مصنوعات چوبی شامل ( قسمت دوم ) MDF – HPL – HDF
مصنوعات چوبی و خواص انواع چوب
M . D . F ام دی اف
تخته فیبر نیمه سخت(MDF): ام.دی.اف برای اولین بار در در سال 1965 در امریكا ساخته شد هم اكنون به نام تخته بارابورد به بزار عرضه می شود .ام.دی.اف دارای بافتی بسیار متراكم می باشد . روكشهایی از چوب و مصنوعات روكشی بر روی این محصول چسبانده می شود مانند: روكش آلدر، روكش فرمیكا كه نوع فرمیكا مقاوم نسبت به آب می باشد. نوع الدر آن نسبت به آب و سایر عوامل مقاوم نمی باشد
تخته فیبر سخت: در سال 1926 اولین كارخانه تولید اچ.پی.ال در شهر لورل تاسیس شد كه این واحد در حال حاضر بزرگترین كارخانه تولید كننده اچ پی .ال در دنیا به شمار می رود دو نوع از این تخته ها عبارتند از:
روكوب گونیایی: این صفحات دارای رنگهای مختلفی مانند: مرمری روشن و تیره هستند و گاهی رنگ آنها را به صورت موج چوب در می آورند. این صفحات قابل شستشو با آب سرد و گرم است وبرای پوشش دیوار ها به كار می رود
روكوب مربعی: گاهی صفحات روكوب را به شكل (مربع یا مستطیل ) در می آورند و برای پوشش كف آشپزخانه، حمام، و سرویسها استفاده می شود
H . P . L
فرمیكا با اسم اختصاری HPL كه مخفف HIGH PRESSUS LAMINATE می باشد یك كلمه اسپانیایی و معرف ورقه ای است مركب كه از چندین لایه ساخته شده از الیاف (مثل كاغذ)آغشته به رزین های عمل كننده در گرما (گرما سخت)كه تحت تاثیر حرارت و فشار 5 مگا پاسگال به هم چسبیده باشد. یك یا دو سطح فرمیكامی تواند از ورقه های رینگی یا تزیینی آغشته به رزین ملامین پوشیده شود .در ایران به تولید ورقه های فرمیكای ضد حرارت و رطوبت پرداخته می شود و در حال حاضر از كشورهایی نظیر هند، تركیه، سوریه،… نیز وارد می شود.
مواد اولیه معمولی جهت ساخت فرمیكا یا HPL عبارتند از: كاغذ كرافتك، كاغذ دكورتیو ، رزین فنلیك ، و رزین ملامین می باشد
خصوصیت روكش فرمیكا
مقاومت های رطوبتی :مقاوم در برابر آب و بخار بدون ترك خوردگی و ورقه ورقه شدن . جذب رطوبت در حال غوطه وری در آب كمتر از 6درصد و افزایش ضخامت ناشی از جذب آب آن كمتر از 10درصد می باشد
مقاومت حرارتی: تحمل دمای خشك و شوك حرارتی تا 180درجه سانتیگراد. مقاومت در برابر حرارت سیگار بدون باقی ماندن اثر آن . تغییرات ابعادی در دمای بالا كمتر از 3درصد می باشد
سایر مقاومت ها : به دلیل استفاده از چسب رزین فنو لیك در تولید فرمیكا در مقابل جریان الكتریسیته مقاوم بوده به دلیل استفاده از جسب رزین ملامین در سطح لایه باعث مقاومت رویه در برابر اسیدهای ضعیف شده است
H . D . F
تخته فیبر سخت(HDF): در سال 1962 اولین كارخانه تولید اچ.پی.ال در شهر لورل تاسیس شد كه این واحد در حال حاضر بزرگترین كارخانه تولید كننده اچ پی .ال در دنیا به شمار می رود دو نوع از این تخته ها عبارتند از:
روكوب گونیایی: این صفحات دارای رنگهای مختلفی مانند: مرمری روشن و تیره هستند و گاهی رنگ آنها را به صورت موج چوب در می آورند. این صفحات قابل شستشو با آب سرد و گرم است وبرای پوشش دیوار ها به كار می رود
روكوب مربعی: گاهی صفحات روكوب را به شكل (مربع یا مستطیل ) در می آورند و برای پوشش كف آشپزخانه، حمام، و سرویسها استفاده می شود
كفپوشهای hdf
لایه این پاركتها به صورت زیر است :
1_ سطح خارجی از لمینت سخت و مقاوم
2_ ورق فلم طرح چوب
3_ فیبر ضد رطوبت H.D.F
4_ سیستم اتصال تاپ لاك(TOP LOOK )
5_ ورق ملامین ضر رطوبت
ابعاد این كفپوش توسط شركت های مختلف متفاوت است
پنل های معدنی
پانلهای چوب و سیمان( CEMENT BOARD (C.B
پانلهای چوب و گچ (GYPSUM FIBER BORD (G.F.B
