ارسی سازی ( پنجره گره چینی )
ارسی ؛ صنعت نجاری هنگامی که با هنر طراحی و ظرایف نازک کاری تلفیق شود حاصل آن پدیده ای زیبا و جذاب است که ارسی یکی از این پدیدهها است.
در نگاه کلی هنر ارسی سازی پیوندی است بین نازک کاری چوب، شیشه بری، نجاری و طراحی.
ارس در فارسی به معنای چم (گشاده لوز روس و اروس) است. در اروپا به این گونه درها گیوتین می گویند. استاد پیرنیا واژه ارسی را پارسی می داند برابر با گشاده و باز. ولی در فرهنگ ها ارسی را یک واژه روسی دانسته اند “ار” پیشوندی است برابر بالا رفتن که در برخی واژه های دیگر مانند ارچین دیده می شود و “سی” برابر پرتو و چشمه.
از دید کاربردی ارسی پنجره مشبکی است که به جای گشتن روی پاشنه گرد ، بالا می رود و در محفظه ای که در نظر گرفته شده است جای می گیرد. ارسی معمولاً در اشکوب کوشکها و پیشانی و رواق ساختمان های سردسیری دیده می شود. نقش شبکه ای ارسی معمولاً مانند پنجره و روزنهای چوبی است.
ارسی سازی از هنرهایی است که رو به فراموشی نهاده و هنرمندان ارسی ساز که تعداد آنها از انگشتان دست تجاوز نمی کند بیشتر به مرمت در و پنجره های قدیمی مشغولند.
حدیث ارسی حکایت غم انگیزی دیگری است از هنرهای سنتی این رشته مشتمل بر هنرهایی چون گره سازی، قواره بری، پارچه بری، مشبک، درودگری، شیشه بری و غیره که هر کدام نا گفته های فراوان دارند. در و پنجره های مشبک با شیشه های رنگی در عین حال که حفاظ مناسبی در برابر آفتاب گرم و تابان ایران به حساب می آید، نور را در رنگ های متنوع و متعدد منعکس می کنند که این تنوع جلوه ای خاص به تزئینات وابسته به بنا می بخشد.
قدیمی ترین آثار ارسی سازی در ایران مربوط است به عصر صفویه که در نقاط مختلف کشور و در بناهای مربوط به این عصر دیده شده است.ارسی سازی پس از تلفیق با هنر قواره بری که در عصر قاجار اتفاق می افتد اوج و عظمتی دو چندان می یابد. متاسفانه این گونه هنرها با ورود آهن رو به نابودی گذاشته وگستردگی پیشین خود را از دست داده اند.
در هنر اروسی سازی هیچ میخ و چسبی به کار نمیرود و تمام نقش و نگارها ی آن به وسیله اتصالات ظریف چوب (کام و زبانه) به هم وصل میشوند. برای این کار ابتدا طرح اولیه با اطلاعاتی از هندسه و مثلثات روی کاغذ تهیه میشود و سپس با دقت و ظرافت فراوان چوبها بریده میشود و شیشه ها با مهارتی خاص کنار هم چیده میشوند.در نهایت نیز تمام اتصالات با فنون زیبای نجاری به هم متصل میشوند.
تامین نور فضای درونی، در معرض دید قرار دادن فضای بیرونی، کاهش شدت تابش نور آفتاب و گرما، ایجاد زیبایی در نمای ساختمان، حفظ حریم و محرویت فضای بیرون، دور کردن حشرات مزاحم(شیشه های رنگی پنجره های ارسی با ایجاد نورهای رنگارنگ باعث دور شدن و خارج شدن حشرات مزاحم از فضای بیرونی اتاق های دارای پنجره های ارسی می شوند) از کارکردهای پنجره های ارسی است.
انواع نقشهای اروسی
اروسیها دارای نقشهای متعددی است که دو نوع آن بیشتر از همه رایج بوده است.
نقش اسلیمی
همان طور از اسم آن پیداست نقشی است که در اکثر کشورهای اسلامی رایج است و خارجیان آن را به مردم مسلمان نسبت میدهند و نقش اصلی آن را از گیاهان گرفته اند و در نقشهای قالی و نقاشیهای مختلف نیز دیده میشود.
