رنگ امیزی و نازک کاری
مقدمه
چوب و تولیدات چوبی در انواع متنوع با دانه بندی مختلف، بافت مختلف و رنگهای مختلف یافت می شوند که برای پوشش سطوح داخلی و خارجی خانه استفاده دارند.سطوح این نوع چوبها توسط چندین روش مختلف پوشش نهایی دارند.رنگ آمیزی که، بطور کلی دانه بندی را تیره کرده و برای تزیینات رنگهای خاص بکار میروند، نمونه نفوذ پذیر با مواد ضد نفوذ پذیری موجب می گردد تا تمام دانه بندی و ترکیب نمایانگر گردد و رنگ خاصی را به وجود آورده و نیز ظاهر طبیعی و ساده را باعث می گردد. نمونه نهایی رنگ آمیزی شده یا طبیعی اغلب بستگی به چوب و سطح انتهایی آن دارد.
اثر خواص چوب
سطوح چوب که انقباض داشته یا متورم می شوند، اقلا باید رنگ آمیزی شوند. به این دلیل، دانه بندی عمودی و لبه ای سطوح خیلی بهتر از نمونه دانه بندی تخت انواع چوبها می باشند. چون متورم شدن چوب بطور مستقیم بستگی به وزن خاص آن دارد، در نتیجه انواع چوبها با وزن خاص پایین بر چوبها با وزن مخصوص زیاد ترجیح داده می شوند. در هر صورت، حتی متورم شدن زیاد و غلظت سطح با دانه بندی تخت پایدارتراز پوشش دادن آنها با کاغذ می باشد تخته چندلا یا الوارهای پوشش همراه با رنگ امیزی سطح بسیار عالی و قشنگی را شامل می گردند.
غلظت متوسط فیبر یا تولیدات فیبری با سطح ثابت و غلظت کم برای مصارف پوشش سطوح خارجی همراه با رنگ امیزی مطلوب بوده ولی از لحاظ طول عمرآنها چیزی در دسترس نیست. انواع رایج و با تنوع بکار رفته برای پوشش سطوح خارجی همراه با رنگ امیزی شامل دانه بندی عمودی نوع سرو قرمز و چوب قرمز است.
خواص چوب که رنگ امیزی را کم می کند ملزوم به داشتن اثر نهایی طبیعی با نفوذ پذیری ضد فرسایش است.این جلاهای پایانی به داخل چوب وارد شده بدون اینکه شکل لایه پیوسته را درسطح آن به وجود اورد. بنابراین انها تاول نمی زنند و ترک یا چاک بر نمی دارند حتی اگر رطوبت اضافی به داخل چوب آنها نفوذ کند. راهی که عمل نفوذ پذیری نهایی را بیشتر می کند، سطح چوب را بدون انجام عملی بر روی آن هنگام اره شدن دست نخورده داشته باشیم. سطوح دانه بندی تخت با غلظت زیاد الوارها و چوب چندلا در معرض هوا برای چند ماه قرارمی دهیم و نیز سطح آن زبرترگشته و برای جلا دادن اماده تر می شود. ترکیب زیرسطوح بیشتر نفوذ پذیری جلا را داشته و طول عمر بیشتر بعد از اتمام کار دارند.
نازک کاری طبیعی برای سطوح خارجی
ساده ترین پایان کار طبیعی برای چوبها، هوا دادن چوب است. بدون رنگ امیزی یا پرداخت از هر نوعی، سطح چوب تغییر رنگ داده و ترکیب آن در چند ماه یا سال تغیر می کند و سپس بطورثابت برای مدت مدید باقی مانده و فرسوده نمی گردد.معمولا رنگهای تیره چوب روشن تر گردیده و نمونه روشن آنها تیره تر می شوند. اگر هوا دادن چوب ادامه دار باشد، کل سطح چوب خاکستری می گردد و سلولهای چوب در سطح آن فاسد می گردند.چوب پرداخت شده عموما 6/0 سانتیمتر در هر صد سال فرسایش دارد.
ظاهر چوب هوا داده شده بصورت خالهای رنگ تیره و قارچی در سطح آن بوده که چوب به رنگ خاکستری تیره و لکه لکه، و غیر نازیبا مبدل می گردد. چوب با رنگ زیاد از این انواع مانند سرو قرمز غربی یا چوب قرمز نیز رنگ چوب هوا داده شده را تحت تاثیر قرار می دهند. رنگ قهوه ای تیره امکان دارد برای مدت زیادی دوام داشته باشد، که این سطوح در مقابل نور خورشید قرارنگرفته و جایی که درمقابل آب باران قرار نداشته باشند.