پانل های چوب و سیمان (C.B) : سابقه تولید صفحات چوب و سیمان به سال 1914 می رسد كه در اتریش نوعی پانل فشرده چوبی كه در ساخت آن از كربنات منیزیم به عنوان عامل اتصال دهنده به كار رفته بود تولید گردید . در سال 1982 برای تولید این پانلها از سیمان پرتلند استفاده شده و در سالهای پس از آن از كچ به عنوان اتصال دهنده استفاده گردید. واحد های تولید كننده پانل های چوب و سیمان در ایالات متحده از سال 1940شروع به كار نمود. در این فرایند می توان از الیاف دیگری مانند: ماسی، شن، پرلیت، را نیز می توان مورد استفاده قرار داد. از فرایند جدید در تولید این تخته می توان تزریق دی اكسید كربن به داخل آن كه منجر به افزایش مقاومت آن می شود نام برد
موارد مصرف پانلهای چوب و سیمان (C.B): این پانلها در ساختمان به ویژه در پوششهای داخلی سقف و و دیوار ها و نمای خارجی ساختمان كاربرد گسترده ای دارد
پانلهای چوب و كچ (G.F.B ) : پانلهای گچی از تركیب ذرات چوب و گچ های مصنوعی كه خود از محصولات جانبی فرآیندهای تولید كود های مصنوعی می باشند به دست می آید. هزینه تولید این تخته ها به دلیل استفاده از این مواد پایین بوده. ارزش صفحات گچی تقویت شده حدوداً نصف قیمت تخته خرده چوب ساخته شده با رزین اوره فرمالدئید است به دین ترتیب این فرآورده دارای قدرت رقابت بالایی می باشد
موارد مصرف پانلهای چوب و گچ (G.F.B) : از صفحات چوب و گچ در داخل ساختمان به عنوان پوشش كف، پوشش داخلی دیوار ها، دیوارهای جدا كننده(پارتیشن)و غیره استفاده می شود
پانهای چوب و لاستیك : در این فرآیند كه از الیاف چوب و تایر فرسوده و رزین استفاده می شود، با تغییر درصد مواد اولیه،تخته هایی به دست می آید كه ویژگیهای متعددی در برابر رطوبت،كشش،و ضربه از خود نشان می دهد سالانه 240ملیون تایر در ایالات متحده فرسوده می شود كه این تعداد تایر فرسوده یك مشكل زیست محیطی جدی محسوب می شود كه با این فن آوری تا حدودی از مشكلات مربوط به آن كاسته شده است
منبع: شرکت صنایع چوب آستان قدس رضوی
نویسنده: سید بهنام حسینی |
طبقه بندی:انواع چوب، MDF: Medium Density Fiber،
مصنوعات چوبی شامل تخته چند لایه و خرده چوب و فیبر( قسمت اول )
1388/07/29
تخته خرده چوب
صنعت تخته خورده چوب یكی از صنایع جدید است و در مقایسه با صنایع تخته فیبر وتخته چند لایه قدمت چندانی ندارد. این صنعت در حال حاضر به علت استفاده از هر گونه ضایعات چوبی اعم از سه ریال شاخه ها، و مازاد مزارع پنبه وغلات، كتان و كنف و دیگر گیاهان چوبی در ردیف مهمترین صنایع وابسته به چوب قرار دارد. تعدادی از واحدهای تولیدی تخته خرده چوب در ایران عبارتند از : نكا چوب، شموشك و شهید باهنر گرگان، نئوپان گنبد، و ……..
تعریف تخته خرده چوب: تخته خرده چوب فرآورده چوبی صفحه ای شكل است كه از مخلوط خرده چوب با سایر
مواد لیگنو سلولزی و مواد چسبنده به كمك فشار و حرارت دادن ساخته می شود
طبقه بندی تخته خرده چوب بر اساس روش ساخت (نوع پرس كردن )
تخته های حاصل از پرس صفحه ای(صاف) : در این روش جهت طول ذرات تشكیل دهنده كیك تخته خرده چوب به صورت اتفاقی مرتب شده است. این تخته از نظر شكل مقطع (ساختمان نیمرخ ضخامت تخته) خود به چند دسته تقسیم می شوند كه عبارتند از: تخته های یكنواخت یا یك لایه، تخته های سه لا تخته های ریزش تدریجی(بدون لایه مشخص) وتخته های چند لا
تخته های حاصل از پرس غلتكی(پرس بی انتها): در این روش غلتكهای پرس ثابت اند و فقط حركت چرخشی دارند، كیك تخته خرده چوبها از بین غلتكها عبور می كند و به ضخامت تنظیم شده(فاصله بین دو غلتك بالا و پایین) در می آید در این روش می توان تخته های یك لا، سه لا، ریزش تدریجی و چند لایه تولید كرد
تخته های تولید شده با پرس قالبی(قالب گیری شده ): تفاوت اساسی این روش با ساخت تخته خرده چوب با پرس صفحه ای در شكل ظاهری صفحه پرس است. صفحات این پرس به شكلهای بر جسته، فرو رفته، انحنا دار، و یا پروفیل دار ساخته می شود و تخته هایی با شكل های مختلف به وجود می آورند: ماند صفحات ورزالیت
طبقه بندی تخته خرده چوب بر اساس چگونگی سطح(رویه): بر این اساس، تخته خرده جوب به چهار دسته تقسیم می شوند.
