چوب ون

نام تجاری چوب ون ، نام عامیانه  درخت زبان گنجشک یا  اش که در همین خانواده است  , و در اروپا و امریکا به نام  Ash wood شناخته شده است . نام در زبان فرانسه : Frene نامیده میشود .

اش سفید امریکا

اش سیاه امریکا

زبان‌ گنجشک این شکلی است .

زهرا داوری‌کیا:
در ایران، بومی جنگل‌های شمال است ولی تقریباً در تمام شهرهای کشور و حداقل در بیشتر خیابان‌های تهران، یکی از این درخت‌ها را می‌توانید ببینید.
هر چند در هر یک از مناطق کشورمان آن را با اسم و گویش محلی خودشان می‌شناسند، اما نام مصطلح و متداولش «زبان گنجشک» است. به خاطر شکل میوه‌های درخت است که این نام را برایش برگزیده‌اند. میوه‌های خشک و بیضی شکلی که کمی نوک تیز می‌شوند و لابد شبیه زبانِ گنجشک هستند.

وزن سبک و شکل ظاهری میوه زبان گنجشک (که در تقسیم بندی گیاه‌شناسی در دسته میوه‌های بالدار قرار می‌گیرد) موجب سهولت انتشارش توسط باد می‌شود. میوه‌ها در هوا می‌چرخند و نوکِ تیزشان مثل پیچ در زمین
فرو می رود تا گیاه جدید،‌زاده شود.

آنها را می‌توانید در فصل پاییز، زمانی که برگ درخت خزان کرده است، روی شاخه ببینید.

*یکی از گزینه‌های مناسب برای سایه گستری در فضای سبز، درختان زبان گنجشک هستد. آنها در برابر شوری خاک و خیلی چیزهای دیگر مقاوم‌اند ولی به رطوبت تقریباً زیادی نیاز دارند.

* برای تشخیص زبان گنجشک لازم نیست تا پاییز منتظر بمانید تا میوه‌ها نمایان شوند. راه‌های دیگری هم وجود دارد….

مثلاً برگ‌های درخت به شکل شانه‌ای مرکب است (اگر یادتان باشد قبلاً توضیح داده‌ایم که این برگ‌ها یک رگبرگ ضخیم‌تر اصلی دارند که سایر برگچه‌ها در دوطرف آن قرار گرفته‌اند). تعداد برگچه‌های برگ زبان گنجشک، فرد است، یعنی یک برگچه در انتهای برگ وجود دارد.تنه این درخت خاکستری رنگ است.

* خواص دارویی متعددی برای ون (نام دیگر زبان گنجشک) ذکر شده است. مثلاً پوست آن
تب بر است. در طب سنتی زبان گنجشک را برای درمان کم خونی، تشنج، تنگی نفس، سیاه سرفه، درد مفاصل، آرتروز و… تجویز می‌کنند.

* و اما شعار فرهنگی، اجتماعی، محیط زیستی امروز و همیشه: یادمان باشد از کنار هیچ درختی بی‌اعتنا رد نشویم! برای دوست شدن با این موجودات به درد بخور راه‌های زیادی وجود دارد.

---

درخت زبان گنجشک

درخت زبان گنجشک (نام علمی: Fraxinus excelsior) یکی از گونه‌های گیاهان گلدار از راسته نعناسانان است. این درخت بیشتر بومی اروپا است و در شمال اسکاندیناوی و جنوب شبه‌جزیره ایبری انتشار دارد همچنین این درخت در جنوب غربی آسیا از شمال ترکیه تا شرق قفقاز و کوه‌های البرز می‌روید.

در ایران نام‌های محلی گوناگونی دارد مانند «درخت ون»، «دردار»، «وند»، «ونو»، «بناو»، «بنو»، «اهر»، «نباوج»، «قوش دیلی»، «تلک وتلکوچی»، «خوش تباخ»، «لسان العصفور»، «لسان العصافیر». به خاطر شکل میوه‌های درخت است که نام «زبان گنجشک» را برایش برگزیده‌اند. میوه‌های خشک و بیضی شکلی که کمی نوک تیز می‌شوند و شبیه زبانِِ گنجشک هستند. میوه زبان گنجشک «سامار» نیز نامیده می‌شود.

زبان گنجشک درختی با تاجی گسترده و تنه ای راست و به قطر 100 سانتی متر ی باشد.پوست آن در ابتدا صاف و مخاکستری که بعدها دارای شکاف های عمودی وسطی و رنگ خاکستری مایل به سیاه می شود.شاخه های جوان و یکساله ستبر و تنوند و راست،خاکستری روشن تا مایل به سبز و با جوانه های زمستانی تقابل و سیاه مخملی مشخص و واضح می باشند.برخی از انشعابات کوتاه آن حالت خمیده و منحنی دارند.برگها از تعداد زیادی برگچه های بدون دمبرگ تشکیل شدند.برگچه ها نیزه ای شکل،بعضی وقتها تا 12 سانتی تر طول دارند،نوکدار و در حاشیه مضرس،در سطح رو سبز تیره و در سطح زیر سبز روشن می باشند.در پاییز تغییر رنگ واضحی نمی دهند.معمولا فقط مایل به خاکستری یا قهوه ای می شوند و یا هنگامیکه هنوز سبز هستند می ریزند.گل های پلی گام بصورت پانیکولهای متراکم و افراشته و بدون گلپوش می باشند.گل های هرمافرودیت دارای دو پرچم مشخص با بساک قرمز رنگ و کلاله دو قسمتی هستند.گلهای نر فقط دارای دو پرچم و گلهای ماده دارای یک مادگی و تعدادی پرچم عقیم می باشند.گلها قبل از برگها و معمولا در فروردین ظاهر می شوند.