چوب با هوادهی طبیعی، اجتناب از اثر نازیبایی و زنگ زدن میخها از اهمیت خاصی برخورداراست. زنگ میخهای اهنی به سرعت تغییر رنگ قهوه ای تند یا سیاه می دهند. به این دلیل فقط از میخهای ضد زنگ فولادی و الومینیومی برای پایان کار بهره می بریم.
مواد محافظتی دافع آب
هوادهی طبیعی چوب امکان دارد توسط پرداخت آن به پایان کار مواد داخلی آب شامل مواد محافظتی است و مقدار اندکی از صمغ کاج، و مقدار کمی از مواد دافع اب که معمولا بصورت جلا یا گونه ای از روغن جلا در طبیعت میباشد پرداخت می گردند.پرداخت که معمولا در سطح چوب نفوذ کرده، رویش کپک را کاهش می دهد، از ضد زنگ اب در انتهای چوب ممانعت کرده و تورم را کاهش داده و نمونه را بر علیه فرسایش مقاوم می کند در صورتیکه نمونه طبیعی آن زودتر فرسوده می گردد. رنگ روشن طلایی خرمایی برای این نوع پوشش ها رایج بوده که بر روی سرو قرمز غربی و چوب قرمز با سطوح زبر یا صیقلی مالیده می گردد. محلول ضد فرسایش به اسانی توسط فروبردن چوب در محلول، یا مالش قلم رنگ و یا اسپری انجام پذیرمی باشد. همه لبه های روی هم قرارگرفته واتصالات فاصله دار، لبه ها و انتهای الوارها کاملا بایستی پرداخت گردند. سطوح زیر محلول بیشتری را از سطوح صیقلی همنوع جذب می کنند و طول عمر زیادتری دارند.
عملکرد اولیه برای سطوح صیقلی عموما طول عمر کمی دارد.هرگاه سطح چوب شروع به لکه دار شدن می کند در اینصورت این سطوح را با محلولهای تمیز کننده پاک کرده و سپس از طریق خشکانیدن آنها را باز پرداخت می کنیم.
درخلال اولین مواد رنگی به دافع آب محافظتی افزوده شده تا اثر رنگ خاصی را دارا باشد. دو الی شش انس از رنگ به 4لیتر رنگ روغن افزوده می گردد. رنگهای قهوه ا ی روشن که با رنگ طبیعی تطابق دارند ترجیح داده می شوند. مواد رنگ اضافی جهت پایان کار به دوام رنگ کمک کرده و طول عمر پایان کار را افزایش می دهد. اگر از مواد رنگی استفاده کنیم، یک الوار پوششی در هر دفعه باید رنگ امیزی شده تا از چروک شدن جلوگیری بعمل اید.
مواد رنگی نفوذ کننده
مواد رنگی نفوذ کننده، نیمه شفاف بوده و بیشترالگوهای دانه بندی را نشان داده و به داخل چوب بدون تشکیل لایه پیوسته وارد می شود. بنابراین آنها تاول زده یا ترک خورده یا پوسته پوسته نمی گردند حتی اگر رطوبت اضافی وارد چوب شود.
مواد رنگی نفوذ کننده برای سطوح صیقلی و زبر مناسب است، اگرچه عملکرد آنها بر روی سطوح زبر، هوا داده شده بیشترمی باشند. آنها بیشترالوارها و چوب چندلا بوده که رنگ را بخوبی حفظ نمی کنند مثل سطوح دانه بندی سخت و غلیظ( با وزن مخصوص زیاد) یک لایه از مواد رنگی به سطوح صیقلی فقط 2 الی 4 سال دوام دارد. ولی لایه رنگ دوم پس از اینکه سطح چوب توسط هوادهی زبرگردید در حدود 8 الی 10 سال دوام دارد. طول عمر پایان کار این سطوح در حدود 10 سال به دو لایه از مواد رنگی نفوذ کننده برسطوح زبر نیاز دارند. دو لایه از مواد رنگی نفوذ کننده معمولا برای جذب در سطوح زبر و هواداده شده جهت کاهش موج برداشتن هنگام اجرای ناهماهنگ رنگ زدن مناسب است. دومین لایه معمولا باید در روز که مشابه لایه اول مالیده شده است اجرا گردد و این موضوع باید قبل از خشک شدن لایه اول صورت گیرد.