تخته خرده چوب بدون روكش : كه به دو صورت سنباده شده وجود دارد این تخته بیشتر در مصارف عمومی و جاهایی كه در معرض دید شدید، مانند: سقف كاذب، طبقات داخلی كمد مورد استفاده قرار می گیرد
تخته خرده چوب با روكش طبیعی(چوبی): برای تزیین و زیبایی سطوح تخته خرده چوب می توان از آن روكش های چوبی (طبیعی) مانند: گردو، راش، …. استفاده كرد. این تخته بیشتر در جاهایی كه تزییین سطوح مورد نظر باشد، مورد استفاده قرار می گیرد، مانند: دكوراسیون داخلی، صفحه میز و كابینت
تخته خرده چوب با روكش مصنوعی: سطوح این نوع تخته خرده چوب ها به وسیله روكشهای مصنوعی (كاغذ آغشته به چسبهای مصنوعی) پوشیده می شود. سطح حاصله با توجه به نوع كاغذ مصرفی(ساده، رنگی، نقش دار) یا دارای نقوش مختلفی از چوب باشد. از این تخته در مكانهایی كه حرارت و رطوبت زیاد باشد می توان مصرف كرد، مانند: دیوار حمام و رختكن، میز رستورانها، كابینت آشپز خانه
تخته خرده چوب لعاب دار(لاك كاری شده): سطوح این نوع از تخته ها، توسط یك لایه رنگ آغشته به مواد حفاظتی و ضد رطوبتی پوشیده می شود و بر حسب مورد مصرف ممكن است یك سطح یا هر دو سطح آن لاك كاری شودر،این تخته در دیوارهای آشپزخانه،حمام، سرویسهای لابراتورها و موارد دیگر مصرف می شود
تخته لایه
تبدیل چوب به لایه های نازك و سپس چسب زدن و قرار دادن آنها بر روی یكدیگر نه تنها شش هزار و لحاظ اقتصادی و جلوگیری از اسراف و تبذیر در مصرف چوب اگر چه ساخت هنری چوبهای لایه ای در ایران از زمانهای گذشته معمول است، ولی تهییه صنعتی تخته لایه سابقه خیلی طولانی ندارد و اولین كارخانه تولید روكش و تخته چند لایه در سال 1344(ه. ش ) در رشت آغاز به كار كرد ودر حال حاضر اكثر كارخانجات صنایع چوب اقدام به تولید تخته لایی و روكش كرده اند كه مهمترین این واحدها عبارتند از:
_نكا چوب و شهید رجایی(ساری)
_چوكا گیلان (بندر انزلی)
_روكش چوبی ایران (قزوین)
تعریف تخته لایی:
تخته لایه عبارت است از چند لایه چوب نازك (روكش) كه پس از چسب زنی به طور متقاطع روی همه موارد قرار می گیرند و از طریق فشار و حرارت دادن به هم می چسبند
انواع لایه در تخته لایه: هر یك از ورقهای چوبی یك تخته چند لایه را لایه می نامند كه ممكن است یك تكه باشد و یا از چند قسمت تشكیل شده باشد ودارای انواع زیر است :
لایه خارجی(نمایی): این لایه دو سطح بیرونی تخته را می پوشاند و معولاً از لایه های مرغوب و درجه یك تهیه می شود.
لایه مركزی(مغز):
این لایه كاملا ًدر وسط لایه های دیگر قرار دارد كه از یك یا چند ورقه روكش به هم چسبیده درست شده است و اغلب از لایه های كم عرض و درجه دو استفاده می شود. گاهی لایه مركزی ممكن است از چند قطعه چوب طویل (به طول تخته ) و باریك (به عرضهای مختلف) كه در كنار همه موارد به وسیله چسب به هم متصل شده باشد كه در اصطلاح تخته لایه ردیفی نامیده می شود. همچنین لایه مركزی ممكن است از تخته خرده چوب، تخته فیبر، چوب پنبه، اسفنج فشرده و غیره تشكیل شده باشد.