این زبان گنجشک یک درخت بومی اروپاست و گسترش آن از طرف شمال تا اسکاندیناوی جنوبی و از طرف شرق تا اورال می باشد.درخت سازگاری است که در زمینهای پست تا نقاط کوهستانی می روید.با این وجود این درخت جنگل های سطح و مرطوبی که نزدیک به رودخانه باشد و خاک های غنی و نمناک را ترجیح می دهدحتی خاک های اشباع شده را در جنگل های مسطح تحمل می کند.این گونه یک درخت الواری با اهمیت و با چوب عالی می باشد.

زبان گنجشک گل ملی کشور سوئد است.

مطالب تکمیلی :

1-خصوصیات گیاهی:

ارتفاع : 9تا 12 متر
قطر تاج پوششی : 4تا 9 متر
درختی است با تاج کروی که در جوانی فرم باز و در بلوغ تاجی متراکم دارد . پوست تنه خاکستری، قرمز با شیار های عمیق است . پایایی قابل توجه آن در شرایط صحرائی وساحلی و سازگاری آن به انواع خاک ها ، زبان گنجشک را در ردیف یکی از گیاهان مقاوم به شرایط نامساعد قرار داده است.

برگ : برگ ها متقابل و مرکب به طول 10تا 20 سانتیمتر و معمولا متشکل از 5 برگچه، گاهی
پرز دار،دندانه دار ویا بدون دندانه به طول 2 تا 4 سانتیمتر و پهنای 2 تا 5/2 می باشد . رنگ برگ ها سبز روشن است که در پاییز، قبل از خزان زرد رنگ می شود.

گل: گل ها چند جنسی و بدون کاسبرگ، نافه با دو پرچم ، در اوائل فروردین قبل از باز شدن برگها شکوفا می شوند .زبان گنجشک درختی دو پایه است و گل های نر وماده روی درختان جداگانه شکوفا می شوند. گل های ماده تقریباً سبز وگل های نر زرد است و ارزش زینتی ندارد.

میوه : فندقه های بالدار مستطیلی تا بیضوی به رنگ قهوه ای به طول 5/2 سانتیمتر و به صورت خوشه ای بلند آویخته،فقط بر درختان ماده می روید. ارزش زینتی نداشته و از بهار تا زمستان پایا هستند.
سیستم ریشه: عمیق

سرعت رشد: متوسط تا سریع

2-نیاز های طبیعی زبان گنجشک:

آب وهوا: گرما و آب وهوای صحرائی و ساحلی را تحمل می کند. سرمای زیاد و ممتد را نمی پذیرد

خاک: خاک مرطوب و غنی را ترجیح می دهد ولی در خاک های خشک و قلیائی نیز رشد مناسبی دارد.
نور مستقیم خورشید و باد را تحمل می کند.

هرس: شاخه های اولیه نهال جوان در پاییز هرس شود . نیاز به هرس سالانه ندارد.

تغذیه: هر سال در پاییز کود دامی پوسیده داده شود.

3- آفات و بیماری ها :

تقریباً عاری از هر دو است. در صورت مشاهده شپشک با سم دیازینون سمپاشی شود.

چوب زبان گنجشک(ون)

چوب زبان گنجشک(ون) دارای مقاومت و سختی مناسب و دارای قابلیت فرم پذیری خوبی می باشد. رنگ این چوب عموماً زرد ملایم است كه برای ساخت كه برای قطعات چوبی مانند قاب و فرم تابلو ها، عصا و راكت تنیس استفاده می شود.

ترمووود گونه زبان گنجشک-ASH

کاربرد ترمووود:چوبهای ترمو با 168 گونه چوب، برای فضاهایی که در شرایط جوی همچون سرما و گرما و بارندگی و رطوبت و حشرات و UVآفتاب قرار دارند قابل استفاده می باشند که از آن جمله می توان نمای بیرونی ساختمان ،کف محوطه های باز(دکینگ)، پل، فلاور باکس، کنار استخر، آلاچیق، پرگولا، سونا، کلبه و ویلای چوبی و… را نام برد.

چوب زبان گنجشک یا Ash ازجمله سخت چوبها می باشد که پس از انجام عملیات ترمووود بسیار مقاوم شده و برای استفاده در تمام محیطهای بیرونی مناسب می باشد. بازی رنگ این گونه پس از oil کاری روی آن بسیار زیبا و دلربا می باشد و می توان این زیبایی را منحصر به فرد نامید.

منبع:ویکی پدیا

آموزشگاه علمی دانش گستر

درخت ون یا زبان گنجشک در بیشتر مناطق شمالی نیم کره می روید . در مقابل در مقابل پوسیدگی و مقاومت به حشرات زیاد قوی نیست ، چسب پذیری خوبی دارد . پس از کار نهایی و پرداخت درخشندگی و موج های زیبایی دارد . رنگ پذیری خوبی دارد . جز چوب های تجاری صنعتی پر مصرف در کشورهای صنعتی و پیشرفته می باشد .

