انواع مختلف چوب درخت کاج و کاربردهای آن
معرفی چوب درخت کاج
حدود 120 گونه مخروطی شکل همیشه سبز از خانواده کاج در سراسر جهان توزیع شده اما به طور عمده بومی مناطق نواحی معتدل شمالی است. کاج بسته به موقعیت مکانی می تواند تا ارتفاع 25 تا 40 متر رشد کند.
در مناطق جنگلی آنها مستقیماً با سن متوسط 150 تا 200 سال رشد می کنند، اگرچه درختان انفرادی می توانند تا 600 سال به رشد خود ادامه دهند. کاج معمولاً در سنین 100 تا 160 سالگی از بین می رود.
ارزش اقتصادی عمده کاج ها در صنایع ساخت و ساز و محصولات کاغذی است، اما این مواد همچنین منبعی از استرپتین، گلابین و روغن های چوبی هستند. دانه های کاج خوراکی، که به صورت تجاری به عنوان آجیل کاج یا پینون فروخته می شوند توسط چندین گونه تولید می شوند.
بسیاری از کاج ها به عنوان گلدان های زینتی از جمله کاج های سیاه، سفید، هیمالیا و سنگ کاشته می شوند و برخی در پروژه های جنگل کاری و یا برای بادگیر به کار می روند. روغن برگ کاج که به عنوان دارو استفاده می شود، محصول تقطیر برگ ها است. ذغال سنگ و گازهای سوختی فرآورده های فرعی هستند.
خصوصیات کلی چوب کاج
پوست درخت کاج، زرد مایل به قرمز و قرمز است، مغز چوب به رنگ قرمز مایل به زرد و به رنگ قرمز مایل به قهوه ای تیره است. وسعت حلقه رشد سالانه می تواند از 1 تا 10 میلی متر متغیر باشد. بسته به جهت قطع چوب دارای الگوی راه راه (برش شعاعی) یا دانه موج دار (برش متقاطع) است. چوب کاج دارای وزن متوسط و نسبتاً نرم بوده و استحکام و کشش آن خوب است. همانند سایر چوب های مخروطی، خواص چوب بستگی به تراکم حلقه های رشد سالانه دارد: هرچه تنه ی درخت بزرگتر، چوب سنگین تر و سخت تر.
مغز چوب به جز جایی که در تماس مستقیم با زمین یا رطوبت باشد از دوام طبیعی خوبی برخوردار است. این چوب رطوبت طبیعی بالایی دارد و می تواند به علت عفونت قارچی، آبی رنگ بشود که رنگ آمیزی فقط روی ظاهر تأثیر می گذارد و روی خصوصیات بدنی چوب بی تاثیر است.
طریقه استفاده ی چوب کاج
چوب کاج را می توان به راحتی با دست یا دستگاه پردازش کرده و به صورت قطعه قطعه برش زد و یا لایه برداری کرد. اتصالات میخ، پیچ یا چسب به صورت مستقیم هستند. سطح را می توان با انواع رنگ ها، رنگ کرد که پوسته ی درخت کمتر از مغز درخت به رنگ آغشته می شود.
کاربردها ی کلی چوب درخت کاج
– ساختمان و ساخت و ساز
– مبلمان
– ساخت مواد چوب کامپوزیت
– خمیر چوب و کاغذ
– تیرک و دکل و ستون چراغ برق
– پنجره ها، نما و تابلو
انواع مختلف چوب کاج با کاربردهای متنوع
درختان کاج از چوب انعطاف پذیر و بادوام برخوردار بوده و در طیف گسترده ای از رنگ ها به چشم می خورد. همچنین نسبت به چوب های دیگر ارزان تر است. انواع مختلف چوب کاج را می توان برای کاربردهای متنوع از جمله کفپوش، مبلمان، کابینت و غیره استفاده کرد.
کاج قرمز |
کاج پاندروسا |
کاج شرقی سفید |
کاج قندی |
چوب کاج- چهار گونه رایج چوب کاج
بشر قرن هاست که از چوب کاج بهره می برد. از درختان کاج اغلب برای ساختن کلبه ها استفاده می شد. از قرن 18 درختان کاج به آسیاب منتقل شدند و خرد شدند و اولین بار در کارخانه ها، آن ها را به تخته ها و بلوک ها برای ساخت مبلمان برش زدند.