لایه میانی:
بین لایه مركزی و خارجی قرار دارد و بیشتر نقش مقاومت و توازن نیروها را ایفا می كند. این لایه را می توان در تخته چند لایه های بیش از سه لایه یافت
گونه های چوبی مورد مصرف در تخته چند لایه: به طور كلی گونه های مورد استفاده این صنعت در ایران و جهان عبارتند از: راش، افرا، توسكا، گردو، نمدار، گونه های پهن برگ، و گونه های پهن برگ وارداتی مانند: سامبا، آكاژو، آكومه، ماهاگونی،وگونه های متداول در جهان عبارتند از: دوگلاس، پیسه آ، ساپن، ملز،و اكالیپتوس
انواع تخته لایه
تخته لایه دراز تار: تخته ای است كه جهت الیاف لایه خارجی آن موازی طول (درازی) تخته باشد
تخته لایه پهنا تار: تخته ای است كه جهت الیاف لایه های خارجی آن موازسی عرض تخته باشد
تخته لایه متغادل: تخته ای است كه در آن لایه های قرینه نسبت به لایه مركزی (مغز) دو به دو از یك گونه و با یك ضخامت باشد
تخته لایه مطبق: تخته ای است كه تمام الیاف لایه های و احتمالاً مغز آن موازی با الیاف لایه خارجی است
تخته لایه اختر تار: تخته ای است كه لایه های آن چنان روی هم گزارده شده اند كه الیاف آن به شكل ستاره درآید
تخته لایه با مغزی تخته خرده چوب مجوف(سوراخ دار): تخته ای است كه مغز آن دارای سوراخ های گوناگونی باشد
تخته لایه مختلط: تخته ای است كه مغز آن یا بعضی از لایه های آن از مواد دیگری بجز لایه چوبی و یا چوب یكپارچه باشد. این تخته چند لایه ها حداقل دو لایه در طرفین مغز دارد و الیاف عمود بر یكدیگر است
تخته لایه قالبی: تخته لایه ای است كه در اثر فشار به شكل معینی در بیاید و مسطح نباشد
تخته لایه همگن: تخته ای است كه همه لایه های آن از یك گونه چوب ساخته شده باشد
تخته لایه ناهمگن: تخته ای است كه همه یا تعدادی از لایه یا مغز آن از گونه های مختلف چوب ساخته شده باشد
استاندارد و درجه بندی تخته چند لایه : درجه بندی تخته چند لایه را بر اساس خوبی و بدی سطح درجه بندی می كنند. كیفیت لایه خارجی به اندازه و فراوانی معایبی از قبیل : گره، ترك، و تغییرات رنگ آن بستگی داردكه به این ترتیب به پنج گروه (درجه)N (با كیفیت عالی)،A(حداكثر دارای 3 عیب و گره)،B(حداكثر دارای 6عیب و گره)،C (حد اكثر دارای 9عیب و گره)و D(با كیفیت پایین)تقسیم می توان كرد
به طور كلی تخته چند لایه به 3و5و7و12و15و18 لایه وگاهی اوقات 6و8 لایه وجود دارد كه خود به دو دسته سنباده شده و سنباده نشده تقسیم می شود
موارد مصرف تخته چند لا
كارهای ساختمانی: دیوارها، سقف، پوشش كف، استفاده می شود
كارهای صنعتی: از این محصول به عنوان عایق صوتی،حرارتی و الكتریكی می توان استفاده كرد مانند: هواپیما سازی، سالنهای صدا بر داری، واگن سازی
مصارف دیگر: جعبه سازی، میزو صندلی، سورتمه سازی و موارد دیگر
تخته فیبر
تعریف تخته فیبر: تخته فیبر از فیبرها(عناصر كشیده و باریك چوبی یا سایر الیاف غیر چوبی) كه به صورت خمیر در آمده اند و از طریق فشردن، تداخل و اتصال بین الیاف (لیگنین چوب) یا با افزودن چسبهای مصنوعی به دست می آید
انواع تخته فیبر از لحاظ فرایند تولید: تخته فیبر از لحاظ تولید به دو دسته فیبر(S1S)و(S2S) تقسیم بندی می شود.تخته فیبر S1S دارای یك روی صاف می باشد.تخته فیبر S2S دارای دو رویه صاف می باشد
موارد مصرف تخته فیبر
محصولات بیرونی: مانند تخته پوششی كه به علت عایق بودن در برابر رطوبت در قسمتهای بیرونی ساختمان استفاده می شود
محصولات درونی: شامل تخته های ساختمانی، تخته آجری سقف،تخته صدا گیر
محصولات صنعتی: شامل تخته های مخصوص ساخت خانه های پیش ساخته اتومبیل سازی و صنایع مبلمان
منبع: شرکت صنایع چوب آستان قدس رضوی
نویسنده: سید بهنام حسینی
طبقه بندی:انواع چوب،
انواع چوب و روکش
1388/07/29
جدول كیفیت سختی در چوبهای سوزنی و پهن برگ
نوع درخت
درجه سختی
كیفیت سختی
نام گونه
پهن برگان
1/5-2/.
3-5/.
6-3
9-6
20-9
خیلی نرم
نرم
نیمه سخت
سخت
خیلی سخت
بالزار/ بید/ برخی از انواع صنوبرها
نمدار/ توسكا/ غان/ لرگ/ سپیدار/ انجیل
بلوط/ راش/ ون/ ملچ/ گردو/ اقاقیا
شمشاد/ ممرز/ انجیل/ ون
آرزوبه/ آبنوس/ بلوط سبز/ كهور/ افرا/ مار
سوزنی برگان
2-1
4-2
9-4
نرم
نیمه نرم
سخت
نراد/ پیسه ها/ كاج آمریكایی/ سرو
كاج جنگلی/ كاج دریایی/ لاریكس
سرخدار/ ارس/ زربین
توسكا : Alnus
دو گونه توسکای قشلاقی و ییلاقی به نام های علمی Subcordate Alnus و Glutionose Alnuse در ایران وجود دارد. نام های محلی توسکا، تسکا و توسه است.