رنگ امیزی موثر از این نمونه توسط ازمایشهای جنگلی با سطح پایان کار طبیعی به اثبات رسیده است . این نوع پایان کار از روغن بذر کتان و روغن ضد قارچ و پنتاکلروفنول می باشد که روغن را از کپک زدن باز می دارد و دافع اب ، واکس پارافین که چوب را از نفوذ اب بیشتر باز می دارد.
مواد رنگی با طول عمر زیاد از اکسید اهن قهوه ای و قرمز رنگ طبیعی چوب قرمز و کاج را حفظ می کند. رنگهای متنوع با این نوع پایان کار یافت می گردند ولی طول عمر بیشتر مواد رنگی از اکسیداهن قهوه ای و قرمز می باشد.
رنگ امیزی بر روی سطح خارجی چوب
از تمام پایان کارها بر روی چوب، رنگ امیزی بهترین محافظ در مقابل فرسایش بوده و تنوع زیادی را د رانتخاب رنگ دارد.لایه رنگ نفوذ رطوبت را کم می کند و تغییر رنگ را توسط تقطیرچوب کم کرده و از پوسته شدن رنگ ممانعت بعمل اورده و از موج برداشتن چوب نیز جلوگیری می کند. رنگ البته محافظ چوب نبوده ولی از فرسایش و قارچ زدن روی چوب جلوگیری می کند.
هزینه نگاهداری و اولیه از پایان کار رنگ امیزی بیشتر از مواد رنگ نفوذی دافع اب با مواد رنگی نفوذ کننده است.
طول عمر رنگ بر روی سطح خارجی چوب تحت تاثیر سطح متنوع چوب داشته و به نمونه رنگ نیز بستگی دارد.
روش اجرا
سطوح خارجی چوب می تواند بطور موثر توسط سه مرحله ساده زیر رنگ امیزی گردد.
مرحله اول: پرداخت توسط مواد محافظ دافع اب که در اینصورت پوشش چوب و الوار باید با مواد محافظ دافع اب پرداخت شود تا از ورود باران و رطوبت بالا به درون اتصالات چوب جلوگیری بعمل اورد. اگر سطح خارجی چوب پرداخت شده نصب نشود، آن را توسط رنگها یا اسپری درجا انجام دهید مراقب باشید که قلم باید به خوبی در اتصالات درزدار وارد گردد خصوصا در انتهاهای بریده شده دوباره عمل پرداخت انجام گردد. دو روز گرم همراه با تابش خورشید جهت خشک شدن مواد پرداختی قبل از رنگ آمیزی را مد نظر باید بگیرید.
دومین مرحله: آستر کاری- چوب تازه باید سه لایه رنگ آمیزی گردد. اولین لایه یا استر کاری که اهمیت خاصی داراست ، بلافاصله بعد از بنای چوب رنگ آمیزی می گردد. لایه نهایی بین دو روز الی دو هفته بعد از استر کاری زده می گردد. استفاده از آستر روغنی بدون اسفنجی که در مقابل فرسایش مقاوم می باشد عملی مطلوب است. از استر کاری کافی برای تیره نمودن دانه بندی چوب استفاده کنید. بیشتر نقاشان سعی دارند که استر کاری شامل لایه نازک باشد . برای نتیجه بهتر ، توصیه سازندگان رنگ را در نظر گرفته یا تقریبا برای 36 الی 5/40 متر مربع ، از 4 لیتر رنگ استفاده می کنیم. لایه رنگ آمیزی شده مناسب سبب می شود که از پوسته شدن ، تاول زدن و زنگ زدگی رنگ توسط تقطیر چوب جلوگیری بعمل آید .چوبها بدون داشتن رنگ ناشی از تقطیر مثل کاج و صنوبر بدون استر کاری می توانند رنگ زده شوند که رنگ لازم است از نوع لاستیک خشک تنه باشد.
آستر کاری چوبی برای اهن با پوشش روی مناسب نیست. اینگونه سطوح را به مدت چند ماه هوادهی داده و سپس استرکاری را با استر مناسب مثل روغن بذرکتان و یا روغن های متالیک80%، روی و 20% اکسید روی اجرا کنید.
