوب ممکن است تقریبا بعد از دو سال از زمان استفاده، پوسیده شود.

کاربرد رایج چوب صنوبر

مته کاری و سنباده کشی و همچنین برش یا لایه برداری، تقسیم یا خرد کردن این چوب آسان است. اتصالات را می توان به طور یکسان با استفاده از میخ ها، پیچ ها یا چسب ایجاد کرد. رنگ آمیزی آن ساده است. چوب صنوبر برای مصارف نهایی ساختاری، داخل و خارج از خانه مناسب است؛ بنابراین مهم ترین الوار ساختمانی در اروپا است.

همچنین در روکش تزئینی، کفپوش داخلی، کفپوش کارخانه، نجاری عمومی، ساخت داخلی استفاده می شود. چوب صنوبر از اروپای مرکزی و شرقی ویژگی های رزونانس استثنایی را نشان می دهد و برای سازهای موسیقی مانند تابلوهای صوتی پیانو و زنگ ویولن و گیتار استفاده می شود.

دانستنی هایی راجع به درخت و چوب صنوبر –  کاربرد رایج چوب صنوبر

دانستنی هایی راجع به درخت و چوب صنوبر -  کاربرد رایج چوب صنوبر
دانستنی هایی راجع به درخت و چوب صنوبر – کاربرد رایج چوب صنوبر

در ایران از چوب صنوبر بیشتر برای دکوراسیون داخل خانه استفاده می شود تا نمای بیرونی و به جرات می توان گفت که کمتر خانه ای در ایران هست که در آن از این چوب بهره نگرفته باشند.

به طور کلی از چوب صنوبر در صنایع مربوط به ساخت و ساز ساختمان، صنایع ساخت انواع کبریت، صنعت ساخت، در و پنجره های متنوع، صنایع لوله بری و ساخت دودکش و همین طور برای فراهم کردن تیر برق، در صنعت ساخت الیاف و کاغذ و مقوا، صنعت ساخت تخته های فیبر، صنعت درودگری، ساخت انواع مبل و در نهایت در صنایع ساخت جعبه های چوبی استفاده می شود.

دانستنی هایی راجع به درخت و چوب صنوبر – کاربرد رایج چوب صنوبر

دانستنی هایی راجع به درخت و چوب صنوبر - کاربرد رایج چوب صنوبر
دانستنی هایی راجع به درخت و چوب صنوبر – کاربرد رایج چوب صنوبر

نویسنده: رحیم نعمتی لیمائی


مطالب مرتبط درباره صنوبر

با تشکر از توجه شما

WhatsApp us