اکتبر 5, 2016 | آثار ملی ایران, آرامگاه سعدی, ایران, ایرانشناسی, شیراز, معماری اصيل ايرانی, معماری ایرانی, معماری سنتی, معماری مدرن |
آرامگاه سعدی؛ تلفیق معماری مدرن و سنتی ایرانی
آرامگاه شیخ مصلح الدین سعدی شیرازی در انتهای خیابان بوستان و کنار باغ دلگشا در دامنه کوه در شمال شرق شیراز قرار دارد، بنای اصلی و اولیه آرامگاه سعدی مربوط به دوره اتابکان فارس است و نخستینبار ابن بطوطه مراکشی در حدود سال 750 قمری آن را مشاهده کرد.

آرامگاه سعدی
این مکان در ابتدا خانقاه سعدی بوده که وی اواخر عمرش را در آنجا میگذرانده و سپس در همانجا دفن شده است. برای نخستینبار در قرن هفتم توسط خواجه شمس الدین محمد صاحبدیوانی وزیر معروف آباقاخان، مقبرهای بر فراز قبر سعدی ساخته شد.
در سال ۹۹۸ به حکم یعقوب ذوالقدر، حکمران فارس، خانقاه شیخ ویران شد و اثری از آن باقی نماند. در سال ۱۱۸۷ قمری به دستور کریمخان زند، بنایی ۲ طبقه معروف به عمارتی ملوکانه از گچ و آجر بر بالای مزار سعدی بنا شد.
در دوره قاجاریه توسط فتحعلی شاه این بنا مرمت شد و چند سال بعد نیز حبیب الله خان قوام الملک دستور تعمیر و ترمیم قسمتی از بنا را صادر کرد.بنایی که در زمان کریمخان ساخته شده بود تا سال ۱۳۲۷ شمسی برپا بود و شامل یک ساختمان 2 طبقه آجری مرکب از چند اتاق و طبقه زیرین آن یک متر بلندتر بود.
ساختمان به سبک ایرانی است با ۸ ستون از سنگهای قهوهای رنگ که در جلوی مقبره قرار دارند و اصل بنا با سنگ سفید و کاشی کاری مزین است. بنای آرامگاه از بیرون به شکل مکعبی است اما در داخل هشت ضلعی میباشد با دیوارهایی از جنس مرمر و گنبدی لاجوردی.زیربنای اصلی آرامگاه حدود ۲۵۷ متر مربع میباشد. ساختمان اصلی آرامگاه شامل دو ایوان عمود بر هم میباشد که قبر شیخ در زاویه این دو ایوان قرار گرفتهاست.
روی آرامگاه گنبدی از کاشیهای فیروزهای رنگ ساخته شدهاست. سنگهای پایههای بنا، سیاه رنگ است و ستونها و جلوی ایوان از سنگ گرانتیت قرمز مخصوصی ساخته شدهاست. نمای خارجی آرامگاه از سنگ تراورتن و نمای داخلی آن از سنگ مرمر است.

آرامگاه سعدی
سنگ قبر در وسط عمارتی 8 ضلعی قرار دارد و سقف آن با کاشیهای فیروزهای رنگ تزیین شدهاست. در 7 ضلع ساختمان، 7 کتیبه قرار دارد که از قسمتهایی از گلستان، بوستان، قصاید، بدایع و طیبات شیخ انتخاب شده و به خط «ابراهیم بوذری» نوشته شدهاست. متن یک کتیبه دیگر از «علی اصغر حکمت» است که در مورد چگونگی ساخت بقعه توضیحاتی داده.
بنا در سمت چپ به رواقی متصل میشود که در آن 7 طاق وجود دارد که با کفسازی سیاه رنگ به آرامگاه شوریده شیرازی پیوند میخورد. این آرامگاه در یک اتاق قرار دارد و کتیبهای بر سر در آن است که شاعر را معرفی میکند و شعری از خود شاعر بر کاشیهای سرمهای بر روی دیوار نوشته شدهاست.
در اطراف مقبره سعدی، قبور زیادی از بزرگان دین وجود دارند که بنا به وصیت خود، در آنجا مدفون شدهاند از جمله مهمترینهای آن میتوان شوریده شیرازی را نام برد که آرامگاهش به وسیله رواق به آرامگاه سعدی متصل شدهاست.

