صنایع چوب , دایرة‌المعارف چوب بلوط, تاریخچه درخت بلوط , انواع چوب

چوب بلوط

تاریخچه درخت بلوط

درخت بلوط دو نوع متفاوت دارد که شامل: بلوط سفید و بلوط قرمز (بلوط کانادایی و آمریکایی) می شود، و عمر این درخت بسیار طولانی است. ارتفاع این درخت از 20 تا 35 متر و قطر آن 1 تا 2 متر می باشد، و وزن مخصوص این درخت از 700 تا 750 کیلوگرم بر متر مکعب بوده که از درختان با چوب سنگین و نیمه سنگین به شمار می رود.

نحوه ی تکثیر این درخت از طریق کاشت میوه آن صورت می گیرد. این درخت دارای 600 گونه مختلف در سرتاسر دنیا بوده و در مناطق بارانی یافت می شود. در شکل زیر نمونه ای از درخت بلوط نشان داده شده است، در بعضی مناطق درختانی با عمر 1000 سال وجود دارد.

درخت بلوط
بلوط درخت یا درختچه ای است در جنس Quercus از خانواده راش ، Fagaceae. تقریباً 600 گونه بلوط وجود دارد. نام مشترک “بلوط” نیز در نامهای گونه های موجود در جنسهای مرتبط ، به ویژه Lithocarpus ، و همچنین در گونه های نامربوط مانند Grevillea robusta و Casuarinaceae وجود دارد. ویکیپدیا

نمونه ای از درخت بلوط

نگاه اجمالی

چوب بلوط از زمان های گذشته به عنوان مصالح ساختمانی کاربرد داشته، و دارای انواع مختلفی است که هر کدام خواص و ویژگی های متفاوتی دارند. چوب درخت بلوط دارای تنوع رنگ بوده و از قرمز تا قهوه ای و سفید را دربر می گیرد و چوبی سخت و سنگین به شمار می آید. با توجه به منافذ موجود بر روی چوب بلوط، می توان نوع قرمز و سفید آن را تشخیص داد. منافذ نوع قرمز این درخت بزرگ تر است و فرورفتگی های آن قابل لمس می باشند.

چوب قرمز رنگ درخت بلوط برای ساخت کابینت، و نوع سفید آن برای ساخت بشکه و صنعت کشتی سازی (در مناطقی که رطوبت و بارندگی بالا است) استفاده می شود. می توان از هر دو نوع برای کفپوش استفاده کرد؛ زیرا رنگ پذیری و قیمت مناسبی دارند و سبب زیبایی خانه می شوند.

برای پرداخت چوب بلوط سفید، از آهک استفاده می کنند. چوب درخت بلوط دارای قیمت مناسب است و برای مصارف گوناگونی کاربرد دارد. در شکل زیر جنگلی از درختان بلوط قابل مشاهده است، این درخت دارای رشد آسانی است و به راحتی تکثیر پیدا می شود.

جنگل درختان بلوط

در شکل زیر، نمونه ای از برگ و میوه درخت بلوط قابل مشاهده است. این درخت دارای برگی با حاشیه ساده و میوه آن به شکل فندق است، که یک پوسته سفت دارد. میوه درخت بلوط دارای خواص درمانی فراوانی می باشد. طول میوه درخت بلوط به 6 و عرض آن به 4 سانتی متر می تواند برسد. درخت بالغ بلوط تعداد زیادی ( حدود 2000 عدد) میوه در سال تولید می کند. برای مصرف این میوه بهتر است آن را در آب جوشاند تا تلخی آن از بین برود و مناسب افرادی است که به صورت حرفه ای ورزش می کنند؛ زیرا دارای خواص و مواد مغذی بالایی است.

برگ و میوه درخت بلوط

ابعاد موجود چوب بلوط در بازار

به دلیل این که درخت بلوط عریض بوده (قطر این درخت از 1 تا 2 متر می تواند باشد)، الوارهای مختلفی با ابعاد متفاوت از این چوب در بازار موجود است و امکان سفارش نیز وجود دارد.در شکل زیر انواع متنوع چوب درخت بلوط قابل مشاهده است. تنوع آب و هوایی سبب رویش درختان با ویژگی ها و رنگ های متفاوت می شود.