سومین مرحله: لایه های نهایی- مطالب زیر را همواره در نظر بگیرید، هرگاه لایه نهایی بر روی استر کاری روی چوب تازه یا آهن با پوشش روی اجرا می گردند:1- دو لایه از رنگ پلاستیک با یک کیفیت خوب الکید بر روی استر روغنی بر روی استر بدون اسفنجی اجرا کنید. اینگونه اجرا برای سطوح در معرض هوا مناسب است مثل جهت جنوبی خانه.
2- جهت اجتناب از مجزا شدن بین دو لایه رنگ، یا پوسته شدن لایه میانی ، نخستین لایه نهایی را پس از استر کاری در مدت دو هفته اجرا کنید و سپس دومین لایه نهایی را نیز به مدت دو هفته دیگر اجرا نمایید.
3-جهت جلوگیری از تاول زدن رنگ بر اثر درجه حرارت ، پایه روغنی رنگ را در سطوح در معرض سرما اجرا نسازید که بعدا توسط تابندگی نور خورشید گرم شوند، هنگام اجرای پایه روغنی رنگ همان بطوریکه نور خورشید هنوز در حال تابش به قسمتهای خانه است اجرا گردد. تاول زنی ناشی از درجه حرارت در اجرای ضخیم رنگ های تیره متداول می باشند. تاولها عموما در آخرین لایه رنگ نمایان گردیده و در مدت چند ساعت پس از یک یا دو روز از رنگ زنی آشکار می گردند. این تاولها بر اثراب به وجود نمی ایند و در داخل آنها آب موجود نمی باشد.
4-جهت جلوگیری از چروکی رنگ، کمرنگ شدن یا از دست دادن جلای ناشی از پایه روغنی رنگ و رگدارشدن رنگ پلاستیک، نباید رنگ امیزی را در بعد از ظهرهای روزهای سرد اجرا کرد. خصوصا هنگامیکه رطوبت و نم بر روی رنگها قبل از خشک شدن نشسته باشد. رنگ لاستیک خشک را در بیشتر از ده درجه سانتیگراد اجرا نمایید و رنگ روغن پایه دار در بالای 5/4 درجه سانتیگراد اجرا گردد.
رنگ امیزی مجدد
رنگ امیزی مجدد را وقتی بر روی رنگ قدیمی اجرا باید کرد که رنگ قدیمی نازک شده و دیگر از چوب محافظت نمی نماید. کمرنگ شدن و نقاط کثیف شده رنگ توسط شستشو از بین می روند. هنگامی که سطوح چوب در معرض هوا باشند،استر را با روغن پایه بدون روی قبل از پایان نهایی رنگ اجرا نمایید. رنگ امیزی مجدد متداول، رنگ روغن پایه تولید لایه ضخیم از رنگ کرده که خیلی نسبت به باد حساس می باشد و احتمالا در قسمت دانه بندی چوب ترک خوردگی حاصل می شود. رنگ لاستیک خشک از این مسایل جلوگیری می نماید.
سطوح ضخیم گچی باید قبل ازرنگ امیزی توسط رنگ لاستیک خشک تمیز شوند.
جهت جلوگیری از پوسته شدن رنگ روغن پایه میانی هنگام رنگ امیزی مجدد باید از رنگ لاستیک خشک استفاده گردد.
لکه شدن و پوسته شدن رنگ
هر موقع آب زیادی به رنگ و یا چوب نفوذ کند، نتیجتا رنگ لکه عوض گردیده و پوسته پوسته می گردد.رنگهای جدید از لاستیک خشک و وانیل برای یکنواختی رنگ ساخته شده اند، رنگهای روغنی با لعاب کم عموما لکه لکه نگردیده به سبب اسفنجی بودن آنها امکان پوسته شدن را دارند. الگوهای گسیختگی رنگ در خانه ها اشاره بر این دارند که منبع رطوبت سبب اصلی پوسته شدن رنگ هستند.پوسته شدن در تمام جهات خانه در مناطق رطوبتی ممکن است بر اثر باران یا رطوبت به وجود آمده باشند. پوسته شدن زیاد پوشش دیوارها در نزدیکی ابروی شیروانی دلالت بر این دارد که رنگ در معرض چکه های آب ناشی از ذوب یخ بوده است.گسیختگی رنگ در انتهای شیروانی ها دلالت بر این دارد که رطوبت از داخل خانه بر روی دیوار اطاق شیروانی تقطیر شده است. گسیختگی رنگ در اطراف پنجره ها به دلیل این است که قسمتهای داخلی خانه خیلی مرطوب می باشند.