آرامگاه سعدی
آرامگاه شیخ مصلح الدین سعدی شیرازی در سال 1354 توسط وزارت فرهنگ و هنر با شماره 1010 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
http://www.akairan.com
آگوست 9, 2016 | آثار ملی ایران, کاشان, معماری اسلامی ایران, معماری ایرانی, هنر اسلامی, هنر ایرانی, هنر گره سازی |
طراحی بناهای گرم وخشک درمناطق بومی ایران
و تاثیر آن بر معماری پایدار
چکیده
معماری پایدار دارای مفاهیم عمیقی است واین معماری میتواند ارتباط بین انسان و طبیعت رافراهم سازد توسعه معماری پایدار یکی از مهمترین موضوعات روز بشمار میرود بطور کلی منظور از معماری پایدار به معماری اطلاق می شود که ازیکسو کمترین صدمه را به محیط زیست وارد کند وار سوی دیگر نسبت به شرایط محیطی انعطاف پذیر باشد نکته قابل توجه اینست بکار بردن مصالح بومی و کاهش میزان انرژی با استفاده از معماری سنتی میتواند باعث پایداری محیط زیست شده واز طرف دیگر استحکام بنا را افزایش دهد بامطالعه معماری سنتی که توسط معماران در ایران طراحی شده باین نتیجه میرسیم که معماران ایرانی در سال های گذشته چکونه توانستند باین مفاهیم دست یابند یکی از نمونه این بنا های تاریخی و سنتی خانه عباسیان است که ارتاریخ ساخت آن بیش از دو قرن میگذرد واین بنای منحصر به فرد که مساحت زیر بنای آن پنج هزار مترمربع است نه تنهادر عصر خویش یکی از شاهکارهای معماری به شمار میرفته بلکه امروز با مطاله آن باین نتیجه میرسیم که بیشتر اصول معماری پایدار در این بنای زیبا و تاریخی رعایت شده است .
کلمات کلیدی معماری پایدار معماری سنتی خانه عباسیان
وارد خیابان علوی کاشان که می شوید، خانه ای قدیمی و زیبا مقابلتان ظاهر می شود که زینت این خیابان است. عمارتی که برخلاف محوطه کویری منطقه، بسیار سرسبز است.
مقدمه
یکی از مشکلاتی اساسی که امروز درجهان مطرح می شودمصرف بی رویه انرژی فسیلی است که این مسئله نه تنها باعث گرم شدن محیط زیست می شود بلکه موجب آلودگی هوا ونازک شدن لایه اوزن میشود و برای حل این مسئله حیاتی که سالیانه جان هزاران نفر را درشهرهای بزرگ به خطر میاندازد باید چاره اندیشی نمود .
مناطق خشک وکویری که همواره بامشکل گرما وبی آبی مواجه شده دراین مناطق با استفاده از توسعه پایدار میتوانیم مشکلات مسکن را ازنظر اقتصادی واجتماعی و زیست محیطی حل کنیم
از آنجائیکه معماران ایرانی ازقدیم برای مشکلات زیست محیطی راه کار هائی را پیشنهاد داده اند بنابراین معماری سنتی ایران میتواند بسیاری ازمشکلات زیست محیطی را حل نماید
دیاگرام آب وهوا در کاشان

دیاگرام آب وهوا در کاشان
کمترین بارندگی در ژوئن رخ میدهد و بشترین میزان بارندگی در ژانویه
با میانگین 31 میلی متر

حداقل درجه حرارت
حداقل درجه حرارت 33.2 درجه سانتی کراد وحداقل ردجه حرات 5
درجه سانتی گراد است

تبخیر در میزان بارش
تبخیر در میزان بارش بین خشک ترین و مرطوتزین سال 31 میلی مترست
اصول معماری پایدار به شرح زیر است
1- حفظ انرژی
2-هماهنگی با اقلیم
3-کاهش استفاده منابع طبیعی
4-برآوردن نیاز های ساکنین
5- هماهنگی باسایت
6-کل گراهی
خانه عباسیان در شهر کاشان
به جرات میتوان گفت که یکی از برجسته ترین خانه های تاریخی کاشان خانه عباسیان است
این آثار تاریخی ومنحصر فرد نامزد دریافت بهترین بنای تاریخی شده است
این بنای تاریخی و بیاد ماندنی چنان مورد توجه قرار گرفته که بسیاری از سریال های تلویزیونی دراین بنای زیبا برنامه اجرا گردیده .
این بنای سنتی در سال1245 شمسی قمری ساخته شده است ودر سال 1250 شمسی قمری ساختمان آن به پایان رسیده
این بنای زیبا شامل 5 طبقه است و مساحت زیر بنای آن 7هزار متر مربع است

خانه عباسیان کاشان
سبک معماری در این بنای منحصر به فرد گودال باغچه نامیده میشود این بنا پائین تر از کوچه احداث شده این اختلاف سطح باعث می شود ازیک سو استحکام بنا افزایش یابد واز سوی دیگر دیوارها عایق شده ودرنتیجه ساختمان در زمستان ودر تابستان از سرما و گرما درامان باشد

خانه عباسیان کاشان
این بنای زیبا و بیاد ماندنی و سنتی از سه بخش اندرونی و بیرونی و خدمه تشکیل شده قسمت اندرونی محل زندگی افراد خانواده بوده ودراین قسمت اتاق های شاه نشین ورخشورخانه وچاه آب وسرداب قرار دارد وقسمت بیرونی بعنوان مهمانسرا وپذیرائی تجار درنظر گرفته شده وشامل اتاق آینه تالار سرپوشیده و ایوان واتاق سه دری وسایر فضا ها است

خانه عباسیان کاشان
یکی ازمسائلی که باعث زیبائی این بنای منحصر به فرد شده است رعایت قرینه سازی است بکار بردن قوسهای زیبا با تناسبات طلائی ونور گیر سقف نظر هر بینده ای را بخود جلب میکند وباعث آرامش روح وروان انسان می شود

خانه عباسیان کاشان
استفاده ارگچ بری های زیبا و شیشه های رنگی وجه بارز این عمارت بحساب می آید

خانه عباسیان کاشان

خانه عباسیان کاشان

خانه عباسیان کاشان
در این بنای زیبا برای افامت ساکنین فضا هائی جداگانه برای تابستان وزمستان درنظر گرفته شده وباتوجه به آب وهوا از این فضا ها استفاده میشود .