چوب درون نامشخص، رنگ کرم مایل به قرمز، دوایر سالیانه پهن با حدود نسبتا مشخص و موجدار در مقطع عرضی و پره چوبی آجری شکل قرمز رنگ در مقطع شعاعی و دوک های ظریف (پره ها) در مقطع مماسی از خصوصیات ظاهری چوب است. چوبی نیمه سنگین تا سبک است که به دلیل پرداخت و رنگ پذیری شکاف خوری و ابزار خوری خوب در صنعت مبلمان مصرف دارد ولی کم دوام بوده که البته در آب دوام قابل توجهی دارد. بیشترین میزان فروش را در بازار چوب فروشان پس از راش را داراست که البته در حال حاضر مهمترین مورد مصرف آن طبق آمار موجود در کارخانجات تخته لایه سازی آن در برابر آب در ساختن بناهای آبی نیز مصرف میشود. قیمت چوب توسکا به صورت الواری در سال بوده است.
راش : Brich
نام علمی این چوب Fagus orientalis نام فارسی و بومی راش و مرس و نام انگلیسی آن Beech است. از خواص ظاهری چوب راش درون نامشخص و به رنگ کرم مایل به قرمز است.
دوایر سالیانه فشرده و در نتیجه در مقاطع طولی دارای خطوط کم و بیش مشخص ناشی از آن است. از بارزترین خصوصیات شاید بتوان به پره های چوبی در مقاطع طولی اشاره کرده که در مقطع شعاعی به پرمگس و در مقطع مماسی به دوک معروفند و این پره ها به صورت لکه های قرمز دیده میشود. چه بسا گاهی این پرمگس های زیبا عیب محصوب میشوند چرا که به عقیده نجاران این بخشهای چوب پس از رنگ کاری سیاه میشوند. گونه راش چوبی نیمه سنگین و دارای بافتی همگن و تقریبا مقاوم در برابر حشرات و قارچهاست. گرده بینه های درجه 1 و 2 راش در ایران بیشتر به مصرف کارخانجات روکش و تخته لایه می رسد و گرده بینه های درجه 3 پس از تبدیل به الوار به بازار تهران (پل چوبی) روانه می شوند. بنا به اطلاعات بازار میزان تفاوت قیمت آن در 6 ماهه نخست در بازار تهران بوده است. به دلیل بافت همگن و درجه سختی مناسب این چوب بیشترین تقاضا را برای خرید به منظور تهیه مبل در بازار دارد. همچنین به دلیل قابلیت آغشتگی با انواع محلولهای حفاظتی بیشترین گونه مصرفی در کارخانه های اشباع است. البته اخیرا گونه های خارجی راش از طریق آذربایجان وارد ایران شده است که بنا به ادعای مبل سازان و فرشندگان چوب کیفیت چوب راش ایرانی را ندارد ولی به دلیل ابعاد و رطوبت مناسب تخته ها میزان ضایعات کمتری، در امر فرآیند تولید دارد.
ملچ
چوبی به رنگ قهوای مایل به قرمز است و گاهی اوقات رگه های سبز رنگی در آن دیده میشود. چوبی درشت بافت، نیمه سخت و نیمه سنگین، نسبتا بادوام و در برابر ضربه بادوام و نسبت خمش مقاوم است. از این چوب بیشتر در ساختمانهای چوبی، ساخت مبلمان، روكش، قایق سازی، وسایل ورزشی، در و پنجیره و تخته لائی استفاده می شود .
افرا : Maple
این خانواده دارای گونه های مختلفی در ایران است از جمله میتوان افرا پلت، افرا شیردار و کیکم را نام برد. بزرگترین و فراوان ترین افرای ایران اپلت با نام علمی insigne Bosso و نام انگلیسی Maple است.
این گونه چوب درون نامشخص، چوب سفید مایل به کرم با درخشندگی کم و بیش صدفی دارد. دوایر سالیانه به دلیل فشردگی چوب تابستانه در مقطع عرضی کاملا مشخص و در مقطع مماسی نقوش مواج و در مقطع عرضی نقوش رگه ای مانند ایجاد کرده است که پره های چوبی ظریف و قهوه ای رنگ و براق در دو مقطع مختلف طولی به صورت لکه ها و دوک ها نمایان است. چوبی نیمه سنگین با پرداخت آسان و هم کشیدگی کم باعث شده تا در صنعت مبلمان و روکش گیری جایگاه ویژه ای داشته باشد.