گره چینی
این نقش دارای نقوش هندسی شکل است که به مرور زمان در دنیای اسلام رایج شده و در کاشی کاریها و آجرنماها کاربرد فراوانی دارد.در این هنر کل کار با هندسه و مثلثات آمیخته شده است.
هریک از نقشهای اصلی که شامل نقش اسلیمی و گره چینی است خود دارای نقشهایی فرعی است که در این میان، نقش جقه اهمیت بیشتری از بقیه دارد.
نقش جقه
جقه در معنای درخت سرو است که مظهر آزادی است و شکل تقریبی آن را به صورت درخت سرو فرض میکنند و سر نقش به صورت خمیده است و بدین معناست که مرد آزاده و آزاد فقط در مقابل معبود سر تسلیم فرود میآورد .
اثرات و دلایل استفاده از پنجره های ارسی
الف- نور: این نوع پنجره ها باعث می شوند نور خورشید به اندازه کافی وارد فضای اتاق شود نه کمتر نه بیشتر.
ب- روانشناسی رنگ ها: از نظر روان شناسی رنگ های مختلف این شیشه ها و ایجاد نور های هم رنگشان بر روی انسان تاثیرات مختلفی می گذارد که هر رنگ کنار رنگ دیگر شدت این تاثیر را خنثی می کند و مقدار مناسب آن را تنظیم و تعدیل می کند.بیشتر رنگ های استفاده شده در شیشه های ارسی رنگهای لاجوردی، قرمز، سبز و زرد هستند و هر کدام به تنهایی یک تاثیر روانشناختی مجزا دارند.
ج- زیبایی: سطح پنجره های ارسی را با استفاده از انواع نقش های گوناگون گره سازی و با شیشه های رنگین و ساده می آراستند و ترکیب های بدیعی پدید می آورند و بدین صورت هماهنگی بین این شبکه های هندسی و نورهای رنگی باعث ایجاد زیبایی دلپذیری می شود.
د- نقش هندسی در ارسی: ناپسند دانستن تقلید از نقش ها و صورت های انسانی و حیوانی در نقاشی و سایر هنر های تصویری و تجسمی به تدریج موجب شد که تقلید از طبیعت در فرهنگ بسیاری از هنر های اسلامی چندان مورد توجه قرار نگیرد و جایگاه والایی نیابد.به همین جهت هنرمندان به ترکیب های هندسی و انتزاعی توجه بسیار کردند.
و- محرمیت: پنجره های ارسی همچنین باعث محدود کردن دید از بیرون به درون خانه و ایجاد محرمیت می شود.
ه- خواص صوتی: اگر قطعات یک گره نسبت به هم زوایای مختلف یا متعدد پیدا کند جابجایی صوتی ایجاد می کند . این جابجایی تابع قوانین علم آکوستیک است. فرم های شش وجهی نیز دارای خواص صوتی هستند. از کاربرد صوتی شش وجهی در طبیعت می توان کندوی زنبور عسل را مثال آورد که دقیقا عمل انتقال صوت یا رزونانس را انجام می دهد.
از اُرسى در فضاهاى درونى نیز استفاده مىشده.در جاهایى مثل بالاخانهها و اتاقهاى گوشوار واقع در یک یا دو سویِ تالارهاى بزرگ و مرتفع.زیرا در اوقاتى که مجالسى مردانه در تالارها یا اتاقهاى بزرگ هفت درى یا پنج درى برگزار مىشد، زنان در اتاقهاى گوشوار یا بالاخانه که در بالا و دو سوى تالار قرار داشت و از یک سمت به آن دید داشتند، مىنشستند و به این ترتیب بر فضاى تالار اشراف داشتند. سطح پنجرههاى اُرسى را گاه با نقوش گوناگون گره سازى و شیشههاى رنگین و ساده مىآراستند و ترکیبهاى بدیع پدید مىآوردند.