طراحی ساختمان و خانه ترجمه حسین سوداگر خانه عباسیان کاشان
خانه عباسیان

خانه عباسیان کاشان
چاه آب :
دراین بنای منحصر به فرد دو حلقه چاه آب درنظر گرفته شده یک حلقه چاه برای تامین آب مورد نیاز حوضخانه وآبیاری باغچه ها ویک چاه برای ذخیره سازی اب تامین آّب یکی از مسائلی است که امروز در معماری پایدار مطرح می شود .

خانه عباسیان کاشان

خانه عباسیان کاشان
حوضخانه :
حوضخانه از معماری بسیار خاصی برخوردار است آب قنات از طریق کانا ل هائی باین حوضخانه منتقل میگردد در این خانه های سنتی ومعمولا بادگیرها وحوضخانه ها در تابستان موجب خنک کردن ساختمان میشوند
ویژگی معماری دراقلیم گرم وخشک:
1 – بیشتر ساختمانها دارای حیاط مرکزی هستند ودر اطراف این حیاط ساختمان ساخته شده
2- بناها دارای ایوان بزرگ و وسیع میباشند وازاین ایوان ها درتابستان استفاده می شود
3- مصالح بکار برده شده دارای ظریفت بالای حرارتی هستند
4- بادگیرهای بلند وسایه بان ها و حوضخانه ها موجب خنک شدن هوا میشوند
5- دربها وپنجره ها درعمق دیوار کار گذاشته شده وابعاد آنها کوچک هستند
معماری پایدار در اقلیم گرم وخشک
1-کاهش میزان گرمای داخلی در نتیجه کاهش مصرف انرژی در ساختمان
2-جلوگیری ازتابش مستقیم خورشید با ایجاد سایه بان ها
3-استفاده از مصالح محلی وبومی
4- تامین آب مصرفی ازچاه وقنات
نتیجه
از آنجائیکه هوای مناظق گرم خشک درتابستان هوابسیار گرم بوده ودر زمستان هوا بسیار سرد میباشد بنابراین در این مناطق نوع طراحی بنا از اهمیت خاصی برخوردار است بنابراین انتخاب یک پلان مناسب میتواند بسیاری از مشکلات آب وهوائی را حل نماید و برای رسیدن به معماری پایدار راه کار های زیر پیشنهاد میشود
1- مطالعه معماری سنتی واستفاده ازتجربیات بکار برده شده توسط معماران برجسته در این مناطق
2- از آنجائیکه حیاط مرکزی نقش کلیدی درجهت سازگاری بااقلیم طاقت فرسای کویر عمل میکند و به عبارت دیگر میتوان گفت دراین حیا ط همه عناصر خانه دست بدست هم میدهند تا یک عنصر هوشمند فراهم کنند تا بنا را درمقابل سرما وگرما وباد مصون بماند بنابراین ایجاد حیاط مرکزی در مناظق گرم وخشک ضروری بنظر میرسد وحیاط مشجر با حوض میتواند ایجاد رطوبت نماید
3- استفاده از سایه بان های متحرک برای جلوگیری از تابش نور خورشید بخصوص در قسمتهایی که درب ها و پنجره های چوبی بکار برده شده است .
4 -استفاده ازتکنولوؤی جدید وبکار بردن متریال های پیشرفته مانند پنجره هوشمند که بتوانند درمقابل سرما وگرما از خود عکس العمل نشان دهند و استفاده از پنل های پیش ساخته بتنی برای دیوارهای داخلی برای کاهش وزن مرده ساختمان و مقاوم نمودن ساختمان در مقابل زلزله ویا بکار بردن مصالحی که به طبیعت لطمه وارد نکند . و قابل بازیافت باشد .
5-بکار بردن دیوارهائی که مقاوم درمقابل حرارت وصوت باشند ودر صورتی که برای پوشش سقف از دیوار باربر استفاده شود در این صورت دیوارها باید با کلاف های بتنی در جهت قائم وافقی بهم بسته شود ودرغیر اینصورت در مقابل زلزله مقاوم نخواهد بود
6- ساختمان باید اسکلت فلزی ویا بتنی باشد واین ساختمان ها باید مورد محاسبه دقیق قرار گیرد ( نیروی قائم ونیروی افقی وزلزله وغیزه) وهرگز نباید از دیوارهای خشتی استفاده نمود زیرا این دیوارها درمقابل زلزله مقاوم نیستند
7- استفاده ازانرژی خورشیدی برای تاسیسات وروشنائی وعیره
8- احداث چاه برای آبیاری محوطه سازی وسرویس های بهداشتی
9- ایجاد فضای سبز در محوطه با گیاهان محلی
10-استفاده از سیستم سرمایشی وتهویه مطبوع طبیعی
11-استفاده ازمصالح محلی وبومی (باستثنای خشت)
12- انتخاب جهت مناسب برای بنا
13- رعایت سنت وفرهنگ وآداب رسوم در طراحی
14- ایجاد بالکن وبهار خواب برای فصل تابستان
15- رعایت اصول پایداری : حفظ انرژی..هاهنگی با اقلیم
بحد اقل رساندن مصرف انرژِی…برآوردن نیازهای ساکنان
هماهنگی با سایت ..کل گرائی
منابع:
1-معماری همساز با اقلیم تالیف دکتر فرشاد مفاخر سال 1394
2-معماری سبز تالیف اوسمان آتمن تزجمه فرشته صادقی 1393
3- معماری پایدار تالیف دکتر برایان ادوارد ترجمه دکتر ایرج شهروز تهرانی 1393
معماری یزد تالیف علی مدرس ترجمه نصراله سرمدی 1392
سایت کویرها وبیابان های ایران
منبع : وبسایت حسین سوداگر
آشنایی با خانه عباسیان کاشان
مجموعه خانه عباسیان در سال 1252 قمری ساخته شد و در کوی سلطان امیراحمد شهر کاشان قرار دارد .