گردو
چوبی ریز بافت، به رنگ خاكستری مایل به قهوای تیره و دارای نقوش زیبا و نسبتاً با دوام است. این چوب نیمه سنگین و نیمه سخت و در مقابل فشار، خمش و كشش مقاوم است. از این چوب بیشتر در كارهای هنری و تزیینی، تهیه روكش، خراطی ساخت مبلمان، ساخت الات موسیقی، قنداق تفنگ، مجسمه سازی، منبت كاری و معرق كاری استفاده می شود.
چنار
چوبی به رنگ سفید روشن تا قرمز مایل به قهوه ای است كه لكه های قهوه ای صدفی دارد . چوبی است نیمه سخت وسنگین و با دوام كه از آن برای ساخت دربهای اماكن متبركه، دسته ابزار، صندلی، غربال، صندوق استفاده می شود.
بلوط
چوبی به رنگ قهوه ای روشن تا تیره، درشت بافت و با دوام است. این چوب نسبتاً نیمه سخت و نیمه سنگین تا سنگین است و در برابر سایش مقاومت زیادی دارد و بهترین چوب برای پاركت، ساخت مبلمان تهیه روكش، تراورس را آهن، مدل سازی است.
تبریزی
این چوب به رنگ سفید تا كرم روشن است و اغلب لكه های سیاه رنگ و یا قهوه ای دارد. چوبی است نسبتاً نرم، سبك كه دوام زیادی ندارد و كار با آن آسان است. برای ساخت كاغذ سازی، كبریت سازی، جعبه سازی، ادوات كشاورزی از آن استفاده می شود.
چوب ممرز
چوبی ریز بافت به رنگ سفید تا سفید مایل به كرم و سخت و نیمه سنگین است . این چوب در مقابل ضربه و سایش مقاومت دارد و در كاغذ سازی، تخته خرده چوب سازی، تخته فیبر، واگن سازی، دسته ابزار، چوبهای تونلی از آن استفاده می شود.
كاح ایرانی (روس)
واژه چوب روسی در بازار چوب ایران به هر نوع چوب سفید رنگ وارداتی از روسیه تلقی میشود و کاربرد آن هم چندان تفاوتی نمی کند در حالیکه این چوب سفید خود شامل گونه های کاملا متفاوت چون نراد، نوئل و انواع کاجها می شوند.
همچنانکه گفته شد یکی از گونه های چوبی که به چوب روسی معروف است Abies یا نراد است که نام رایج آن در دنیا Fir و Sapen است.
این چوب فاقد درون چوب مشخص و به رنگ سفید مایل به قرمز، فاقد مجاری صمغی، راست تار، سبک، واکشیدگی و همکشیدگی کم، قابلیت ترک خوردن کم هنگام خشک شدن، بسیار خوش کار، سنباده خوری خوب، میخ خوری و پیچ خوری عالی هستند ولی با وجود تمام مزایا به راحتی در مقابل قارچها دچار مرض لکه آبی یا لکه قرمز میشوند از استحکام آن می کاهد. حشرات نیز علاقه زیادی به لانه گزینی و تخم گذاری در آن دارند و باید توجه داشت که چوبها دارای رگه قرمز به هنگام خشک شدن کاملا تاب بر می دارند.
این چوب به علت سبکی و ضریب الاستیته بالا از بهترین چوبها برای اسکلت ساختمان هاست. الیاف بلند و خمیر سفید آن در کاغذسازی مصرف فراوان دارد. در ایران این چوب غالبا در صنایع مبلمان استفاده می شود.
نراد
چوبی به رنگ سفید تا سفید مایل به كرم تا قهوه ای مایل به صورتی است، راست تار و دارای نقوش زیبایی است. چوبی است سبك، نرم و كم دوام كه كار با آن آسان است و در كارهای ساختمانی، قفسه سازی، بسته بندی از آن استفاده می شود.
ماهاگونی یا آكاژو
آکاژوها به دو دسته آکاژوی آمریکایی و آفریقایی تقسیم میشوند که اغلب آکاژوی آفریقایی در بازار ایران یافت میشود. نام علمی این گونه Khaya inveeonsis و از خانواده Miliacea است. نام های محلی متفاوتی در کشورهای مختلف آفریقا دارد. درون چوب قرمز رنگ و برون چوب نازک سفید مایل به صورتی رنگ دارد. بافت یکدست و وجود پرمگسهای درخشان و براق که با تغییر جهت نور درخشش متفاوتی دارند از ویژگیهای شاخص این چوب است. در مقطع شعاعی نقوش نواری صدفی و در مقاطع مماسی نقوشی متنوع چون موجی، مجعد، جناغی دارد. یکی از پرمصرف ترین چوب های دنیا برای تهیه روکش های قیمتی است. به دلیل همکشیدگی و واکشیدگی کم در هنگام خشک شدن کمتر دچار عیب می شود. ضربه پذیری خوب، پرداخت عالی، پیچ خوری و میخ خوری بالا از خصوصیات بارز این چوب است ولی رنگ پذیری و واکس خوری باید همراه با بتونه کاری انجام شود. در تهیه روکش و مبلسازی بیشترین مصرف را داراست. به دلیل ضربه پذیری و ضریب الاستیسیته بالا در تهیه قایق های بادبانی و تفریحی مناسب است.لازم به ذکر است که چوبهای دیگری نیز تحت عنوان آکاژو در بازار دیده میشوند که اسامی واقعی آنها سیپو، کیسپو و ساپلی است.