هنر ارسی سازی
مقاله با موضوع بته جقه :
بته جقه، نقشی اسلیمی و اصیل ایرانی است که در طول تاریخ هنر ایران، جایگاهی ویژه داشته و در تزیین انواع صنایع دستی، از جمله قالی، گلیم، پارچه، کاشی، خاتم و ترمه به کار رفته است.
معانی و مفاهیم بته جقه:
سرو خمیده: بته جقه نمادی از سرو، درخت همیشه سبز و استوار ایرانی، است که به دلیل خمیدگی آن، نمادی از فروتنی و تواضع نیز تلقی میشود.
اشک: برخی معتقدند که بته جقه نمادی از اشک و سوگواری برای مرگ سیاوش، پهلوان اسطورهای ایرانی، است.
آتش: برخی دیگر، بته جقه را نمادی از آتش و پویایی میدانند.
آب: در برخی تفاسیر، بته جقه نمادی از آب و باران و برکت است.
زندگی: به طور کلی، بته جقه نمادی از زندگی، جاویدانگی و تجدید حیات تلقی میشود.
کاربردهای بته جقه:
صنایع دستی: همانطور که گفته شد، بته جقه در تزیین انواع صنایع دستی ایرانی، از جمله قالی، گلیم، پارچه، کاشی، خاتم و ترمه به کار میرود.
معماری: بته جقه در معماری ایرانی نیز کاربرد داشته و در تزیین کاشیکاریها، گچبریها و آجرکاریها به کار رفته است.
نقاشی: بته جقه در نقاشیهای ایرانی، به ویژه در نگارگری، نیز به کار میرود.
صنایع دستی: بته جقه در تزیین ظروف سفالی، میناکاری، و جواهرات نیز به کار میرود.
اهمیت بته جقه:
بته جقه به عنوان یکی از اصیلترین نقوش ایرانی، هویتی ملی و فرهنگی را به نمایش میگذارد و نمادی از تاریخ، فرهنگ و هنر ایران است.
مقالات و مطالب مرتبط با ارسی :
- سبک های پنجره خود را بشناسید : 10 طرح محبوب پنجره چوبیپنجره ها بیشتر از شیشه ساخته می شود . اما شما باید با انواع مختلف پنجره موجود امروز آشنا شوید . در این مقاله می توانید اطلاعاتی در مورد طراحی ، تاریخچه و کاربردهای عملی ده مورد از محبوب ترین سبک های پنجره های امروزی در خانه ها پیدا کنید .
- سه نوع ، سه دوره : پنجره های ارسی شما از کجا آمده است ؟سه نوع اصلی پنجره ارسی وجود دارد ، یک ویژگی معماری برای مدت بیش از 200 سال در انگلیس که می تواند چیزهای زیادی در مورد تاریخچه یک ملک به شما بگوید .
- پنجره ارسی چیست ؟ما به عنوان کارشناسان پنجره ارسی ، شرایط خوبی داریم که این نوع پنجره منحصر به فرد را برای مشتریان توضیح دهیم . مردم اغلب می خواهند
- شمسهمعنی شمسه , شمسه , شمسه در معماری , تعریف شمسه , آکادمی هنر شمسه , شمسه وکتور , شمسه در معماری ایرانی , شمسه ساده , شمسه تذهیب , نقاشی شمسه
- گره چینی و شیشه رنگی در دکوراسیون ایرانیآموزش گره چینی٬ آموزش هنر گره چینی٬ انواع گره چینی٬ پنجره گره چینی٬ تخت گره چینی٬ خرید گره چینی٬ درب گره چینی٬ درب گره چینی فلزی٬ ساخت درب گره چینی٬ ساخت گره چینی٬ صندلی گره چینی٬ طراحی گره چینی٬ طرح های گره چینی٬ عکس گره چینی٬ فروش پنجره گره چینی٬ قیمت پنجره گره چینی٬ قیمت گره چینی٬ کاناپه گره چینی٬ کتاب گره چینی٬ گره چینی٬ گره چینی با چوب٬ گره چینی و ارسی٬
- شناخت گره چینی و ارسی سازیآموزش گره چینی٬ انواع گره چینی٬ درب گره چینی٬ ساخت گره چینی٬ طرح گره چینی٬ عکس گره چینی٬ گره چینی٬