خانه عباسیان کاشان
این مجموعه از جمله برجستهترین آثار معماری اسلامی و یکی از نامزدهای دریافت جایزه بهترین بناهای مسکونی ایران اسلامی است.
این بنای تاریخی که در حدود سالهای ١٢۴۵ تا ١٢۵٠ قمری توسط مرحوم سید ابراهیم تاجر کاشانی ساخته شده، از لحاظ معماری و تزیینات حایز اهمیت فراوان است.
مجموعه خانه عباسیان شامل 5 حیاط و گودال باغچه است که پس از فوت مالک اولیه به مرور از هم تفکیک و به صورت 5 باب خانه مستقل از هم درآمد.
در سالهای اخیر 4 باب از 5 باب خانه خریداری و بازسازی شد. از4 باب خانه خریداری شده، دو واحد آنها به صورت طرح معمول معماری بافت قدیم کاشان یعنی گودال باغچه و یکی از آنها به صورت دو طبقه با حیاط مسقف و چهارمی که در اصل باغچه بوده است به صورت حیاط سنتی است.
خانههای عباسیان به لحاظ معماری، دارای طرحی بسیار قوی و غنی و از نظر تزئینات گچبری و نقاشی و کاربری تزئینات معماری اسلامی نظیر رسمی بندی، یزدی بندی، کاربندی، قطاربندی، مقرنس و مشبک در اوج زیبایی و ظرافت میباشد.
سبک اصلی معماری بنا به گودال باغچه موسوم است. در این سبک معماری، بنا پایینتر از سطح کوچه احداث شده و اصطلاحاً گود میباشد.
دلایل ساخت بنا به این شکل:
استفاده از آب قنات: در گذشته به علت استفاده از آب قنات و به جهت تامین فشار آب برای جریان داشتن در قسمت های مختلف بنا، آنرا نسبت به سطح کوچه عمیق تر می ساخته اند.
استفاده از خاصیت عایق بودن خاک در مقابل حرارت و برودت در گرما و سرما برای خنک سازی و گرم کردن بنا در تابستان و زمستان.
استفاده از خاک گود برداری برای تامین مصالح به کار رفته در بنا.
ویژگیهای معماری خانه عباسیان:
قرینه سازی: در هر ضلع این بنا اگر خطی فرضی در وسط ضلع ترسیم شود، طرفین ضلع کاملاً قرینه میباشد.
تنوع فصلی: بنا دارای قسمتهای تابستانی و زمستانی نشین بوده و در هر فصل از سال از قسمتهای خاصی از بنا، متناسب با وضعیت آب و هوایی آن فصل، استفاده میشده است.
معماری درونگرا: بر خلاف بناهای امروزی که ظاهر بنا دارای تزئینات بسیار میباشد. در بناهای قدیمی، ظاهر بنا بسیار ساده و دارای تزئینات کم می باشد و بالعکس درون بنا بسیار با شکوه و زیبا می باشد.
معماری محجّبه یا نقابدار: به علت آنکه معماری دوران قاجار یک معماری مذهبی است و شهر کاشان نیز از دیر باز به دارالمومنین معروف است، رعایت مسائل مذهبی در معماری خانه عباسیان بسیار مشهود میباشد. از مصادیق این امر، تقسیم بنا به دو بخش اندرونی و بیرونی، اتاقهای تو در تو و متعدد، جدایی محل سکونت آقایان و خانمها در تالارها، وجود دیوار حجاب در اطراف فضای بام برای گرفتن دید همسایه به داخل بنا و… می باشد. حتی برای کوبه دربها نیز دو دستگیره با صداهای متفاوت تعبیه شده که از طریق صدای کوبه میشده به جنسیت فردی که پشت درب است پی برد.
خانه عباسیان که با شماره 2020 در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده، بخشی از آن به بنیاد سهراب سپهری نقاش و شاعر نامدار معاصر تعلق گرفته است.
منبع : همشهری انلاین
آگوست 9, 2016 | آثار ملی ایران, اثار باستانی, تاریخ فرهنگ هنر |
تپه سیلک