ون :

میانگین وزن خشک 12% (670 kg/m³)

سختی (5.160 N)

مقدار الاسیته از هم گسیختگی : ( 87.6 MPa )

آلاسیته : (9.38 GPa)

استحکام به خورد شدگی : (41.7 MPa)

انقباض اعوجاجی : شعاعی (4.1 %)

مماسی (8.1 %)

حجمی (13.2 % )

نسبی (2)

---

اسامى گوناگون زبان گنجشك

گـنـجـشك است . به اين گياه لسان العصافير نيز مى گويند كه اسم غلطى است .

زبان گنجشك در عربى به لسان العصفور و مران معروف است . بنجشك زوان ، بنجشك زبان ، مـرغ زبـانـك ، تـلك ، تـل كـوچـكى ، وان ، ون ، وند، ونو، سر، اهر، بناو، بناوچ ، بنيو، قـزل يـوشن ، قوش ديلى ، شجره العصافير و شجر البق از اسامى ديگر زبان گنجشك است .
زبـان گـنجشك در زبان لاتين به excelsior fraxinus، در زبان انگليسى به ash، در زبان فرانسه به frene و در زبان آلمانى به esche echte شهرت دارد .مشخصات كلى زبان گنجشك  .
رخـتـى بـوده و گـلهـاى قـرمـز رنـگ مـايـل بـه قـهـوه اى آن قـبـل از رويـيـدن برگ ظاهر مى شود . زبان گنجشك داراى انواع و اقسام مختلفى است كه فـرق آنها در تعداد برگچه ها و شكل ظاهرى آنها است . درخت زبان گنجشك هم به حالت وحـشـى و خـودرو در نـقـاط مـخـتـلف ايـران از جـمله گرگان ، مازندران و رويد و هم بطور زينتى در تهران و بسيارى نقاط ديگر مى كارند. قسمت مورد استفاده زبان گنجشك برگ ، مـيـوه ، سـاقه و پوست درخت آن است . زمان چيدن برگهاى آن در ماه هاى خرداد و تير است . پـوسـت و شـاخـه درخـت زبان گنجشك طعمى تلخ و گس داشته و داراى طبيعتى گرم است . لازم به ذكر است كه اين درخت زيبا بيشتر در اقليم خنك ، سراشيبى هاى سنگلاخ خصوصا رو بـه جـنـوب مى رويد و گاهى تا 30 متر هم ارتفاع دارد . از اين درخت شيره اى ترشح مـى شود كه به سهل شيرين شهرت دارد . مگس معروف كانتا ريد برگ از شيره اين درخت تغذيه مى كند.
نسخه هاى شفابخش زبان گنجشك
1 – درمان درد روماتيسم با زبان گنجشك
يـك مـشـت از گـل و بـرگـهـاى درخـت زبـان گـنـجـشـك را بـمـدت 15 روز در يـك ليـتـر الكـل 60 درجـه بـخـيـسـانـيـد، سـپـس آنـرا صـاف نـمـوده ، ابـتـدا بـا مـحـلول صـاف شـده ايـن الكـل مـحـل درد را شـسـتـشـو دهـيـد و سـپـس تـفـاله آنـرا بـر محل درد كمپرس و ضماد كنيد .
َََ
2 – رفع چاقى با زبان گنجشك
افـرادى كـه رژيـم لاغرى مى گيرند بويژه خانمها، چنانچه در رژيم غذائى خود روزانه مـصـرف دو فنجان دم كرده برگهاى زبان گنجشك را در دو وعده صبح و عصر قرار دهند، شاهد نتايج بيشتر، زودتر و موثرترى براى رفع چاقى خود خواهند بود .
3 – درمان نقرس با زبان گنجشك
استفاد از چاى طبى زبان گنجشك (دم كرده برگ آن ) به تنهايى يا همراه با برگ توت فرنگى ، عناب و ترشك در طول چند هفته متوالى تاءثير زيادى در كاهش اسيد اوريك خون و درمان نقرس دارد .
4 – تقويت قواى جنسى با زبان گنجشك
20 گـرم پـودر مـيـوه زبـان گـنـجشك را با 15 گرم پودر جوز هندى يا جواز بوا و 25 گـرم مـغـز گـردوى چـرخ كـرده مـخـلوط نـمـوده ، 150 گـرم عسل را نيز به آن اضافه نماييد و خوب بهم بزنيد و روزى يك قاشق مرباخورى از آنرا ميل كنيد.
5 – رفع بند آمدگى ادرار با زبان گنجشك
اگر فردى دچار بند آمدگى ادرار شده باشد 25 تا 30 گرم برگ زبان گنجشك را در يـك ليـتـر آب جوش ريخته و بمدت 12 دقيقه بگذاريد تا دم بكشد، سپس آب آنرا صاف نموده و در دو وعده صبح و عصر ميل كند بند آمدگى ادرار او برطرف خواهد شد.
6 – پايين آوردن تب با زبان گنجشك
سـت و شـاخـه هـاى درخـت زبـان گـنـجـشـك داراى خـاصـيـتى تب بر و خلط آور مى باشند و قبل از پيدايش گنه گنه ( كينين ) آنرا براى درمان تب و نوبه بكار مى بردند . به همين منظور استفاده از جوشانده 40 گرم پوست و شاخه هاى زبان گنجشك در يك ليتر آب جهت پايين آوردن تب توصيه مى شود.
7 – دفع سنگ كليه و مثانه با زبان گنجشك
استفاده از عرق برگ زبان گنجشك به تنهايى يا همراه با عرق خارشتر داروى مفيدى جهت دفـع سـنـگ كـليـه و مـثـانـه مـى بـاشد. همچنين خوردن پودر زبان گنجشك به تنهايى و بصورت كفلمه يا بصورت دم كرده يك قاشق مرباخورى آن در يك استكان آب جوش بمدت 12 دقيقه مفيد است .
َََ
8 – درمان يبوست و خشكى مزاج با زبان گنجشك
بـرگـهـاى درخـت زبـان گـنـجـشـك خـاصـيت ملين و مسهل دارد . مصرف كم دم كرده يا پودر برگهاى اين گياه ملين معده بوده و مصرف زياد آن خاصيت مسهلى دارد .
