پدر صنعت تاسیسات «مهندس حشمت اله منصف»

پیشکسوتان تاسیسات در پیشگامان تاسیسات:

چهره دیر آشنای صنعت تاسیسات ایران

صنعت تهویه مطبوع با بیش از50 سال قدمت در حال فعالیت است و در بدنه تولید کشور قرار دارد. جایگاه افراد با تجربه در این صنعت بسیار والا و تاثیر گذار است. پیشکسوتان و صاحبان تجربه، از جمله کسانی هستند که در میان تمام اقوام، ملل و تمدن ها گرامی و مورد تکریم و احترام اند. این موضوع حتی در آموزه های دینی ما، اعم از آیات، روایات آمده است. بر همین اساس پیشگامان تاسیسات بر آن شد در هر شماره از نشریه به پاس قدردانی و حمایت از این عزیزان به معرفی مفاخر و پیشکسوتان این عرصه بپردازد.

پدر صنعت تاسیسات «مهندس حشمت اله منصف»

در همين رابطه يكي از اساتيد برجسته و برگزیده پیشکسوت صنعت تاسیسات در نخستین دوره کنفرانس تهویه مطبوع، سرمایش و گرمایش را معرفی می کنیم.

«آقای مهندس حشمت الله منصف»، پیشکسوت خردورز صنعت تاسیسات 1304 در کرمانشاه بدنیا آمد وی تحصیلات خود را در رشته الكترومكانيك دانشكده فني تهران در سال های (1327-1328) با موفقیت به پایان رسانید.

«آقای مهندس حشمت الله منصف»، به عنوان چهره ماندگار تاسیسات در ایران شناخته شده است و نبوغ ایشان در زمینه تاسیسات و ساختمان مورد قبول خاص و عام است.  وی با بیش از بیست سال فعالیت در شرکت خانه سازی ایران، کار طراحی بیمارستان ها را شروع کرده و طراحی بیش از 150 بیمارستان در سابقه ایشان به چشم می خورد. بزرگترین پروژه بیمارستانی ایشان بیمارستان میلاد بوده است.

پدر صنعت تاسیسات ایران بعد از انحلال شرکت خانه سازی ایران مهندس منصف به سازمان برنامه و بودجه رفت و در آنجا انتشارات گسترده ای را از خود بر جای گذاشت. حضور قوی و تاثیرگذار مهندس در جلسات کمیته تدوین مقررات ملی ساختمان در وزارت مسکن و شهرسازی، وی را به فردی بی بدیل در زمینه تاریخچه، اهمیت و مقررات ملی ساختمان در کشور مبدل نموده است. ایشان سال های متمادی در عرصه مشاوره تاسیسات مکانیکی فعالیت داشته و در شركت جنرال مكانيك، وزارت مسكن و شهرسازي، مشاور كوانتا، خانه سازي ايران نیز آثار شگرف فعالیت های ایشان وجود دارد.

 

مهندس منصف در بسیاری از پروژه های بزرگ دیگر نظیر برج 54 طبقه تهران و… فعالیت داشته اند. 18 سال فعالیت ارزشمند ایشان در طراحی تاسیسات مکانیکی طرح توسعه حرم مطهر رضوی زبانزد خاص و عام است. مهندس منصف تا سال 1390 فعالیت های مطالعاتی و طراحی را در شرکت مهندسین مشاور پیراز، ادامه دادند و با حضور در دفتر این شرکت به بررسی نقشه ها و اطلاعات طراحی پروژه های شرکت می پرداختند. هم اکنون ایشان در بستر بیماری هستند که برای این بزرگوار آرزوی بهبودی و سلامت از درگاه خداوند متعال داریم.

آثار و تالیفات

استاد حشمت اله منصف در طول فعالیت در صنعت تاسیسات آثاری از خود به جای گذاشتند، تهيه، تاليف يا ترجمه برخي از مدارك، به تنهايي يا با همراهي تيم های كارشناسي از جمله آن هاست که از این میان می توان به موارد زیر اشاره کرد: نشريه 128(3 جلد)، مشخصات فني عمومي تاسيسات مكانيكي، نشريه 271(1 جلد)، شرايط طراحي تاسيسات شهرهاي كشور، نشريه 138(4 جلد)، مهندسي نگهداري ساختمان و تاسيسات، نشريه 172(1 جلد، ترجمه)، عملكرد، نگهداري و بهينه سازي، مبحث 14(1 جلد)، مقررات ملي ساختمان، مبحث 16(1 جلد)، مقررات ملي ساختمان، روش هاي آزمايشگاهي تست بادزن (1 جلد، ترجمه)، نگهداري و تعمير تجهيزات بيمارستاني (1 جلد، ترجمه) مشاركت داشته و همچنين تدوين كتابهاي راهنماي طراحي بخشهاي بيمارستان در زمينه‌هاي آشپزخانه استريل، رخت شويي و گازهاي طبيعي را در 4 جلد انجام داده است.

متن سخنرانی آقای مهندس حشمت الله منصف داور جایزه معمار ۸۳

در این مسابقه مجموعه سئوالاتی درباره تاسیسات طرح‌های ارسالی تهیه و ارائه شد اما پاسخ به این سئوالات و اطلاعاتی که برای شرکت در بخش تاسیسات فرستاده شد در حدی نبود که بتوان در این رقابت به آن جایزه‌ای داد و مقایسه درستی انجام شود. اگر هم یک پروژه به عنوان پروژه اول انتخاب شده بنا به دو دلیل است یکی آنکه طرح برگزیده به نسبت طرح‌های دیگر بهتر بود و دوم اینکه تا حدی اطلاعات درست داده بود اما در مجموع بیشتر جواب‌هایی که فرستاده بودند برای از سر باز کردن بود.
اما نظر من به عنوان کسی که معمار نیست و لی با اکثریت معمارانی که در ایران هستند آشنا هستم و یا با آنها کار کرده‌ام این است که معماران، تاسیسات را جدا از طراحی می‌دانند و آن را به چشم گدای مزاحمی می‌بینند که می‌خواهد وارد خانه آنها شود و چون مجبورند این گدا را به خانه راه دهند آن را پنهان می‌کنند. در حالی که معماری و تاسیسات هدف مشترکی دارند و هر دو به دنبال آنندکه فضای مناسبی برای سکونت، اقامت یا کار ایجاد کنند.
آنچه اکثر معماران به عنوان تاسیسات می‌شناسند، تجهیزات و تکنولوژی است نه خود تاسیسات. چون در واقع تاسیسات هم یک نوع طراحی است و از معماری جدا نیست. تاسیسات استفاده از کانال و وسایل گرم کننده و سرد کننده است. به عنوان مثال در یک ساختمان ۴۰ طبقه مدت‌هاست که موضوع بازشو بودن یا نبودن پنجره ها مورد بحث است و من می‌خواهم سئوال کنم که این مساله یک مساله تاسیساتی است یا معماری؟
مسائل زیادی به این شکل هستند و مشکل می‌توان گفت که مسائل تاسیساتی هستند یا معماری. مسائلی مثل نور طبیعی و مصنوعی، رطوبت هوا، تهویه طبیعی و مصنوعی، ایمنی از جمله آتش و دود، زمین لرزه، باد، تنوره در ساختمان‌ها بلند، صرفه‌جویی در مصرف انرژی، اقلیم و ناهنجاری صوتی. به همین دلیل من معتقدم معماری و تاسیسات به هم پیوسته است و نمی‌توان از هم جدایشان کرد.