آثار باستانی معبد زیگورات تپه سیلک شهر کاشان
«نزدیک به پنج هزار سال پیش از میلاد مردم غارنشین فلات ایران در پی دگرگونیهایی که از لحاظ آب و هوا و تشکیل مزارع و چمنزارها به وجود آمد به دشتها روی آوردند و زندگی تازهای را آغاز کردند و در تمدن آنها نسبت به دورانهای پیشین پیشرفت بیشتری دیده شد؛ کهنترین مردم دشتنشین، مردم محل سیلک (Sialk) نزدیک کاشان بودند که آثار زندگی ایشان را در آنجا به دست آوردهاند.
میدانگاه باستانی سیَلْک در منطقه فین کاشان ( کاشان گالری عکس باغ فین کاشان ) واقع شدهاست و پیشینهای نزدیک به هفت هزار سال دارد.
سیلک یکی از مکانهای تاریخی پس از تمدن جیرفت کرمان در فلات ایران است که مدارک نوشته از دوران پیش از هخامنشی در آن پیدا شده ولی خطی که همزمان با آغاز تاریخ در ایلام به وجود آمدهبود، با نام پرتو ایلامی شناخته شده پس از رها شدن این پایگاه بازرگانی از میان رفت.

پارسيان هخامنشی
در هنر سیلک جنبه تزیینی آن شدید است و هنری است که آریاییها با خود آوردهاند.
در حدود ۵٬۵۰۰ سال پیش از میلاد یکی از قدیمیترین سکونتگاه در تپه سیلک در نزدیکی کاشان پدید آمد
منبع : ویکی پدیا
پرستشگاه ٤٧٥٠ ساله سيلک
ولی الله خليلی
راز پرستشگاه ٤٧٥٠ ساله سیلک کاشان پس از دومین فصل کاوش و بررسی آن نیز پوشیده ماند
در اولین فصل بازنگری در سال گذشته این محوطه به وسیله دکتر صادق ملک شهمیرزادی معبد سیلک که به زبان اکدی زیگورات نام دارد کشف شد.
معبدی که رومن گریشمن باستان شناس فرانسوی و کاشف معبد چغازنبیل در پی فصل حفاری در تپه سیلک بین 11312 تا 1316 نتوانست آن را کشف کند.با وجود کشف این معبددر سال گذشته هیأت بازنگری این محوطه تاریخی تصمیم به حفاری و خارج کردن معبد سیلک از دل خاک ندارد.
دکتر صادق ملک شهمیرزادی سرپرست هیأت کاوش و بررسی محوطه سیلک علت این امر را عدم شناخت از چگونگی زیگورات سیلک می داند .
این زیگورات متعلق به 4750 سال پیش است که در ساخت آن در حدود یک میلیون و 250 هزار خشت استفاده شده است . ملک شهمیرزادی می گوید : « ما بیشتر در سیلک به دنبال پژوهش هستیم تا راه های حافظت از زیگورات سیلک را پیدا نکنیم قصه نداریم این زیگورات را از دل خاک بیرون آوریم». همیشه کلمه زیگورات بین النهرین شوش ، چغازنبیل را به یاد می آورد.
اما این بار یک شهر باستانی و یک زیگورات در تپه سیلک کاشان ، بهتر است بگویم شهر باستانی کاشان. برای رسیدن به تپه سیلک در سمت راست خیابان منتهی به باغ فین تپه ای از دور نمایان است. تپه ای در میان منطقه ای کویری ، هر چه به تپه نزدیک ونزدیک تر می شوی گویی بیشتر به درون اعماق زمین و تاریخ پیش می روی . محوطه ای در دل کویر که دو تپه شمالی و جنوبی در آن خودنمایی می کند تپه هایی با ساختاری نامنظم و پستی و بلندی های فراوان پوشیده از خاک یا بهتر است بگوییم مدفون دردل خاک . تپه هایی که هنوز در زیر آنها شهری نفس می کشد. شهری که روزگاری زنده بوده و حالا مثل درگذشتگان درون قبر خود آرمیده است. شهری که مردمانش و خانه هایشان در زیر خاک مدفون شده اند و صدای خرد شدن سفال های آن را در زیر پاها شنیده می شود . چشم ها را باید بست.
بی شک وجود شهری هشت هزار ساله در میان کویر آن غیر ممکن به نظر می رسد ولی شنیدها آن قدر با دیدها متضاد است که نمی توان باور کرد. سیلک در گذشته درمنطقه ای حاصل خیز بوده است . به اعتقاد دکتر ملک شهمیرزادی آثار پیدا شده در شهر باستانی سیلک به هزاره ششم پیش از میلاد مسیح تا هزاره اول قبل از میلاد باز می گردد یعنی زمین های محوطه باستانی سیلک قصه گوی روایتی پنج هزار ساله به زبان پر رمز و راز خرده سفال ها ، اسکلت ها ، با قیمانده بناها و اشیاء ریز و درشت پنهان شده در زیر خاک هستند.هر نقطه ، از محوطه سیلک مانند فصلی از یک کتاب، باستان شناس در نقش روایتگر این فصل و اشیاء خارج شده از دل خاک مانند حروف درهم ریخته کتاب هستند که باید اول به کلمه ها که همان خرده سفال ها ، اشیاء فلزی ، اسکلت ها و معماری ها می باشند دقت کرد و سپس با کنار هم قرار دادن آنها مجله ها را ساخت و بعد هم کتابی را نوشت .
در محوطه سیلک صفحه های باز ، نوشته ای می خوانیم از لایه ها و دورهای سکونتی که در عمق تاریخ 8 هزار ساله این منطقه اقوام گوناگونی را در دل خود جای داده اند. ساکنینی که به اعتقاد دکتر ملک شهمیرزادی کشاورز و دامپرور بوده اند،مردمانی که آثار به دست آمده از آنها نشان از چیره دستی آنها در هنر، فرهنگ و صنعت دارد.هنرمندانی که فرم و شکل و تزیین سفالینه هایشان بیانگر چیره دستی آنها در ساخت سفال است . ظروف سفالینی که بارنگ های قرمز و خاکستری خود توجه بیننده را جلب می کنند. سفالینه هایی که در ساخت آنها ابتدا از دست و بعدها با پیشرفت هنر و صنعت مردمان ساکن در محوطه از چرخ استفاده شده است. ساکنینی که با ذوب فلزاتی از قبیل مس و نقره و ریخته گری آنها به ساخت ادوات و وسایل گوناگون می پرداختند. به نظر دکتر ملک شهمیرزادی بعضی از آثار به دست آمده از شهر سیلک نشان از یک ارتباط فرهنگی و تجاری میان ساکنان آن با اعیلامی ها و ساکنین بین النهرین در مزارع پیش از میلاد دارد. این بار درست در رو به روی تپه جنوبی سیلک ایستاده ایم . تپه ای که در سال گذشته در قسمتی از آن زیگوراتی از دل خاک بیرون آمد.