9 – نقش زبان گنجشك در درمان نازايى خانمها
خـمـدان هـا سالم و عمل تخمك سازى به حال طبيعى انجام مى شود، اما كيسه رحم به عللى آمـادگـى پـرورش جـنـين را ندارد و يا لوله هاى اويدوكت كه تخمك از آنها به رحم مى آيد نـاراحـتيهايى دارد، يكى از داروهايى كه اين قبيل زنها مى توانند به خود بگيرند، پودر مـيـوه زبـان گـنـجـشـك اسـت كـه پس از پاك شدن از خون حيض بخود مى گيرند و بعد از نزديكى امكان باردار شدن را افزايش مى دهد .
10 – رفع گرفتگى عضلات با زبان گنجشك
قـرار دادن عـضـله گـرفـتـه در آب صـاف شـده جـوشـانـده بـرگ زبان گنجشك يا ضماد بـرگـهـاى تـر و تـازه كه آنرا كوبيده و با سركه مخلوط كرده باشند و همچنين ماليدن روغـن آن بـه مـحل گرفتگى عضلات اثر قاطعى در تسكين درد و رفع گرفتگى عضلات دارد .
11 – درمان سرفه و تنگى نفس با زبان گنجشك
خوردن شربت يا آب جوشانده برگهاى زبان گنجشك در دو نوبت صبح و عصر، سرفه و تـنـگـى نـفس را كه منشاء سردى و رطوبت داشته باشد برطرف مى سازد. همچنين كفلمه پودر برگ زبان گنجشك مفيد و موثر است .
َََ
12 – درمان اسهال مزمن با زبان گنجشك
يـك مـشـت از پـوسـت سـاقه زبان گنجشك را در يك ليتر آب بريزيد، بعد از دم كردن يا جـوشـانـدن ، قـبـل از دو وعـده غـذا و هـر بـار يـك فـنـجـان ميل كنيد جهت رفع اسهال نافع است .
نوع ديگر
دو مـشـت از پـوسـت سـاقـه زبـان گـنـجـشـك را در يـك ليـتـر آب بـريزيد و بعد از تهيه محلول دو بار در روز جهت رفع اسهال با آب آن حمام كنيد.
13 – خواص طبى و مصارف درمانى روغن با زبان گنجشك
زبـان گنجشك به پهلو، درد پهلو را تسكين مى بخشد . ماليدن آن به قضيب و اطراف آن مـوجـب تحريك قضيب شده و قواى جنسى و شهوانى را تقويت مى كند . ضماد آن به ماهيچه ها و عضلات علاوه بر رفع گرفتگى آنها بعنوان دارويى معرق (عرق آور) بكار مى رود. ماليدن آن به مفاصل و عضلات درد آنها را تسكين داده و در درمان بيماريهاى مفصلى بويژه نقرس و روماتيسم بسيار موثر است . تقريبا از تمام قسمتهاى اين گياه نظير پوست درخت ، برگ ، شاخه و ميوه آن روغن تهيه مى كنند .
َََ
طرز تهيه روغن زبان گنجشك
طرز تهيه اين روغن شبيه طرز تهيه روغن آويشن است . (به صفحه 30 رجوع شود)
14 – درمان لكنت زبان با زبان گنجشك
50 گـرم پـودر مـيـوه زبـان گـنـجشك را با 20 گرم پودر خولنجان مخلوط كرده ، 200 گـرم عـسـل را نـيـز بـه آن اضـافـه نـمـايـيـد و خـوب بـهـم بـزنـيـد و خـمـيـر حـاصـل را بـه شـكـل حـب هـايـى در آورده و روزى سـه حـب در سـه وعـده صـبح ، ظهر و شب ميل كنيد.
15 – فرآورده هاى گياهى و دارويى زبان گنجشك
درخت زبان گنجشك بيش از آنكه تنها يك درخت زينتى در خانه ها و برخى پاركها و بيشه ها باشد، يك درخت دارويى است و تقريبا تمام اجزاى آن به مصارف درمانى مى رسد. به هـمـيـن دليـل از آن فـرآورده هـاى بـيـشمارى تهيه مى كنند كه در زير تنها به چند مورد آن اشاره مى كنيم :
الف – پودر قاووت ضد آرتروز زبان گنجشك
جـهـت درمـان آرتـروز 65 تـا 80 گـرم مـيوه زبان گنجشك را نرم ساييده ، با كمى پودر نـبـات مـخـلوط كـرده ، بـه تـنـهـايـى يـا همراه با يك فنجان چاى كمرنگ هر دو روز يكبار ميل كنيد.
َََ
ب – عرق زبان گنجشك
از بـرگـها، ميوه و پوست درخت زبان گنجشك عرق تهيه مى كنند كه تقريبا تمام خواص زبان گنجشك را دارا مى باشد ولى خاصت آن نسبت به آب خيسانده اجزاى گياه كمتر است . از ايـن عـرق بـايـد روزانـه يـك اسـتـكـان بـه تـنهايى يا بصورت شيرين شده با كمى عسل يا شكر مصرف نمود .
پ – شربت زبان گنجشك
از شـربـت زبـان گنجشك بيشتر جهت درمان نقرس ، رفع نارسايى كبد و درمان سرفه و سردردهاى رطوبتى استفاده مى شود و مقدار مصرف آن يك قاشق مرباخورى از آن بصورت مـحـلول در يـك ليـوان آب اسـت . طـرز تهيه شربت زبان گنجشك شبيه طرز تهيه شربت آويشن است . (به صفحه 31 رجوع شود )
ت – محلول ضد درد مفاصل با زبان گنجشك
100 گـرم بـرگ ، شـاخـه ، مـيـوه و پـوسـت درخـت زبـان گـنـجـشـك را در محلول نيم ليتر الكل 60 درجه و يك ليتر آب بمدت دو هفته بخيسانيد يا در 5/1 ليتر آب بـمـدت 10 دقـيـقـه بـجـوشـانـيـد، سـپـس مـحـل درد بـويـژه نـاحـيـه مفاصل را با آن شستشو داده و تفاله آنرا ضماد كنيد .
َََ
ث – پماد مسكن درد با زبان گنجشك