درختان کاج را می توان به دو دسته اصلی تقسیم کرد: کاج های نرم و کاج های سخت. کاج های نرم از کاج های سفید تشکیل شده اند، در حالی که درختان کاج سخت از کاج های زرد، کاج های قرمز و کاج های پینون (که به ندرت برداشت می شود) تشکیل شده است.
کاج نرم سفید:
چوب کاج- کاج نرم سفید
درخت کاج نرم سفید با چگالی کم، بافت ریز همراه با کانال های کوچک رزین و حتی دانه مانند مشخص می شود. درختان این گروه عمدتا از کاج های چوبی نرم و سفید با مغز چوب از رنگ قهوه ای روشن و صورتی کمرنگ می باشد. پوسته ی درخت آن بسیار زرد کم رنگ تا تقریباً سفید است. چوب بسیار بادوام بوده و در برابر تورم، شکافته شدن یا پیچ خوردگی مقاوم است. این گیاه چهار گونه برجسته دارد: کاج قند، کاج سفید غربی، کاج سفید شرقی و کاج کمر (لیمبر).
کاج قند:
اندازه درخت: 130-200 فوت قد ، قطر تنه 3-5 فوت
کاج قند بزرگترین گونه کاج است و می تواند به بیش از 200 فوت برسد. گیاه شناسان آن را با شکوه ترین گونه کاج جهان خوانده اند. چوب کاج قند وقتی اره می شود، رگه های قهوه ای از کانال های رزین موجود در تنه درخت را نشان می دهد. چهار گونه برجسته ی کاج قند دارای درشت ترین بافت و بزرگترین کانال های رزین می باشد. کاربرد: این چوب با ارزش در کارخانجات ظریف کاری از جمله کارهای تزیینی بیرونی و داخلی مانند قاب، قالب و همچنین ساخت سازهای موسیقی مانند کلیدهای پیانو استفاده می شود.
چوب کاج- تنه های بریده شده ی درخت کاج قند
کاج سفید غربی:
گونه: کاج مونتیکولا
کاج سفید غربی همچنین به عنوان کاج نقره ای شناخته می شود، دارای بافت دانه یکنواخت با اندازه ی متوسط و درشت است. چوب سفید غربی برای ساخت تخته سه لا، روکش، جعبه، وسایل مسابقات چوبی، درو پنجره های داخلی و الوار ساختمانی استفاده می شود. چوب به دلیل دارا بودن دانه ها، برای حک کردن بسیار ایده آل است و برای ساخت الگو و مبلمان زیبا از آن استفاده می شود.
کاج سفید شرقی:
گونه: کاج استروباس
اندازه درخت: 65-100 فوت، قطر تنه 2-4 فوت
کاج سفید شرقی دارای بافتی ظریف تر و رزین های کوچکتر از کاج سفید غربی و کاج قند است. بیشترین کاربرد آن به عنوان چوب برای ساخت و ساز در شمال شرقی ایالات متحده است. از آن در کارگاه های داخلی، الوارهای ساختمانی، حکاکی و قایق سازی استفاده می شود. در واقع، چوب آن در شروع جنگ یک بار کمک کرد. چوب سفید در کشتی سازی بسیار ارزشمند بود. پادشاه انگلیس بزرگترین و بهترین درختان را برای نیروی دریایی خود علامت گذاری کرد، در نتیجه در سال 1772 به جنگ انقلابی کمک کرده است.
کاج نرم (لیمبر):
گونه: کاج نرم سوزنی
اندازه درخت: 40-50 فوت قد ، قطر تنه 2-3 فوت
کاج سفید کوه های صخره ای یا کاج لیمبر از ارزش تجاری بسیار محدودی برخوردار است و برای استفاده به عنوان چوب سوختن یا ساخت و سازهای خشن بکار می رود.
چوب کاج زرد جنوبی:
چوب کاج- چوب کاج زرد جنوبی
کاج های زرد جنوبی تجسمی از درختان کاج سخت می باشند. برخلاف کاج های نرم، کاج های سخت از چگالی بالاتری برخوردار هستند و در نتیجه چوب آن سخت تر با دانه های ناهموار می باشد. متوسط وزن خشک شده برای کاج سخت از 28 تا 42 پوند بر فوت مکعب است. چوب کاج های زرد جنوبی با وزن خشک 36 تا 42 پوند بر فوت مکعب بسیار سخت است. چوب مغز آنها قهوه ای مایل به قرمز و پوست آن به رنگ زرد مایل به قرمز است. چهار گونه اصلی آن :کاج برگ کوتاه، کاج برگ بلند، کاج مردابی و کاج لوبلولی است. چندین گونه جزئی دیگر نیز وجود دارد.