آكونه (گابون)
چوبی است به رنگ صورتی كم رنگ تا پر رنگ، سبك، نرم، ریزبافت و كم دوام كه به خوبی ورقه ورقه می شود. برای تهیه كاغذ سازی، قایقهای سبك، و غیره از آن استفاده می شود.
ساج (تیك)
چوبی است به رنگ قهوه ای طلایی تا قهوه ای پنج پر رنگ با خطهای سیاه كه بسیار سنگین و با دوام است. این چوب در صنعت كشتی سازی، صنایع ظریف به خصوص خاتم كاری، ساخت ابزار آزمایشگاهی، روكش گیری، قسمتهای بیرونی و داخلی ساختمان موارد مصرف دارد.
چوب آبنوس
آبنوس درخت سیاه رنگی است یا چگالی نسبتاً بالا و بسیار خوش بو. تنه داخلی چوب به رنگهای مختلف زرد سفید تا قهوه ای و سیاه دیده می شود و انواع مختلف چوب ابنوس : ابنوس سیاه، آبنوس مرمری یا مرمری آندامان، آبنوس كاكی . آبنوس به دلیل سختی و استهكام بالا در اخت وسایلی نظیر انواع مبلمان، میز و صندلی ، پیانو مورد استفاده قرار می گیرد.
چوب افرای سیاه
برای ساخت لوازمی هم چون خط كش و دكوراسیون بزرگ استفاده می شود.
چوب والسا – بالسا
سبك ترین چوب تجاری است دارای سفتی و قابلیت فرم دهی فراوانی است. و به رنگهای سفید تا زرد روشن و قهوه ای ملایم دیده می شود. از چوب بالسا در ساخت قطعات صنعتی ظریف مانند: دیوار سازی داخل هوا پیما، در ساخت ماكت ها ، و آثار هنری استفاده می شود.
زبان گنجشك (ون)
ASHWOOD
چوبی است دارای مقاومت و سختی مناسب و دارای قابلیت فرم پذیری مناسب. رنگ این چوب عموماً زرد ملایم است كه برای ساخت كه برای ساخت قطعات چوبی مانند قاب و فرم تابلو ها، عصا، راكت تنیس استفاده می شود.
چوب شمشاد
چوب شمشاد به دلیل تراكم بالای آوند ها و لیفهای آن دارای چگالی بالا می باشد. از این چوب در كارهایی استفاده مانند خاتم كاری و و منبت كاری استفاده می شود.
چوب لاله درختی
چوبی با بافتهای نزدیك و متراكم و به رنگ زرد وجود دارد و به دلیل كیفیت عالی در ساخت انواع مبلمان قیمتی، ظروف چوبی ، جعبه ها ، اسباب بازی و غیره به كار می رود.
چوب كاج بلسان ( Balsam fir )
چوب كاج بلسان یا چوب نراد كه از خانواده كاج است و به رنگهای سفید،قهوه ای، و با رگه های صاف و ظریف دیده می شود و به طور عمده برای خمیر كاغذ و جعبه سازی مورد استفاده قرار می گیرد. اما شیره و صمغ حاصل از این درخت به عنوان چسب شفاف به كار می رود و در رنگهای مختلف روغنی از آن استفاده می شود.