25 گـرم پـوسـت درخـت زبان گنجشك را با 20 گرم آن ، 20 گرم خولنجان ، 20 گرم زنجفيل ، 20 گرم برگ انغوزه و 20 گرم پوست درخت سيب يا برگ آن مخلوط كرده ، نرم سـايـيـده ، در 200 گـرم روغـن كـوهـان شـتـر بـپـزيـد و هـر بـار كـمـى از آنـرا بـه محل درد بماليد .
ج – روغن ماساژ زبان گنجشك
رفـع گـرفـتـگـى عـضـلات و مـاهـيـچـه هـا، تـسـكـيـن درد مفاصل ، رفع ضعف نيروى جنسى و تسكين درد روماتيسم از مصارف عمده روغن ماساژ زبان گنجشك است .
تركيبات
نصف قاشق چايخورى اسانس معطر روغنى ميوه و برگ زبان گنجشك
نصف قاشق چايخورى اسانس معطر روغنى زنجبيل
2 قاشق غذاخورى روغن زيتون
روش تهيه روغن
طرز تهيه اين روغن شبيه طرز تهيه روغن ماساژ آويشن (صفحه 36 ) است .
چ – شربت ضد سياه سرفه زبان گنجشك
تركيبات
30 گرم ميوه زبان گنجشك خشك يا 60 گرم ميوه تازه آن
750 ميلى ليتر آب
500 گرم عسل
روش تهيه شربت
روش تـهـيـه شربت ضد سياه سرفه زبان گنجشك شبيه روش تهيه شربت مركب آويشن (صفحه 31 ) است .
ح – لوسيون محرك نيروى جنسى زبان گنجشك
تركيبات
نصف قاشق غذاخورى تنطور برگ يا ميوه زبان گنجشك
2 قاشق غذاخورى عرق برگ يا ميوه زبان گنجشك
نصف قاشق غذاخورى تنطور سيسنبر (نعناع فلفلى )
2 قاشق غذاخورى عرق دارچين
روش تهيه لوسيون
روش تهيه اين لوسيون شبيه روش تهيه لوسيون آويشن (صفحه 39 ) است .
َََ
خ – ضماد ضد تب پوست و برگ زبان گنجشك
لوازم موردنياز
مقدارى جوشانده يا دم كرده پوست و برگ درخت زبان گنجشك
1 عدد تابه كاسه اى
كمى باند نخى يا پنبه اى
روش تهيه ضماد
روش تهيه ضماد تب زبان گنجشك شبيه طرز تهيه ضماد آويشن (صفحه 34 ) است .
دـ شياف تقويت كننده رحم زبان گنجشك
تركيبات
20 گرم كره كاكائو
10 گرم پودر ميوه زبان گنجشك
30 گرم قطره روغن ميوه زبان گنجشك
روش تهيه شياف
طرز تهيه اين شياف شبيه طرز تهيه شياف بادرنجبويه (صفحه 65) است .
ذـ چاى ضد رطوبت و سردى معده زبان گنجشك
تركيبات
25 گرم ميوه زبان گنجشك
5 گرم دارچين
5 گرم هل غرابى
5 گرم تخم شويد (اختيارى )
مقدارى آب
روش تهيه چاى
گـيـاهان فوق را مخلوط كرده ، در يك فنجان شيشه دهانه گشاد تيره رنگ نگهدارى كنيد . هر بار يك تا دو قاشق چايخورى از آنرا در يك فنجان مخصوص دم كردن ، چاى يا قورى كوچك ريخته ، روى آن يك فنجان آب تازه جوش بريزيد 5 تا 10 دم كرده ، سپس صاف كنيد و ميل نماييد .
رـ حمام دارويى اجزاء درخت زبان گنجشك
از حـمـام دارويـى پـوست و شاخه هاى درخت زبان گنجشك جهت پايين آوردن تب (بخصوص تـب نـوبـه ) اسـتـفـاده مـى شـود . همچنين حمام دارويى برگ درخت زبان گنجشك جهت درمان تشنج (گرفتگى ) عضلانى بسيار مفيد است .
تركيبات
5 قطره اسانس معطر روغنى برگ و پوست درخت زبان گنجشك
روش تهيه حمام دارويى
روش تـهـيـه حـمـام دارويى اجزاء درخت زبان گنجشك شبيه روش تهيه حمام دارويى آويشن (صفحه 40 ) است . – See more at: http://www.ic-el.com/Show_book_inside.asp?idnum=331&idsub=7#sthash.sa5jiKdm.dpuf