کاج برگ کوتاه:
بومی: ایالات متحده شرقی
اندازه درخت: طول 65-100 فوت ، قطر تنه 2-3 فوت
کاج برگ کوتاه برای تولید چوب استفاده می شود. نکته جالب در مورد این چوب زیبا این است که بسیار مقرون به صرفه است. از چوب به عنوان منبع خمیر چوب، روکش تخته سه لا و الوار برای سازه های سنگین مانند پل ها، مسیرهای ریلی، تیرها و خمیر کاغذ استفاده می شود.
کاج برگ بلند:
گونه: کاج پالوستریس
اندازه درخت: 100-115 فوت قد، قطر تنه 2-3 فوت
کاج برگ بزرگ به دلیل چوب روشن و صاف، دارای نقص اندک است. از آن برای ساخت چوب و کشتی استفاده می شود. همچنین در ساخت وسایل داخلی و بیرونی کاربرد دارد. برای نوارها، تیرها، خرپاهای سقفی، تیرچه ها، شمع ها، کف پوش و روکش فلزی استفاده می شود.
چوب کاج- نمونه کاج برگ بلند به عنوان تیر در داخل ساختمان
کاج مرداب (برش خورده):
گونه: کاج باتلاقی
اندازه درخت: 60-100 فوت قد ، قطر تنه 2-3 فوت
از چوب کاج مرداب در ساخت و سازهای سنگین مانند تیرها، پل ها و اتصالات راه آهن استفاده می شود. همچنین از آن به عنوان منبع تخته سه لایه، خمیر چوب و روکش استفاده می شود.
کاج لوبلولی:
گونه: کاج تدا
اندازه درخت: 100-115 فوت قد ، قطر تنه 1.5-5 فوت
نکته عجیب در مورد کاج لوبلولی این است که عطر و بوی مشخص کاج را ندارد. کاج لوبلولی، مانند کاج برش خورده، در کار ساخت و سازهای سنگین مانند خرپاهای سقف، تیرها، کناف ها، تیرچه ها و شمع ها استفاده می شود. با این حال، همچنین از آن برای ساخت مبلمان، تخته های کامپوزیت، پالت، جعبه و تخته سه لایه استفاده می شود.
چوب کاج زرد غربی:
چوب کاج- تنه های چوب کاج غربی
چوب این گروه به اندازه کاج های زرد جنوبی سخت نیست و به اندازه کاج های سفید هم نرم نیست. اگرچه مرحله تبدیل چوب اولیه به چوب ناگهانی سریعی دارند، اما وزن آنها به میزان قابل توجهی سبک است (فقط 28 تا 29 پوند بر فوت مکعب با وزن خشک متوسط) و دارای دانه ای یکنواخت تر هستند. دو گونه اصلی آنها، کاج کف اتاق و کاج پاندروسا، بسیار مشابه هستند، و هر دو به صورت متقابل به بازار عرضه می شوند.
کاج کف اتاق:
گونه: کاج کف اتاقی (لودج پوول)
اندازه درخت: طول 65-100 فوت، قطر تنه 1-2 فوت؛ اندازه بسته به گونه های مختلف بسیار متفاوت است.
کاج کف اتاقی به این دلیل نامگذاری شده است که بومیان آمریکایی قبلاً برای ساخت انواع و اقسام خانه استفاده می کردند. این نوع کاج حداقل دارای سه گونه فرعی است که از درختان کوتاه باریک و کوچک تا درختان بلند و باریک متغیر است. چوب مغز این درخت به رنگ قهوه ای روشن و قرمز مایل به زرد و پوست درخت به رنگ زرد مایل به قرمز است. رنگ مغز چوب از رنگ پوست وقتی چوب صاف است مشخص نمی شود، اما چوب برجستگی هایی را نشان می دهد. از آن برای تخته سه لایه، روکش، کف پوش، روکش کابینت، تزئینات داخلی، تیرها و الوار ساختمانی استفاده می شود.
کاج پاندروسا:
گونه: کاج پاندروسا
اندازه درخت: 100-165 فوت قد ، قطر تنه 2-4 فوت
چوب مغز کاج به رنگ قهوه ای مایل به قرمز روشن است و چوب پوسته آن به رنگ زرد مایل به سبز است اما برخلاف کاج کف اتاقی، مشخص می شوند. کاج پاندروسا همچنین برجستگی های کمتر و کم رنگ تر دارد.