ویژگیهای چوبهای مختلف مورد مصرف در مبل سازی
نام
حالت ظاهری
خواص مكانیكی
خواص فنی
مورد مصرف
چوب راش
_سفید مایل به صورتی
_قابلیت تورق كم
_قابلیت خمش كم
_كار با آن آسان
_مقاومت در برابر قارچها كم
_كنده كاری و مبل سازی،روكش و تخته چند لا
ون
_سفید صدفی مایل به صورتی
_قابلیت تورق متوسط _قابلیت ارتجاع خوب
_كار با آن آسان
_ خوب برق میشود
_مبل سازی
_اربابه سازی
چوب نارون
_چوب جوان، سفید و زرد رنگ
_چوب پیر قهوه ای مایل به قرمز
_قابلیت تورق كم
_ قابلیت خمش زیاد
_كار با آن آسان
_چوب پیر مقاوم در برابر عوامل مخرب
_مبل سازی و خراطی _نجاری ساختمان
چوب بلوط
_قهوه ای
_قسمت مركزی منظم
_ لكه های بزرگ
_قابلیت تورق متوسط
_كاربا آن نسبتاً
_ مقاوم در برابر عوامل مخرب
_مبل سازی
_ پاركت
_ بشكه سازی
چوب شاه بلوط
_ قهوه ای مایل به زرد
_ رشته مركزی نامنظم
_قابلیت تورق زیاد
_كار با آن آسان
_ مقاوم در برابر قارچها و حشرات
_مبل سازی
_ پاركت
_ بشكه سازی
نمدار یا زیزفون
_زرد كم رنگ یا صورتی
_قابلیت تورق كم
_قابلیت خمش و الاستیكی چوب
_كار با آن آسان
_ میخ كاری آسان
_منبت كاری و مبل سازی
_ اسباب بازی سازی و خراطی
چوب گردو
_خاكستری كم رنگ یا قهوه ای
_قابلیت تورق كم
_ قابلیت ارتجاع كم
_ مقاومت در برابر ضربه متوسط
_كار با آن آسان حساسیت در مقابل كرم چوب خوار
_مبل سای
_خراطی
_ مدل سازی
چوب افرا
_سفید مایل به زرد یا صورتی_ قابلیت تورق كم
_ قابلیت ارتجا ع كم
_كار با آن آسان _حساسیت در مقابل كرم خوردگی
_مبل سای
_خراطی
_ مدل سازی
چوب چنار
_سرخ مایل به قهوه ای
_قابلیت تورق كم
_ مقاوت در برابر ضربه كم
_ مقاومت در برابر فشار زیاد
_كار با آسان _حساسیت در مقابل كرم خوردگی
_ارابه سازی
_ ملزومات چوبی
چوب كاج ایرانی
_سفید تا زرد یا قرمز و قهوه ای روشن
_قابلیت تورق زیاد
_كار با آن خیلی آسان
_ مقاومت در مقابل عوامل مخرب
_كلاف مبل سازی و آشپزخانه
_ كاغذ سازی
چوب توسكا
_صورتی سرخ تا قرمز روشن
_قابلیت تورق خوب
_ شكننده ولی كمی حالت الاستیسیته دارد
_كار با آن اسان_ به آسانی شكاف میخورد و خوب رنگ میشود
_جعبه سازی
_ خانه های چوبی
روكش چوب
روكشهای طبیعی(چوبی) :
این نوع از روكش از گونه های مرغوب پهن برگان و گاهی سوزنی برگ تهیه می شود و به روشهای لوله بری، تراشه زنی (كاردی یا اسلایسر )، تكه بری (محوری) و اره ای تهییه كرد
طبقه بندی روكشها از نظر كاربرد
روكشهای نمایی: این قبیل روكشها از چوبهای منقش پهن برگ مانند، ملچ،افرا به روش كاردی تهییه می شود.این نوع روكشها به علت نقوش زیبای آن مانند:نقوش چشم بلبلی، نقوش مواج، نقوش نواری، و لایه ای بسیار گران قیمت هستند
روكشهای تجاری: این نوع روكشها اغلب از چوب پهن برگان به روش لوله بری تهییه می شوند و بیشتر برای مبلمان درجه دو استفاده مورد استفاده قرار می گیرد
روكشهای بسته بندی:
این نوع روكشها از چوبهای ارزان قیمت تهییه می شوند و نا مرغوب هستند و از آن برای كارهای كم ارزش استفاده می شود
گونه های مورد مصرف در تهیه روكش: در كشور ما به علت وجود جنگلهای پهن برگاز گونه های راش، توسكا، گردو، افرا، و به ندرت از بلوط روكش تهییه می شود.در كشورهای اروپایی از گونه های بلوط، راش، توس، و تعدادی از گونه های سوزنی برگ مانند دوگلاس استفاده می شود در ضمن انواع چوبهای منقش مانند: زبرانا، ماهاگونی، جك(پالیساندر)نیز از مناطق استوایی و نیمه استوایی امریكا،افریقاو هندوستان به اروپا و امریكاحمل و در آنجا تبدیل به روكش می شود
موارد مصرف روكش:
از روكش می توان در صنعت تخته لایی، صنایع فرمیكا ، صنایع دكوراسیون چوبی، و روكش كردن تخته خرده چوب استفاده نمود.از روكشهای ضخیم می توان در صنایع دیگر مانند: كبریت سازی، خلال دندان سازی، چوب بستنی، سبد سازی استفاده نمود
منابع مهم تولید روكش در ایران: شركت ایران چوب، درب و تخته چند لایی شهید رجایی، روكش چوبی ایران، شركت سهامی نكا چوب
روكش مصنوعی: روكشهای مصنوعی ورقه های نازك كاغذی یا پلاستیكی هستند كه برای پوشش فراورده های چوب به كار میروند. روكشهای مصنوعی از نظر نوع رنگ و نقش (نقش موج چوب،موزاییكی،ساده،رنگی،…)و ضخامت دارای انواع متفاوتی است. به علت كاربرد مواد حفاظتی، رنگی و چسب بر روی روكشها مصنوعی، صفحاتی كه با این روكش پوشش داده می شوند، در برابر رطوبت و حرارت مقاوم هستند و در كارهای ساختمانی، دكوراسیون ،وموارد دیگر مورد استفاده قرار می گیرد .
منبع: شرکت صنایع چوب آستان قدس رضوی
منبع : وبلاگ