---

معرفی درخت ون یا زبان گنجشک و نگهداری از آن

نام فارسی : ون _ زبان گنجشک

نام انگلیسی : Ash

این درخت سایه سنگینی همچون راش ایجاد نمی کند. شاخه ها به سرعت به طور عرضی رشد می کنند و برگ ها ریز بوده و به برگچه هایی تبدیل شده اند و چون در بهار دیر به برگ می نشیند برای پارک ها مناسب نیستند. سیستم ریشه قوی بوده و به سرعت یک منطقه بزرگ را می پوشاند این درخت می تواند به ارتفاه 18 متر و حتی بیشتر برسد. در تابستان از شاخه های کوچک میوه هایی از آن آویزان می شوند و برگ ها غییر رنگ نمی دهند.

درختی است مقاوم، پر عمر و تا 300 سال عمر می کند و چوب آن در 70 سالگی به کمال می رسد. به علت داشتن ریشه های سطحی و قوی بهتر است از کاشتن آن در نزدیکی ساختمان ها خودداری گردد. بیشتر برای جنگل کاری ها و فضای باز مناسب می باشد چون به کم آبی بسیار مقاوم است

واریته ها

F.excelsior زبان گنجشک معمولی است. برگ ها دارای 9 تا 15 برگچه: جوانه های سیاه کرکدار، گلها بی کاسه و جام که قبل از برگ ظاهر می شوند سریع الرشد بوده و تقریبا در هر نوع خاک و موقعیت می روید. Jaspidea یک درخت بع ارتفاع 5 متر با شاخه های زرد و برگ هایی که هم در بهار و هم در پائیز طلایی رنگ هستند. دیگر واریته Pendula است، یک درخت مجنون که تا حدود 7 تا 8 متر می تواند رشد نماید.
همچنین زبان گنجشک گلدار نیز هست:

زبان گنجشک (F.ornus) درختی جنگلی، گلها دارای یک جام سفید و یک پرچم با میله دراز- برگها 7تا 9 برگچه دندانه دار که گل ها قبل از برگ ها باز می شوند. (F.oxyphylla) زبان گنجشک برگ تیز، جوانه ها خرمائی و کرک- برگها در قسمت پایین دندانه دار هستند. manna که در اردیبهشت خوشه های گل سفید آن ظاهر می شوند.

هیچ کدام از زبان گنجشک ها به عنوان تک درخت جالب نیستند ولی دیواری از آنها در کنار خیابانها یا اتوبانها زیباست. شاید برای این منظور بهترین انتخاب F.oxaycarpa Raywood که به طور متراکم با برگ های درخشان جذاب پوشیده شده و در پاییز به بنفش می گرایند.و درخت برای سال ها به طور باریک و عمودی رشد می کند.

F.velutina بهرین مشخصه آن خاکستری روشن بودن شاخه های جوان و همچنین زیر برگ ها است کولتیوار Medesto آن نسبت به سایر زبانگنجشک ها به شرایط خشکی مقاوم تر است.

جا و خاک مناسب

در هر نوع خاک چه در آفتاب و چه در سایه روشن به عمل می آید. ضمنا هوای دود آلود شهری و صنعتی را نیز به خوبی تحمل می کند.

هرس

نیاز نیست

تکثیر

در پاییز بذر را می توان در هوای آزاد کاشت. یا بذر را در ماسه نگهداری (به مدت 4 ماه در دمای 4 درجه سانتیگراد) و در بهار سال بعد کاشته شود. یک سال باید بازکاشت نهال انجام گردد. در هر کیلو 20 هزار بذر وجود دارد که قوه نامیه آن 30% است.

بذرهای F.excelsior ، F.nigra و F.quadrangulata علاوه بر مواد فوق اگر یک ماه در انبار مرطوب با دمای اتاق قرار بگیرند در جوانه زنی سریع بذر موثر است. از F.excelsior و F.ornus معمولا به عنوان پایه برای پیوند با سایر کولتیوار های زبان گنجشک استفاده می گردد.

---

زبان گنجشک

لغت نامه دهخدا

معنی زبان گنجشک

زبان گنجشک . [ زَ گ ُ ج ِ ] (اِ مرکب ) درختی را گویند که بارش بزبان گنجشک ماند وبعضی بار آن درخت را گفته اند و به عربی لسان العصافیر و السنة العصافیر خوانند و حب الوز هم گویند بتشدید زای نقطه دار. (برهان قاطع). نام درختی است بی میوه که برگش شبیه بزبان گنجشک است . (فرهنگ نظام ). نام درختی که بتازی لسان العصافیر گویند. (ناظم الاطباء).تخمی معروف که بتازی لسان العصافیر گویند و به هندی اندرجو خوانند.