چوب شفاف کاج پاندروسا برای ساخت درها، تیغه ها، پرده ها، قالب ها، کابینت ها، پوشش و روکش کف استفاده می شود.
چوب کاج قرمز:
چوب کاج- چوب کاج قرمز
این گروه فقط یک گونه در ایالات متحده دارد و دو گونه موجود در اروپا نیز دارد: کاج اتریشی و کاج اسکاتلندی.
کاج قرمز:
گونه: کاج ساحلی
اندازه درخت: طول 65-100 فوت ، قطر تنه 2-3 فوت
کاج قرمز همچنین کاج نروژ نیز گفته می شود که کاملاً گیج کننده است، زیرا این گونه بومی نروژ نیست. برخی معتقدند که این نام هنگامی بوجود آمد که کاوشگرهای اروپایی این درخت را با صنوبر نروژ مخلوط کردند.
کاج قرمز دارای چوب نرم قهوه ای مایل به قرمز و زرد کمرنگ تا تقریباً سفید است. دانه این چوب صاف است و بافت متوسط نه خیلی ریز و نه درشت دارد و کمی چرب می باشد.
چوب کاج قرمز برای تیرها، ستون ها، اتصالات راه آهن، الوار، چوب خمیر چوب، سوخت و الوار ساختمانی استفاده می شود.
نمونه کاربرد های چوب کاج:
چوب کاج- کاربرد به عنوان کف پوش
چوب کاج به دلیل رنگ های زیبا که تقریباً از رنگ سفید خالص تا قهوه ای مایل به قرمز وجود دارد، یک انتخاب محبوب برای کفپوش ها است. چوبی نسبتاً نرم است و احساس سخت و شکننده ای نسبت به سایر چوب های سخت ندارد. چوب برای درب ها و قاب های پنجره، کابینت، تخته پایه، ریل صندلی، قاب عکس، قالب آجری و قالب تاج استفاده می شود. کاج تحت فشار، یکی از گزینه های مقرون به صرفه برای ساخت نرده نیز می باشد. برخی از سازندگان به دلیل کیفیت بالای مقاومت در برابر رطوبت، از کاج تحت فشار برای انواع چهارچوب ها استفاده می کنند و از کامپوزیت ها برای تخته های نرده استفاده می کنند.
چوب کاج- کاربرد چوب کاج به عنوان قاب و چهارچوب
چوب کاج- کاربرد چوب کاج به عنوان نرده و ساخت کلبه
نویسنده: رحیم نعمتی لیمائی
مطالب مرتبط با شناخت انواع چوب کاج :
- مزایا و معایب چوب کاجخانه های کاج یک توسعه عالی برای هر خانه ای است و معمولاً ارزش ملک شما را افزایش می دهد. ممکن است به کلبه های چوبی نگاهی انداخته باشید و خانه های چوبی با کیفیت بالا و درختان کاج را دیده باشید.
- آنچه در مورد چوب کاج باید بدانیدآیا می دانید قبل از استفاده از چوب کاج برای یک پروژه نجاری چه چیزی باید در مورد چوب کاج بدانید؟ یک نجاری حرفه ای بینش خود را در مورد انواع چوب بیشتر می کند .
- آشنایی با چوب کاج روسی و ویژگیهای آنچوب کاج روسی از مهمترین گونههای چوب برای تولید الوار در مناطق مختلف جهان بهحساب میآید. بسیاری از آنها بهعنوان منبع خمیر چوب برای تولید کاغذ استفاده میشوند
- آنچه در مورد چوب کاج باید بدانید :آیا اطلاع کاملی ندارید که قبل از استفاده از چوب کاج برای یک پروژه نجاری چه چیزهایی باید بدانید ؟ یک گروه حرفه ای در زمینه نجاری بینش خود را با شما به اشتراک می گذارد .
- کدام چوب کاربرد بهتری دارد ؟کاج لوبلی ( Pinus taeda) یک گونه همیشه سبز مخروطی از کاج است . کاج بومی جنوب شرقی ایالات متحده است . کاج Loblolly یک گونه از درختان رایج در ایالات متحده است
- خواص چوب کاج و انواع درختان کاج و موارد استفاده از آنکاج متعلق به خانواده درختان مخروطی است . مخروطیان گروهی از گیاهان دانه دار مخروطی هستند . برگ های کاج نازک و ظاهری سوزنی مانند دارند . معمولاً در نقاط مختلف اروپای شمالی ، مرکزی و شرقی یافت می شود .