انواع مختلف چوب درخت بلوط

شکل و مشخصات ظاهری چوب بلوط

در شکل زیر انواع مختلف چوب درخت بلوط موجود در بازار، قابل مشاهده است، که از رنگ روشن تا قرمز و قهوه ای موجود می باشد.

ابعاد مختلف چوب درخت بلوط

کاربردهای چوب درخت بلوط

چوب درخت بلوط دارای کاربردهای فراوانی است، که شامل موارد زیر می باشد:

1- ساخت اسکله در بنادر

2- ساخت کشتی و واگن

3- تیر مخابراتی

4- استفاده از دانه و برگ این درخت در صنعت رنگ آمیزی چرم و مرکب سازی

5- درصد بالای از کابیت ها، از چوب بلوط ساخته شده اند؛ زیرا در مقایسه با سایر چوب ها استحکام و مقاومت بالاتری دارد.

6- استفاده از چوب این درخت برای مدل سازی

7- استفاده از روکش این چوب برای نصب بر روی سایر مصنوعات چوبی، مخصوصاً کابینت های ساخته شده از ام دی اف، تا قیمت کاهش یابد. در شکل زیر کاربرد چوب بلوط در ساخت کابینت های آشپزخانه قابل مشاهده است.

کاربرد چوب بلوط در ساخت کابینت آشپزخانه

خواص درمانی و تغذیه ای درخت بلوط

از میوه و برگ درخت بلوط به عنوان دارو استفاده می شود؛ زیرا دارای مواد معدنی و ویتامین های زیادی هستند. خواص درمانی آن ها شامل موارد زیر می شود:

1- درمان زخم و ورم معده

2- درمان خون ریزی و عرق کردن بیش از حد

3- درمان ریزش مو و التهاب

4- تسکین فشار خون و تب

5- درمان کبد چرب (ناشی از مصرف الکل)

6- کاهش علایم مربوط به مالاریا

7- قابلیت ضدعفونی کننده دارد

8- برگ این درخت دارای خواص ضد سرطانی می باشد

9- پخت نان از آرد تهیه شده از میوه این درخت؛ زیرا دارای نشاسته است و برای بدن مناسب است.

10- میوه این درخت جایگزین مناسبی برای قهوه می باشد.

11- استفاده از میوه این درخت برای تغذیه دام

مزایای درخت بلوط

1- مهم ترین مزیت درخت بلوط، رویش آن در شرایط مختلف می باشد.

2- مقاوم بودن در برابر حشرات، که ناشی از وجود ماده ای به نام تانن در این درخت است.

3- دارای طول عمر بالا است.

4- قابلیت رنگ پذیری مناسبی دارد.

5- ارزان و در دسترس بودن در مقایسه با سایر چوب ها، که این ویژگی ها سبب کاربرد فراوان این چوب شده است.

معایب و مضرات چوب بلوط شامل موارد زیر می شود:

1- حساسیت زا بودن این چوب

2- نوع قرمز این درخت در مقابل رطوبت حساس بوده و رطوبت به داخل آن نفوذ می کند و سبب کاهش مقاومت و کیفیت آن می شود.

3- در صورت مصرف بیش از حد میوه این درخت، جذب آهن کند شده و امکان ایجاد تداخل دارویی وجود دارد.

کاربرد و پرورش درخت بلوط در ایران

خوشبختانه به دلیل مساعد بودن شرایط برای رویش این درخت در کشورمان، درخت بلوط در مناطق مختلفی از ایران می روید، که شامل: بلندی های البرز و زاگرس می شود، و تکثیر بسیار آسانی دارد. انواع و ابعاد مختلفی از این چوب در بازار موجود است.

نویسنده: رحیم نعمتی لیمائی

مطالب مرتبط با موضوع چوب بلوط :