(آنندراج ). بار درخت دردار است ، بغایت محرک باه و نافع درد تهیگاه و درد پهلو و کمر و خفقان و مفتت حصاة مدر بول و مقوی اعضای تناسل . (منتهی الارب ). در اختیارات بدیعی آمده : ثمره ٔ درختی است که آنرا بپارسی اهر خوانند و به شیرازی ثمر آنرا تخم اهر خوانند و بپارسی زبان گنجشک و گنجشک ازوان نیز گویند.

(اختیارات بدیعی : لسان العصفور). مؤلف مخزن الادویه در لسان العصافیر آرد: به فارسی زبان گنجشک و به هندی اندرجو و به شیرازی تخم اهر نامند. ماهیت آن : ثمر درختی است از قسم دردار و عظم و برگ آن شبیه به برگ بادام و ثمر آن در خوشه و غلافها و هر یک از هم متفرق و در هر غلافی یکدانه ٔ باریک طولانی شبیه بزبان گنجشک و ظاهر آن اندک تیره رنگ و باطن آن سفید مایل بزردی و با تندی و تلخی وقوت آن تا ده سال باقی میماند و در ملک هند و بنگاله کثیرالوجود و دو نوع میشود یکی تلخ با حدت و دوم شیرین .

و نبات آن بیشتر در مزرعه ٔ برنج بهم میرسد و به بلندی نبات آن ، از برگ برنج باریکتر و نازکتر و خشن تر و سبز تیره شبیه به برگ بید و از آن اندک پهن تر و سر برگها کج و ثمر آن در خوشه مجتمع و دانهای آن در غلافی سبزتر شبیه بخار و گل آن ریزه ، و از تلخ آن سفید مائل بزردی و از شیرین آن بنفش و ثمر تلخ آن بهیأت شیرین الا آنکه ثمر شیرین آن بالیده تر و رنگ باطن آن بنفش ، طبیعت آن ، در دوم گرم و خشک و در اول تر. نیز گفته اند و با رطوبت فضلیه .

افعال و حواس آن : مسکن ریاح و برگ آن با قبوضت اعضاء الصدر، آشامیدن ثمر آن مسکن درد پهلو و تهیگاه و جهت خفقان و ضیق النفس و سرفه ٔ مزمن اعضاء النغض ، آشامیدن آن جهت مغص و دردکمر و رحم و ادرار بول و تفتیت حصاة و تقویت اعضای تناسل و تحریک و زیادتی باه مفید و فرزجه ٔ آن با عسل و زعفران بعد از طهر معین بر حمل و مجرب گفته اند.

المضار: مصدع محرورین . مصلح آن ، کشتیر. مقدار شربت آن جهت باه بتنهایی تا سه درم و با معینی تا ده درم . بدل آن در تقویت باه بوزن آن جوز بوا و نصف آن بهمن سرخ و یاتودری سرخ بوزن آن و با مغز گردکان و باکبابه . الجروح و القروح : ضماد برگ آن منقی و مدمل وملحم قروح رطبه ٔ، آلات المفاصل . ضماد پوست آن با سرکه جهت کوفتگی عضله نافع. (مخزن الادویه ).
گونه های مختلف زبان گنجشک در جنگلهای شمال ایران و ارسباران و همچنین در جنگلهای خشک و غرب وجنوب و سایر نقاط استپی و کوهستانی وجود دارد و بواسطه ٔ شباهت ظاهری اغلب با یکدیگر مشتبه میگردند. گونه هایی که تاکنون مطالعه شده اند عبارتند از این سه قسم :
الف – در جنگلهای شمال ایران خصوصاً در جنگلهای گرگان و رامیان وجود دارد وتا ارتفاعات فوقانی داخل میگردد.
ب – در جنگلهای شمال اطراف لاهیجان دیده شده است .
ج – در نواحی کوهستانی اطراف کرج کاشته میشود.
(درختان جنگلی ایران تألیف مهندس ثابتی ص 68).

این سه قسم بدون تشخیص و فرقی به نامهای زبان گنجشک ، لسان العصافیر ، ون ، وند، و نو، و در علی آباد گرگان به نام سیر موسومند و قسم دوم را تلک می نامند. در فرهنگ روستایی آمده : درخت زبان گنجشک را در مازندران ون گویند و در اغلب نقاط ایران دیده میشود. درختی است شکیل که در کنار خیابانها و کوچه ها و باغها کاشته میشود با برگهای مرکب و برگچه های دندانه دار. درخت زبان گنجشک از سال پانزدهم الی بیستم بارور میشود و میوه اش دارای بالی است که در انتهای آن یکدانه تخم دیده میشود که در پاییز میرسد لیکن عموماً در بهار از درخت جدا شده بزمین میریزد و یکسال بعد سبز میشود. نهال زبان گنجشک همین که دو سال در خزانه ماند میتواند جابجا شود. درخت زبان گنجشک هر جا میروید، لیکن در اراضی مرغوب نموش زیادتر است و ممکن است به ارتفاع 30 متر و بقطر 3/5 متر برسد.

نمو زبان گنجشک ابتدا خیلی سریع است ، لیکن همینکه به 70 یا80 سالگی رسید از نموباز میماند و تا 200 سال و بیشتر هم عمر میکند. سرما در زبان گنجشک تأثیری ندارد. هیزم و زغال زبان گنجشک خیلی خوب است . برگ آن علوفه ٔ خوبی است برای چارپایان و از حیث مواد غذائی از اسپرس هم پای کمی ندارد. هر گاه برگ زبان گنجشک را در شربت قند بسایند مشروب خوش طعمی بدست می آید. (فرهنگ روستائی تألیف تقی بهرامی ).