زیگوراتی که شاید در 4750 سال پیش مردمانی دل شکسته از پله های آن بالا می رفتند و عبادت می کردند. که به اعتقاد دکتر ملک شهمیرزادی در ساخت آن از حدود 1250000 خشت استفاده شده است . زیگوراتی در قسمت مذهبی شهر سیلک ، با مساحت 2500 متر مربع و در سه طبقه که هر طبقه ارتفاعی نزدیک به 4 متر دارد. کاشف زیگورات سیلک اعتقاد به اوجه شکوه فرهنگی، هنری ، اقتصادی و تجاری شهر سیلک در زمان پا برجای زیگورات دارد. و از نظر او ساخت این چنین زیگوراتی با این تعداد خشت نشان از پر رونق ، پر جمعیت و پر آب بودن شهر سیلک در 4750 سال پیش دارد که در مقایسه با شهرهای امروزی می توان گفت شهر سیلک یک کلان شهر محسوب می شده . گورستان های شهر سیلک در ابتدا در کف منازل شکل گرفته اند . مردمان سیلک اجساد و مردگان شان را در کف خانه های خود جای می دادند و روی آن را بعد از اندود کردن با گل اخرا به وسیله خشت می پوشاندند .
اما محوطه باستانی سیلک دارای دو گورستان متعلق به عصر آهن نیز هست. گورستان هایی که متأسفانه هم اکنون به علت بی توجهی یکی با ساخت جاده منتهی به شهرک امیر المومنین تخریب شده و از دیگری نیز هیچ اثری بر جا نمانده است. این گورستان ها به عقیده دکتر ملک شهمیرزادی متعلق به اقوام مهاجری بوده که از سوی دریای خزر به این منطقه روی آورده و در فلات مرکزی ایران ساکن شده بودند . گورستان هایی که اجسادی از 1500 سال پیش از میلاد تا حدودا 800 سال قبل از میلاد در آنها به خاک سپرده شده بودند. اجسادی که به مانند جسدهای مدفون در زیر خانه های شهر سیلک جنینی دفن شده اند و در کنار آنها اشیاء و ظروف سفالین بسیار زیبایی قرار گرفته اند. اشیایی که بیانگر اعتقاد مردمان ساکن به زندگی بعد از مرگ دارد. اما شهر سیلک همیشه شهری پا بر جا و پر شکوه باقی نماند به اعتقاد دکتر شهمیرزادی این شهر به علتی نامعلوم حدودا در 3 هزار سال پیش خالی از سکنه شد و کم کم خاک چهره شهر را در خود فرو برد و سیلک را به مانند اجساد مردگانش در عمق خود فرو برد.
صدای تیشه باستان شناسان فرانسوی در سال 1312 شمسی به سرپرستی رومن گریشمن دوباره غوغایی در شهر ایجاد کرد. شهری که گرمی تابش آفتاب را سه هزار سالی بود که از خاطر برده بود . اما رومن گریشمن کاشف زیگورات چغازنبیل ، این بار کاشف زیگورات سیلک نبود تا اینکه در سال گذشته و در راستای طرح بازنگری و ساماندهی تپه های باستانی سیلک کاشان دکتر صادق ملک شهمیرزادی دوباره به کاوش پرداخت و موفق به کشف زیگورات در شهر سیلک که قدیمی ترین زیگورات کشف شده ایران است ، شد . کشفی که شاید بزرگ ترین یافته 50 سال گذشته باستان شناسی ایران باشد. صادق ملک شهمیرزادی دومین دور کاوش شهر سیلک کاشان را بر عهده گرفته است و متخصصان مختلفی در رشته های باستان شناسی ، گیاه باستان شناسی، باستان جانور شناسی در کنار او مشغول پژوهش هستند تا بتوانند پرده از راز و رمز مردمان سیلک بردارند. اما دکتر ملک شهمیرزادی امیدوار است که چهره شهر کاشان همچنان اجازه رخ نمایی را از دور به تپه سیلک بدهد و مسئولان شهر توجه بیشتری را به این محوطه باستانی داشته باشند و ارزش و اهمیت آن را بیشتر دریابند. منبع : http://www.irandeserts.com/
آشنایی با تپه سیلک – کاشان
سیلک نام اولین تمدن شهر نشینی ایران مرکزی در کاشان است که در 3 کیلومتری جنوب غربی این شهر قرار دارد
قدیمیترین خاستگاه تمدن بشری را سیلک کاشان عنوان میکنند، یعنی اولین جایی که شهر نشینی شکل گرفت، آنجا که آریاییها اولین تمدن شهر نشینی را ایجاد کردند.
تمدن اقوام تپههای سیلک در 2500 سال پیش مغلوب تمدن آریایی شد که آثار آنها در طبقات مختلف حفاری از قبیل ظروف لولهدار بلند با نقش اسب و خورشید و اسلحه آهنی و شمشیر و نیزههای بلند کشف شده است.
محوطه باستانی سیَلْک که در منطقه فین کاشان واقع شده قدمتی در حدود 7 هزار سال دارد.
محوطه باستانی سیَلْک در ضلع جنوبغربی کاشان و در سمت راست جاده کاشان به فین قرار دارد و از دو تپهٔ شمالی و جنوبی که در فاصله ۶۰۰ متری یکدیگر قرار دارند و دو گورستان تشکیل شده است. منبع : فرهنگ میراث و تمدن – همشهری آنلاین.
آگوست 7, 2016 | آثار ملی ایران, ایرانشناسی, باغ ایرانی, معماری, معماری اصيل ايرانی |
باغ های حاشیه کویر
باغ فین کاشان
چگونگی ابنیه و قصور تاریخی چشمه فین در دوره های قبل از اسلام اصلا روشن نیست و مثل خیلی از شئون باستانی ایران تاکنون مدارک معتبری برای شناسایی اونها به دست نیومده. بخصوص بعد از خرابی آخرین دوره شهر باستانی سیلک که 1500 سال قبل از میلاد روی داده هیچ اطلاع صریح و قطعی از اوضاع تاریخی این منطقه بدست نیومده.
در فین چشمه بزرگی است که از یک سنگ بر میاد چنانکه سیاحان جهان مانند اون چشمه کمتر نشون داده اند و بیشتر زراعت و باغات کاشان بر این آب است.