پدیده های ساختمان سازی که صدمات ناشی از آب را به رنگ حداقل می نمایند عبارتند از :
الف- پهنا با عرض پیش آمدگی بام
ب- پروفیل بندی عریض زیر پوشش های سقف در لبه ها
ج- حصار بخار موثر در تمام کناره های دیوار و سقف
د-پیش آمدگی مناسب لبه بام و آویختگی مناسب آنها
ه-تهویه مناسب در اطاق زیر شیروانی
اگر این پدیده ها در خانه سازی نوین رعایت نگردند در این صورت لکه شدن رنگ و پوسته شدن آنها را باید انتظار داشته باشیم.
تغییر و از جلا افتادن رنگ توسط تقطیر
تقطیر چوب بر رنگ محلول با آب عموما در سرو قرمز و چوب قرمز به وجود می اید. به سبب این مواد مغز چوب این دو نمونه رنگ زیبایی را دارا خواهد بود و دوام رنگ بر روی آنها بخوبی انجام شده و مقاومت ضد فرسایش طبیعی را دارند. از جلا افتادن رنگ وقتی صورت می گیرد که عمل تقطیر رنگ چوب را توسط اب حل می کند. هر موقع محلول تقطیر سطح رنگ برسد ، اب تقطیر شده و مواد باقی مانده از تقطیر به صورت زنگ قرمز رنگ بر روی رنگ باقی می ماند. ابی که به پشت رنگ نفوذ می کند باعث لکه رطوبت داده شده و موجب به حرکت درآوردن مواد باقی مانده از تقطیر می گردد از جلا افتادن رنگ و تغییر رنگ توسط رطوبت ناشی از آب که پوشش را نمناک می کند، ایجاد گردیده که از پشت رنگ معمولا تشکیل یافته و سپس بصورت رگهای ا…بختی بر روی سطوح رنگ آمیزی شده به وجود می آیند.
رنگها با محلول چربی که بنام تنفسی معروف می باشند یا رنگها از لعاب کم روغنی اسفنجی تراز رنگهای روغنی عادی می باشند یا رنگها از لعاب کم روغنی اسفنجی تر از رنگهای روغنی عادی هستند. اگر از این نوع رنگها بر روی سطح چوب تازه بدون استر مناسب روغنی اجرا گردد، یا اگر هرگونه رنگ با لایه نازک بر روی چوب تازه مالیده شود در اینصورت باران یا هرگونه رطوبت زیاد از رنگ عبور کرده و به سطح چوب می رسد. در این صورت باران یا هر نوع رطوبت زیاد از رنگ عبور کرده و به سطح چوب می رسد. در اینصورت اگر آب که بر روی چوب است خشک گردد، ناخالصی ها توسط تقطیر سطح رنگ می رسد و بنابراین رنگ از جلا افتاده یا تغییر رنگ می دهد که تشکیل الگوهای پراکنده را می کند.
در سطوح زبر، مانند قطعات پوششی، یا پولکهای شیار دار با ماشین تراش خورده، یا الوار اره شده برای پوشش دیوارها ، برای رنگ آمیزی از لایه مناسب رنگ با ضخامت مناسب در قسمتهای زبر تر استفاده می کنیم. بنابراین زنگهای باقیمانده از تقطیر امکان وقوع بر روی اینچنین سطوح را داشته که توسط نفوذ آب به سطح چوب از داخل رنگ ایجاد می گردد. بنابراین لکه های قهوه ای قرمز رنگ بر روی سطح رنگ آمیزی تیره ایجاد می شوند.
نشر محتوا گروه فن و هنر
رنگ کاری سرویس خواب با رنگ پلی استر چوب 
رنگ لمبه چوبی، لمبه چوبی، 
رنگ چوب سفید , رنگ وایت واش٬ چوب کاج 
رنگ چوب سفید , رنگ وایت واش٬ چوب کاج 
سمپل رنگ طوسی و سفید , رنگ چوب سفید , رنگ وایت واش٬ چوب کاج 
دیوارکوب روستیک با رنگ های پر جنب و جوش و شاد , دیوارکوب لمبه چوب روسی , 
چوب رزوود , رنگ فندقی چوب 
رنگ کاری چوب , رنگ پلی استر براق , رزین پلی استر پوست و پولیش