در گیاه شناسی آمده : درختی است از تیره ٔ زیتونیان با برگهای مرکب و میوه های خشکی که اطراف آن بال و هسته ٔ آن روغن معطری دارد که برای معطر ساختن بعضی نوشابه ها بکار میرود و جنسی از آن قندی ترشح میکند که آنرا شیرخشت می نامند و در کوههای البرز و مغرب ایران بسیار است . (گیاه شناسی گل گلاب ص 250 بنقل برهان قاطع چ معین ).
ترکیبات شیمیائی : از برگهای این درخت گلوگزیدی بنام فراکزینوزید فراگزین بدست آورده اند این گلوگزید در مارونیه دندکه شرح آن گذشت نیز یافت میگردد. این ماده اگر هیدرولیز گردد از آن کلوکز و فراکزتین حاصل میشود.

خواص درمانی : پوست شاخه های این درخت دارای طعم تلخ و قابض است و تا قبل از شناسائی کنکینا، بعنوان تب بر مورد استفاده قرار میگرفت . برگ این درخت دارای اثر ملین و مسهل است . مصرف آن درروماتیسم و نقرس بصورت جوشانده 20 تا 30 در هزار توصیه شده است .

صور دارویی : دم کرده 15 تا 25 در هزار برگهای این درخت بعنوان مسهل و دم کرده 10تا 15 درهزار پوست شاخه های آن بعنوان تب بر مصرف دارد. مقدار مصرف پودر برگهای خشک شده ٔ آن معادل یک گرم است . در ارسباران ، آستارا، نوروکجور مازندران و زیارت گرگان : ون ووند و در استان : ونو ، در لاهیجان : تلک ، در کتول به سر … در گیلان : ون و تلکوچی ، در خلخال و آذربایجان : قوش و دیلی و در کردستان : ناو نامیده میشود. (گیاهان دارویی ج 2 ص 109). رجوع به برهان قاطع ذیل اهر و تذکره ٔ ضریر انطاکی : لسان العصفور و جامع ابن بیطار: لسان العصفور و لکلرک ج 2 ص 83 و دزی ج 1 ص 432 و تحفه ٔ حکیم مؤمن :لسان العصفور و بحر الجواهر: لسان العصفور و گیاهان شمال و اهر، تلک ، دردار، لسان العصفور، ون ، وند، ونو، تلکوچی و «ونا» شود.

www.vajehyab.com از لغت نامه دهخدا

---

گرداوری گروه صنایع چوب و هنر ایران زمین

مطالب مرتبط با موضوع چوب وون و زبان گنجشک و چوب اش :

• 
  چوب آشوود
  Ashwood wood چوب اش یک چوب سخت با رنگ روشن و دانه صاف است که در سراسر سواحل شرقی و بخش هایی از کانادا رشد می کند . چوب خاکستر یا همان اشوود با دانه های مستقیم
• 
  چوب عش , عکس چوب اش
  چوب خاکستری آمریکایی ( چوب عش یا اش ) چوب سخت و طبیعی است که در آمریکای شمالی با ترکیب قوی و الاستیک محبوب است. از نظر بصری شبیه به بلوط است ، این چوب از دانه بندی مستقیم و بافت متوسط ​​تا درشت برخوردار است.
• 
  همه چیز درباره درخت زبان گنجشک و کاربردهای چوب آن
  درخت زبان گنجشک که درختی برگ ریز است به خانواده زیتون تیره‌ ای از نعناسانان تعلق دارد. 45 تا 65 گونه درخت زبان گنجشک وجود دارد که در مناطق شمالی اروپا، آسیا و آمریکای شمالی یافت می شود
• 
  چوب اش , چوب عش , چوب خاکستر , معرفی انواع چوب
  معرفی چوب اش چوب اش توضیحات کلی: چوب درختی است با رنگ روشن تا تقریباً سفید است و رنگ درون چوب از قهوه ای مایل به خاکستری یا قهوه ای روشن ، تا زرد رنگ پریده با رنگ قهوه ای متفاوت است. چوب به طور کلی دانه بندی صاف و با بافت یکنواخت و درشت… خواندن بیشتر: چوب اش , چوب عش , چوب خاکستر , معرفی انواع چوب
• 
  عکس انواع چوب عش , چوب ون
  چوب اش، چوب عش، چوب ون، عکس انواع چوب، عکس چوب،
• 
  چوب عش چیست؟ چوب اش
  چوب اش , چوب عش چیست ؟ , انواع چوب , کاربرد چوب , خواص چوب , ویژگی های چوب , دکوراسیون چوب اش
• 
  چوب اش ترمووود
  چوب اش , تخته اش ترمووود , چوب زبان گنجشک , چوب اش فنلاند , چوب اش یا ون اروپایی , از خانواده درخت زبان گنجشک که در ایران نیز به وفور پیدا میشود , یک چوب بسیار مقاوم برای ساخت دکوراسیون چوبی فضای باز
• 
  روکش چوب درخت زبان گنجشک یا خاکستر اروپایی یا اش وود
  چوب و درخت روکش چوب اش و زبان گنجشک , چوب و روکش ASHWOOD
• 
  چوب اش
  چوب اش ، گروه معماری و دیزاین داخلی