باغ فین کاشان + عکس و پلان معماری , باغ ایرانی
باغ فین در عصر قاجاریه

باغ فین کاشان
فتحعلی شاه بر اثر دلبستگی زیادی که به صفای باغشاه و زیبایی های چشمه فین داشت دستور داد تا همزمان با ساختمان مدرسه سلطانی خرابی های وارد شده به باغ را ترمیم کنن.
عکس محوطه باغ

باغ فین کاشان + عکس و پلان معماری , باغ ایرانی
در محوطه باغ هم علاوه بر اونکه کلیه کف و ازاره و نماسازی دیوار و اطراف جدولهای عمارت و خیابانها و دو حمام بزرگ و کوچک اون با تخته سنگهای مرمر شفاف و کاشیهای ممتاز 7 رنگ و فیروزه ای ساخته و پرداخته گردید صفه نو بنیادی هم به نام شتر گلوی فتحعلی شاهی در طرف جنوب شرقی باغ احداث شد که الان استخوان بندی اصلی اون به همین اسم باقی مونده. این بنا علاوه بر حوضخانه چهار طاقی با حوض جوشی که آب سرریز اون به وسیله سه جدول کاشی از وسط خیابانهای باغ جریان می یابه مشتمله بر صفه وسیع و سرپوشیده با 4 ایوان و شاه نشین که قبلا کف همه اونا از تخته سنگهای بزرگ مرمر فرش شده بود و در دو طرف شمالی و جنوبی این بنا دو حیاط خلوت با اتاقهای زیاد و سایر لوازم سکونت زندگی انسانی احداث شده بود.آخرین دیدار فتحعلی شاه از باغ فین در سال 1249 هنگام عزیمت او به سوی اصفهان رو ی داد که هشت روز در اونجا به سر برد .

حمام فین کاشان از آثار دوره قاجاریه
بازدید اول و آخر ناصرالدین شاه از باغ شاه فین
درماه ذیقعده 1265 هنگام برگشت ناصرالدین شاه از اصفهان به پایتخت به اتفاق میرزا تقی خان امیرکبیر که هنوز در اوج اقتدار صدارت فرمانروایی می کرد، آن دو یک هفته در این باغ به سر بردند ولی این ایام کوتاه که مثل خط فاصلی دو دوره مختلف و متضاد گذشته شیرین و آینده تلخ اونها رو از هم جدا می کرد سریعا سپری شد.
بعد از 40 روز که زندانیان در نهایت پریشانی و رنجهای روانی و تحمل انواع اهانت و خواری از افسران اونها گذرانیدن سرانجام روز 18 ربیع الاول اخرین صحنه اون ماتمکده اشکار شد. امیر کبیر را با مژده پوشاندن خلعت و وصول عفو به حمام خدمه باغ شاه کشاندند سپس دژخیمان که در کمینگاه اماده بودن وارد گرمابه شدن و بعد از ابلاغ فرمان شاه مبنی بر ماموریت خود برای قتل امیر طریقه و طرز اعدام را به نظر او واگذار کردن.
امیر همینکه فهمید باید تسلیم سرنوشت بشه و بمیره دستور داد رگهای هر دو دست او را گشوده شریانها را پاره کردن و دژخیمان بعد از انجام کار خود با عجله متواری شدند.

نقشه هوایی , باغ فین کاشان + عکس و پلان معماری , باغ ایرانی
منظره دلنواز و خرم باغ فین با قتل امیر به حالت غم انگیز در اومد، علایم ماتم و عزا از درختان سرو کهن اشکار شد و سایه تاریکی فضای فین را در بر گرفت و به ماتمکده تبدیل شد و کار به جایی رسید که کاخ با عظمت فین قلمرو دزدان شد.
سپس اقدامات لازم برای انتقال سرپرستی اون از اداره دارایی به فرهنگ و نیز ثبت قانونی اون به عمل اومد.
سپس برنامه ای برای تعمیرات اساسی آنجا مطابق با وضع نقشه قدیم اون تنظیم کرد.
در سال 1327 با پیشنهاد مدیر کل باستانشناسی کشور، این باغ برای تاسیس موزه اختصاصی آثار تاریخی شهرستان کاشان در نظر گرفته شد و ساختمان مناسبی در ضلع غربی باغشاه بر روی خرابه های خلوت نظام الدوله احداث شد.

باغ فین کاشان + عکس و پلان معماری , باغ ایرانی
آگوست 5, 2016 | آثار ملی ایران, کاخ گلستان |
اتمامِ مرمتِ آینهکاریهای تالار برلیان
مرمت و پاکسازی آینهکاریهای تالار برلیان کاخ جهانی کاخ گلستان به اتمام رسید.
به گزارش ایسنا، به نقل از روابط عمومی معاونت میراث فرهنگی، مدیر مجموعه جهانی کاخ گلستان با اعلام خبر اتمام مرمت و پاکسازی آینهکاریهای تالار برلیان، از استحکامبخشی سطوح آینهها، مرمت ارسیها و سنگهای ازاره مرمری و نصب شیشه سکوریتی بر اساس طرح فضای دسترسی بازدیدکنندگان خبر داد.

عکس هایی از کاخ گلستان iran tehran
مسعود نصرتی درباره تاریخچهی این بنا، با اشاره به اینکه پیش از احداث تالار برلیان، تالار بلور به جای آن وجود داشت، گفت: در زمان ناصرالدین شاه به دلیل فرسودگی بناهای قدیم ارگ، اغلب آنها را ویران و به جایش ساختمان جدید میساختند؛ تالار بلور نیز به همین دلیل خراب شد که به جایش تالار برلیان ساخته شد؛ اما از آنجا که کف تالار جدید بر روی پیهای تالار بلور بنا شد، نتوانستند کف آن را به اندازه کف سایر تالارها بالا ببرند.

عکس هایی از کاخ گلستان iran tehran
به گفتهی او، تالار بلور از جمله بناهای دوران فتحعلی شاه قاجار بود که در کتابها و نوشتهها جز نام و اشاره مختصر مطلبی درباره آن نیست و تصویری که بتوان طرح و شکل بنا را شناسایی کرد بجا نمانده است. همچنین دلیل نامگذاری آن احتمالا به سبب آینهکاریهای بسیار و یا به دلیل نصب حوض بلور هشت ضلعی و چلچراغی که امپراتور روسیه الکساندر اول برای فتحعلی شاه فرستاده بود، بلور خوانده میشده است.

عکس هایی از کاخ گلستان iran tehran
طبق این گزارش، این تالار تا سال ۱۳۰۰ قمری پابرجا بوده است، زیرا اعتمادالسلطنه در نوشتههای خود بارها به وجود این تالار اشاره کرده است.

عکس مظفرالدین شاه قاجار
این تالار در سال ۱۳۱۸ قمری و در زمان مظفر الدین شاه به سبب شکستی که در آن افتاده بود، مورد تعمیر قرار گرفت و تزیینات بیشتری بر آن افزوده شد.
تابلو رنگ و روغن بسیار پرکار و زیبا اثر یحیی خان، (فرزند ابوالحسن خان صنیع الدوله) از تالار برلیان که در سال ۱۳۰۵ ترسیم شده است، گویای وضعیت پیش از تعمیرات و تغییرات عهد مظفر الدین شاه این تالار است که در حال حاضر در تالار سلام مجموعه قرار دارد.
کاخ گلستان در تیرماه سال ۱۳۹۲ در سیوهفتمین اجلاس سالانه کمیته میراث جهانی سازمان یونسکو که در کامبوج برگزار شد در فهرست میراث جهانی این سازمان به ثبت رسید.
انتهای پیام از خبرگزاری ایسنا
(بیشتر…)